Lutani apo pali nkhani

Kasi Ningachita Wuli Kuti Nisankhenge Vinthu Mwamahara?

Kasi Ningachita Wuli Kuti Nisankhenge Vinthu Mwamahara?

Ivyo Baibolo likuyowoya

 Baibolo likutipa ulongozgi uwemi chomene wa umo tingasankhira vinthu mwamahara. Lingatovwira kuti ‘tisange vinjeru na kupulikiska vinthu.’ (Zintharika 4:5) Nyengo zinyake, likutiphalira ivyo tikwenera kusankha. Ndipouli, nyengo zinyakeso likutipa waka ulongozgi uwo ungatovwira kuti tisankhe makora vinthu.

Mu nkhani iyi

 Ivyo vingatovwira kuti tisankhenge makora vinthu

  •   Kuchimbilira yayi pakusankha vinthu. Baibolo likuti: “Wakuchenjera wakulanguruka pa mendero ghake ghose.” (Zintharika 14:15) Para mwachimbilira pakusankha vinthu, mungatondeka kughanaghanirapo makora fundo zakukhumbikwa. Chitani vinthu mwakuzikira ndipo ghanaghaniranipo dankha ivyo mukukhumba kusankha.—1 Ŵatesalonika 5:21.

  •   Lekani kusankha vinthu chifukwa cha umo mukujipulikira waka pa nyengo iyo. Baibolo likutichenjezga kuti tingathembanga mtima withu yayi. (Zintharika 28:26; Yeremiya 17:9) Mwachiyelezgero, tingasankha makora yayi vinthu para takwiya, takhuŵara, mtima uli muchanya, panji para tavuka chomene.—Zintharika 24:10; 29:22.

  •   Lombani vinjeru. (Yakobe 1:5) Chiuta wakukondwa chomene kuzgora malurombo ghanthena. Iyo ni Dada wachitemwa ndipo wakukhumba ŵana ŵake ŵaleke kusangana na masuzgo. Lemba la Zintharika 2:6 likuti: “Yehova ndiyo wakupeleka vinjeru. Mu mulomo wake mukufuma kumanya vinthu na umanyi.” a Iyo wakutipa vinjeru ivi kwizira mu Mazgu ghake, Baibolo.—2 Timote 3:16, 17.

  •   Fufuzani. Kuti musankhe vinthu mwamahara, mukwenera kumanya fundo zakovwira. Nga ni umo Baibolo likuyowoyera, “munthu wavinjeru wakupulika na kusazgirako kusambira.” (Zintharika 1:5) Kasi ulongozgi wakovwira mungawusanga nkhu?

     Chakwamba, wonani dankha ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani iyo. Pakuti Mlengi withu wakumanya icho ntchiwemi kwa ise, mu Mazgu ghake mukusangika ulongozgi wakovwira chomene. (Salimo 25:12) Pa vinthu vinyake, Baibolo likupeleka ulongozgi wakudunjika wa icho tikwenera kuchita, mwachiyelezgero ghangaŵa malango. (Yesaya 48:17, 18) Kweni pa vinthu vinyake, Baibolo likupeleka ulongozgi wakudunjika yayi. M’malo mwake, likutiphalira waka fundo izo zingatovwira. Fundo izi zingatovwira kuti tisankhe makora vinthu, nangauli vingapambana na umo munthu waliyose wangasankhira. Kuti musange nkhani za mu Baibolo izo zingamovwirani, fufuzani mu mabuku ghakulongosora Baibolo panji nkhani zinyake zakufuma mu Baibolo, nga ni izo zikusangika pa webusayiti iyi. b

     Pa nkhani yakusankha vinthu vinyake, mungakhumbikwira kusanda uko mungasanga fundo zaunenesko za nkhani iyo. Mwachiyelezgero, pambere mundagure chinthu chinyake chakudura, mungachita makora kufufuza dankha vya chinthu icho kweniso awo ŵakupanga, kusazgapo malango gha ivyo mungachita para chinthu icho ntchakunangika panji mukukhumba kuwezga. Mukweneraso kuwoneseska usange chinthu icho ndicho mukukhumba nadi.

     Lemba la Zintharika 15:22 likuti: “Vinthu vikulongosoka yayi para palije kudumbiskana.” Ntheura pambere mundasankhe chakuchita, fumbani dankha ŵanthu awo mungaŵagomezga. Mwachiyelezgero, mungachita makora kufumba dankha dokotala para mukukhumba kusankha vyakukhwaskana na munkhwala. (Mateyu 9:12) Nyengo zinyake mungafumba ŵanthu awo nawo ŵali kusanganapo na suzgo lakuyana waka na linu. Kumbukani kuti imwe ndimwe musankhenge vyakuchita ndipo vikhwaskenge umoyo winu wose, mbanthu awo mukufumbako yayi.—Ŵagalatiya 6:4, 5.

  •   Wonani uwemi na uheni wake. Kuyana na ivyo mwafufuza, mungalemba ivyo mukuwona kuti vingamovwirani, kweniso mauwemi na mauheni agho ghangaŵapo. Ndipo kuluwa yayi kughanaghaniraso vya vyakufumapo vya ivyo mwasankha. (Dotoronome 32:29) Mwachiyelezgero, kasi ivyo mwasankha vimukhwaskaninge wuli imwe pamwekha, mbumba yinu, na ŵanji? (Zintharika 22:3; Ŵaroma 14:19) Para mwaghanaghanirapo mafumbo agha, kweniso fundo za mu Baibolo, mbwenu musankhenge vinthu mwamahara.

  •   Sankhani chakuchita. Nyengo zinyake tingachedwa kusankha chakuchita chifukwa tikumanya makora yayi ivyo tingasankha. Kweni para tikuleka kuchitapo kanthu mwaluŵiro, tingataya mwaŵi panji kusangana na masuzgo ghanyake. Mu kayowoyero kanyake, tingati kuleka kusankha chakuchita vingayana waka na kusankha mwambura mahara. Baibolo likulongosora mu nthowa iyi kuti tipulikiske makora fundo yake: “Uyo wakulaŵilira mphepo waseŵenge yayi mbuto, ndipo uyo wakulaŵiska pa mabingu wavunenge kanthu chara.”—Mupharazgi 11:4.

 Kumbukani kuti nanga mungasankha vinthu mwamahara, ndikuti ivyo mwasankha ndivyo ni viwemi chomene yayi. Kanandi para tikusankha chinthu tikujinora vinthu vinyake kuti tisankhe chimoza. Nyengo zinyake tingasangana na vinthu vyamabuchi. (Mupharazgi 9:11) Ntheura gwiliskirani ntchito fundo zakovwira izo zilipo, na kusankha vinthu ivyo mukuwona kuti vingamwenderani makora.

 Kasi ningasintha vinthu ivyo nili kusankha kale?

 Ni nyengo zose yayi apo ivyo tasankha vikuleka kusintha. Vinthu vikusintha pa umoyo, panjiso mungawona kuti ivyo mukasankha pakwamba vili na vyakufumapo ivyo mukakhazganga yayi. Ntheura chingaŵa makora kuti mughanaghanireposo ivyo mukasankha na kuwona usange pali vinyake ivyo mungachita kuti vinthu viyende umo mukakhumbiranga pakwamba.

 Kweni pali vinthu vinyake ivyo vikwenera kusintha yayi para tasankha. (Salimo 15:4) Mwachiyelezgero, Chiuta wakukhazga kuti awo ŵali mu nthengwa ŵasungenge vilapo vyawo. c (Malaki 2:16; Mateyu 19:6) Para awo ŵali mu nthengwa ŵasangana na masuzgo, ŵakwenera kuyezgeska kuchitapo kanthu kuti ŵaghamazge m’malo mwa kuchimbilira kumazga nthengwa.

 Wuli usange nkhasankha uheni vinthu ndipo ningavisinthaso yayi?

 Tose vikuchitika nyengo zinyake kuti tikusankha vinthu mwambura mahara. (Yakobe 3:2, mazgu ghamusi) Tingamba kudandawura panji kujiyimba mulandu, ndipo ntchakawiro kuchita nthena. (Salimo 69:5) Nyengo zinyake maghanoghano gha kujiyimba mulandu ghangatovwira kuti tileke kuzakawerezgaso ivyo tabudiska! (Zintharika 14:9) Kweni Baibolo likutichenjezga vya kujiyimba mulandu mwakujumphizga, ivyo vingakhwaska chomene maghanoghano ghithu. (2 Ŵakorinte 2:7) d Baibolo likuti: “Yehova ngwalusungu na wachiwuravi.” (Salimo 103:8-13) Ntheura sambiranipo kanthu pa ivyo mukasankha uheni ndipo palije icho mungachitapo, na kuwona ivyo mungachita kuti vinthu viŵeko makora.

a Yehova ni zina la Chiuta nga umo Baibolo likuyowoyera.—Salimo 83:18.

b Mungapenjaso ivyo mukukhumba pa jw.org mwa kulemba mazgu ghakukolerana na nkhani iyo mukukhumba. Webusayiti iyi yili na ulongozgi wa mu Malemba pa nkhani zinandi. Kweniso mungafufuza mazgu ghanyake agho mukukhumba pa chigaŵa chakuti “Chilongolero cha Mazgu gha mu Baibolo” mu Baibolo la Malemba Ghakupatulika mu Mang’anamuliro gha Charu Chiphya.

c Ni khumbo la Chiuta kuti awo ŵatorana ŵakhalire lumoza umoyo wawo wose. Iyo wakuzomerezga kuti nthengwa yingamara ndipo munthu wangatora panji kutengwaso pekha para yumoza wachita uleŵi. (Mateyu 19:9) Para mukusangana na masuzgo mu nthengwa yinu, Baibolo lingamovwirani kuti mughamazge mu nthowa yakwenelera.

d Kuti mumanye vinandi, wonani nkhani ya mutu wakuti, “Kasi Baibolo Linganovwira Kuti Nileke Kujiyimba Mulandu?