Hem soddun content-ant vochat

Hem soddun table of contents-ant vochat

A5

Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim Devachem Nanv

Bible-achea Hebrev Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchea mullavea kopint, Devachem nanv (יהוה) sumar 7,000 pavtti ailam, mhunn Bible-ache zannar manun ghetat. Punn Bible-achea Grik bhaxent boroilʼlea mullavea kopimnim Devachem nanv naslem oxem zaitea zannarank dista. Taka lagon, aiz Bible-achea Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchem, zaka atam Novo Korar pasun mhunnttat, tachem choddxe pavtti bhaxantor kortana Jehovachem nanv uzar korunk na. Bible-achea Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim thodde koddem Bible-achea Hebrev Bhaxent Boroilʼlea versancho ulʼlekh kelʼlo asa. Him Hebrev versam bhaxantor kortana choddxea bhaxantor korpeamnim Devachem nanv uzar korchea bodlek “Dhoni” vo “Sorvespor” him utram uzar keleant.

Punn Novo Sonvsar Bhaxantor, hea Bible-ant oxem korunk na. Tachea bodlek, hea Bible-achem bhaxantor korpeamnim Grik bhaxechim pustokam bhaxantor kortana Jehova, hem nanv 237 pavtti uzar kelam. Kiteak? Don karonnank lagon: (1) Aiz jeo hozaramnim hatamnim boroilʼleo kopi asat teo Bible-achea Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokancheo mullavi kopi nhoi. Tantuntleo choddxeo kopi mullavi kopi boroun sumar 200 vorsam uprant toiar kelʼleo. (2) Hea kalla meren, hatan boroun kopi toiar korpeamnim Devachea nanvachea char okxoranchea zagear Kyʹri·os, hem Grik utor uzar kelem, zacho orth “Dhoni” vo tea kopi thaun kopi kelem zantunt poilinch “Dhoni” hem utor uzar kelʼlem.

Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim Devachea nanvank aslolim char okxoram survatechea hatan boroilʼlea kopint mellttat mhunn puravo mellʼlla. Taka lagon, Novo Sonvsar Bhaxantor Somitin aplea bhaxantorant Devachem nanv uzar korchem mhunn nirnnoi ghetlo, zo fuddlea puraveanchea adarit aslo:

  • Jezuchea ani tachea apostlanchea disamnim, Hebrev Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchea kopimnim, jea zagear Devachea nanvachim char Hebrev okxoram asonk zai, tea zagear tim aslim. Adlea kallar zaite lok hem manun ghetale. Ani aiz Qumran, hea zagear Hebrev bhaxent boroilʼlea pustokancheo, poilea xedddeantleo kopi mellʼlleat. Ani taka lagon, tea kallar Hebrev Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim, Devachem nanv aslem mhunn kainch dubhav na.

  • Jezuchea ani tachea apostlanchea disamnim, Hebrev pustokanchea Grik bhaxantorant Devachea nanvachim char Hebrev okxoram aslim. Hebrev pustokanchea Grik bhaxantorant, mhunnche, Septuagint-achea hatan boroilʼlea kopimnim, Devachea nanvachim char Hebrev okxoram naslim, oxem zaite xekdde meren zannar mantale. Uprant, 1950-achea, bhonvtonnchea vorsamnim, Jezuchea kalla voilea Grik Septuagint-ache ekdom porne kuddke mellʼlle, zancher zannaranchem dhean gelem. Hea kuddkeancher Devachea nanvachim char Hebrev okxoram aslim. Hacho orth, Jezuchea disamnim Grik bhaxent boroilʼlea kopincher Devachem nanv aslem. Punn chovthea xekddea poriant, Septuagint-achea mhotvachea hatan boroilʼlea kopintlean tem nanv kaddun uddoilem. Zoxem, Codex Vaticanus ani Codex Sinaiticus-ant, Utpoti tem Malaki pustokant hem nanv naslem. (punn poilinchea hatan boroilʼlea kopimnim tem nanv aslem). Taka lagon, chovthea xekddea thaun surokxit aslolea Novea Korarachea kopint vo Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim Devachem nanv na mhunn amkam ojap disona.

    Jezun spoxttponnim mhunnttlem: “Hanv mhojea Bapachea nanvan ailam.” Ani tannem oxem-i mhunnttlem ki tannem jim-jim kamam kelim tim aplea “Bapachea nanvan” kelim.

  • Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim, Jezun zaite pavtti Devachea nanvacho ulʼlekh kelo ani tem dusreankui kolloilem mhunn dakhoilam. (Juanv 17:6, 11, 12, 26) Jezun spoxttponnim mhunnttlem: “Hanv mhojea Bapachea nanvan ailam.” Ani tannem oxem-i mhunnttlem ki tannem jim-jim kamam kelim tim aplea “Bapachea nanvan” kelim.—Juanv 5:43; 10:25.

  • Grik Bhaxent Boroilʼlim Pustokam pasun Devachea preronnan boroileant ani tim Hebrev Bhaxent Boroilʼlim Pustokam zalea uprant rokddinch ietat. Taka lagon Devachem nanv okosmat tantuntlean na zavop hem sarkem koxem disona. Sumar 50 K.X.-ant, Jakoban, Jeruzalemantlea vhoddilank sanglem: “Devan koxe porim poilech pavtti Judev nhoi toslea lokancher dhean dilem ani tanchea modlea, aplea nanva pasot lokank vinchun kaddle tea vixim Simeavan bariksannen amkam sanglem.” (Itihas 15:14) Poilea xekddeant, zor konnakuch Devachem nanv khobor naslem, vo tem nanv te uzar korinasle zalear, Jakob oxem mhunnchoch naslo.

  • Devachea nanvachem shortt form Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim uzar kelam. Prokasovnni 19:1, 3, 4, 6, hea versamnim “Hallelujah” hea utrantuch Devachem nanv asa. Hea utrak aslolea Hebrev utracho orth “Jah-k vakhannat.” “Jah” hem Jehovachea nanvachem shortt form zaun asa. Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim oxim zaitim nanvam asat jim Devachea nanvak zuddlolim asat. Ani zaitea pustokamnim Jezuchea nanvacho pasun “Jehova taronn korta,” oso orth melltta.

  • Kristanv zalʼle Judev lok aplea pustokamnim Devachem nanv vapurtale mhunn Judevanchea survatechea pustokam thaun kollon ieta. Tosefta, nanvachea pustokant, tonddan sanglole kaide boroilʼle asat. Ani hem pustok 300 K.X.-ant, boroun zalʼlem. Hem pustok Sabathachea disa, Kristanvachim pustokam zollounchea vixim oxem sangta: “Te porgottnnaranchim pustokam ani minim-achim [he ghoddie Judev Kristanv asle] pustokam zolloitale. Oslim pustokam ani tantunt aslole Devachea Nanvache bhag pasun zolloun uddounk tankam odhikar asa.” Teach pustokant Rabbi Yosé (ho dusrea xekddeant Galilient ravtalo) hannem sumanachea dusrea disamnim pustokam zolloitat tednam kitem kortat tem sanglem. Tannem mhunnttlem: “Hea pustokant [him ghoddie Kristanvanchim pustokam aslim astolim] jea-jea zagear Devachem nanv ieta to bhag te katrun kuxin dovortale ani urlolo bhag lasun uddoitale.”

  • Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim, jea zagear Hebrev Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchea versancho ulʼlekh kela, tea zageancher ghoddie Devachem nanv aslem mhunn Bible-ache thodde zannar manun ghetat. The Anchor Bible Dictionary-nt, “Tetragrammaton in the New Testament,” hachea khala oxem mhunnttlam: “Poile pavtt Novo Korar boroilo tednam, Devachem nanv Yahweh, hachim char Hebrev okxoram thoddea zageancher vo Pornea Korarachea versancho jea-jea zagear ulʼlekh kelʼlo, tea soglea zagear tim ghatlolim mhunn thodde purave dakhoun ditat.” Zannar George Howard mhunntta: “Survateche Kristanv jea Grik Bible-acheo [Septuagint] kopi uzar kortale, tantunt Devachea nanvachim char Hebrev okxoram aslim. Tor Novea Korarachea boroupeamnim, Septuagint-lea versancho ulʼlekh kelo tednam, tannim tim char Hebrev okxoram sarkim aslim toxinch boroilim astolim mhunn kollon ieta.”

  • Bible-achea famad bhaxantor korpeamnim Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim Devachem nanv uzar kelam. Hantuntlea thoddeamnim Novo Sonvsar Bhaxantor, ho Bible toiar zaunchea khub poilim oxem kelʼlem. Oslea thoddea bhaxantor korpeanchim ani tannem kelʼlea bhaxantoranchim nanvam him zaun asat: Herman Heinfetter-an boroilʼlem, A Literal Translation of the New Testament . . . From the Text of the Vatican Manuscript, (1863); Benjamin Wilson-achem, The Emphatic Diaglott, (1864); George Barker Stevens-achem, The Epistles of Paul in Modern English, (1898); W. G. Rutherford-achem, St. Paul’s Epistle to the Romans, (1900); London-acho Bishop, J.W.C. Wand-achem, The New Testament Letters, (1946). Tea bhair, 20-avea xekddeachea survatek, Spanish bhaxantor korpi Pablo Besson, hannem aplea bhaxantorant Lukas 2:15 ani Judas 14 hea versamnim, “Jehová,” hem nanv uzar kelem. Toxench, aplea bhaxantorant, futtnottant 100-am poros chodd pavtti hanga Devachem nanv boroilear sarkem zatolem mhunn sanglem. Him bhaxantoram toiar zaunchea khub poilim mhunnche, 16-avea xekddea thaun, Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchea Hebrev bhaxantoranchea zaitea versamnim Devachea nanvachim char Hebrev okxoram aslim. Ani German bhaxent, Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchea bhaxantoramnim unneant-unnem 11 bhaxantoramnim “Jehova” (vo German lipint boroilʼlem Hebrev bhaxentlem “Yahweh”) hem nanv uzar kelʼlem. Toxench, anik char bhaxantor korpeamnim “Dhoni” hem utor zalea uprant, brekettant Devachem nanv boroilʼlem. Ani 70 poros chodd German bhaxantoramnim Devachem nanv futtnottant vo komenttant ieta.

    Benjamin Wilson-an bhaxantor kelʼlem, The Emphatic Diaglott (1864) hantunt Itihas 2:34-ant Devachem nanv

  • Xemboram poros chodd bhasamnim, bhaxantor kelʼlea Bible-ant Devachem nanv Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim melltta. Zaitea Afrikechea, Amerikechea Adivasinchea, Asiachea, Europachea ani Pacific Ocean-ant aslolea zunvear uloitat tea bhasamnim aslolea Bible-ant Devachem nanv ukteponnim uzar kelam. ( Pan 482 ani 483-acher dilʼlem listt polloi.) Hea bhasamnim Bible bhaxantor korpeamnim voir dilʼle mudʼde monant dovrun aplea bhaxantorant Devachem nanv uzar kelem. Hanchea modlim, Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokanchim thoddim bhaxantoram halinchea vorsamnim bhair sorleant. Zoxem, Rotuman Bible (1999), “Jihova” hem nanv 48 versamnim, 51 pavtti uzar korta, ani Indonesiantlem Batak (Toba) bhaxantor (1989) “Jahowa” hem nanv 110 pavtti uzar korta.

    Hawaiian bhaxechea bhaxantorant, Marku 12:29, 30-ant Devachem nanv

Devachem nanv Jehova, hem Grik Bhaxent Boroilʼlea Pustokamnim jea zagear aslem thoim porot borounk zai hantunt dubhavuch na. Karonn, oxem korunk borim karonnam asat. Novo Sonvsar Bhaxantor, Bible-achea bhaxantor korpeamnim oxench kelam. Te Devachea nanvak man ditat ani tachi bhirant dovortat dekhun te Bible-achea mullavea kopintlem kainch kaddunk sodhinant.—Prokasovnni 22:18, 19.