Re ka Ithuta Eng go Basadi Bao go Bolelwago ka Bona ka Beibeleng?

BAPALA

Karabo ya Beibele

Ka Beibeleng re ithuta ka basadi ba bantši bao ba re beelago mohlala o mobotse. (Baroma 15:4; 2 Timotheo 3:16, 17) Sehlogo se se re hlalosetša ganyenyane ka ba bangwe ba basadi bao go bolelwago ka bona ka Beibeleng. Ba bantši ba re beetše mohlala o mobotse woo re ka o ekišago. Ba bangwe ke mohlala o mobe woo re sa swanelago go o ekiša.—1 Bakorinthe 10:11; Baheberu 6:12.

Abigaile

Abigaile e be e le mang? E be e le mosadi wa Nabala, e lego monna yo a bego a humile e bile a le bogale. Eupša Abigaile o be a le bohlale, a ikokobeditše, a le botsana e bile a na le dika tšeo di kgahlago Jehofa.—1 Samuele 25:3.

Abigaile o ile a dira eng? O ile a dira dilo ka bohlale le ka temogo e le go phema kotsi yeo e bego e etla. Abigaile le Nabala ba be ba dula tikologong yeo Dafida, yo e bego e tla ba kgoši ya Isiraele, a bego a tšhabetše go yona. Ge Dafida le banna ba gagwe ba be ba le moo, ba ile ba šireletša mohlape wa dinku tša Nabala go batho bao ba bego ba nyaka go di utswa. Ge bahlanka ba Dafida ba be ba kgopela Nabala dijo, Nabala o ile a gana ka tsela ya lenyatšo. Dafida o ile a befelwa kudu. Ke moka yena le banna ba gagwe ba ile ba tšwa, ba be ba ipoditše gore ba yo bolaya Nabala le banna ka moka ba ntlong ya gagwe.—1 Samuele 25:10-12, 22.

Ge Abigaile a be a ekwa seo Nabala monna wa gagwe a se dirilego o ile a tšea kgato ka pela. O ile a nea bahlanka ba gagwe dijo gore ba yo di fa Dafida le banna ba gagwe, ke moka o ile a ba latela gore a yo kgopela Dafida tshwarelo. (1 Samuele 25:14-19, 24-31) Ge Dafida a bona mpho yeo Abigaile a bego a mo tletše yona, a bona boikokobetšo bja gagwe, a ekwa le keletšo ya gagwe e bohlale, Dafida o ile a lemoga gore Modimo o dirišitše Abigaile go mo thibela gore a se ke a bolaya Nabala le banna ba gagwe. (1 Samuele 25:32, 33) Ka moragonyana ga moo, Nabala o ile a hwa ke moka Abigaile a ba mosadi wa Dafida.—1 Samuele 25:37-41.

Re ka ithuta eng go Abigaile? Le ge Abigaile a be a le botse e bile a humile, o be a sa ipone a le bohlokwa go feta batho ba bangwe. E le gore a boloke khutšo, o be a ikemišeditše go kgopela tshwarelo ka phošo yeo e bego e sa dirwa ke yena. O ile a rarolla boemo bjoo bjo thata ka moya o boleta, ka šedi, ka sebete le ka bohlale.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Abigaile, bala sehlogo seo rego “O Dirile ka Bohlale.”

Debora

Debora e be e le mang? E be e le moporofeta yo Jehofa Modimo wa Baisiraele, a bego a mo diriša go tsebiša Baisiraele ditaba tšeo di bego di ba ama. Modimo gape o be a mo diriša go rarolla mathata a Baisiraele.—Baahlodi 4:4, 5.

Debora o ile a dira eng? Moporofeta Debora o ile a thekga barapedi ba Modimo ka sebete. Go oketša moo, o ile a botša Baraka gore a etelele mašole a Baisiraele pele ge a be a yo lwa le manaba a bona a Bakanana. (Baahlodi 4:6, 7) Ge Baraka a be a kgopela Debora gore a ye le yena, Debora ga se a ka boifa, eupša o ile a dumela.—Baahlodi 4:8, 9.

Ka morago ga gore Modimo a thuše Baisiraele go fenya manaba a bona, Debora o ile a ngwala karolo ya koša yeo yena le Baraka ba ilego ba e opela go hlalosa tiragalo yeo. Košeng yeo o boletše ka Jaele, e lego mosadi yo mongwe yo a bego a na le sebete, yoo a ilego a thuša go fenya Bakanana. —Baahlodi kgaolo 5.

Re ka ithuta eng go Debora? Debora o be a rata go thuša batho e bile a na le sebete. O ile a kgothaletša le batho ba bangwe gore ba dire dilo tšeo di kgahlago Modimo. Ge ba be ba dira bjalo, o be a ba reta.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Debora, bala sehlogo seo rego “Ke Ile ka Ema Bjalo ka Mma Kua Isiraele.”

Delila

Delila e be e le mang? E be e le mosadi yoo moahlodi wa Isiraele e lego Simisone a ilego a ratana le yena.—Baahlodi 16:4, 5.

Delila o ile a dira eng? O ile a amogela tšhelete yeo a e filwego ke Bafilisita gore a radie Simisone, yoo Modimo a bego a mo diriša go phološa Baisiraele go Bafilisita. Simisone o be a na le matla a magolo kudu, ka baka leo Bafilisita ba be ba palelwa ke go mo fenya. (Baahlodi 13:5) Ka gona ba ile ba kgopela Delila gore a ba thuše.

Bafilisita ba ile ba reka Delila gore a nyakolle gore Simisone o be a tšea kae matla a gagwe a magolo. Delila o ile a amogela tšhelete yeo. O ile a thoma go nyakolla gore matla a Simisone a tšwa kae gomme mafelelong o ile a hwetša sephiri seo sa Simisone. (Baahlodi 16:15-17) Ke moka Delila o ile a botša Bafilisita ka sephiri seo. Bafilisita ba ile ba kgona go swara Simisone ke moka ba mo golega.—Baahlodi 16:18-21.

Re ka ithuta eng go Delila? Mohlala wa Delila o a re lemoša. Ka ge Delila a be a na le megabaru, o ile a inaganela a nnoši, a fora mohlanka wa Jehofa Modimo, a ba a se mmotegele.

Esitere

Esitere e be e le mang? E be e le mosadi wa Mojuda yoo kgoši ya Peresia e lego Ahasiwerosi a ilego a mo nyala.

Esitere o ile a dira eng? Kgošigadi Esitere o ile a diriša matla a gagwe go thibela go fedišwa ga setšhaba sa gabo. O ile a kwa gore go be go ntšhitšwe taelo ya gore Bajuda ka moka bao ba bego ba bušwa ke Mmušo wa Peresia ba bolawe ka letšatši le itšego. Leano le le lebe le be le hlohleletšwa ke monna yoo a bitšwago Hamani, yoo e bego e le tonakgolo. (Esitere 3:13-15; 4:1, 5) Esitere o ile a bea bophelo bja gagwe kotsing gomme a ya go botša monna wa gagwe e lego Kgoši Ahasiwerosi ka leano leo. Motswala wa gagwe e lego Morodekai, le yena o ile a mo thuša go fediša leano leo. (Esitere 4:10-16; 7:1-10) Kgoši Ahasiwerosi o ile a dumelela Esitere le Morodekai gore ba ntšhe taelo e nngwe ya gore Bajuda ka moka ba itwele. Bajuda ba ile ba fenya manaba a bona ka moka.—Esitere 8:5-11; 9:16, 17.

Re ka ithuta eng go Esitere? Esitere o re beetše mohlala o mobotse wa go bontšha sebete, go ba botho le wa go ikokobetša. (Psalme 31:24; Bafilipi 2:3) Le ge a be a le botse e bile a na le maemo, o ile a kgopela thušo le keletšo go ba bangwe. Ge a be a bolela le monna wa gagwe, o be a dira seo ka šedi le ka tlhompho eupša a dira seo ka sebete. E bile nakong ya ge Bajuda ba be ba lebeletšane le kotsi e kgolo, Esitere o ile a ipolela gore le yena ke Mojuda.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Esitere, bala sehlogo seo rego “O Ile a Emela Batho ba Modimo” le seo se rego “O Dirile ka Bohlale, Sebete le ka go Hloka Boithati.”

Efa

Efa e be e le mang? Ke mosadi wa mathomo lefaseng, e bile ke mosadi wa mathomo yoo go bolelwago ka yena ka Beibeleng.

Efa o ile a dira eng? Efa o ile a se kwe taelo e kwagalago ya Jehofa. Go no swana le monna wa gagwe Adama, Efa le yena o be a bopilwe a se na sebe e bile o be a na le tokologo ya go itirela diphetho. Le gona o be a ka kgona go ba le dika tše dibotse tša go swana le tša Modimo tše bjalo ka lerato le bohlale. (Genesi 1:27) Efa o be a tseba gore Modimo o be a boditše Adama gore ge ba ka ja dienywa tša sehlare se se itšego, ba be ba tla hwa. Eupša Sathane o ile a mo fora, a mmotša gore ge a ka ja seenywa seo, a ka se hwe. Sathane o ile a ba a mo dira gore a dumele gore ge a ka ja seenywa seo, o be a tlo hlalefa. Ka gona, Efa o ile a ja seenywa seo, ke moka ka morago a ya a hlohleletša monna wa gagwe Adama gore le yena a se je.—Genesi 3:1-6; 1 Timotheo 2:14.

Re ka ithuta eng go Efa? Mohlala wa Efa o re lemoša gore ge e ba re ka dulela go nagana ka dilo tšeo di tšwelego tseleng, mafelelong re tla wela molekong. Efa o ile a se kwe taelo e bonolo ya Jehofa gomme a nyaka dilo tšeo e bego e se tša gagwe.—Genesi 3:6; 1 Johane 2:16.

Hanna

Hanna e be e le mang? Hanna e be e le Mosadi wa Elikana e bile e be e le mmago Samuele. Samuele o ile a ba moporofeta wa go tuma kudu Isiraele.—1 Samuele 1:1, 2, 4-7.

Hanna o ile a dira eng? Ge Hanna e be e sa le moopa, o ile a kgopela Jehofa gore a mo homotše. Monna wa Hanna o be a na le mosadi yo mongwe gape. Leina la mosadi yoo e be e le Penina. Penina o be a na le bana, eupša Hanna yena ka morago ga gore a nyalwe, o ile a tšea lebaka le letelele a se na bana. Penina o be a dula a kwera Hanna, eupša Hanna o be a dula a rapela Jehofa gore a mo homotše. Hanna o ile a tshepiša Modimo gore ge a be a ka mo nea ngwana wa mošemanyana, o be a tla mo nea Jehofa ka gore a hlankele taberenakeleng. Taberenakele ke tente yeo Baisiraele ba bego ba rapela Jehofa go yona. Ba be ba kgona go e hloma le go e hlomolla.—1 Samuele 1:11.

Jehofa o ile a araba thapelo ya Hanna ka go mo nea ngwana. Hanna o ile a reela ngwana yoo gore ke Samuele. Hanna o ile a phethagatša tshepišo ya gagwe ka go iša Samuele tabarenakeleng ge e be e sa le mošemanyana. (1 Samuele 1:27, 28) Ngwaga o mongwe le o mongwe, Hanna o be a išetša Samuele seaparo sa go hloka matsogo. Ge nako e dutše e eya, Jehofa o ile a šegofatša Hanna ka bana ba bangwe ba bahlano, e lego barwa ba bararo le barwedi ba babedi.—1 Samuele 2:18-21.

Re ka ithuta eng go Hanna? Thapelo ya Hanna ya go tšwa pelong e mo thušitše gore a kgotlelele mathata a gagwe. Thapelo ya gagwe ya go leboga yeo e lego go 1 Samuele 2:1-10 e bontšha gore o be a tloga a na le tumelo go Jehofa.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Hanna, bala sehlogo seo se rego “O Ile a Bulela Jehofa Pelo ya Gagwe ka Thapelo.”
▸ Ge e ba o nyaka go kwa gore ke ka baka la eng Modimo a ile a dumelela batho ba mehleng ya kgale gore ba nyale basadi ba fetago o tee, bala sehlogo seo se rego “Na Modimo o Dumelela go Nyala Segadikane?”

Jaele

Jaele e be ele mang? E be e le mosadi Hebere, yo e bego e se Moisiraele. Jaele o ile a emela batho ba Modimo ka sebete.

Jaele o ile a dira eng? Jaele o ile a dira dilo ka bohlale ge Sisera, e lego tona ya madira a Bakanana, a be a tšhabetše ka tenteng ya gagwe. Sisera o be a fentšwe ke Baisiraele, gomme ka nako yeo o be a nyaka lefelo leo a bego a ka tšhabela go lona. Jaele o ile a botša Sisera gore a tsene ka tenteng ya gagwe e le gore a ikute le go khutša ka moo. Ge Sisera a be a robetše, Jaele o ile a mmolaya.—Baahlodi 4:17-21.

Seo Jaele a se dirilego se be se phethagatša seo moporofeta Debora a ilego a se porofeta ge a be a re: “Jehofa o tla gafela Sisera seatleng sa mosadi.” (Baahlodi 4:9) Jaele o ile a retwa kudu ka baka la seo, e bile Beibele e re: “O tla šegofatšwa kudu gare ga basadi.”—Baahlodi 5:24.

Re ka ithuta eng go Jaele? Jaele o ile a dira dilo ka pejana le ka sebete. Seo a se dirilego se bontšha dilo tšeo Modimo a ka di dirago e le gore a phethagatše dilo tšeo e sa lego di porofetwa kgale.

Isebele

Isebele e be e le mang? E be e le mosadi wa Ahaba e lego Kgoši ya Isiraele. Isebele e be e se Moisiraele e bile o be a sa rapele Jehofa. O be a rapela modingwana wa Bakanana e lego Baali.

Isebele o ile a dira eng? Mohumagadi Isebele o be a rata go laola batho, a na le pelo e mpe e bile a le sehlogo. O be a kgothaletša batho gore ba rapele Baali le gore ba itshware gampe ka tša thobalano, ka ge go itshwara ka tsela yeo e be e le karolo ya borapedi bja Baali. Le gona o be a nyaka go dira gore batho ba se sa rapela Modimo wa nnete, e lego Jehofa.—1 Dikgoši 18:4, 13; 19:1-3.

E le gore Isebele a hwetše seo a bego a se nyaka, o ile a thoma go bolela maaka le go bolaya batho. (1 Dikgoši 21:8-16) Ka ge Modimo a be a boletše e sa le pele, Isebele o ile a hwa gasehlogo e bile ga sa nka a bolokwa.—1 Dikgoši 21:23; 2 Dikgoši 9:10, 32-37.

Re ka ithuta eng go Isebele? Mohlala wa Isebele ke temošo go rena. O be a se na mekgwa e bile a dira se sengwe le se sengwe gore a hwetše seo a se nyakago. Lehono ge batho ba ekwa leina la Isebele ba no gopola mosadi yo a bego a se na dihlong tša go dira dilo tše mpe, yo a bego a itshwara gampe ka tša thobalano le yo a bego a sa hlomphe bolaodi e bile a se na taba le gore seo a se dirago se fošagetše goba bjang.

Lea

Lea e be e le mang? E be e le mosadi wa mathomo wa mopatriareka Jakobo. Yena le moratho wa gagwe e lego, Ragele ba be ba nyetšwe ke monna o tee.—Genesi 29:20-29.

Lea o ile a dira eng? Lea o ile a belegela Jakobo barwa ba tshelelago. (Ruthe 4:11) Jakobo o be a nyaka go nyala Ragele e sego Lea. Eupša tatago bona, e lego Labane, o ile a dira gore Lea a nyalwe pele ga Ragele. Ge Jakobo a se na go lemoga gore Labane o mo radiile ka go dira gore a nyale Lea, o ile a ya go botšiša Labane ka taba yeo. Labane o ile a botša Jakobo gore ka setšo sa gabo, ngwana yo monyenyane a ka se nyalwe pele ga mogolo’agwe. Ka morago ga beke, Jakobo o ile a nyala Ragele.—Genesi 29:26-28.

Jakobo o be a rata Ragele go feta Lea. (Genesi 29:30) Seo se ile sa dira gore Lea a thome go phadišana le Ragele e le ge a nyaka gore le yena Jakobo a mo rate. Modimo o ile a bona gore Lea o ikwa bjang gomme a mo šegofatša ka bana ba šupago, e lego barwa ba tshelelago le morwedi o tee.—Genesi 29:31.

Re ka ithuta eng go Lea? Lea o ile a rapela Modimo gore a mo thekge. Le gona ga se a ka a dumelela maemo a ka lapeng la gagwe gore a mo thibele go bona gore Modimo o be a mo thekga. (Genesi 29:32-35; 30:20) Pego ye ya Lea e re bontšha gore go nyala basadi ba bantši ga se gwa loka, gaešita le ge Modimo a be a go dumeletše ka nako e itšego. Modimo o nyaka gore lenyalong monna a be le mosadi o tee le mosadi a be le monna o tee.—Mateo 19:4-6.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Lea, bala sehlogo se se rego “Bana ba Motho ba ba Gateletšegilego Bao ba ‘Theilego Setšhaba sa Isiraele.’”
▸ Ge e ba o nyaka go kwa gore ke ka baka la eng Modimo a ile a dumelela batho ba mehleng ya kgale gore ba nyale basadi ba fetago o tee ka nako e itšego, bala sehlogo seo se rego “Na Modimo o Dumelela go Nyala Segadikane?”

Mareta

Mareta e be e le mang? E be e le ngwanabo Latsaro le Maria. Ka moka ga bona ba be ba dula Jerusalema, motsaneng wa Bethania.

Mareta o ile a dira eng? Mareta e be e le mogwera yo mogolo wa Jesu. Le gona Beibele e re Jesu o be a “rata Mareta le ngwanabo le Latsaro.” (Johane 11:5) Mareta o be a rata go amogela baeng. Nakong e nngwe ge Jesu a be a ba etetše, Maria o ile a dula fase a mo theetša ge a ruta, mola Mareta yena a be a dira mešongwana ya ka gae. Mareta o ile a llela Jesu gore Maria o be a sa mo thuše ka mešomo yeo. Jesu o ile a phošolla Mareta ka botho.—Luka 10:38-42.

Ge Latsaro a be a babja, Mareta le Maria ba ile ba bitša Jesu, ba kgodišegile gore o be a tla fodiša kgaetšedi ya bona. (Johane 11:3, 21) Eupša Latsaro o ile a hwa. Poledišano ya Mareta le Jesu e bontšha gore Mareta o be a tloga a tshepa seo Beibele e se bolelago mabapi le tsogo ya bahu. E bile e be e bontšha gore Mareta o be a dumela gore Jesu o na le matla a go tsoša Latsaro bahung.—Johane 11:20-27.

Re ka ithuta eng go Mareta? Mareta o be a šoma ka thata gore a amogela baeng. Ge Jesu a be a mo phošolla, Mareta o ile a amogela phošollo yeo. O ile a bolela ka seo se bego se mo tshwenya le ka tumelo ya gagwe.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Mareta, bala sehlogo se se rego “Ke Dumetše.”

Maria (mmago Jesu)

Maria e be e le mang? E be e le kgarebe ya Mojuda, e bile o be a sa nka a robala le monna ge a tla ima Jesu, ka gobane o be a mo imile ka thušo ya moya o mokgethwa.

Maria o ile a dira eng? Maria ka boikokobetšo o ile a dira thato ya Modimo. O be a beeleditšwe ke Josefa nakong ya ge morongwa a mo etela. Morongwa o ile a mmotša gore o be a tla ima gomme a belega Mesia yoo e bego e le kgale a letetšwe. (Luka 1:26-33) O ile a amogela kabelo yeo ka pelo ka moka. Ka morago ga ge Jesu a belegwe, Maria le Josefa ba ile ba ba le barwa ba bane le barwedi ba babedi. Ka gona, Maria ga sa nka a dula e le kgarebe. (Mateo 13:55, 56) Le ge Modimo a ile a mo fa tokelo yeo e kgolo, Maria ga sa nka a nyaka go retwa ke batho goba go swarwa ka tsela e kgethegilego, e ka ba nakong ya ge Jesu a be a le mo lefaseng goba ge e be e le setho sa phuthego ya mathomo ya Bokriste.

Re ka ithuta eng go Maria? Maria e be e le mosadi yo a botegago yoo ka go rata a ilego a amogela boikarabelo bjo bogolo kudu. O be a tseba Mangwalo gabotse. Go bonagala Maria a ile a tsopola Mangwalo a e ka bago a 20 ge a be a bolela mantšu ao a begilwego go Luka 1:46-55.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Maria, bala sehlogo se se rego “Seo Mohlala wa Maria o ka re Rutago Sona.”

Maria (ngwanabo Mareta le Latsaro)

Maria e be e le mang? Maria le ngwanabo e lego Mareta gotee le kgaetšedi ya bona e lego Latsaro, e be e le bagwera ba bagolo ba Jesu.

Maria o ile a dira eng? Maria o ile a bontšha ka makga a mantši gore o be a tšeela godimo taba ya gore Jesu e be e le Morwa wa Modimo. O ile a bontšha tumelo go Jesu ge a be a bolela gore Jesu a ka be a ile a thibela gore kgaetšedi ya bona, Latsaro, a se hlokofale. Le gona o be a le gona ge Jesu a be a tsoša Latsaro bahung. Mareta, e lego ngwanabo, o ile a se thabele taba ya gore Maria o kgethile go theetša Jesu go e na le gore a mo thuše ka mešomo ya ka gae. Eupša Jesu o ile a reta Maria ka gobane o be a tšeela godimo dilo tša Modimo go feta dilo tše dingwe ka moka.—Luka 10:38-42.

Lebakeng le lengwe, Maria o ile a amogela Jesu ka tsela e kgethegilego ka go mo tšhela ka “makhura a monko o bose a theko e kgolo” hlogong le maotong. (Mateo 26:6, 7) Batho ba bangwe bao ba bego ba le gona ba ile ba sola seo Maria a se dirilego ba re seo a se dirago ke go senya. Eupša Jesu o ile a mo emelela a re: “Kae le kae mo ditaba tše tše dibotse di bolelwago gona lefaseng ka moka, se mosadi yo a se dirilego le sona se tla bolelwa e le go mo gopola.”—Mateo 24:14; 26:8-13.

Re ka ithuta eng go Maria? Maria o be a na le tumelo e tiilego. O be a etiša go rapela Modimo pele ga dilo tše dingwe ka moka. Le gona, o be a hlompha Jesu, e bile a se na le bothata bja go ntšha tšhelete e ntši go bontšha seo.

Maria Magdalena

Maria Magdalena e be e le mang? E be e le morutiwa yo a botegago wa Jesu.

Maria o ile a dira eng? Maria Magdalena e be e le yo mongwe wa basadi bao ba bego ba sepela le Jesu le barutiwa ba gagwe. O ile a ithaopela go šomiša tšhelete ya gagwe go ba hlokomela. (Luka 8:1-3) O ile a dula a latela Jesu go fihlela ge Jesu a fetša mošomo wa gagwe wa go ruta batho ka Modimo mo lefaseng. Le gona o be a le gona ge Jesu a be a bolawa. O ile a ba le tokelo ya go ba gare ga batho ba pele bao ba ilego ba bona Jesu ka morago ga ge a tsošitšwe bahung.—Johane 20:11-18.

Re ka ithuta eng go Maria? Maria Magdalena o be a dula a thekga Jesu nakong ya ge a be a ruta batho mo lefaseng. Le gona o ile a dula e le morutiwa yo mafolofolo wa Jesu.

Miriamo

Miriamo e be e le mang? E be e le kgaetšedi ya Moshe le Arone. E bile ke mosadi wa mathomo ka Beibeleng yo a ilego a bitšwa moporofeta wa mosadi.

Miriamo o ile a dira eng? Ka ge e be e le moporofeta wa mosadi, o be a na le boikarabelo bja gore a botše batho melaetša e tšwago go Modimo. O ile a ba le maemo a godimo kua Isiraele e bile a ba a opela gotee le banna ba bangwe koša ya phenyo ka morago ga gore Modimo a fediše mašole a Baegipita Lewatleng le Lehwibidu.—Ekisodo 15:1, 20, 21.

Nako e itšego ka morago ga tiragalo yeo, Miriamo le Arone ba ile ba bolela gampe ka Moshe. Go molaleng gore ba be ba hlohleletšwa ke boikgogomošo le mona. Modimo “o be a theeditše,” le gona o ile a kgalemela Miriamo le Arone ka matla. (Numeri 12:1-9) Ka morago ga moo, Modimo o ile a otla Miriamo ka lephera, mohlomongwe ka baka la gore ke yena a ilego a thoma go bolela gampe ka Moshe. Moshe o ile a mo kgopelela go Modimo gore a mo fodiše, gomme Modimo a mo fodiša. Ka morago ga gore a fetše matšatši a šupa a dutše a nnoši, Modimo o ile a mo dumelela gore a boele a dule le Baisiraele ba bangwe mešašeng.—Numeri 12:10-15.

Beibele e bontšha gore Miriamo o ile a amogela phošollo. Ka morago ga mengwaga e mentši, Modimo o ile a bolela ka maemo ao Miriamo a bego a na le ona ge a be a re go Baisiraele: “[Ke] roma Moshe, Arone le Miriamo gore ba le ete pele.”—Mika 6:4.

Re ka ithuta eng go Miriamo? Pego ya Miriamo e re bontšha gore Modimo o a theetša ge batho ba gagwe ba boledišana goba ba bolela ka batho ba bangwe. Le gona, re ithuta gore e le gore re thabiše Modimo, re swanetše go se ikgantšhe e bile re se be le mona ka gobane tšeo ke dika tšeo di ka dirago gore re bolele gampe ka batho ba bangwe.

Ragele

Ragele e be e le mang? E be e le morwedi wa Labane, e bile e be e le mosadi wa mmamoratwa wa mopatriareka Jakobo.

Ragele o ile a dira eng? Ragele o ile a nyalwa ke Jakobo gomme ba ba le barwa ba babedi, bao e ilego ya ba dihlogo tša malapa a meloko e 12 ya Isiraele ya kgale. Ragele o ile a kopana le Jakobo nakong ya ge a be a ile go diša dinku tša tatagwe. (Genesi 29:9, 10) Ragele o be a “bopegile gabotse” ge a bapetšwa le ngwanabo e lego Lea.—Genesi 29:17.

Jakobo o ile a rata Ragele, a ba a dumela go šoma mengwaga e šupago e le gore a tle a mo nyale. (Genesi 29:18) Eupša, Labane o ile a radia Jakobo, a mo dira gore a nyale Lea pele, ke moka ka morago a mo dumelela gore a nyale Ragele.—Genesi 29:25-27.

Jakobo o be a rata Ragele le barwa ba gagwe ba babedi kudu go feta ka mokgwa woo a bego a rata Lea le bana ba gagwe. (Genesi 37:3; 44:20, 27-29) Seo se ile sa feleletša ka go dira gore basadi ba ba babedi ba thome go phenkgišana.—Genesi 29:30; 30:1, 15.

Re ka ithuta eng go Ragele? Ragele o ile a kgotlelela boemo bjo thata bja ka lapeng la gagwe a sa fele pelo e bile a holofetše gore Modimo o tla kwa dithapelo tša gagwe. (Genesi 30:22-24) Pego ya gagwe e bontšha gore lenyalo la segadikane ga le bonolo. Pego ye ya Ragele e re bontšha gore go tloga mathomong, Modimo o dirile dilo ka bohlale ge a be a re monna o swanetše go nyala mosadi o tee.—Mateo 19:4-6.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Ragele, bala sehlogo seo se rego “Bana ba Motho ba ba Gateletšegilego Bao ba ‘Theilego Setšhaba sa Isiraele.’”
▸ Ge e ba o nyaka go kwa gore ke ka baka la eng Modimo a ile a dumelela batho ba mehleng ya kgale gore ba nyale basadi ba fetago o tee ka nako e itšego, bala sehlogo seo se rego “Na Modimo o Dumelela go Nyala Segadikane?”

Rahaba

Rahaba e be e le mang? E be e le mosadi wa mogweba ka mmele yo a bego a dula motseng wa Jeriko, nageng ya Kanana. Ka morago o ile a ba morapedi wa Jehofa Modimo.

Rahaba o ile a dira eng? Rahaba o ile a uta banna ba babedi ba Baisiraele bao ba bego ba tlile go hlola naga ya Kanana. O ile a ba uta ka gobane o be a kwele kamoo Modimo wa Baisiraele, e lego Jehofa, a ilego a phološa Baisiraele nageng ya Egipita gomme ka morago a ba phološa go Baamore.

Rahaba o ile a thuša banna bao ba dihlodi a ba a ba kgopela gore ge ba boa go tlo senya motse wa Jeriko, ba se ke ba fediša yena le lapa la gabo. Banna bao ba ile ba dumela, eupša ba mo fa ditaelo tše: (1) O be a swanetše go se botše motho ka taba yeo. (2) Yena gotee le ba lapa la gabo ba be ba swanetše go dula ka ntlong ya gagwe nakong ya ge Baisiraele ba hlasela Jeriko. Le gona, (3) o be a swanetše go fega thapo e hwibidu lefasetereng la ntlo ya gagwe gore ge Baisiraele ba etla go hlasela naga, ba e bone gomme ba se ke ba ba fediša. Rahaba o ile a theetša taelo e nngwe le e nngwe gomme ka go re’alo yena le lapa la gabo ba ile ba phologa ge Baisiraele ba hlasela Jeriko.

Ka morago ga nako e itšego, Rahaba o ile a nyalwa ke monna wa Moisiraele gomme a ba makgolokhukhu wa Kgoši Dafida le Jesu Kriste.—Joshua 2:1-24; 6:25; Mateo 1:5, 6, 16.

Re ka e ithuta eng go Rahaba? Beibele e bolela ka Rahaba gore o re beetše mohlala o mogolo wa tumelo. (Baheberu 11:30, 31; Jakobo 2:25) Pego ya gagwe e re bontšha gore Jehofa Modimo o a lebalela e bile ga a bebe sefahlego, gore o šegofatša bao ba mo tshepago go sa šetšwe gore ba thomile ba le bjang.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Rahaba, bala sehlogo seo se rego “O Ile a ‘Bolelwa Gore o Lokile ka Mediro.’”

Rebeka

Rebeka e be e le mang? E be e le mosadi wa Isaka e bile e be e le mmago mafahla, e lego Jakobo le Esau.

Rebeka o ile a dira eng? Rebeka o ile a dira dilo tšeo di kgahlago Modimo, le ge ka dinako tše dingwe go be go se bonolo. Ge a be a ile go ga meetse sedibeng, go ile gwa tla monna yo mongwe gomme a mo kgopela gore a mo gele meetse a nwe. Kapejana Rebeka o ile a gela monna yoo meetse a ba a re o tla gela le dikamela tša gagwe. (Genesi 24:15-20) Monna yoo e be e le mohlanka wa Aborahama. O be a sepetše leeto le letelele gore a ye a nyakele Isaka mosadi. Isaka ke morwa wa Aborahama. (Genesi 24:2-4) Monna yoo o ile a rapela Modimo gore a mo šegofatše. Ge a be a bona ka mokgwa woo Rebeka a bego a šoma ka thata ka gona, o ile a lemoga gore Modimo o be a araba thapelo ya gagwe. A bona gore Rebeka e be e le yena mosadi yo Modimo a bego a mo kgethetše Isaka.—Genesi 24:10-14, 21, 27.

Ge Rebeka a se na go kwa gore ke ka baka la eng monna yoo a be a tlile moo, o ile a dumela go goma le yena gore a ye a be mosadi wa Isaka. (Genesi 24:57-59) Rebeka o ile a ba le bana ba bašemane ba mafahla. Modimo o be a mo utolletše gore mošemane yo mogolo, e lego Esau, o be a tla šomela yo monyenyane, e lego Jakobo. (Genesi 25:23) Ge Isaka a be a nyaka go šegofatša morwa wa gagwe yo mogolo, e lego Esau go ya le kamoo morwa wa leitšibulo a šegofatšwago ka gona, Rebeka o ile a šoma ditaba ka tsela e nngwe e le gore go šegofatšwe Jakobo. Rebeka o be a nyaka go dira dilo go ya ka thato ya Modimo.—Genesi 27:1-17.

Re ka ithuta eng go Rebeka? Rebeka o be a sa ikgantšhe, a šoma ka thata e bile a amogela baeng—e lego dika tšeo di mo thušitšego go ba mosadi yo botse, mma yo botse le morapedi wa Jehofa.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Rebeka, bala sehlogo se se rego “Ke Rata go Sepela le Yena.”

Ruthe

Ruthe e be e le mang? E be le mosadi wa Momoaba yoo a ilego a tlogela medingwana ya gabo le naga ya gabo gomme a thoma go rapela Jehofa nageng ya Isiraele.

Ruthe o ile a dira eng? Ruthe o ile a bontšha mmatswale wa gagwe, Naomi gore o be a tloga a mo rata. Naomi gotee le monna wa gagwe le barwa ba bona ba babedi ba be ba hudugetše nageng ya Moaba e le ge ba be ba tšhabela tlala yeo e bego e le gona Isiraele. Barwa bao ba bona ba ile ba nyala basadi ba Bamoaba, e lego Ruthe le Oropa. Ge nako e dutše e eya, monna wa Naomi le barwa ba bona ba ile ba hlokofala, ba šia basadi bao ba bararo e le bahlologadi.

Naomi o ile a phetha ka gore a boele Isiraele ka ge komelelo e be e fedile. Ruthe le Oropa ba ile ba kgetha go sepela le yena. Eupša Naomi o ile a ba kgopela gore ba boele melokong ya gabo bona. Oropa yena o ile a goma. (Ruthe 1:1-6, 15) Eupša Ruthe yena o ile a kgetha go sepela le mmatswale wa gagwe. O be a rata Naomi kudu moo e lego gore o be a nyaka le go rapela Modimo wa Naomi e lego Jehofa.—Ruthe 1:16, 17; 2:11.

Ruthe o be a šoma ka thata e bile a na le mekgwa e mebotse. Go se go ye kae, o ile a tuma gabotse motseng wa gabo Naomi, Betlelehema. Monna yo mongwe wa mohumi e lego Boase o ile a rata ka mokgwa wo Ruthe a bego a šoma ka wona gomme a nea yena le Naomi dijo. (Ruthe 2:5-7, 20) Ka morago, Boase o ile a nyala Ruthe. Ruthe o ile a ba makgolokhukhu wa Kgoši Dafida le Jesu Kriste.—Mateo 1:5, 6, 16.

Re ka ithuta eng go Ruthe? Ka ge Ruthe a be a rata Naomi le Jehofa kudu, o ile a kgetha go tlogela batho ba gabo le naga ya gabo. O be a šoma ka thata, a šoma ka pelo ya gagwe ka moka, a tshepagala le ge dilo di be di sa mo sepelele gabotse.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Ruthe, bala sehlogo seo se rego “Mo o Yago Gona le Nna ke tla ya” le seo se rego “Mosadi wa Paale.”

Sara

Sara e be e le mang? E be e le mosadi wa Aborahama e bile e le mmago Isaka.

Sara o ile a dira eng? Sara o ile a tlogela go phela bophelo bja manobonobo motseng wa Uri ka gobane o be a tshepa seo Modimo a bego a se holofeditše monna wa gagwe, Aborahama. Modimo o ile a botša Aborahama gore a tloge motseng wa Uri gomme a ye nageng ya Kanana. Modimo o ile a mo tshepiša gore o tlo mo šegofatša a ba a mo dira setšhaba se segolo. (Genesi 12:1-5) Sara a ka no ba a be a le mengwageng ya bo-60 ka nako yeo. Go tloga ka nako yeo, Sara le monna wa gagwe ba ile ba thoma go phela bophelo bja go hloma ba hlomolla ditente.

Le ge bophelo bjoo bja go hloma ba hlomolla ditente bo be bo le kotsi, Sara o ile a no dula a thekga Aborahama ge a be a latela ditaelo tša Modimo. (Genesi 12:10, 15) Sara o feditše mengwaga e mentši a se na ngwana e bile taba yeo e be e mo kweša bohloko kudu. Eupša Modimo o be a tshepišitše Aborahama gore o be a tlo šegofatša peu ya gagwe. (Genesi 12:7; 13:15; 15:18; 16:1, 2, 15) Ge nako e dutše e eya, Modimo o ile a tshepiša Sara gore o be a tla belegela Aborahama ngwana. O ile a ba le ngwana a šetše a fetile mengwaga ya go belega. O be a na le mengwaga e 90 gomme monna wa gagwe a na le mengwaga e 100. (Genesi 17:17; 21:2-5) Ba ile ba reela ngwana yoo gore ke Isaka.

Re ka ithuta eng go Sara? Mohlala wa Sara o re ruta gore re ka dula re tshepa gore Modimo o tlo phethagatša dilo tšeo a re tshepišitšego tšona, le ge di ka bonala eka di ka se kgonege! (Baheberu 11:11) Le gona, mohlala wa gagwe bjalo ka mosadi yo a nyetšwego, o bontšha bohlokwa bja gore lenyalong go swanetše go ba le tlhompho.—1 Petro 3:5, 6.

▸ Ge e ba o nyaka go kwa ditaba tše dingwe ka Sara, bala sehlogo se se rego “O Mosadi wa Ponagalo e Botse” le se se rego “Modimo o Mmiditše ‘Kgošigatšana.’”

Ngwanenyana wa Moshulamithe

Ngwanenyana wa Moshulamithe e be e le mang? E be e le ngwanenyana yo a dulago tikologong ya magaeng e bile go bolelwa kudu ka yena ka pukung ya Beibele ya Sefela sa Difela. Beibele ga e re botše leina la gagwe.

Ngwanenyana wa Moshulamithe o ile a dira eng? Ngwanenyana wa Moshulamithe o ile a dula a tshepagalela lesogana la modiši leo a bego a ratana le lona. (Sefela sa Difela 2:16) Eupša botse bja gagwe bo ile kgahla Kgoši Solomone yo a bego a humile. Kgoši Solomone o ile a leka go goketša ngwanenyana wa Moshulamithe. (Sefela sa Difela 7:6) Le ge batho ba bangwe ba ile ba mo kgothaletša gore a kgethe Solomone, ngwanenyana wa Moshulamithe o ile a gana. O be a rata lesogana la modiši e bile o be a le tshepagalela.—Sefela sa Difela 3:5; 7:10; 8:6.

Re ka ithuta eng go ngwanenyana wa Moshulamithe? Le ge a be a le botsana e bile a kgahla batho ba bantši o ile a dula a ikokobeditše. Ga se a ka dumelela dithaka tša gagwe goba mahumo a Solomone a mo dira gore a tlogele go ratana le lesogana la modiši. O ile a laola maikwelo a gagwe e bile a dula a itshwere gabotse.

Mosadi wa Lota

Mosadi wa Lota e be e le mang? Beibele ga e re botše leina la gagwe. Eupša e re botša gore o be a na le barwedi ba babedi le gore yena le lapa la gagwe ba be ba dula motseng wa Sodoma.—Genesi 19:1, 15.

Mosadi wa Lota o ile a dira eng? O ile a se kwe taelo ya Modimo. Modimo o be a ikemišeditše go fediša Sodoma le metse ya kgauswi le yona ka gobane badudi ba yona ba be ba itshwere ka tsela e sa hlwekago ka tša thobalano. Ka ge Modimo a be a rata Lota le lapa la gagwe, bao ba bego ba dula Sodoma, o ile a romela barongwa ba babedi gore ba ba šireletše ka go ba ntšha lefelong leo.—Genesi 18:20; 19:1, 12, 13.

Barongwa ba ile ba botša Lota le lapa la gagwe gore ba tšwe moo motseng le gore ba se lebelele morago ka gobane ge ba be ba ka dira bjalo, ba be ba tlo hwa. (Genesi 19:17) Mosadi wa Lota yena o ile a “lebelela morago, gomme a fetoga sehlwaseeme sa letswai.”—Genesi 19:26.

Re ka ithuta eng go mosadi wa Lota? Kanegelo ya gagwe e re lemoša ka kotsi ya go rata dilo tša maemo go fihla bokgoleng bja gore re se ke ra kwa Modimo. Jesu o tsopotše mosadi wa Lota e le ge a re lemoša ka mohlala wa gagwe. O itše: “Gopolang mosadi wa Lota.”—Luka 17:32.