Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

CHUSCO CABALLOPI TIARISHCACUNA ÑAMI CAPANAJUN

Apocalipsis libropi chuscu caballopi tiarishcacunaca ¿imatata ricuchin?

Apocalipsis libropi chuscu caballopi tiarishcacunaca ¿imatata ricuchin?

Apocalipsis libropi chuscu caballocunapi tiarishcacunamanda liishpa na intindinalla, manllanayai shina ricurijpipash na manllanachu can. Bibliapi yachajushpa, cunan punllacunapi ima pasashcacunata ricushpami chuscu caballocunapi tiarishcacuna ima cajta yachajui ushanchi. Chai caballocunapi tiarishcacuna calpanajushcamanda cai Alpapi ashtaca llaquicuna tiashcata ricuchijpipash quiquinba familiapa, quiquinbapash ali villaicunami tian. ¿Chaica ciertocha can? Chaita intindingapaca caballopi tiarishcacuna ima cashcata ricupashun.

YURAJ CABALLOPI TIAJUJ

Apóstol Juan muscuipi shina ricushca chuscu caballopi tiarishcacunamanda parlashpaca ninmi: ‘Ñapashmi shuj yuraj caballota ricurcani. Chai caballopi tiajujca shuj flechatami charijurca. Paimanmi shuj coronatapash curca. Paica ña mishashcami carca. Ashtahuan mishangapami Ilujshijurca’ nishpa (Revelación [Apocalipsis] 6:2).

Chai caballopi tiajujca ¿pita can? Chaitaca Apocalipsis libropimi yachachin. Huaquin capitulocuna jipaca chai caballopi tiajujtaca: “Taita Dios rimashca shimimi” can ninmi (Apocalipsis 19:11-13). Taita Dios ima nishcacunata villaj cashcamandami Jesustaca “Shimi” nishpa rijsin (Juan 1:1, 14). Shinallata “Jatun mandajcunata Jatun Mandajmi, amocunapaj Amomi” can ninmi. Ashtahuanbash “imatapash Pactachij, Na Llullaj shutitami charirca” ninbashmi (Apocalipsis 19:11, 16). Imashinami ricunchi paica rey shina macanajungapami autoridadta charin. Shinapash Jesusca tucuipi ali caimandami, autoridadta charishpapash na shujcunataca llaquichin. Huaquin tapuicunata yachajupashun.

¿Jesús mishangapaj llujshichunga pita autoridadta curca? (Apocalipsis 6:2). Profeta Danielca shuj muscuipi cuendami Mesiasta ‘Runa aichayu rijchajta’ ricurca. ‘Mandai ushanata, ninanda alicachi tucunata, mandana llactatapash’ paiman cujtami ricurca. Chaicunataca ‘unai unai huatacunata charij Rucugu’ o Jehová Diosmi Jesusmanga curca * (Daniel 7:13, 14). Shinaca Tucui Ushaita charij Diosmi poderta, mandachun autoridadta, tucuicunapa juez canatapash Jesusman cushca. Yuraj caballoca ali ruraicuna tiachun Diospa churi Jesús macanajujushcatami ricuchin. Bibliapica yura colortaca imatapash cashcatapacha ruranahuanmi chimbapuran (Apocalipsis 3:4; 7:9, 13, 14).

Shinaca ¿ima horata chuscu caballopi tiarishcacunaca calpai callarirca? Pundapica yuraj caballopi tiajuj Jesusmi shuj coronata chasquishpa calpai callarirca (Apocalipsis 6:2). ¿Ima horata Jesusca Rey shina cielopi mandai callarirca? Huañushca jipa cieloman tigrashcandica na mandai callarircachu. Bibliapica Jesús cieloman tigrajpica, shuyana tiempo callarishcatami ricuchin (Hebreos 10:12, 13). Jesusca paipa catijcunamanga chai shuyana tiempo tucurijpi, pai cielopi mandajushcata imashina yachai ushanatami aliguta intindichirca. Chaimandami nirca, ñuca mandai callarijujpica mundo enteropi llaquicuna mirajpimi, jatun macanajuicuna, ungüicuna, ninan yarjaipashmi tianga nishpa (Mateo 24:3, 7; Lucas 21:10, 11). Huata 1914​pi Primera Guerra Mundial callarishca jipallami, Bibliapi nishca shina mundo enteropi ‘tucurimui punllacuna’ callarirca (2 Timoteo 3:1-5).

Shinapash huata 1914​pi Jesús rey shina mandai callarijpi ali causai tianapa randica ¿imamandata mundo enteropi llaquicunaca ashtahuan mirashca? Chai huatapica Jesusca na cai Alpapica mandai callarircachu, cielopimi mandai callarirca. Chaimi cielopica shuj guerra callarirca. Shinami chairalla mandangapaj churashca rey Jesús, Miguelca, Diablota demoniocunatapash cielomanda cai Alpaman shitamurca (Apocalipsis 12:7-9, 12). Chai horasmandami Diabloca paipa punllacuna tucurijujta yachashpa ninanda culirashca can. Diospa munaita cai Alpapi pactachishpa, Diablota tucuchina punllaca ñami chayamujun (Mateo 6:10). Cunanga “tucurimui punllacunapi” causajushcata yachangapaca, cati quimsa caballocunapi tiarishcacuna calpajushcamanda imacunalla pasashcata ricupashun. Punda yuraj caballopi tiarishca calpajujca Jesusmi can. Cutin caishuj quimsa caballocunapi tiarishcacunaca mundo enteropi ashtaca llaquicuna tiashcatami ricuchijun.

PUCA CABALLOPI TIAJUJ

‘Puca caballomi Ilujshirca. Chai caballopi tiajujmanmi, cai pachapi causajcuna casilla ali causaita quichuna ushaita curca. Shinallata caishujhuan chaishujhuan huañuchirinajuchunmi, shuj jatun espadatapash paiman curca’ (Apocalipsis 6:4).

Puca caballopi tiajujca guerratami ricuchin. Mundo enteropi casilla ali causanatami quichun. Huata 1914​pica mundo enteropimi shuj guerra callarirca. Chai horascamanga nunca na shina guerra tiashcarcachu. Jipamanga Segunda Guerra Mundialmi tiarca, chaica Primera Guerra Mundialmanda yali ashtahuanmi llaquichirca. Huata 1914manda cunangaman ricujpica guerracunapi, shuj shuj macanajuicunapica 100 millón yali gentecunami huañushca. Shinallata ashtaca millón gentecunaca paicunapa tucui causaipimi chai llaquicunataca na cungaita ushashca.

Guerracunamanda parlashpaca ¿imata cunanbica pasashca? Tucui huatacunamanda cunan ricujpica gentecunaca, tucuicunata huañuchishpa tucuchina ushaita charishca shinami ricurin. Ali, casilla causai tiachun nishpa churashca organización de las Naciones Unidas o shuj organizaciongunapash, puca caballopi tiarishca calpajujta jarcaitaca na ushashcachu.

YANA CABALLOPI TIAJUJ

‘Yana caballotami ricurcani. Chai caballopi tiajujca, balanzatami maquipi charijurca. Causaita charij chuscu animalcunapa chaupimandaca cashna nijujtami uyarcani: [Casi ishcai libra, NM] trigoca, shuj denario culquimi valijunga. [Casi picha libra, NM] cebadapash, shuj denariollatami valijunga. Ashtahuangarin aceiteta, vinotaca na huaglichinachu cangui’ (Apocalipsis 6:5, 6).

Yana caballopi tiarishpa rijujca ninan yarjai tianatami ricuchin. Bibliapi nishca shinaca micuna illaimanda ninan yarjai tiajpimi “casi ishcai libra” trigoca shuj denario valina carca. Apostolcunapa punllacunapica punlla entero trabajashpami shuj denario nishcata cobran carca (Mateo 20:2). Shinallatami “casi picha libra” cebadapash valigrijurca. Familiapurapi taucallacuna cajpica chai granocunaca na pactanachu carca. Shinallata jipamanga aceite de olivata, vinotapash asha asha utilizachunmi mandarca. Chaicunatami chai tiempopi gentecunaca utilizan carca.

Huata 1914manda yana caballopi tiarishca calpajujtaca ¿imashinata yachanchi? Chai huatacunapica casi 70 millón gentecunami yarjaimanda huañushca. Shuj informeca ninmi, mundo enteropica 2012 huatamanda 2014 huatacamanga casi 805 millón gentecunami yarjai pasashca nishpa. Cutin shuj investigadorcunaca ninmi: “SIDA, malaria, tuberculosis ungüicunahuan huañushca gentecunatapash yalimi yarjaimanda gentecunaca huañun” nishpa. Mundo enteropi ninan yarjai tiashcata tucuchingapaj imata rurashpapash, yana caballopi tiarishca calpajujta jarcaitaca na ushashcachu.

QUILLU CABALLOPI TIAJUJ

‘Shuj quillu caballotami ricurcani. Chai caballopi tiajujca, Huañuchina nishca shutitami charirca. Shinallata Hades nishcami paipi catiria Ilujshimurca. Cai pachata chuscupi chaupishpami, chai chuscumanda shuj chaupipi causaj gentecunataca espadahuan, ninan yarjaihuan, jatun ungüihuan, cai pachapi tiaj millai animalcunahuanbash huañuchina ushaita curca’ (Apocalipsis 6:8).

Quillu caballopi tiajujca millai ungüicunata, shuj shuj llaquicunatapashmi ricuchin. Huata 1914 jipaca, gripe española nishca ungüihuanmi ashtaca ashtaca millón gentecuna huañurca. Chai tiempopica mundo enteropi gentecunamandaca casi 500 millón gentecunami chai ungüita charirca.

Ungüicunamandaca, gripe española nishca ungüica callarillami carca. Huaquin investigadorcunaca ninmi, gripe española ungüi tiashcamanda huaquin huatacuna jipaca, ashtaca millón gentecunami viruela ungüihuan huañurca nishpa. Cunanbipash imapash jambicunata ashtahuan llujchishca cajpipash ashtaca millón gentecunaca sida, tuberculosis, malaria nishca ungüicunahuanmi, ashalla huatacunata causashpa huañunajun.

Guerracuna, ungüicuna, yarjaipash gentecunataca huañuimanmi apan. Shinami huañushca pambana pushtupi o Hades nishcapica ima esperanzapash illaj cuenda huañushcacunaca ashtahuan mirashpa catijun.

ÑALLAMI ALI CAUSAI TIANGA

Cai tucui llaquicunaca ñallami tucuringa. Yarishunchi, 1914 huatapi Diablota cielomanda cai Alpaman shitamushpami Jesusca “ña mishashca”. Shinapash Jesusca mishanarami can (Apocalipsis 6:2; 12:9, 12). Armagedón guerrapimi Jesusca, Diablo cai Alpapi ama llaquichichun jarcanga. Shinallata Diablota apoyaj gentecunatapash tucuchinga (Apocalipsis 20:1-3). Jesusca chai quimsa caballocunapi tiarishcacuna calpajushcamanda llaquicunata tucuchishpami, tucuita aliman tigrachinga. ¿Imashinashi chaitaca pactachinga? Bibliapi imata yachachijta ricupashun.

Guerracuna tianapa randica, casilla ali causaimi tianga. Jehová Diosca ‘cai pacha tucui manñacaman jatun macanajuicuna tiajtapash’ tucuchingami. ‘Arcota, lanzatapashmi faquinga’ (Salmo 46:9). Shinallata ali gentecunaca “casilla ali causaihuanmi, ninanda cushijunajunga” (Salmo 37:11).

Ninan yarjai tianapa randica tucuicunapami micunaca tianga. Bibliapica ninmi: ‘Pambapipash, jahua urcu umacunapipash granocunaca’ ninandami fucunga nishpa (Salmo 72:16).

Jesusca ñallami quimsa caballocunapi tiarishcacuna llaquicunata apamushcata tucuchinga.

Millai ungüicuna, huañui tianapa randica tucui gentecunami sano ima ungüipash illaj, para siempre causanga. “Taita Diosmi, paicunapaj ñavimandaca, tucuilla viquita fichanga. Huañuipash, huacaipash, llaquipash, nanaipash, na ashtahuan tiangachu” (Apocalipsis 21:4).

Jesús cai Alpapi cashpaca pai mandajujpi imashina causai tianatami ricuchirca. Chaimandami tranquilo ali causachun animarca. Shuj milagrota rurashpami ashtaca gentecunaman micuchirca. Ungushcacunata jambirca, huañushcacunatapashmi causachirca (Mateo 12:15; 14:19-21; 26:52; Juan 11:43, 44).

Apocalipsis libropi chuscu caballocunapi tiarishcacuna calpanaca ñallami tucuringa. Chai punllapa imata rurana cashcataca, testigo de Jehovacunami cushijushpa Bibliahuan yachachinga. ¿Ashtahuan yachajungapaj munapanguimanllu?

^ par. 7 Bibliapica Taita Diospa shuti Jehová cajtami yachachin.