Sikale Jobu waambwa kuti wakali muntu “uunyina kampenda alimwi mululami.” (Jobu 1:1, bupanduluzi buyungizyidwe) Lot wakali kwaambwa kuti “muntu uululeme.” (2 Petro 2:8) Awalo Davida waambwa kuti wakali kucita “zintu ziluzi” mumeso aa Leza. (1 Bami 14:8) Nokuba boobo, atubulange-lange buumi bwabantu aaba baambwa mu Bbaibbele. Tulajana kuti (1) bakali kulubizya, (2) tulakonzya kwiiya zinji kucikozyanyo cabo, alimwi (3) masimpe kuti bantu batalondokede balakonzya kumukkomanisya Leza.

Jobu wakapenga munzila zinji izyakali kuboneka kuti lwakali lunya. Wakaba amuzeezo uutaluzi, wakuyeeya kuti Leza tanaakali kumubikkila maano kufwumbwa naa wasyomeka kulinguwe naa pe. (Jobu 9:20-22) Jobu wakalisinizyide lwakwe mwini kuti wakali mululami, cakuti bamwi bakali kumubona mbuli kuti wakali kulimvwa kuti mululami kwiinda Leza.—Jobu 32:1, 2; 35:1, 2.

Loti wakawayawaya kutobela malailile aasalede alimwi mauba-uba. Wakaluuside kapati akaambo  kabwaamu butaambiki bwabantu ibakali kukkala mu Sodoma a Gomora, cakuti “wakali kupenga kapati mumoyo wakwe uululeme” akaambo kamicito yabo. (2 Petro 2:8) Leza wakaambilizya kuti wakali kuyanda kwiinyonyoona minzi eeyi mibi akupa Loti coolwe cakufwutulwa antoomwe amukwasyi wakwe. Ambweni inga mwayeeya kuti Loti iwakapengede kapati mumoyo ngowakeelede kusaanguna kuzwa mumunzi. Nokuba boobo, aciindi eeci icakabindide kapati, ngonguwe wakali kuwayawaya kuzwa. Bangelo ibakatumidwe kuyoomufwutula antoomwe amukwasyi wakwe bakacita kubajata buya kumaanza akubatola anze aamunzi.—Matalikilo 19:15, 16.

Davida buzuba bumwi wakaalilwa kulyeendelezya, aboobo wakacita bumambe amukamuntu. Cigambya ncakuti, mukusola kuvwumba cibi cakwe, Davida wakajazya mulumi wamukaintu ooyo. (2 Samuele, caandaano 11) Bbaibbele lyaamba kuti ncaakacita Davida “cakabija kapati kuli Jehova.”—2 Samuele 11:27.

Jobu, Loti, alimwi a Davida boonse bakalubizya, alimwi kulubizya kwabo kumwi kwakali kupati kapati. Pele mbubwenya mbotutiibone, bakalilyaabide camoyo woonse kumubelekela Leza cakusyomeka. Bakatondezya kuti bakausa akaambo kakulubizya kwabo alimwi bakalilisungwide kucinca. Aboobo Leza wakabafwida luzyalo, alimwi Ibbaibbele libaamba kuti mbaalumi basyomeka.

Mbwaanga tatulondokede, tatukonzyi kukutantamuka cakumaninina kulubizya. (Baroma 3:23) Pele ikuti twalubizya, tweelede kutondezya kuti twausa mpoonya akucita ceelede kutegwa tululamike zintu.

Mbuti Jobu, Loti, alimwi a Davida mbobakasoleka kululamika kulubizya kwabo? Jobu wakali  mwaalumi iwakali kusyomeka kuzwa ansi aamoyo. Ciindi Leza naakabandika anguwe, Jobu wakalulamika kuyeeya kwakwe alimwi wakausa akaambo kamajwi ngaakaambide. (Jobu 42:6) Loti mbwaakali kukubona kutalilemeka kwabantu bamu Sodoma a Gomora kwakali kweendelana azyeelelo zya Leza. Kuwayawaya mumakani aabindide ndepenzi ndyaakajisi. Mukuya kwaciindi wakazwa muminzi iyakeelede kunyonyoonwa, eelyo wakafwutuka lubeta lwa Leza. Akaambo kakumvwida, tanaakalanga musyule akaambo kazintu nzyaakali kuyanda kusiya. Nokuba kuti Davida wakacita cibi cipati kwiinda mukutyola mulawo wa Leza, wakatondezya bwini mbwaakabede mumoyo wakwe kwiinda mukweempwa cakumaninina alimwi akulomba Leza kuti amufwide luse.—Intembauzyo 51.

Ikubalanga munzila yeelede baalumi aaba nkwaakacita Leza, kuleendelana ancalangila kubantu batalondokede. Leza “ulizyi kabotu mbotupangidwe, ulaibaluka kuti tuli bulongo buyo.” (Intembauzyo 103:14) Aboobo, ikuti naa Leza ulizyi kuti tatukonzyi kukutantamuka cakumaninina kulubizya, ino ncinzi ncalangila kulindiswe?

Lulayo Davida ndwaakapa mwanaakwe Solomoni lulatugwasya kuzyiba mbotukonzya kumukkomanisya Leza. Wakamwaambila kuti: “Yebo Solomoni mwanaangu, komuzyiba Leza wauso akumubelekela camoyo woonse.” (1 Makani 28:9) Ino moyo woonse ninzi? Moyo uuyanda Leza alimwi uulyaabide kuzyiba alimwi akucita kuyanda kwakwe. Moyo uuli boobu tauli moyo uulondokede pe, pele moyo uuyandisisya kubelekela Leza cakusyomeka alimwi uulisungwide kululamikwa. Kuyanda Leza alimwi akuyandisya kumumvwida kwakapa kuti Leza abone Jobu kuba muntu ‘unyina kampenda,’ Loti kuba ‘mululami,’ alimwi a Davida kuti ‘wakali kucita buyo ziluzi’ mumeso aa Leza. Nokuba kuti bakalubizya, bakamukkomanisya Leza.

Aboobo ikuti katujisi mizeezo mibi njotutayandi naa kwaamba cintu cimwi icatujazya nsoni naa kucita zintu zimwi nzyotwazyiba kuti nzibi, atuyeeye zikozyanyo nzyotwabandika atala aawa. Leza ulizyi kuti tatukonzyi kucita zintu munzila iilondokede aciindi eecino. Nokuba boobo, ulangila kuti tumuyande alimwi akusolekesya kumumvwida. Ikuti katujisi moyo uumaninide munzila eeyi, tulakonzya kuba masimpe kuti andiswe tulakonzya kumukkomanisya Leza.