Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

BAEBOLO NE KAKYI SONLA

Ɛnee Mengulo Kɛ Mewu!

Ɛnee Mengulo Kɛ Mewu!
  • BƐWOLE YE: 1964

  • MAANLE MƆƆ ƆVI NU: ENGLAND

  • ALIMOA NE: KAKULA ƐRƐLADANE ƐKOBƆFO

ME ƐBƐLA DƐBA

 

Bɛwole me wɔ Paddington, mɔɔ wɔ London, England, ɛleka mɔɔ menli dɔɔnwo wɔ la. Ɛnee me nee me mame nee me mediema mraalɛ mgbanyinli nsa a de a. Kɛmɔ ɛnee me papa no nza dɔɔnwo la ati, ɛnee ɔ nee yɛ ɛndɛnla.

Mele kakula la, me mame hilele me kɛ menyɛ asɔne nɔsolɛ biala. Ɛnee melɛ Baebolo ekyi bie mɔɔ Edwɛndolɛ buluku ne ala a wɔ nu a, na mengyehyɛle ye kɛ edwɛne mɔɔ mekola meto a. Mekakye kɛ mengengale edwɛkɛ bie wɔ mbuluku bie anu na ɔhale me adwenle nu: “Kenle bie dedee aleɛ ɛnrɛhye.” Edwɛkɛ zɔhane maanle mendwenlenle kenle bie anwo nɔsolɛ biala mɔɔ meangola da a. Mendwenlenle nwo kɛ, ‘Tɛ ɛbɛlabɔlɛ ne ala ɛne. Duzu ati a mede aze a?’ Ɛnee mengulo kɛ mewu!

Me nye raliele sunsum ɛtane nyɛleɛ nwo. Membɔle mɔdenle kɛ me nee mowuamra badendɛ, me nee me gɔnwo mɔ sukuluma hɔle azie zo, na yɛnleanle vidio mɔɔ ɔyɛ ɛzulolɛ la. Ɛnee yɛsuzu kɛ ɔyɛ anyelielɛ noko ɛnee eza ɔyɛ ɛzulolɛ.

Membɔle ɛko wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee meli ɛvolɛ bulu pɛ la. Ɛnee meno tɛba na yeangyɛ ɔhale me nwo. Nzinlii, ɛnee akee meno wee. Menyianle ɛvolɛ 11 la, ɛnee mesɔ nza ngakyile menea. Ɔnyɛ me fɛ ɛdeɛ, noko ɛnee me nye die nwo kɛ ɔmaa mebo la. Ɛnee eza mekulo edwɛne nee agolezilɛ. Ɔyɛ a, mekɔ ɛkponledolɛ, agolezilɛ nee nzanlonlɛ ɛleka. Ɛnee mefea me nwo nɔɔzo a mekɔ a yɛɛ meba sua nu kolaa na aleɛ ahye. Kɛmɔ aleɛ kye a ɛnee mevɛ la ati, meta metɛnla sua nu mɔɔ menzɛlɛ adenle wɔ sukulu a. Mekɔ bɔbɔ a, ɛnee mekɔno nza wɔ mekɛ mɔɔ bɛlɛsukoa debie la.

Meanyɛ deɛ fee wɔ me sukulu sɔnea mɔɔ li awieleɛ la anu. Ɛnee me mame ɛnze me ɛkobɔlɛ ne anwo ɛhwee la ati, ye abɛ nu bule na ɔvale ɛya. Yɛlile butule na menriandile menvile sua nu. Mekɛ ne anu, ɛnee me nee me boyfriend, Tony mɔɔ boka Rasta ekpunli ne anwo la a de a. Ɛnee ɔwua, ɔtɔne nyiletane yɛɛ bɛze ye kɛ ɔkulo basabasayɛlɛ. Yeangyɛ, menrenzɛle na yɛwole yɛ ra nrenyia ne wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee meli ɛvolɛ 16 pɛ la.

KƐZI BAEBOLO NE HAKYILE ME LA

 

Menyiale Gyihova Alasevolɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee me nee mrɛladane mɔɔ bɛnlɛ bɛ hu mɔ de ɛleka ko la. Sua ne azo mgbanyima a maanle me sua ekpumgbunli ko mɔɔ ɛnee mede nu a. Ɛnee Alasevolɛ mraalɛ nwiɔ ta ba ngakula mrɛladane bie mɔ ɛkɛ. Kenle ko bie menvale me nwo menwulale bɛ adwelielilɛ ne anu. Ɛnee mekulo kɛ Alasevolɛ ne mɔ nwu ye kɛ bɛle adalɛ. Noko, bɛzile abotane bɛvale Baebolo ne bɛbuale me kpuya ngakyile ne mɔ. Me nye liele bɛ nwo, ɔluakɛ ɛnee bɛbɛlɛ bɛ nwo aze yɛɛ bɛ ti akunlu le kɛnlɛma. Ɔti, menganle kɛ bɛ nee me ɛzukoa Baebolo ne.

Yeangyɛ, menzukoale debie menvile Baebolo ne anu mɔɔ hakyile me ɛbɛlabɔlɛ a. Me ngakula nu amuala, ɛnee mesulo ewule. Noko, kɛkala menwu Gyisɛse ngilehilelɛ ne mɔɔ fale ewudwazo nwo la! (Dwɔn 5:28, 29) Eza menwunle kɛ Nyamenle dwenle me nwo. (1 Pita 5:7) Edwɛkɛ mɔɔ wɔ Gyɛlɛmaya 29:11 la hanle me ahonle, ɔse: “Ɔluakɛ medame a meze adwenle mɔɔ meva ye bɛ nwo a. Ɔnle adwenle ɛtane, ɔle adwenle kpalɛ mɔɔ bamaa bɛakpazi, bɛ tɛnlabelɛ nu ayɛ boɛ na bɛanyia anyelazo.” Menyianle anyelazo kɛ mebahola meanyia dahuu ngoane wɔ Paladaese azɛlɛ ne azo.​—Edwɛndolɛ 37:29.

Gyihova Alasevolɛ ne mɔ lale nɔhalɛ ɛlɔlɛ ali hilele me. Mengɔle bɛ debiezukoalɛ mɔɔ limoa la, awie biala liele me kɛnlɛma​—bɛlale agɔnwolɛvalɛ subane ali! (Dwn 13:34, 35) Kɛzi bɛliele me la le ngakyile fi asɔne mɔɔ ɛnee mekɔ la anwo. Alasevolɛ ne mɔ liele me ɔnva nwo tɛnlabelɛ mɔɔ ɛnee mewɔ nu la. Ɛnee bɛnyia mekɛ bɛmaa me, bɛdwenle me nwo, bɛtie me yɛɛ bɛboa me kpalɛ. Mendele nganeɛ kɛ meboka abusua kpole bie mɔɔ ɛlɔlɛ wɔ nu la anwo.

Baebolo ɛzukoalɛ ne maanle menwunle kɛ ɔwɔ kɛ meyɛ nzenzaleɛ wɔ me ɛbɛlabɔlɛ nu amaa ɔ nee Nyamenle ɛbɛlabɔlɛ kpalɛ nwo ngyinlazo ne ayɛ ko. Ɛnee ɔnla aze kɛ mebagyakyi tɛba ɛnlonlɛ. Eza menwunle kɛ edwɛne bie mɔ maa me ti akunlu ba wee ɛnlonlɛ zo, ɔti mengyakyile edwɛne mɔɔ ɛnee metie la. Menzile pi, na mengyakyile ɛkponledolɛ, agolezilɛ nee nzanlonlɛ ɛleka bo ɛhɔlɛ amaa meanno nza meambo. Akee memkpondɛle agɔnwolɛma fofolɛ mɔɔ bɛbaboa me bɛamaa meahakyi me ɛbɛlabɔlɛ la.​—Mrɛlɛbulɛ 13:20.

Mekɛ zɔhane, ɛnee Tony noko nee Gyihova Alasevolɛ ɛlɛsukoa Baebolo ne. Mɔɔ Alasevolɛ ne mɔ vale Baebolo ne buale ye kpuya ne mɔ la, ɔdaye noko ɔnwunle ye wienyi kɛ nɔhalɛ ne a ɔlɛsukoa la. Ɔyɛle nzenzaleɛ mgbole wɔ ye ɛbɛlabɔlɛ nu: ɔhwenle ɔ nwo ɔvile ye basabasayɛlɛ eku ne anwo, ɔgyakyile awuleyɛlɛ nee wee ɛnlonlɛ. Amaa yɛazɔ Gyihova anye kpalɛ la, yɛnwunle kɛ ɔhyia kɛ yɛyɛ nzenzaleɛ wɔ ɛbɛlatane mɔɔ ɛnee yɛbɔ la anwo na yɛmaa yɛ ra nrenyia ne nyia tɛnlabelɛ mɔɔ anzodwolɛ wɔ nu la. Yɛgyale wɔ 1982.

“Kɛkala mendwazo nɔɔzo mendwenle kenle bie anzɛɛ ewule nwo bieko”

Mekakye kɛ ɛnee melɛkpondɛ menli mɔɔ ɛhola ɛyɛ nzenzaleɛ wɔ bɛ ɛbɛlabɔlɛ nu kɛ mɔɔ mekpondɛ kɛ meyɛ la anwo edwɛkɛ wɔ Ɛzinzalɛ Arane nee Awake! * magazine ne mɔ anu. Bɛ neazo ne maanle me anwosesebɛ! Ɛhye maanle mendele nganeɛ kɛ ɔnle kɛ memaa me sa nu to, emomu ɔwɔ kɛ mebɔ mɔdenle. Mengɔle zo menyɛle asɔne kɛ Gyihova mmagyakyi me. Bɛzɔnenle me nee Tony kɛ Gyihova Alasevolɛ wɔ July 1982.

KƐZI YEBOA ME

 

Agɔnwolɛvalɛ kpalɛ mɔɔ me nee Gyihova Nyamenle ɛnyia la ɛlie me ngoane. Eza Gyihova ɛboa me nee Tony wɔ yɛ ngyegyelɛ kɔsɔɔti anu. Yɛzukoale kɛ yɛbava yɛ nwo yɛado Nyamenle anwo zo wɔ mekɛ ɛtane nu, na yɛnwunle ye wienyi kɛ yeboa yɛ na yelie yɛ abusua ne.​—Edwɛndolɛ 55:22.

Me nye die kɛ melɛboa me ra nrenyia nee me ra raalɛ ne meamaa bɛanwu Gyihova kɛ mɔɔ menyɛle la. Kɛkala me nye die kɛ me nlɔnra ne mɔ noko ɛlɛnyia Nyamenle anwo nrɛlɛbɛ la.

Kɛkala mendwazo nɔɔzo mendwenle kenle bie anzɛɛ ewule nwo bieko. Me nee Tony tu adenle dapɛne biala yɛkɔkpɔla Gyihova Alasevolɛ asafo ngakyile ne mɔ na yɛmaa bɛ anwosesebɛ. Yɛ nee bɛ bɔ nu kilehile menli gyɛne kɛ saa bɛnyia Gyisɛse anu diedi a, bɛdabɛ noko bɛbanyia dahuu ngoane.

^ ɛden. 19 Gyihova Alasevolɛ a yɛle a.