Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Kasi Baibolo Lingatovwira Wuli Kuti Tizizipizgiranenge?

Kasi Baibolo Lingatovwira Wuli Kuti Tizizipizgiranenge?

 “Kuzizipizgirana ni mukhaliro uwo ukovwira ŵanthu kuti pakati pawo paŵe mtende.”—UNESCO Declaration of Principles on Tolerance, 1995.

 Kuleka kuzizipizgirana kungapangiska ŵanthu kuti ŵaleke kuchindikana kweniso kungapangiska kuti ŵanthu ŵatinkhanenge yumoza na munyake. Usange ŵanthu ŵangaŵa na nkharo izi, kanandi ŵakwamba kuyowoya mazgu ghaheni, kusankhana mitundu, kweniso ŵakwambiska viwawa.

 Kweni ŵanthu ŵali na maghanoghano ghakupambana pa umo ŵakuwonera nkhani ya kuzizipizgirana. Ŵanyake ŵakugomezga kuti ŵanthu awo ŵakuzizipizgirana ŵakwenera kuzomerezga waka chilichose icho ŵanyawo ŵakuchita. Kweni ŵanyake ŵakuwona nkhani iyi nga umo Baibolo likuyowoyera. Likuti, ŵanthu awo ŵakuzizipizgirana ŵakuchindika wanangwa wa ŵanji pa nkhani ya ivyo ŵakutemwa na kugomezga, nanga vingaŵa kuti ivyo ŵasankha ŵakukolerana navyo yayi.

 Kasi Baibolo lingawovwira nadi ŵanthu kuti ŵazizipizgiranenge mu charu ichi?

Ukaboni wa mu Baibolo pa nkhani ya kuzizipizgirana

 Baibolo likutichiska kuti tizizipizgiranenge. Ilo likuti: “Mahara ghinu ghamanyikwe ku ŵanthu wose.” (Ŵafilipi 4:5) Baibolo likutichiska kuti tikwenera kuchita vinthu mwakughanaghanira ŵanji, mwantchindi, na lusungu. Awo ŵakulondezga fundo iyi ŵangaŵa kuti ŵakukolerana navyo yayi ivyo ŵanji ŵasankha, kweni ŵakuzomerezga waka kuti munthu ni mwanangwa kuchita na kulondezga ivyo wasankha.

 Ndipouli, Baibolo likuvumbura kuti Chiuta wali kuŵika malango gha umo ŵanthu ŵakwenera kuchitira vinthu. Likuyowoya kuti: “Iwe wamunthu, [Chiuta] wakakuphalira icho ntchiwemi.” (Mika 6:8) Likuvumbura nthowa yiwemi iyo Chiuta wali kupeleka ku ŵanthu mwakuti vinthu viŵayenderenge makora pa umoyo.—Yesaya 48:17, 18.

 Chiuta wandatipe wenelero wakweruzga ŵanji. Baibolo likuti: “Pali yumoza pera uyo wakupeleka dango na kweruzga, . . . iwe ndiwe njani kuti weruzgenge munyako?” (Yakobe 4:12) Chiuta wali kupeleka wanangwa wa kusankha kwa waliyose wa ise, ndipo munthu waliyose wazamuzgora yekha pa ivyo wakuchita.—Dotoronome 30:19.

Kasi Baibolo likuti wuli pa nkhani ya ntchindi?

 Baibolo likuti tikwenera kuchindika “ŵanthu ŵa mtundu uliwose.” (1 Petrosi 2:17) Ntheura awo ŵakusankha kukolerana na fundo za mu Baibolo ŵakuchindika ŵanthu wose, mwambura kughanaghanirako ivyo ŵakugomezga panji umo ŵakuchitira vinthu. (Luka 6:31) Ichi chikung’anamura kuti awo ŵakulondezga fundo za mu Baibolo ŵakuzomerezga chigomezgo chilichose panji maghanoghano ghalighose gha ŵanji yayi kweniso kuti ŵakukhozgera vilivyose ivyo ŵanji ŵasankha kuchita yayi. Kweni m’malo mwakuchita vinthu kwambura ntchindi, iwo ŵakuyezgayezga kulondezga Yesu pa nkhani ya umo wakachitiranga vinthu na ŵanji.

 Mwachiyelezgero, nyengo yinyake Yesu wakakumana na mwanakazi uyo wakaŵa mu chisopa chautesi. Kweniso mwanakazi uyu wakakhalanga na mwanalume uyo wakaŵa mfumu wake yayi. Yesu wakatinkhananga navyo ivyo mwanakazi uyu wakachitanga. Ndipouli, wakayowoya ku mwanakazi uyu mwantchindi.—Yohane 4:9, 17-24.

 Nga ni Yesu, Ŵakhristu ŵakuŵa ŵakunozgeka kulongosora vya chigomezgo chawo ku awo ŵakukhumba kupulika, kweni ŵakuchita nthena na “ntchindi zikuru.” (1 Petrosi 3:15) Baibolo likuphalira Ŵakhristu kuti ŵakwenera yayi kuchichizga ŵanji kuti ŵenderenge maghanoghano ghawo. Kweni likuyowoya kuti uyo wakulondezga Khristu “wakwenera kuchita mbembe yayi, kweni wakwenera kuŵa wakuzika ku wose,” kusazgapo na awo wakupambana nawo vigomezgo.—2 Timote 2:24.

Kasi Baibolo likuti wuli pa nkhani ya kutinkhana?

 Baibolo likutiphalira kuti tikwenera kulimbikira “kuŵa pamtende na ŵanthu wose.” (Ŵahebere 12:14) Munthu uyo wakulimbikira kupenja mtende wakukanirathu kutinkha munyake. Nangauli wakuswa yayi fundo zake zaurunji, kweni wakuyezgayezga kukhala na ŵanji mwamtende. (Mateyu 5:9) Nakuti Baibolo likuchiska Ŵakhristu kuti ŵatemwenge ŵalwani ŵawo mwakuŵachitira vinthu mwalusungu.—Mateyu 5:44.

 Mbunenesko kuti Baibolo likuti Chiuta “wakutinkha,” panji “kuseluka,” na nkharo zakulengeska ŵanji panji ivyo vingaŵika umoyo wa ŵanji pangozi. (Zintharika 6:16-19) Kweni apa Baibolo lagwiliskira ntchito lizgu lakuti “kutinkha” kuti lilongosore umo Chiuta wakutinkhira chomene nkharo zawakawaka. Baibolo likulongora kuti Chiuta ngwakukhumbisiska kugowokera na kovwira ŵanthu awo ŵakukhumba kusintha nkharo zawo ziheni na kwamba kulondezga fundo zake za makhaliro ghawemi.—Yesaya 55:7.

Mavesi gha mu Baibolo agho ghali na fundo zakuyanako pa nkhani ya kuzizipizgirana kweniso ntchindi

 Tito 3:2: “Ŵaŵenge ŵakupulikiska, ŵalongorenge kuzika ku ŵanthu wose.”

 Munthu uyo wakukolerana na ŵanyake wakuŵa wakunozgeka kupulika maghanoghano gha ŵanji mwakuzikira, kweniso wakupeleka ntchindi kwa waliyose.

 Mateyu 7:12: “Vinthu vyose ivyo mukukhumba kuti ŵanthu ŵamuchitiraninge, ndivyo namwe muŵachitirenge.”

 Tose tikukondwa para ŵanji ŵakutichindika ndiposo ŵakutighanaghanira. Kuti mumanye vinandi pa umo mungalondezgera fundo yakumanyikwa makora iyi, iyo Yesu wakasambizga, wonani nkhani ya mutu wakuti “Kasi Dango Lakuti Muchitenge Ivyo Mukukhumba Kuti Ŵanyinu Ŵamuchitiraninge Likung’anamurachi?

 Joshuwa 24:15: “Sankhani muhanya uno uyo mumuteŵeterenge.”

 Tingakhuŵilizga mtende para tikuchindika ivyo ŵanyithu wasankha.

 Milimo 10:34: “Chiuta wakutemwera yayi.”

 Chiuta wakutemwa munthu kutolera uko wali kufuma yayi, kwali ni mwanalume panji mwanakazi, mtundu, fuko, panji umo wali kukulira. Awo ŵakukhumba kuyezga Chiuta ŵakuchindika waliyose.

 Habakuku 1:12, 13: ‘Chiuta wangalekelera uheni chara.’

 Chiuta wali na mphaka pa vinthu ivyo wakulekelera. Wazomerezgenge yayi kuti ŵanthu ŵaheni ŵalutilire na nkharo zawo ziheni muyirayira. Kuti mumanye vinandi, wonani vidiyo yakuti Chifukwa Wuli Chiuta Walekelera Uheni na Suzgo?

 Ŵaroma 12:19: “Mulekerani Chiuta kuti walongore ukali wake. Pakuti kuli kulembeka kuti: ‘Yehova a wakuti: ‘Nduzga ni zane, nizamuwezgera.’’”

 Yehova Chiuta wandapeleke mazaza kwa waliyose pa nkhani ya kuwezgera. Wawoneseskenge kuti urunji wachitika pa nyengo yake yakutemeka. Kuti mumanye vinandi, ŵazgani nkhani yakuti “Kasi Vingachitika Kuti pa Charu Pachitikenge Vinthu Vyaurunji?

a Yehova ni zina leneko la Chiuta. (Salimo 83:18) Wonani nkhani yakuti “Kasi Yehova Ni Njani?