“Nyonaga arutwo amwe tũthomaga nao maikaraga o thĩ kĩrathi mategũthoma na magĩthikagĩrĩria nyĩmbo mwarimũ agĩthomithia. Na arutwo acio nĩ marigagwo kĩrĩa gĩtũmaga magwe igeranio! Nao andũ angĩ ta niĩ merutanagĩria ũrĩa wothe mangĩhota, magathoma na kĩyo, ĩndĩ o nao matihĩtũkaga. Kwaria ma ndimenyaga gũthiaga ũguo nĩkĩ. Hatarĩ nganja nĩ njiguaga ũũru ndaga kũhĩtũka kĩgeranio o na thutha wa gũthoma nginya ũtukũ mũno o mũthenya kiumia kĩgima.”​—Yolanda.

 Hihi nĩ kũrĩ hĩndĩ ũiguaga ta Yolanda? Ũhoro wa ma nĩ atĩ, no ũigue ũkuĩte ngoro mũno nĩ ũndũ wa kũgwa kĩgeranio riita rĩmwe o na kana maita maingĩ.

 Andũ amwe arĩa matahĩtũkaga igeranio cukuru no matige kwĩrutanĩria. Angĩ nao o na no matige cukuru. O na gũtuĩka no tũgucĩrĩrio gwĩka ũndũ ũmwe wa macio, nĩ harĩ njĩra ĩngĩ ya kũhiũrania na ũndũ ũcio. Wĩcirie ũhoro wa makinya maya matandatũ ũngĩoya nĩguo wongerere maksi ciaku cukuru.

•  Ũrĩa ũngĩka

•  Ũrĩa andũ a riika rĩaku maroiga

•   Ndũgatĩrage kĩrathi. Wahota gwĩciria atĩ gũtirĩ mũndũ ũtoĩ ũndũ ũcio, no ũngĩtĩĩraga kĩrathi maita maingĩ, ndũngĩhĩtũka igeranio wega.

   “Thĩinĩ wa cukuru itũ, ciana iria itaamakaga o na ciagwa igeranio nĩ iria ciatĩĩraga kĩrathi maita maingĩ, na ũndũ ũcio no mathĩna wacirehagĩra.”​—Matthew.

   Ũtaaro wa Bibilia: “Kĩrĩa gĩothe mũndũ arahanda, kĩu nokĩo akaagetha.”​—Agalatia 6:7.

•   Wĩrutanĩrie kũgunĩka biũ rĩrĩa ũrĩ kĩrathi. Nĩ wega gũkorũo kĩrathi, no ningĩ nĩ ũrabatara kwĩrutanĩria biũ nĩguo ũgunĩke kuumana na kĩrĩa ũrathoma. Andĩka maũndũ marĩa ũreruta. Wĩrutanĩrie gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa mwarimũ aroiga. Ũria ciũria angĩkorũo nĩ mwĩtĩkĩrĩtio kũũria ciũria.

   “Nĩ njũragia ciũria nyingĩ kĩrathi tondũ nyonaga atĩ mwarimũ nĩ ataaragĩria ũndũ wega angĩmenya atĩ mũrutwo ndarataũkĩrũo.”​—Olivia.

   Ũtaaro wa Bibilia: “Mwĩmenyagĩrĩrei ũrĩa mũthikagĩrĩria.”​—Luka 8:18.

•   Ndũkaiyĩre igeranio. Kũiyĩra kĩgeranio nĩ kwaga wĩhokeku. Nĩ kũrĩ njĩra nyingĩ andũ mahũthagĩra kũiyĩra igeranio cukuru. Njĩra ĩmwe nĩ gũkobia wĩra wa mũndũ ũngĩ. Gwĩka ũguo nĩ kwaga wĩhokeku na gũtingĩgũteithia wĩrute ũndũ.

   “Angĩkorũo ndũrataũkĩrũo nĩ ũndũ mũna, ndũgakobie macokio kuuma harĩ arutwo arĩa angĩ. Rĩrĩa waiyĩra kĩgeranio, ndũkoragwo ũgĩteithĩka. Ithenya rĩa kwĩruta kũhiũrania na mathĩna maku mwene, ũkoragwo ũkĩĩruta kwĩhokaga andũ arĩa angĩ.”​—Jonathan.

   Ũtaaro wa Bibilia: “Ruta wĩra waku mwene wega, na hĩndĩ ĩyo nĩ ũrĩkoragwo na ũndũ wa kwĩrahĩra.”​—Agalatia 6:4, Contemporary English Version.

•   Rutaga wĩra wa cukuru mbere ya gwĩka ũndũ ũngĩ. Kũngĩhoteka, rutaga wĩra wa cukuru mbere ya gwĩka maũndũ marĩa mangĩ, na makĩria maũndũ ma gwĩkenia. a Thutha wa kũrĩkia wĩra wa cukuru, nĩ ũrĩhotaga gũkenera maũndũ macio mangĩ o na makĩria!

   “Ndambagĩrĩria na kũruta wĩra wa cukuru, na ũndũ ũcio nĩ watũmire nyongerere maksi ciakwa. Ndakinya mũciĩ, kaingĩ nĩ ndaiguaga ngĩenda gũkoma kana gũthikĩrĩria nyĩmbo. No nderutanagĩria kwamba kũrĩkia wĩra wa cukuru na thutha ũcio ngahurũka.”​—Calvin.

   Ũtaaro wa Bibilia: “Mũkũũranage maũndũ marĩa ma bata makĩria.”​—Afilipi 1:10.

•   Hoya ũteithio. Ndũgaconoke kũhoya ũteithio kuuma kũrĩ andũ angĩ. Hoya aciari aku ũtaaro. Ũria mwarimũ waku ũrĩa ũngĩka nĩguo wongerere maksi. Rĩmwe na rĩmwe o na no ũhoe ũteithio kuuma kũrĩ mũndũ ũngĩ ũthomeire kĩrĩa ũrathomera.

   “Thiĩ harĩ mwarimũ. Mũũrie agũteithie ũtaũkĩrũo nĩ kĩrĩa ũtarataũkĩrũo nĩkĩo nĩguo wongerere maksi ciaku. No kũhoteke mwarimũ nĩ egũkenio nĩ wendi waku wa kũhĩtũka na agũteithie.”​—David.

   Ũtaaro wa Bibilia: “Ataarani aingĩ nĩ matũmaga maũndũ magaacĩre.”​—Thimo 15:22.

•   Hũthĩra mweke o wothe ũrĩ naguo. Mabũrũri-inĩ mamwe, igeranio nĩ ikoragwo na ciũria cia kuongerera iria ingĩteithia mũndũ kũgĩa na maksi nyingĩ. O na no wĩrutĩre kũruta mawĩra mangĩ matarĩ kĩgeranio-inĩ, marĩa mangĩgũteithia kuongerera maksi ciaku. Ũngĩgwa kĩgeranio no ũhoe mweke wa gũcokera kĩgeranio kĩu.

   “Ingĩenda kuongerera maksi ciakwa ithomo-inĩ rĩna, no mũhaka njoe ikinya. Njũragia mwarimũ kana nĩ harĩ mawĩra mangĩ ingĩruta nĩguo nyongerere maksi, na kana no njokere kĩgeranio.”​—Mackenzie.

   Ũtaaro wa Bibilia: “Wĩra o wothe mũritũ nĩ ũkoragwo na ũguni.”​—Thimo 14:23.