Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Duzu A Le “Belemgbunlililɛ Ne Sanvɛ Ne”?

Duzu A Le “Belemgbunlililɛ Ne Sanvɛ Ne”?

Baebolo ne bua kɛ

 Ɔyɛ a bɛfɛlɛ “Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne” kɛ “sanvɛ ne mɔɔ kɔ belemgbunlililɛ ne anu” na ɔgyi ɛkɛ ne ɔmaa tumi mɔɔ kola maa awie nyia nwolɛ adenle kɔ “Nyamenle Belemgbunlililɛ ne” anu la. (Mateyu 16:19; The New American Bible; Gyima ne 14:22) * Gyisɛse vale “anwuma Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne” maanle Pita. Ɛhye kile kɛ Pita nyianle tumi mɔɔ maanle ɔnwunle menli mɔɔ di nɔhalɛ mɔɔ banyia Nyamenle sunsum nwuanzanwuanza ne na bɛanyia nwolɛ adenle bɛahɔ anwuma Belemgbunli ne anu la.

Nwane mɔ anwo zo a bɛvale sanvɛ ne bɛlile gyima a?

 Pita vale tumi mɔɔ ɔnyianle ɔvile Nyamenle ɛkɛ la bukele adenle maanle menli ekpunli nsa hɔle Belemgbunlililɛ ne anu:

  1.   Dwuuma nee bɛdabɛ mɔɔ bɛhakyile bɛrayɛle Dwuuma la. Gyisɛse wule mekɛ ezinraa bie anzi la, Pita maanle Dwuuma mɔɔ bɛrayɛ diedima la anwosesebɛ kɛ bɛlie Gyisɛse bɛli ɔluakɛ ɔdaye a Nyamenle ɛkpa ye kɛ ɔnlea Belemgbunlililɛ ne azo a. Pita hilele bɛ mɔɔ bɛyɛ a bɛbalie bɛ la. Ɔluale adenle ɛhye azo ɔbukele adenle ɔmaanle bɛhɔle Belemgbunlililɛ ne anu na menli apenle apenle ‘diele ye edwɛkɛ ne.’​—Gyima ne 2:38-41.

  2.   Samɛleama. Nzinlii, bɛzoanle Pita wɔ Samɛleama ɛkɛ. * Ɔvale Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne ɔlile gyima bieko wɔ mekɛ mɔɔ ɔ nee ɛzoanvolɛ Dwɔn yɛle ‘asɔne maanle bɛ amaa bɛanyia sunsum nwuanzanwuanza ne’ la. (Gyima ne 8:14-17) Ɛhye bukele adenle maanle Samɛleama hɔle Belemgbunlililɛ ne anu.

  3.   Maanle maanle ne anu amra. Gyisɛse wule la ye ɛvolɛ nsa ne foa anzi, Nyamenle yele hilele Pita kɛ maanle maanle ne anu amra (menli mɔɔ ɛnle Dwuuma) la noko banyia nwolɛ adenle ahɔ Belemgbunlililɛ ne anu. Ɛhye ati, Pita vale sanvɛ ne ko lile gyima ɔlua maanle maanle ne anu amra mɔɔ ɔhanle edwɛkɛ ne ɔhilele bɛ la azo. Ɛhye bukele nwolɛ adenle maanle bɛ amaa bɛanyia sunsum nwuanzanwuanza ne na bɛayɛ Kilisienema mɔɔ bafɛta kɛ Belemgbunlililɛ ne maanlema la.​—Gyima ne 10:30-35, 44, 45.

Duzu a edwɛkɛ ‘kɔ Belemgbunlililɛ ne anu,’ kile a?

 Menli mɔɔ amgba ‘kɔ Belemgbunlililɛ ne anu’ la nee Gyisɛse bali tumi wɔ anwuma. Baebolo ne hanle kɛ ‘bɛbadɛnla arelemgbunli mbia zo’ na “bɛayɛ arelemgbunli na bɛanlea azɛlɛ ye azo.”​—Luku 22:29, 30; Yekile 5:9, 10.

Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne anwo adalɛ edwɛkɛ

 Adalɛ edwɛkɛ: Pita a kpa menli mɔɔ bahɔ anwuma la a.

 Nɔhalɛ edwɛkɛ: Baebolo ne ka kɛ Kelaese Gyisɛse a le “ahenle mɔɔ ɔbabua anyewɔzoamra nee mowuamra ndɛne a” na tɛ Pita ɔ. (2 Timote 4:1, 8; Dwɔn 5:22) Nɔhalɛ nu, Pita mumua ne hanle kɛ Gyisɛse a “Nyamenle ɛye ye kɛ ɔbua menli mɔɔ de aze nee mowuamra ndɛne a.”​—Gyima ne 10:34, 42.

 Adalɛ edwɛkɛ: Anwuma hendɛle kɛ Pita bahile mekɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ ɔfa Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne ɔdi gyima la.

 Nɔhalɛ edwɛkɛ: Mekɛ mɔɔ Gyisɛse ka Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne anwo edwɛkɛ la, ɔhanle ɔhilele Pita kɛ: “Mɔɔ ɛkɛkyekye ye wɔ aze ɛke la bɛkyekye ye wɔ anwuma lɔ, mɔɔ ɛkɛtulu ye wɔ aze ɛke noko la, bɛkɛtulu ye wɔ anwuma lɔ.” (Mateyu 16:19, The New American Bible) Ɔwɔ nuhua kɛ bie mɔ te edwɛkɛ ɛhye abo kɛ Pita a si kpɔkɛ wɔ anwuma nehane ɛdeɛ, noko Giliki yɛkpɔkɛ ne mɔ kile kɛ kpɔkɛ biala mɔɔ Pita bazi la nee mɔɔ wɔ anwuma la bayɛ ko na tɛ kɛ ɔdaye a ɔbalimoa yeazi kpɔkɛ a. *

 Baebolo ne ka ye wɔ ɛleka fofolɛ kɛ Pita diele adehilelɛ vile anwuma wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee ɔlɛfa Belemgbunlililɛ ne sanvɛ ne yeali gyima la. Kɛ neazo la, ɔlile adehilelɛ mɔɔ Nyamenle vale maanle ye la azo wɔ mekɛ mɔɔ ɔfa sanvɛ ne mɔɔ tɔ zo nsa yeali gyima la.​—Gyima ne 10:19, 20.

^ Ɔdwu mekɛ ne bie a, Baebolo ne fa edwɛkɛ kpɔkɛ “sanvɛ” fa kile tumi anzɛɛ ɛzonlelilɛ.​—Ayezaya 22:20-22; Yekile 3:7, 8.

^ Samɛleama wɔ ɛzonlenlɛ bie mɔɔ ɔle ngakyile ɔfi Dwuuma ɛzonlenlɛ nwo a, noko ɛnee bɛ ngilehilelɛ nee bɛ nyɛleɛ bie mɔ gyi Mosisi Mɛla ne azo.

^ Nea ngilenu maa Mateyu 16:19 mɔɔ wɔ New World Translation of the Holy Scriptures (Study Edition) ne anu la.