Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Uts tin tʼaan in máansik tiempo yéetel le paalaloʼob yanoʼob tin múuchʼuliloʼ

KʼEʼEX U KUXTALOʼOB TUMEN LE BIBLIAOʼ

Jach jatsʼuts in wilik kaʼach béisbol

Jach jatsʼuts in wilik kaʼach béisbol
  • SÍIJ TU JAʼABIL: 1928

  • TUʼUX SÍIJI: COSTA RICA

  • KAʼACHEʼ: CHʼIIKIL TIʼ DEPORTES, KU APOSTAR

BIX KUXLIKEN KAʼACHI

Líikʼen tu lakʼinil Costa Rica, tu kaajil Puerto Limón yéetel uláakʼ kaajoʼob yaan tu baʼpach. Teen u siete u túulal le ocho paalal anchaj tiʼ in taataʼoboʼ. Ocho años yaanten ka kíim in taata le oʼolal chéen in maama líiʼsoʼon.

Desde tin chichnil uts tin wich le deporteoʼ, le oʼolal jach suukchaj in báaxal béisbol. Tin táankelmileʼ ooken ichil junpʼéel equipo maʼ profesionaliʼ. Le táan in báaxal teʼ equipo yéetel le yaanten kex 20 añosoʼ invitartaʼaben báaxal tiʼ junpʼéel equipo profesional tu luʼumil Nicaragua. Chéen baʼaleʼ teʼ kʼiinoʼoboʼ jach kʼojaʼan in maama yéetel teen kanáantik, le oʼolal maʼ tin wóotaj biniʼ. Ka máan kʼiineʼ invitartaʼaben báaxal tiʼ u equipoil béisbol yaan Costa Rica. Le máaxoʼob ku báaxaloʼoboʼ maʼ profesionaloʼobiʼ. Anchajen tu equipoil Costa Rica desde 1949 tak 1952 yéetel binen báaxal Cuba, México yéetel Nicaragua. Teneʼ kin báaxtik kaʼach segunda yéetel tercera base, tsʼoʼoleʼ jach maʼalob in báaxal. Juntéenjeakileʼ jiʼibanaj in báaxtik 17 partidos yéetel jach maʼalob tin báaxtiloʼob. Jach ku kiʼimaktal in wóol ken in wuʼuy bix u yawtaʼal in kʼaabaʼ le táan in báaxaloʼ.

Chéen baʼaleʼ káaj u kʼastal in kuxtal. Kex yaan in noviaeʼ, joʼopʼ in máan yéetel uláakʼ koʼoleloʼob. Yaʼab in káaltal xan kaʼachi. Junpʼéel kʼiineʼ jach káalchajen, ka aajen tuláakʼ kʼiineʼ tiaʼanen tin wotocheʼ, mix tin wojéeltaj bix úuchik in kʼuchliʼ. Tsʼoʼoleʼ suuk in apostar ken in báaxt dominó yéetel jach kin manik u billetesil lotería.

Teʼ kʼiinoʼoboʼ in maamaeʼ tu beetuba u j-jaajkunaj Jéeoba. Letiʼeʼ u kʼáat kaʼach ka in kan xan le baʼaxoʼob ku creertikoʼ. Chéen baʼaleʼ tu káajbaleʼ maʼ tin wóotiʼ tumen chʼiikilen tiʼ le deporteoʼ. Le ken in báaxt beisboleʼ kex tsʼoʼok u kʼuchul u yorail in jaanleʼ maʼatech in wuʼuyik wiʼij. Chéen chʼiikilen tiʼ le báaxaloʼ, jach jatsʼuts in wilik kaʼach béisbol.

Chéen baʼaleʼ ka tu tsʼáajten 29 añoseʼ, kiimpaj in kʼab le táan in kʼam bolaoʼ. Kex utschajeneʼ maʼ seguernaj in báaxal yéetel junpʼéel equipo profesionaliʼ. Kex beyoʼ maʼ tin pʼataj le beisboloʼ. Naatsʼ tin wotocheʼ káaj in kaʼansik junjaats máakoʼob káajal ku beetik u báaxaloʼob.

BIX TU KʼEXIL IN KUXTAL LE BIBLIAOʼ

Tu añoil 1957, binen tiʼ junpʼéel asamblea tiʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeoba beetaʼab tiʼ junpʼéel estadio tuʼux yáax báaxalnajaʼanen. Le kulukbalenoʼ tin wileʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ jach ku respetartikubaʼob, maʼ beyoʼob jeʼex le máaxoʼob ku bin u chaʼantoʼob beisboloʼ. Yoʼolal le baʼax tin wiloʼ káaj in xokik le Bibliaoʼ bey xan in bin muchʼtáambal.

Jach jatsʼuts tin wilil le baʼaxoʼob tin kanaj teʼ Bibliaoʼ. Tin kaneʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob ka u kʼaʼaytoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab baʼaxoʼob ken u beet u Reino Dios (Mateo 24:14). Tin kanaj xaneʼ le jaajil cristianoʼoboʼ maʼatech u cobraroʼob ikil u kʼaʼaytajoʼob. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Siibil úuchik u beetaʼalteʼex, le oʼolal siibil xan unaj a beetkeʼex» (Mateo 10:8).

Le ken in xok le Bibliaoʼ kin wilik wa le baʼaxoʼob ku kaʼansikoʼ letiʼe baʼaxoʼob ku beetik u j-jaajkunajoʼob Jéeobaoʼ. Jatsʼuts tin wilil bix u tsʼáaik u yóol u kʼaʼaytoʼob tuláakal tuʼux le baʼax ken u beet u Reino Diosoʼ. Tin tsʼáaj cuentaeʼ jach u kʼáat u yáantoʼob uláakʼ máakoʼob jeʼex tu yaʼalil Jesús ka u beetoʼoboʼ. Le oʼolaleʼ le ka tin xokaj Marcos 10:21 tuʼux ku yaʼalik Jesús ‹taalakech tin paach›, taakchaj xan in beetik in j-Jaajkunajil.

U jaajileʼ talamchaj in pʼatik jujunpʼéel baʼaloʼob. Máan yaʼab años in yéeymaj junpʼéel número utiaʼal in manik lotería cada semana. Chéen baʼaleʼ teʼ Bibliaoʼ tin kaneʼ Dioseʼ maʼatech u kʼamik le máaxoʼob adorartik «u diosil le Suerteoʼ», mix le máaxoʼob ku tsʼíiboltik u ayikʼaltaloʼoboʼ (Isaías 65:​11; Colosenses 3:5). Le oʼolaleʼ tin xulaj in apostar. Le yáax domingo ka tin xulaj in manik loteríaoʼ, ¡jóokʼ le número suuk in yéeyikoʼ! Le máakoʼoboʼ tu pʼaʼastenoʼob tumen teʼ semanaoʼ maʼ tin manaj u billetesil loteríaiʼ, ka tu sen aʼaloʼobten ka seguernak in manik, pero maʼ tin beetiʼ. Maʼ suunajen in man mix junpʼéeliʼ.

Jach teʼ kʼiin okjaʼanajen bey u j-jaajkunaj Jéeobaoʼ, anchaj in weʼesik wa tu jaajil yaanten «le túumben modos[oʼ]» (Efesios 4:24). Ka suunajen teʼ hotel tuʼux pʼáatenoʼ, le in novia kaʼachoʼ táan u páaʼtiken tu jool le cuartooʼ. Ka tu yaʼalajten: «Koʼox, Sami. Koʼox disfrutartik le áakʼabaʼ». Tin jáan núukajtiʼ: «¡Maʼ!». Ka túun tin kʼaʼajsajtiʼeʼ tsʼoʼok u káajal in kuxtal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ (1 Corintios 6:18). Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «¿Bixi?». Joʼopʼ xan u yaʼalikeʼ maʼ jach kʼaʼanaʼan baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal u yantal baʼax u yil juntúul xiib yéetel juntúul koʼolel maʼ tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ, ka tu yaʼalajten ka joʼopʼok k-bisikba jeʼex kaʼacheʼ. Teneʼ ooken teʼ cuartooʼ ka tin tsʼáaj u seguroil le joonajoʼ. Bejlaʼeʼ jeʼel u páajtal in waʼalikeʼ desde ka tin kʼexaj in kuxtal 1958, maʼ suunajen in beet baʼax kʼaas tu táan Diosiʼ.

UTSILOʼOB TSʼOʼOK U TAASIKTEN

Wa ka in láaj tsikbalt le utsiloʼob tsʼoʼok in kʼamik ikil in kuxtal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ jeʼel tak in tsʼíibtik junpʼéel libroeʼ. Bejlaʼeʼ yaan in amigos, u yaabiltmenoʼob, yaan u biilal in kuxtal yéetel kiʼimak in wóol.

Tak bejlaʼa uts tin wich beisboleʼ, chéen baʼaleʼ maʼ letiʼe baʼax maas kʼaʼanaʼan ichil in kuxtaloʼ. Le kaʼach táan in báaxaloʼ famosoen yéetel jach yaanten taakʼin. Pero le baʼaloʼobaʼ chéen utiaʼal junsúutuk. In biskinba yéetel Dios bey xan yéetel in túumben amigoseʼ maʼ utiaʼal junsúutukiʼ, baʼaxeʼ utiaʼal mantatsʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le yóokʼol kaabaʼ táan u bin u xuʼulultiʼ bey xan tiʼ u tsʼíibolaloʼob, chéen baʼaleʼ le máax ku beetik baʼax u kʼáat Dioseʼ yaan u pʼáatal utiaʼal mantatsʼ» (1 Juan 2:17). Bejlaʼeʼ minaʼan uláakʼ baʼax maas uts tin wich ke in yaabiltik Dios yéetel in wantal ichil u kaajal.