BAIBOLO likuzomerezga uyo wabudilika kupata panji kugowokera munyake wa mu nthengwa uyo wacita uleŵi. * (Mateyu 19:9) Sitivi uyo wazunulika pacanya apa, wakamugowokera muwoli wake. Wose, iyo na Jodi ŵakacitapo kanthu kuti nthengwa yawo yileke kumara. Ndipouli, ŵakawona kuti ŵakakhumbikwiranga kucita vinandi padera pa kukhalira waka lumoza. Cifukwa wuli? Nga umo tawonera ivyo wose ŵakayowoya, ubudi wa Jodi ukapangiska kuti ŵaleke kugomezgana. Pakuti kugomezgana kukovwira kuti nthengwa yiŵe yacimwemwe, wose ŵakeneranga kufwilirapo kuti ŵambeso kugomezgana.

Apo imwe na munyinu mukuyezgayezga kuthaska nthengwa yinu pamasinda pakuti yumoza wacita uleŵi, pakuŵa masuzgo. Pamasinda pakuti ubudi wacitika, myezi yakwambilira yikuŵa yakusuzga comene. Kweni vinthu vingamwenderani makora. Kasi mungacita wuli kuti mwambeso kugomezgana? Vinjeru vya mu Baibolo vingamovwirani. Wonani masacizgo ghanayi agha.

Mpositole Paulosi wakati: “Sono pakuti mwawuskako utesi, yowoyani unenesko.” (Ŵaefeso 4:25) Kuteta, panji kukhala waka cete vingamovwirani yayi kuti mwambeso kugomezgana. Ntheura, mukwenera kuyowoya mwakufwatuka na kumuphalira unenesko munyinu.

Pakwamba cingamuŵirani cakusuzga comene  kudumbiskana za ubudi uwo munyinu wakacita. Kweni pamasinda mungawona kuti nchakuzirwa kudumbiskana kwambura kubisa ivyo vikacitika. Nyengo zinyake mungasankha kuleka kudumbiskana kalikose pa ivyo vikacitika, kweni cingaŵa cambura mahara kulekerathu kuyowoyapo za ubudi uwo. Jodi, uyo wazunulika pacanya apa wakati: “Cikaniŵira cakusuzga comene kuyowoya nkhani iyi ndipo nkhawonanga nga mbunyankhasi ukuru kucita nthena. Nkhadandawura comene na ivyo nkhacita ndipo nkhakhumbanga kuti nivisuleko waka.” Ndipouli, pakaŵa masuzgo cifukwa ca kuleka kudumbiskana. Sitivi wakati, “Pakuti Jodi wakakhumbanga yayi kuti tidumbiskane za ubudi wake, nkhalutilira kumukayikira.” Pamasinda pakuti Jodi waghanaghanirapo nkhani iyi, wakati: “Suzgo likatora nyengo yitali kuti limare cifukwa cakuti nkhatondekanga kudumbiskana na mfumu wane.”

Kuyowoya unenesko, cikuŵinya comene kudumbiskana usange yunji mu nthengwa wacita ubudi. Debi, uyo mfumu wake Paulo wakacita uleŵi na sekeletare wake wakati: “NKhajifumbanga mafumbo ghanandi. Kasi vikenda wuli? Cifukwa wuli ŵakacita nthena? Ndipo Kasi ŵakadumbiskana vici? Nkhamba kusuzgika maghanoghano ndipo nkhaŵa na mafumbo ghanandi kwa nyengo yitali. Paulo wakati: “Nyengo zinyake tikagazgananga na Debi para tikudumbiskana, kweni nyengo zose tikaphepiskananga. Kudumbiskana kwatovwira kuti titemwanenge comene.”

Kasi mungacita wuli kuti muleke kwenjerwa comene na ivyo mwakhuŵazgana pakudumbiskana? Kumbukani kuti cilato cinu nchakuti mulange uyo wabuda yayi. Kweni nchakuti musambirepo kanthu pa ivyo vyacitika na kukhozga nthengwa yinu. Mwaciyelezgero, Chuluso na muwoli wake Miyoni, ŵakasanda ivyo vikapangiska kuti Chuluso wabude. Chuluso wakati: “Nkhawona kuti nkhatangwanikanga comene na vinthu vya namwene. Nkhamalirangaso nyengo yinandi pa kukondweska ŵanji na kucita ivyo ŵakukhumba. Ntheura, nkhaŵanga na nyengo yicoko comene yakucezgera na muwoli wane.” Ivyo Chuluso na Miyoni ŵakasanda vikaŵawovwira kuti ŵasinthe vinthu vinyake, ndipo nthengwa yikakhora.

Baibolo likuti, “Kuŵa ŵaŵiri nkhuwemi kwakuluska yumoza.” Cifukwa wuli? “Cifukwa ŵali na njombe yiwemi pa mulimo wawo. Cifukwa usange wawa, yumoza tiwawuske munyake.” (Mupharazgi 4:9, 10) Fundo iyi njaunenesko, comene para mukuyezgayezga kuti mwambeso kugomezgana.

Mungambaso kugomezgana para imwe na munyinu wa mu nthengwa mukucitira vinthu pamoza. Ndipouli, Mose mukwenera kuŵikapo mtima kuti nthengwa yinu yileke kumara. Para waliyose wacitenge vinthu payekha mujicemerenge masuzgo ghanandi. Waliyose wakwenera kuwona munyake kuŵa wakukhumbikwa.

Sitivi na Jodi ŵakawona kuti fundo iyi njakovwira. Jodi wakati: “Pakatora nyengo, kweni ine na Sitivi tikacitiranga vinthu pamoza kuti tiŵe paubwezi wakukhora. Nkhasimikizga kuti nileke kumukhuŵazgaso mfumu wane. Nangauli Sitivi vikamuŵinyanga, kweni wakaŵikapo mtima kuti nthengwa yithu yileke kumara. Zuŵa lililose nkhacitanga vinthu mwakugomezgeka ndipo wakalutilira kunitemwa. Pa cifukwa ici, nyengo zose nkhumuwonga comene.”

Pamasinda pakuti Yesu wacenjezga ŵategherezgi ŵake za uheni wakucita uleŵi, wakaŵasoka kuti: “Sono usange jiso lako lamalyero likukukhuŵazga, ulikozombole na kulitaya.” (Mateyu 5:27-29) Para ndimwe mwabuda, kasi mungaghanaghanira  nkharo zinyake izo mukuwona kuti mungakhumbikwira kuzikozombora na kuzitaya?

Mukwenera kulekerathu kucezga na munthu uyo mukacita nayo uleŵi. * (Zintharika 6:32; 1 Ŵakorinte 15:33) Paulo uyo wazunulika kukwambilira kwa nkhani iyi, wakasintha nyengo yakugwilira nchito na nambara ya selufoni mwakuti waleke kudumbiskana na mwanakazi uyo wakacita nayo uleŵi. Ndipouli, vyose ivi vikawovwira yayi kuti ŵalekerethu kuyowoyeskana. Pakuti Paulo wakasimikizga mtima kuti ŵambeso kugomezgana na muwoli wake, wakaleka nchito. Wakalekaso foni yake na kwamba kugwiliskira nchito ya muwoli wake. Kasi ivi vikawovwira? Debi muwoli wake wakuti: “Pajumpha vilimika 6, ndipouli nyengo zinyake nkhufipa mtima nipera kuti panji mwanakazi yura wakhumbenge kuyowoyeskana na mfumu wane. Kweni sono nkhugomezga kuti Paulo wangatheraso yayi pa ciyezgo ici.”

Para ndimwe mukabuda cingaŵa makora kuti musinthe nkharo zinu zinyake. Mwaciyelezgero, mungaŵa kuti mukutemwa myati yambura kwenelera panji kudumbiskana na ŵanji nkhani zakukhwaskana na kugonana. Para ndimo viliri “vulani wunthu wakale na milimo yake.” Ŵani na nkharo ziphya izo zovwirenge kuti munyinu wa mu nthengwa walutilire kumugomezgani. (Ŵakolose 3:9, 10) Kasi cikumuŵirani cakusuzga kutemwa munthu cifukwa ca umo muli kulelekera? Nangauli pakwamba vingamusuzgani, musimikizgirani munyinu wa mu nthengwa kuti mukumutemwa na mtima wose. Sitivi wakati: “Kanandi Jodi wakalongoranga kuti wakunitemwa mwa kunikora na woko lake ndipo wakaniphaliranga kuti ‘nkhukutemwa.’”

Kwakanyengo, mungacita makora kumuphalira mwakufwatuka munyinu wa mu nthengwa vyose ivyo mwacita zuŵa lililose. Miyoni uyo wazunulika kukwambilira, wakuti: “Chuluso wakamba kuniphalira cilicose ico camucitikira zuŵa ilo, nanga cingaŵa cinthu cambura kuzirwa wuli, mwakuti walongore kuti palije cinthu cakuti wanibise.”

Lekani kucimbilira kughanaghana kuti vinthu vyose vili nga umo vikaŵira kale. Lemba la Zintharika 21:5 likucenjezga kuti: “Yose uyo ngwa mawara wakufika ku ukavu pera.” Ntheura, pangatora nyengo kuti mwambeso kugomezgana.

Para ndimwe mwabudilika mukwenera kuŵa na nyengo yakukwana kuti mugowoke na mtima wose. Miyoni wakuti: “Pakwamba nkhaghanaghananga kuti cingaŵa cakuzizika kuti muwoli watondeke kugowokera mfumu wake uyo wabuda. Nkhapulikiskanga yayi cifukwa ico wangakwiyira kwa nyengo yitali. Kweni mfumu wane wati wanendera mphiska, nkhamanya kuti kugowoka kukuŵa kwakusuzga.” Kugowokerana na kugomezgana kukucitika pacokopacoko.

Ndipouli, lemba la Mupharazgi 3:1-3 likuti yikuŵapo “nyengo ya kucizga.” Pakwamba mungawona nga kuleka kumuphalira munyinu wa mu nthengwa umo mukujipulikira pa nkhani iyi ni nthowa yiwemi. Kweni kucita nthena kumovwiraninge yayi kuti mwambeso kumugomezga munyinu. Kuti mukhozgeso ubwezi winu, mugowokerani munyinu, ndipo muphalirani vyakusingo kulongora kuti mwamugowokera. Kweniso mukhuŵilizgani munyinu kuti nayo wayowoyenge ivyo vikumukondweska na ivyo wakufipa navyo mtima.

Lekani kughanaghanira vinthu viheni ivyo vingamupangiskani kuti mukwiye comene. Fwiliranipo kuti mumazge ukali wantheura. (Ŵaefeso 4:32) Yehova nchakuwonerapo ciwemi pa nkhani iyi. Vikamuŵinya comene apo Ŵaisrayeli ŵakamugalukira. Yehova Ciuta wakafika na pakujiyaniska na munthu uyo munyake wa mu nthengwa wamwendera mphiska. (Yeremiya 3:8, 9; 9:2) Kweni ‘wakasunga ukali wake muyirayira yayi.’ (Yeremiya 3:12) Apo ŵanthu ŵake ŵakawelera kwa iyo na mtima wakupera, wakaŵagowokera.

 Para mose mwakhorwa kuti mwacita ivyo vikukhumbikwa kuti mukhozgeso ubwezi winu, mungamba kujiwona kuti muli ŵakuvikilirika. Ntheura, m’malo mwakughanaghanira waka umo mungathaskira nthengwa yinu, ghanaghanirani umo mungafiskira lumoza vilato vinyake. Nangauli vingaŵa nthena, mukwenera kuŵa na nyengo kuwona umo mukucitira. Mukwenera kukhorwa waka na ivyo mwacita yayi. Mazgani tumasuzgo tucokotucoko na kuwoneseska kuti waliyose wakugomezgeka kwa munyake.—Ŵagalatiya 6:9.

Usange nyengo zinyake mukukayikira kuti vinthu vingamwenderani makora, mukwenera kukumbuka kuti Ciuta ndiyo wakambiska nthengwa. (Mateyu 19:4-6) Ntheura, Yehova wangamovwirani kuti nthengwa yinu yende makora. Mbumba zose izo zazunulika mu nkhani iyi zikapulikira ulongozgi wa mu Baibolo ndipo nthengwa zawo zikamara yayi.

Sono pajumpha vilimika 20 kufuma apo Sitivi na Jodi ŵakasangana na suzgo mu nthengwa yawo. Sitivi wakalongosora ivyo ŵakacita kuti nthengwa yawo yambeso kwenda makora. Wakati: “Vinthu vikasintha comene tikati tamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova. Wovwiri uwo tikapokera ukaŵa wakovwira comene. Ntheura tikazizipizga pa nyengo ya masuzgo iyi.” Jodi wakati: “Nkhuwona kuti tikatumbikika comene kuti tizizipizge pa nyengo yakusuzga. Sono tili ŵakukondwa mu nthengwa yithu cifukwa ca kusambilira pamoza Baibolo na kuŵikapo mtima.”