Skip to content

Skip to table of contents

ʻE Lava Ke Ke Sio ki he ʻOtua Taʻehāmaí?

ʻE Lava Ke Ke Sio ki he ʻOtua Taʻehāmaí?

“KO E ʻOtuá ko ha Laumālie,” ʻoku taʻehāmai ia ki he mata ʻo e tangatá. (Sione 4:24) Kae kehe, ʻoku tala mai ʻe he Tohi Tapú naʻe ʻi ai ʻa e kakai ʻe niʻihi naʻa nau mamata ki he ʻOtuá ʻi ha ʻuhinga. (Hepelū 11:27) ʻOku malava fēfē eni? ʻOku lava moʻoni ke ke sio ki he “ʻOtua taʻehāmaí”?—Kolose 1:15.

Fakahoa hotau tuʻungá mo ha taha naʻe fāʻeleʻi mai pē ʻoku kui. Kuo hoko nai ʻene kuí ke taʻofi ai ia mei hono mahinoʻi kakato ʻa e ngaahi meʻa takatakai ʻiate iá? ʻIkai ʻaupito. Ko ha tokotaha ʻoku kui ʻokú ne maʻu ʻa e fakamatalá ʻi ha ngaahi founga kehekehe ʻa ia ʻoku malava ai ke ne ʻiloʻi ʻa e kakaí, ngaahi meʻá, mo e ngaahi ngāue ʻoku hoko takatakai ʻiate iá. ʻOku pehē ʻe ha tangata kui ʻe taha, “Ko e sió ʻoku ʻikai ʻi he matá, ʻoku ʻi he ʻatamaí ia.”

ʻI he tuʻunga meimei tatau, neongo ʻoku ʻikai malava ke ke ngāueʻaki ho mata fakamatelié ke ke sioʻaki ki he ʻOtuá, ʻoku lava ke ke ngāueʻaki ‘ʻa e mata ho lotó’ ke sio ai kiate ia. (ʻEfesō 1:18) Fakakaukau ki he ngaahi founga ʻe tolu ʻe lava ai ke ke fai peheé.

“ʻOKU HĀ MAHINO MAI IA TALU MEI HONO FAKATUPU ʻA E MĀMANÍ”

Ko ha tokotaha ʻoku kui ʻoku faʻa mālohi ange ʻene ngaahi ongo ki he fanongó mo e alá, ʻa ia ʻokú ne ʻai ai ia ke ne malava ʻo ʻiloʻi ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai lava ke ne sio ki aí. ʻI he tuʻunga meimei tatau, ʻoku lava ke ke ngāueʻaki ho ngaahi ongoʻanga fakasinó ke sivisiviʻi ʻaki ʻa e meʻa takatakai ʻiate koé pea ʻiloʻi ai ʻa e ngaahi meʻa naʻe fakatupu ʻe he ʻOtua taʻehāmaí. “Ko hono ngaahi anga ʻoku taʻehāmaí, ʻa hono mālohi taʻengatá mo hono tuʻunga ʻOtuá, ʻoku hā mahino mai ia talu mei hono fakatupu ʻa e māmaní ʻo faai mai, koeʻuhi ʻoku ʻiloʻi ia ʻi he ngaahi meʻa kuo ngaohí.”—Loma 1:20.

Ko e fakatātaá, fakakaukau fekauʻaki mo hotau ʻapí. Naʻe makehe hono faʻu ʻa e māmaní maʻa kitautolú ʻo ʻikai ngata pē ʻetau moʻui aí ka ke tau hoko ʻo fiefia ʻi he moʻuí. ʻI he taimi ʻoku tau ongoʻi ai ha kiʻi havilivili, ko e fakalaʻalaʻā ʻi he māfana ʻo e laʻaá, ifoʻia ʻi ha fuaʻiʻakau huhuʻá pe fanongo ki he mālie ʻo e hiva ʻa e fanga manupuná, ʻoku tau hoko ai ʻo fiefia. ʻIkai ʻoku fakahaaʻi mai ʻe he ngaahi meʻaʻofa ko ení ʻa e ʻatamaiʻia, fakaalaala mo e nima-homo ʻa hotau Tokotaha-Fakatupú?

Ko e hā ʻoku lava ke ke ako fekauʻaki mo e ʻOtuá mei he meʻa ʻoku tau sio ki ai ʻi he ʻuniveesi fakamatelié? Ko e meʻa ʻe taha, ʻoku fakahaaʻi mai ʻe he ngaahi langí ʻa e mālohi ʻo e ʻOtuá. ʻOku fakahaaʻi ʻe he ngaahi ʻilo fakasaienisi fakamuimui tahá, ʻoku ʻikai ke ngata pē ʻene mafola takaí ka ʻoku toe vave ange ʻene ngaʻunú! ʻI hoʻo sio hake ki he langí ʻi he poʻulí, fakakaukau angé: Ko e hā ʻa e matavai ʻo e ivi ko eni ʻokú ne puleʻi ʻa e mafola takai mo vave ʻa e ʻunivēsí? ʻOku tala mai kiate kitautolu ʻe he Tohi Tapú ko e Tokotaha-Fakatupú ʻoku “lahi hono ngaahi ivi.” (ʻAisea 40:26) ʻOku fakahaaʻi mai kiate kitautolu ʻe he fakatupu ʻa e ʻOtuá ko ia “koe Mafimafi”—ʻa e Tokotaha “oku lahi ia i he malohi.”—Siope 37:23PM.

“TOKOTAHA KUÓ NE FAKAMATALA IÁ.”

Ko e faʻē ʻa e ongo tamaiki ʻoku palopalema ʻena sió naʻá ne pehē: “Ko e leá ko e taha ia ʻo e ngaahi tafaʻaki mahuʻinga ʻo ʻena akó. Ko e tala ange kia kinaua ʻa e meʻa ʻokú ke sio mo fanongo ki aí, pea mateuteu ke toe fakamatalaʻi haʻana fehuʻi. Ko koe ʻa hona matá.” ʻI he tuʻunga meimei tatau, neongo “kuo ʻikai ha tangata kuó ne mātā ʻa e ʻOtuá ʻi ha taimi,” ko Sīsū ʻa e ʻAlo ʻo e ʻOtuá, “ʻokú ne ʻi he fatafata ʻo e Tamaí ʻa e tokotaha kuó ne fakamatala Iá.” (Sione 1:18) ʻI heʻene hoko ko e ʻAlo tofu-pē-taha-ne-fakatupu ʻo e ʻOtuá, ʻa Sīsū kuó ne hoko ko hotau “mata” ke tau mamata ai ki hēvani. Ko ia ʻa e matavai lelei taha ki he ngaahi fakamatala fekauʻaki mo e ʻOtua taʻehāmaí.

Fakatokangaʻi ʻa e ngaahi meʻa ʻe niʻihi naʻe fakamatala ki ai ʻa Sīsū ʻo fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻi he ngaahi taimi taʻefaʻalaua naʻá ne nofo ai mo ʻene Tamaí:

  • ʻOku ngāue taʻetuku ʻa e ʻOtuá. “Kuo ngāue maʻu ai pē ʻeku Tamaí ʻo aʻu mai ki he taimí ni.”—Sione 5:17.

  • ʻOku ʻafioʻi ʻe he ʻOtuá ʻetau ngaahi fiemaʻú. “Ko hoʻomou Tamaí ʻokú ne ʻafioʻi ʻa e ngaahi meʻa ʻoku mou fiemaʻú ki muʻa noa pē ke mou kole ia kiate iá.”—Mātiu 6:8.

  • ʻOku anga-ʻofa ʻa e ʻOtuá maʻa kitautolu. “ʻA hoʻomou Tamai ʻoku ʻi hēvaní .  . . ʻokú ne fakahopo ʻene laʻaá ki he kakai fulikivanú mo e kakai leleí pea ʻokú ne ʻomai ʻa e ʻuhá ki he kakai māʻoniʻoní mo e taʻemāʻoniʻoní.”—Mātiu 5:45.

  • ʻOku fakamahuʻingaʻi tāutaha kitautolu ʻe he ʻOtuá. “ʻOku fakatau atu ha ongo foʻi misi ki ha foʻi koini ʻoku siʻi hono mahuʻingá? Neongo ia, ʻe ʻikai ke tō ha taha ʻo kinautolu ki he kelekelé ʻo taʻeʻafioʻi ʻe hoʻomou Tamaí. Ka ko homou ngaahi tuʻoni louʻulú kuo ʻosi lau fakalautelau. Ko ia ai, ʻoua ʻe manavahē: ʻOku mou mahuʻinga ange kimoutolu ʻi ha fanga misi tokolahi.”—Mātiu 10:29-31.

KO HA TANGATA NAʻÁ NE TAPUA ATU ʻA E ʻOTUA TAʻEHĀMAÍ

Ko e faʻahinga ʻoku nau kuí ʻoku faʻa kehekehe ʻa e anga ʻenau mahinoʻi ʻa e ngaahi meʻá mei he faʻahinga ʻoku nau malava ʻo sió. Ko ha tokotaha kui te ne ʻiloʻi nai ha ʻata, ʻo ʻikai fakapoʻuli ʻo hangē ko ha feituʻu ʻoku fakapoʻuli, ka ko ha feituʻu mokomoko ʻoku malumalu mei he māfana ʻo e laʻaá. ʻI he hangē pē ko ha tokotaha ʻoku kui ʻaupito ʻo ʻikai malava ke sio ki ha ʻata pe maama, ʻoku ʻikai malava ke tau ʻiloʻi ʻa Sihova ʻiate kitautolu pē. Ko ia, ʻoku ʻomai ʻe Sihova ha tangata ʻokú ne tapua haohaoa mai ʻEne ngaahi ʻulungāngá mo e tōʻongá.

Ko e tangata ko iá ko Sīsū. (Filipai 2:7) ʻOku ʻikai ngata pē ʻa e talanoa ʻa Sīsū fekauʻaki mo ʻene Tamaí ka ʻokú ne toe fakahaaʻi kiate kitautolu pe ko e tokotaha fēfē ʻa e ʻOtuá. Naʻe ʻeke ʻe he ākonga ʻa Sīsū ko Filipé: “ʻEiki, fakahā mai kiate kimautolu ʻa e Tamaí.” ʻI he tali ki aí, naʻe pehē ʻe Sīsū: “Ko ia kuó ne mātā aú kuó ne mātā foki ʻa e Tamaí.” (Sione 14:8, 9) Ko e hā ʻoku lava ke ke “mātā” ʻo fekauʻaki mo e Tamaí fakafou ʻi he ngaahi ngāue ʻa Sīsuú?

Ko Sīsū naʻe loto-māfana, anga-fakatōkilalo pea mo fotungofua. (Mātiu 11:28-30) Ko ʻene tōʻonga fakaivifoʻoú naʻá ne tākiekina ʻa e kakaí kiate ia. Naʻe ongoʻi mamahi ʻa Sīsū ʻi he taimi naʻe mamahi ai ʻa e niʻihi kehé pea naʻá ne fiefia fakataha mo kinautolu. (Luke 10:17, 21; Sione 11:32-35) ʻI hoʻo lau pe fanongo ki he ngaahi fakamatala ʻi he Tohi Tapú ʻo fekauʻaki mo Sīsuú, ʻokú ne fakaivimālohiʻi ai ho ngaahi ongoʻangá pea ʻai ai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku hokó ke moʻoni ia ki hoʻo fakakaukaú. Kapau te ke fakalaulauloto ki he anga ʻo e feangainga ʻa Sīsū mo e kakaí, ʻe malava ai ke ke mamata lelei ange ki he ngaahi ʻulungaanga fakaofo ʻo e ʻOtuá pea tohoakiʻi koe kiate Ia.

FAKATAHATAHAʻI TOTONU ʻA E NGAAHI KONGOKONGÁ

ʻI he fekauʻaki mo e ngaahi hokosia ʻa ha tokotaha kui, naʻe pehē ai ʻe he tokotaha faʻutohi: “Ko e tokotaha ko iá ʻokú ne maʻu ʻa e fakamatalá ʻi ha kiʻi founga mo kongokonga iiki mei ha ngaahi maʻuʻanga fakamatala kehekehe (hangē ko e ala, nanamu, fanongo mo e hā fua), pea fakatahatahaʻi fakataha ia ʻi ha faʻahinga founga ke kakato.” ʻI he tuʻunga meimei tatau, ʻi hoʻo fakatokangaʻi ʻa e ngaahi ngāue fakaefakatupu ʻa e ʻOtuá, lau ʻa e ngaahi meʻa naʻe leaʻaki ʻe Sīsū fekauʻaki mo ʻene Tamaí, pea sivisiviʻi ʻa e anga hono tapua ʻe Sīsū ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻo e ʻOtuá, ʻe hā fakaʻofoʻofa mo mahino mai leva ʻa e fakatātā ʻo Sihová. Te ne hoko ʻo toe moʻoni ange kiate koe.

ʻI he kuonga muʻá naʻe moʻui ai ʻa Siope pea naʻá ne maʻu ha hokosia mafatukituki. ʻI he ʻuluaki taimí, naʻá ne lea ‘ʻi he ʻikai ke ne aʻusia pe mahinoʻi.’ (Siope 42:3) Ka ʻi he hili ʻene fai ha fakakaukau fakamātoato ki he fakatupu fakaofo ʻa e ʻOtuá, naʻe ueʻi ai ʻa Siope ke ne pehē: “Ne u fanongo kiate koe ʻaki ʻa e fanongo ʻa e telinga; Ka ko eni kuo mātāʻi koe ʻe hoku mata.”—Siope 42:5.

‘Kabau te ke kumi kia Jihova, te ke ilo ia ekoe’

Ko e meʻa tatau pē ʻe hoko kiate koé. ‘Kabau te ke kumi kia Jihova, te ke ilo ia ekoe.’ (1 Kalonikali 28:9PM) ʻOku fiefia ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke tokoniʻi koe ʻi hoʻo kumi ke ʻiloʻi ʻa e ʻOtua taʻehāmaí.