មេរៀនទី៣
របៀបបង្រៀនកូនឲ្យមិនរាថយ
តើអ្វីជាការមិនរាថយ?
មនុស្សដែលមិនរាថយគឺជាមនុស្សដែលមិនឈប់ព្យាយាម ហើយឆាប់បន្តទៅមុខទៀតទោះជាជួបឧបសគ្គក្ដី។ បទពិសោធន៍នាំឲ្យមានសមត្ថភាពនេះ។ កូនក្មេងមិនអាចរៀនចេះដើរដោយមិនដួលសោះនោះទេ ដូចគ្នាដែរ មនុស្សដែលទទួលជោគជ័យ ក៏ច្បាស់ជាធ្លាប់បរាជ័យក្នុងជីវិត។
ហេតុអ្វីការមិនរាថយគឺសំខាន់?
ក្មេងខ្លះធ្លាក់ទឹកចិត្តពេលពួកគេបរាជ័យក្នុងរឿងណាមួយ ជួបការពិបាកឬត្រូវគេរិះគន់។ រីឯក្មេងខ្លះទៀតលែងចង់ធ្វើតែម្ដង។ ប៉ុន្តែពួកគេត្រូវយល់អំពីការពិតដូចតទៅនេះ៖
-
ភាពបរាជ័យគឺជាអ្វីមួយដែលជៀសមិនផុតទេ។—យ៉ាកុប ៣:២
-
មនុស្សគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែធ្លាប់ជួបនឹងការពិបាកនៅក្នុងជីវិត។—សាស្តា ៩:១១
-
ដើម្បីអាចរីកចម្រើនគឺត្រូវការការកែតម្រង់។—សុភាសិត ៩:៩
ការមិនរាថយនឹងជួយកូនអ្នកឲ្យចេះប្រឈមមុខនឹងការពិបាកក្នុងជីវិតដោយភាពជឿជាក់។
របៀបបង្រៀនកូនឲ្យមិនរាថយ
ពេលកូនរបស់អ្នកបរាជ័យ។
គោលការណ៍គម្ពីរ៖ «មនុស្សសុចរិត ទោះបើគេដួលដល់៧ដងក៏ដោយ គង់តែនឹងក្រោកឡើងវិញបាន»។—សុភាសិត ២៤:១៦
សូមជួយកូនរបស់អ្នកឲ្យពិចារណាថាបញ្ហាដែលជួបប្រទះគឺធំដុំឬតូចតាច។ ជាឧទាហរណ៍ តើគាត់នឹងធ្វើយ៉ាងណាប្រសិនបើគាត់ប្រឡងធ្លាក់នៅសាលា? គាត់ប្រហែលជាអស់សង្ឃឹមដោយនិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនចេះធ្វើអ្វីត្រឹមត្រូវសោះ!»។
ដើម្បីបង្រៀនកូនឲ្យមិនរាថយ សូមជួយគាត់ឲ្យគិតអំពីរបៀបដែលគាត់អាចធ្វើឲ្យបានល្អជាងនេះនៅលើកក្រោយ។ យ៉ាងនេះ គាត់នឹងព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហា ហើយឈប់ឈឺចិត្ត។
ដំណាលគ្នាដែរ ជៀសវាងដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យកូនរបស់អ្នក។ ផ្ទុយទៅវិញ សូមជួយគាត់ឲ្យរកវិធីដោះស្រាយបញ្ហាដោយខ្លួនគាត់។ អ្នកអាចសួរគាត់ថា «តើកូនអាចធ្វើអ្វីដើម្បីកាន់តែយល់ច្បាស់អំពីមេរៀនដែលកូនកំពុងរៀន?»
ពេលរឿងអាក្រក់កើតឡើង។
គោលការណ៍គម្ពីរ៖ «អ្នករាល់គ្នាមិនដឹងថាជីវិតរបស់អ្នករាល់គ្នានឹងទៅជាយ៉ាងណាទេនៅថ្ងៃស្អែក»។—យ៉ាកុប ៤:១៤
ជីវិតមនុស្សគឺមិនទៀងទេ។ ថ្ងៃនេះជាអ្នកមាន ថ្ងៃស្អែកអាចធ្លាក់ខ្លួនក្រ ថ្ងៃនេះសុខភាពល្អ ថ្ងៃស្អែកអាចឈឺក៏ថាបាន។ គម្ពីរចែងថា៖ «ការរត់ប្រណាំងមិនសំរេចនឹងមនុស្សដែលរត់លឿន ការចំបាំងក៏មិនសំរេចនឹងមនុស្សដែលមានកំឡាំងដែរ . . . គ្រប់ទាំងអស់ស្រេចនៅពេលវេលានឹងឱកាសវិញ»។—សាស្តា ៩:១១
ក្នុងនាមជាឪពុកម្ដាយ អ្នកខំអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីការពារកូនរបស់អ្នកពីគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកមិនអាចការពារកូនរបស់អ្នកពីរឿងហេតុអាក្រក់ទាំងអស់ទេ។
ពេលកូនរបស់អ្នកជួបទុក្ខ ជាឧទាហរណ៍ ពេលគាត់បាត់បង់មិត្តជិតស្និទ្ធ ឬពេលសមាជិកក្រុមគ្រួសារស្លាប់ សូមជួយគាត់ឲ្យចេះស៊ូទ្រាំនឹងបញ្ហាទាំងនេះ។ ដោយធ្វើដូច្នេះ អ្នកកំពុងបង្រៀនគាត់ឲ្យចេះដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងទៀតដែលគាត់នឹងជួបប្រទះពេលគាត់ធំឡើង ដូចជាពេលបាត់បង់ការងារ ឬពេលមានបញ្ហាលុយកាក់ជាដើម។
ពេលកូនរបស់អ្នកត្រូវគេរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនា។
គោលការណ៍គម្ពីរ៖ «ចូរស្តាប់សេចក្ដីដំបូន្មាន . . . ដើម្បីឲ្យមានប្រាជ្ញាទៅខាងមុខ»។—សុភាសិត ១៩:២០
ការរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនាមិនមែនជាការធ្វើឲ្យអ្នកណាម្នាក់ភ័យខ្លាចឬការធ្វើបាបគេនោះទេ តែគឺដើម្បីជួយកែតម្រង់ការប្រព្រឹត្តឬចិត្តគំនិតដែលមិនត្រឹមត្រូវ។
ពេលអ្នកបង្រៀនកូនរបស់អ្នកឲ្យចេះទទួលយកការកែតម្រង់ នោះទាំងអ្នកទាំងកូនរបស់អ្នកនឹងទទួលប្រយោជន៍។ ឪពុកម្នាក់ឈ្មោះចននិយាយថា៖ «បើកូនធ្វើខុស ហើយយើងមិនកែតម្រង់គាត់ទេ នោះគ្មានថ្ងៃឲ្យគាត់រៀនពីកំហុសរបស់គាត់ឡើយ។ ក្រោយៗមក ពេលកូនជួបបញ្ហាផ្សេងៗក្នុងជីវិត ឪពុកម្ដាយនឹងតាមដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យគាត់អស់មួយជីវិត។ ការធ្វើដូច្នេះនាំឲ្យឪពុកម្ដាយនិងកូនមិនសប្បាយរីករាយក្នុងជីវិតនោះទេ»។
តើតាមរបៀបណាអ្នកអាចជួយកូនរបស់អ្នកឲ្យទទួលប្រយោជន៍ពេលគាត់ត្រូវគេរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនា? ពេលកូនត្រូវគេរិះគន់ មិនថានៅសាលាឬនៅកន្លែងណាក៏ដោយ សូមកុំកាន់ជើងពួកគេដោយនិយាយថាពួកគេមិនសមនឹងទទួលការកែតម្រង់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកអាចសួរថា៖
-
«តើកូនគិតថាហេតុអ្វីបុគ្គលនោះកែតម្រង់កូន?»
-
«តើលើកក្រោយកូនអាចរីកចម្រើនយ៉ាងដូចម្ដេច?»
-
«ពេលក្រោយ តើកូននឹងធ្វើអ្វីបើកូនស្ថិតក្នុងស្ថានភាពនេះ?»
សូមចាំថា ការរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនានឹងជួយកូនរបស់អ្នកមិនគ្រាន់តែនៅឥឡូវនេះប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏នឹងជួយគាត់ពេលដែលគាត់ធំឡើងដែរ។
