Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Mekɛ Mɔɔ Ɛnde Kpɔkɛ Fee La

Mekɛ Mɔɔ Ɛnde Kpɔkɛ Fee La

“Mɔɔ menwunle kɛ menyia kansa wɔ me ɛvovoa ne yɛɛ me anyalɛ ne anu la, menwunle kɛ me ewule mekɛ ɛdwu. Menvile dɔketa ne anwo ɛkɛ membale sua nu la, ‘mendwenlenle nwolɛ kɛ, me nye ɛnla ɛhye ade noko ɔwɔ kɛ megyinla ɔ nloa.’”​—Linda mɔɔ ɛli ɛvolɛ 71 la.

“Menyianle ewule bie mɔɔ maa mete nyane kpalɛ wɔ me nyunlu foa ko ndinli ne mɔ anu. Ɔyɛ a kɛzi mete nyane la maa adwenleadwenle tɔ me nwo. Fane dɔɔnwo ne ala mendele nganeɛ kɛ yeha me ngome na menyianle adwenle kɛ meku me nwo bɔbɔ.”—Elise, mɔɔ ɛli ɛvolɛ 49 la.

SAA ɛnwu kɛ ɛdawɔ anzɛɛ wɔ kulovolɛ bie ɛnyia ewule bie mɔɔ kola ku sonla la a, ɛnee ɛze kɛzi ɔsi ɔgyegye adwenle kpalɛ la. Ɛye ewule ne ɛsie ahane a, eza ɔwɔ kɛ ɛgyinla adwenleadwenle mɔɔ doa ye la anloa. Saa ɔwɔ kɛ ɛnwu dɔketama ngakyile, ɛnnyia ayileyɛlɛ kpalɛ anzɛɛ ɛnnyia ezukoa ɛndɔ bie, anzɛɛ ayileyɛlɛ bie maa wɔ ngyegyelɛ fofolɛ a, ɔmaa wɔ ahonle tu na adwenleadwenle tɔ ɛ nwo. Saa adwenleadwenle nee anwodolɛ bɔ nu a, ɔnla aze.

Nienwu a yɛbahola yɛanyia moalɛ a? Menli dɔɔnwo ɛnwu ye kɛ saa bɛfa bɛ nwo bɛto Nyamenle anwo zo wɔ asɔneyɛlɛ nu, na bɛkenga arɛlekyekyelɛ edwɛkɛ mɔɔ wɔ Baebolo ne anu la a, ɔkyekye bɛ rɛle kpalɛ. Ɛleka bieko mɔɔ yɛbahola yɛanyia moalɛ la a le yɛ mbusuafoɔ nee yɛ gɔnwo mɔ ɛkɛ.

KƐZI MENLI BIE MƆ ƐGYINLA Ɔ NLOA LA

Robert mɔɔ ɛnyia ɛvolɛ 58 la tu folɛ kɛ, “Diedi mɔɔ ɛbanyia ye wɔ Nyamenle anu la baboa wɔ yeamaa wɔagyinla wɔ anwodolɛ ne anloa. Sɛlɛ Gyihova dahuu. Maa ɔnwu kɛzi ɛte nganeɛ la. Sɛlɛ ye sunsum nwuanzanwuanza ne. Sɛlɛ ye kɛ ɔmaa ɛnyia adwenle kpalɛ amaa wɔahola wɔamaa abusua ne anwosesebɛ na ɔboa wɔ ɔmaa ɛhola ɛgyinla anwodolɛ ne anloa.

“Saa wɔ abusua ne wɔ ɛkɛ ne maa wɔ na bɛboa wɔ bɛmaa ɛgyinla wɔ ngyegyelɛ nloa a, ɔboa kpalɛ. Ɛnee dahuu biala sonla ko anzɛɛ menli nwiɔ fɛlɛ me biza me akpɔkɛ nu. Ɛnee menyia anwosesebɛmaanlɛ mefi agɔnwolɛma ɛkɛ. Bɛmaa me nye die, na yemɔ maa megyinla kpundii.”

Saa ɛlɛkɔ wɔahɔkpɔla ɛ gɔnwo mɔɔ ɛnde kpɔkɛ la a, yɛ mɔɔ Linda hanle la nzonlɛ. Ɔse: “Ɔda ali kɛ ahenle mɔɔ anwo ɛdo ye la kulo kɛ ɔsia ɔba ye dɛba nu, yemɔti bie a ɔnrɛhulo kɛ bɛbaha ye anwodolɛ ne anwo edwɛkɛ. Zɔhane ati, bɛbɔ adawu kɛ mɔɔ bɛbɔ ye dɛba la ala.”

Saa yɛgyi anwodolɛ mɔɔ anu yɛ se bɔbɔ la anloa a, ɔlua Nyamenle moalɛ zo yɛɛ arɛlekyekyelɛ mɔɔ vi Ngɛlɛlera ne anu la azo, yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ nvasoɛ wɔ zo kɛ yɛbadɛnla aze. Zɔhane ala a moalɛ mɔɔ yɛ mbusuafoɔ nee yɛ gɔnwo mɔ fa maa yɛ la noko baboa yɛ a.