UPPERSUSIAT MALIGUK | TIMOTHEUSI
“Naalakkami qitornarisara asanartoq ilumoortorlu”
TIMOTHEUSI aalajangersimarpasilluni angerlarsimaffimminit ungasilliartorluni aqqusaagassani eqqarsaatigiitigalugit pisuppoq. Angalaqatai siulliulaarlutik narsaatini Timotheusip ilisimalluagaatigut ingerlapput. Illoqarfik Lystra, qattunermiittoq, arriitsunnguamik ungasilliartorpaat. Timotheusi anaanani aananilu, tulluusimaarlutik qullilinaveersaarlutillu imminik isiginnaartut, eqqaagaangamigit qungujuttarpoq. Tunumut saalluni naggammik aalateriffigissavai?
Apustilip Paulusip Timotheusi qungujulalluni qiviallattaavaa. Nalunngilaa Timotheusip ittuutunini sulissutigisussaagaa, angutilli inuusuttup kajumissuseqarnera takullugu nuannaarutigaa. Timotheusi suli inuusuppoq, immaqa 20-t ataatilaarlugit sinnilaarlugilluunniit ukioqarpoq. Paulusimut ataqqinningaarlunilu tunniusimalluinnarpoq. Maanna Timotheusip angut aallussilluartoq aalajaatsorlu taanna angerlarsimaffimminit ungasissumut angalaqatigaa. Pisullutik umiarsuarlutillu angalanerminni qasseeriarlutik navianartorsiortussaapput. Timotheusip angerlaqqissanerluni naluaa.
Sooq angut inuusuttoq taamatut inuuniarluni aalajangerpa? Akissarsiassat suut taamatut pilliuteqarnermit annerugamik? Timotheusillu uppernera uppernitsinnut qanoq sunniuteqarsinnaava?
‘MEERAANERMINIIT’
Ukiut marluk pingasulluunniit sioqqullugit pisut sammeriartigit. Timotheusi Lystramiuugunarpoq. Illoqarfeeraq taanna qooqqumi imeqarluartumi avinngarusimasumiippoq. Inuit grækerisut paasisinnaagunaraluarlutik ilitsoqqussaralugu oqaatsitik atorlugit, Lykaoniamiutut, oqaluttarput. Taamaalluni illoqarfimmi pisoqarfiuallaanngitsumi aalassaataasumik pisoqarpoq. Kristumiut ajoqersuiartortitat marluk – apustili Paulusi angalaqataalu Barnaba – Ikonionimit, illoqarfimmit anginerusumit ungasinngitsumiittumit, tikipput. Tamanut oqaluussinerminni Paulusip angut niumigut nukeqanngitsoq uppersuseqarnerminik ersersitsisoq takugamiuk tupinnartuliornikkut ajorunnaarsippaa! – Apustilit Suliaat 14:5-10.
Lystramiorpassuit guutit inuttut isikkoqarlutik itsaq nunaminni saqqummertarnerannik oqaluttuatoqqat upperisimagunarpaat. Taamaattumik inuit kukkullutik isummerput Paulusi Hermesiusoq Barnabalu Zeusiusoq. Kristumiut maniguuttut taakkua marluk inuit pilliuteqarfiginialermatik unitseqqarpaat. – Apustilit Suliaat 14:11-18.
Lystramiulli amerlanngitsut pisoq Guutimik nalusut guutiinit paasissaanngitsunit tikeraarneqarnertut isiginagu piviusutut nuannersutullu isigaat. Assersuutigalugu panigiit Eunikep, arnap juutip grækerimik uppinngitsumik uillip, * Loisillu Paulusi Barnabalu tusarnaaqqissaarpaat. Kiisami juutit aalajaatsut tusarusutatik – Missiarsip tikiussimanera taannalu pillugu Allakkani Illernartuni siulittuuterpassuit eqquussimanerat – tusarpaat.
Paulusip tikeraarnera Timotheusip qanoq killitsissutigitigisimassagaa takorlooruk. Timotheusi ‘meeraanerminiit’ Allakkanik Hebræerisuunik pingaartitsinissamik ilinniartinneqarpoq. (2 Timotheusi 3:15) Timotheusip anaanami aanamilu pisimanerattut Paulusip Barnaballu Missiarsi pillugu ilumoortumik oqalunnerat nalunngilaa. Aamma angut pisussinnaanngitsoq Paulusip ajorunnaarsitaa eqqarsaatigiuk. Timotheusip meeraanerminiilli Lystrap aqquserngini angut taanna takujuartarsimassavaa. Maanna angut aatsaavissuaq pisuttoq takuaa. Timotheusitut Eunikep Loisillu kristumiunngornerat paasinarpoq. Ullumikkut aatakkuusut angajoqqaallu Loisi Eunikelu ilinniarfigingaarsinnaavaat. Inuusuttut ajunngitsumik sunnerniarsinnaavigit?
“NAALLIUNNARTORPASSUIT ATOQQAARLUGIT”
Lystrami kristumiunngortut neriuut Kristusip ajoqersugaanut tusarliunneqartoq pillugu tusakkatik nuannaarutigingaarsimassavaat. Kristumiuunerulli unamminiarnartoqarnera paasivaat. Juutit ingasattajaarniartut akerlilersuisut Ikonionimeersut Antiokiameersullu Lystramiut kamassarlugit Paulusimik Barnabamillu akerlilersuilersippaat. Sivitsunngitsoq inuppassuit nakuuserumatuut Paulusi malersulerpaat ujaqqanillu milluulerlugu. Paulusi eqqorneqaqattaarami uppippoq. Inupiluit illoqarfiup silataanukaateriarlugu toqusorigamikku qimappaat. – Apustilit Suliaat 14:19.
Lystramili ajoqersukkat Paulusi ornippaat ungullugulu. Eqqissiallassimassapput aalariariarluni nikuimmat sapiissuseqarlunilu Lystramut uteqqimmat. Aqaguani Paulusi Barnabalu oqaluussinertik nangeqqinniarlugu Derbemut aallarput. Tassani nutaanik ajoqersuganngortitsiortoreerlutik navianartorsioraluarlutik Lystramut uterput. Sooq? Biibilimi ima allassimavoq: ‘Ajoqersukkat nakussatsinniarlugit uppernerminnillu aalajangiussinissaannik oqaaqqissaarniarlugit.’ Takorlooruk Paulusi Barnabalu neriuutip nuanningaartup naleqangaarnera pillugu kristumiunik ilinniartitsisut tusarnaarlugit Timotheusip inuusuttup qanoq tupigusuutigitigisimassagaa. Taakku ima oqarput: “Naalliunnartorpassuit atoqqaarlugit Guutip naalagaaffianut isissaagut.” – Apustilit Suliaat 14:20-22.
Paulusip nutaarsiassaq nuannersoq allanut oqaluussissutigiumallugu sapiissuseqarluni atugarliornermigut oqaatsini malillugit iliornera Timotheusip takusimavaa. Taamaattumik nalunngilaa Paulusip maligassiuineratut ilioruni Lystramiunit immaqalu ataataminit akerlilersorneqassalluni. Timotheusilli taamatut tatineqarnini qanoq Guutimut kiffartornissaminut aalajangiisuutikkusunngilaa. Ullumikkut inuusuttorpassuit Timotheusitut ipput. Silatusaarlutik uppersuseqarluartunik, imminnik kajumissaarisinnaasunik nakussatsitsisinnaasunillu, ikinngutissarsiortarput. Akerlilersorneqaraluarlutik Guutimut ilumoortumut kiffartortuarput!
‘QATANNGUTIGIINNI TUSAAMASAALLUARPOQ’
Eqqaaneqareersutut ukiut marluk pingasulluunniit tamatuma kingorna Paulusi tikeraaqqippoq. Paulusi tamatumuunakkut Silasi ilagalugu tikimmat Timotheusi ilanilu qanoq nuannaartigisimassasut takorlooruk. Paulusi aamma nuannaarsimassaqaaq. Lystrami sallusuissutip naatsiiassartai siaruartersimasani inerititaqarnersut takusinnaavaa. Loisip paniatalu Eunikep, maanna kristumiuusut aalajaatsut, ‘piviusumik uppernerat’ Paulusip nuannaarutigaa. (2 Timotheusi 1:5) Inuusuttunnguarmi Timotheusi?
Kingullermik tikeraaramili angutip inuusuttup qanoq perorsimatiginera Paulusip tupigusuutigaa. Timotheusi Lystramiinnaanngitsoq aammali Ikonionimi, avannaata kangianut 32 kilometerit missaanni ungasitsigisumiittumi, ‘qatanngutigiinni tusaamasaalluarpoq’. (Apustilit Suliaat 16:2, 1936) Qanoq tusaamasaallualerami?
Timotheusip “Allakkat Illernartut” pillugit ‘meeraanerminiit’ anaanaminit aanaminillu ilinniagai inuusuttunut siunnersuutinik atoriaannaasunik pitsaasunillu imaqarput. (2 Timotheusi 3:15) Taakkua ilagaat: “Pinngortitsisit eqqaamaniaruk inuusuttuunerpit ulluini.” (Oqaluussisartup oqaasii 12:1) Kristumiunngorami Timotheusip oqaatsit taakku paasilluarneruai. Guutip ernera, Kristusi, pillugu nutaarsiassat nuannersut oqaluussissutiginerisigut Pinngortitsisini pitsaanerpaamik eqqaamasinnaallugu paasivaa. Timotheusi ittuutunini, Jiisusi Kristusi pillugu nutaarsiassanik nuannersunik sapiilluni oqaluussinissaminut ajoqutigisani, qaangeriartorpaa.
Angutit ilagiinni siulersuisut Timotheusip ineriartornera maluginiarpaat. Nalunngisaminik qiimmassaasarnera qularnanngitsumik killitsissutigaat. Pingaarnertulli, Jehovap Timotheusi maluginiarpaa. Guutip inuit ilaat isumassarsisillugit Timotheusi – immaqa ilagiinni amerlasuuni suliassaa – pillugu siulittuisippai. Paulusip tikeraarnermini ajoqersuiartortitatut angalanermi Timotheusip ikiortaalluarsinnaanera paasivaa. Qatanngutit Lystramiittut Paulusi isumaqatigaat. Jehovamut Guutimut kiffartornermi immikkut ittumik suliassinneqarneranut takussutissaasumik angut inuusuttoq assamminnik patippaat. – 1 Timotheusi 1:18; 4:14.
Takorloorsinnaavarput Timotheusip akisussaaffilerneqarnini ataqqinaatitut maniguulluni isigisimassagaa. Aallarnissaminut piareerpoq. * Timotheusilli angutaata kristumiuunngitsup ernermi kristumiutut ajoqersuiartortitatut aallarnera qanoq isumaqarfigaa? Ernermi siunissaa allatorluinnaq takorloortarsimassavaa. Timotheusimmi arnaa aanaavalu? Angutip inuusuttup navianartorsiornissaa pillugu ernumanertik isertuutigalugu tulluusimaarsimassapput. Tamanna pissusissamisuuginnarpoq.
Timotheusilli aallarnera nalunngilarput. Allaaserisap aallaqqaataani eqqaaneqartutut ullaakkut apustili Paulusi aallaqatigaa. Lystramit aallarami ivikkat panertut ujaraaqqallu tullaarisani tusarsaatillugit nalusamut angalanini eqqarsaatigaa. Ulloq naallugu pisoreerlutik angutit pingasut Ikonionimut apuupput. Paulusi Silasilu Jerusalemimi siulersuisoqatigiinnit malittarisassanik nutaanerpaanik ingerlatitseqqiisut Ikonionimilu uppertunik anersaakkut nakussatsitsisut Timotheusip alaatsinaappai. (Apustilit Suliaat 16:4, 5) Tamannali kiffartornerata aallaqqaataannaraa.
Galatiami ilagiit tikeraareerlugit ajoqersuiartortitat Romamiut ujaqqanik aqqusiniliaat ingerlavigiunnaarlugit Frygiap qatsinnersarsuatigut kilometerit 100-likkuutaat pisullutik avannamukaqqaariarlutik kimmukarput. Guutip anersaavata illernartup siulersuineratigut Troasimut pipput umiarsuarmullu Makedoniamukartumut ikillutik. (Apustilit Suliaat 16:6-12) Tamatuma nalaani Timotheusip ikiuutaangaarnera Paulusip misigaa. Timotheusi Silasilu Berøamiiginnartut Paulusi aallarpoq. (Apustilit Suliaat 17:14) Allaat angut inuusuttoq ilaqartinnagu Thessalonikamut aallartippaa. Tassani Paulusip Silasillu maligassiuinerat ilaaqqissaarlugu Timotheusip kristumioqatini aalajaatsut nakussatsippai. – 1 Thessalonikamiut 3:1-3.
Kingusinnerusukkut Paulusip Timotheusi ima allaatigaa: “[Allamik] taassumatut isumalimmik taama ilumoortigisumik ilissinnik isumaginnikkumasumik aallartitassaqanngilanga.” (Filippimiut 2:20) Nalaatsornerinnakkut taamatut tusaamaneqalinngilaq. Tamaviaarluni sulinini, maniguulluni kiffartornini artornartorsiornernilu aalajaalluni pinertusaarnini tusaamasaallualissutigai. Ullumikkut inuusuttunut maligassaalluangaarami! Puiunngisaannaruk qanoq tusaamaneqarniarnerlutit illit nammineq aalajangersinnaagakku. Inuusuttuuguit Jehovap Guutip inuuninni pingaarnerpaatinneratigut allanullu inussiarnersuunikkut ataqqinnittuunikkullu tusaamasaallualernissannut periarfissagissaarputit.
“AGGERASUARNIARNA”
Ukiut 14-it missaasa ingerlaneranni Timotheusip ikinngutini, apustili Paulusi, piffissarujussuaq atorlugu suleqatigisarpaa. Paulusilu navianartorsioqattaaraluarlutik nuannersorpassuarnik misigisaqarput. (2 Korinthimiut 11:24-27) Taamaalluni Timotheusi uppernini pillugu allaat parnaarussaavoq. (Hebræerit 13:23) Aamma Paulusitut qatanngutini kristumiut asangaarlugillu isumassungaarpai. Paulusip ima allaffigaa: “Qullilinitit eqqaaniartarpakka.” (2 Timotheusi 1:4) Paulusip pisimaneratut Timotheusip ‘qiasunik qiaqateqarnissani’ ilikkarsimagunarpaa. (Romamiut 12:15) Misiginneqataanermigut qiimmassaasinnaallunilu tuppallersaasinnaavoq. Uaguttaaq taamaaliornissaq ilinniartariaqarparput.
Timotheusip kristumiutut nakkutilliilluartunngornera tupigisassaanngilaq. Paulusip ilagiinnik nakussatsitsinissamik qiimmassaanissamillu akisussaaffiliinnarnagu aamma angutinik piukkunnaatilinnik utoqqaanertanngortitsinissamik ilagiinniluunniit kiffartortunngortitsinissamik akisussaaffilerpaa. – 1 Timotheusi 5:22.
Paulusip Timotheusi nuannarilluinnarpaa. Ernermisut isigalugulu pitsaasumik siunnersortarpaa. Anersaakkut tunissutisiaminik ineriartortitsinissamik uppernikkullu siumukartuarnissamik kajumissaarpaa. (1 Timotheusi 4:15, 16) Eqqortuliornissamik aalajangiusimanninnermut tunngatillugu inuusuttuunerminik – immaqalu inunnguuserisaminik tunuarsimaartarnerminik – akornuteqaqqunagu kajumissaarpaa. (1 Timotheusi 1:3; 4:6, 7, 11, 12) Allaat napparsimakulasarneranut, immaqa naarluttarneranut, tunngatillugu qanoq iliornissaanik Paulusip siunnersorpaa. – 1 Timotheusi 5:23.
Paulusip inuunissani sivisujunnaartoq, immaqa toqutaangajalernini, paasivaa. Isumassarsisitaalluni allakkamini kingullermi Timotheusimut nassiussaani killitsinnartumik ima allassimasoqarpoq: “Aggerasuarniarna.” (2 Timotheusi 4:9) Paulusip Timotheusi asangaarpaa imalu taallugu: “Naalakkami qitornarisara asanartoq ilumoortorlu.” (1 Korinthimiut 4:17) Toqunnginnermini ikinngutiminik najorteqarusunnera paasinarpoq. Tamatta imminut ima aperisinnaavugut: ‘Allat erloqinartorsiornerminni tuppallersarneqarumallutik ornittarpaannga?’
Timotheusip Paulusi angumeraa? Naluarput. Nalunngilarpulli Paulusi allallu tuppallersarniarlugit qiimmassarniarlugillu tamatigut sapinngisaminik iliuuseqartartoq. Atiminut Timotheusimut, “Guutimik ataqqinnittuusumik” isumalimmut, naapertuuttumik iliuuseqartarpoq. Tamatsinnut, inuusuttunut utoqqarnullu, uppernikkut maligassiuilluarpoq.
^ par. 9 Takuuk atuagassiami matumani “Nalunngiliuk?”.
^ par. 20 Kipineqarnissaq kristumiunut piumasaqaataanngikkaluartoq Paulusip juutit oqaluussiffigisassatik angummik inuusuttumik juutiunngitsumik ataatalimmik akerliliinissamut pissutissaqannginnissaat kissaatigimmagu Timotheusi allaat kipineqarnissaminut piumassuseqarpoq. – Apustilit Suliaat 16:3.