Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

¿A wojel wa?

¿A wojel wa?

¿Baʼax suuk u beetik kaʼach le judíoʼob beet u yaʼalaʼaltiʼob tumen Jesús maʼ uts u juraroʼobiʼ?

LE LEY tsʼaʼab tiʼ Moisesoʼ ku yaʼalik kaʼacheʼ maʼ kʼaas ka jurarnak máak yoʼolal wa baʼaxiʼ. Baʼaleʼ tu kʼiiniloʼob Jesuseʼ yaʼab judíoʼobeʼ suukchaj u juraroʼob tu yoʼolal jeʼel baʼaxak ku yaʼalikoʼobeʼ. Lelaʼ ku beetkoʼob kaʼach utiaʼal u chíikbeskoʼob jaaj baʼax ku yaʼalikoʼob. Jesuseʼ kaʼatéen tu yaʼalajtiʼob maʼ maʼalob baʼax ku beetkoʼobiʼ. Tu yaʼalajtiʼob: «Ken a waʼaleʼex ‹yaan› a beetkeʼex junpʼéel baʼaleʼ, beeteʼex; wa ka waʼalikeʼex ‹maʼataneʼ› maʼ a beetkeʼex» (Mat. 5:33-37; 23:16-22).

Junpʼéel diccionarioeʼ ku yaʼalikeʼ tiʼ jujunxóotʼ tiʼ le Talmudoʼ ku chíikpajal jach suuk u jurar le judíoʼob utiaʼal u chíikbeskoʼob yaan u béeykuntkoʼob baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ. Le Talmudoʼ ku yaʼalik máakalmáak le juramentoʼob jach unaj u tsʼoʼokbeskoʼoboʼ yéetel máakalmáak maʼ tsaaj ka u béeykuntoʼobiʼ.

Maʼ chéen Jesús aʼaltiʼob maʼ uts u juraroʼobiʼ. Jeʼex Flavio Josefo, juntúul historiador judíoeʼ, tu yaʼalaj: «Maʼatech u jurartik u beetkoʼob wa baʼax tumen ku tuklikoʼob maas kʼaas tiʼ u tuus máak. Ku yaʼalikoʼobeʼ kʼaas yanil tu táan Dios tuláakal le máax ku jurar utiaʼal u creertaʼal le baʼax ku yaʼalikoʼ». Le libro judío kʼaj óolaʼan bey Eclesiástico wa Sabiduría de Jesús Ben Sirá, ku yaʼalik junpʼéel baʼax óoliʼ beyoʼ: «Le máax yaʼab u juraroʼ ku suut maas kʼasaʼanil» (23:11). Bey túunoʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesús maʼ uts u beetkoʼoboʼ letiʼe u jáan jurarkoʼob wa baʼaxoʼ. Wa suuk k-aʼalik u jaajileʼ maʼ kun kʼaʼabéettal k-jurar utiaʼal u creertaʼal baʼax k-aʼalik.