Skip to content

Skip to table of contents

NCOLYAAMBA BBAIBBELE KUSANDUKA

Kusanduka

Kusanduka

Bantu bamwi baamba kuti buumi bwakabako akaambo kakusanduka. Bamwi baamba kuti Leza wakalenga zintu kumatalikilo mpoonya zyakatalika kusanduka. Ino Bbaibbele lyaamba nzi?

Sena makani aamba zyakulenga aali mu Bbaibbele alakazyanya amakani aakuti bubumbo ambweni bwakatalika akaambo kakubboloka kupati kwakacitika?

Bbaibbele lyaamba buyo kuti: “Kumatalikilo, Leza wakalenga julu anyika.” (Matalikilo 1:1) Talyaambi cacigaminina Leza mbwaakalenga zintu zyoonse. Aboobo, nokuba kuti twayeeyela kuti kubboloka kupati nkokwakapa kuti kube bubumbo, makani aaya taakonzyi kukazyanya ancolyaamba Bbaibbele. Muciindi caboobo, lugwalo lwa Matalikilo 1:1 lulakonzya kwiingula mubuzyo wakuti, Ino nguni wakapa kuti kube kubboloka kupati?

Masimpe, basayaansi banji basyoma kuti kubboloka kupati kwakalicitikila buya akupa kuti tubeela tupanga zintu zili mububumbo (matter) tulibambe akuba nyenyeezi alimwi amapulaneti muciindi cili mbocibede. Bbaibbele talikazumini kaambo aaka pele lyaamba kuti Leza lwakwe mwini nguwakapanga kuti kube bubumbo, tacikwe makani naa wakapa kuti kube kubboloka naa wakabelesya nzila buyo iimbi.

“Kumatalikilo, Leza wakalenga julu anyika.”Matalikilo 1:1.

Sena Bbaibbele lyaamba kuti zintu zipona zilacinca mukuya kwaciindi?

Inzya. Bbaibbele lyaamba kuti Leza wakalenga zintu zipona “kweelana amusyobo wazyo.” (Matalikilo 1:11, 12, 21, 24, 25) Sena mumusyobo omwe kulakonzya kuba misyobo iindene-indene? Inzya. Nokuba boobo, sena kucinca nkotubona ikucitika mumusyobo omwe kupa bumboni bwakuti mukuya kwaciindi misyobo mipya ilakonzya kusanduka? Peepe.

Mucikozyanyo, muma 1970, basikuvwuntauzya bakaiya kujatikizya tuyuni twiitwa kuti tuconco twaku Galápagos Islands. Bakajana kuti tuyuni ootu itujisi milomo mipati twakali kucikonzya kupona kweelana akucinca kwaziindi. Bamwi bakaamba kuti eeci ncitondezyo cakusanduka. Pele sena eeci ncitondezyo cakusanduka naa citondezya buyo kuti zintu zilakonzya kucinca kweelana abusena? Mumyaka yakatobela, tuyuni tujisi tulomo tuniini twakavwula kapati kwiinda tujisi milomo mipati. Eeci cakapa kuti Jeffrey H. Schwartz, syaazibwene mumakani aasayaansi iitegwa anthropology aambe kuti nokuba kuti kucinca kugwasya kuti musyobo umwi uzumanane kupona nokuba kuti ziindi zyacinca, kucinca ooku “takupangi cintu cipya.”

Sena Bbaibbele anjiisyo yakusanduka zileendelana?

Ibbaibbele lyaamba kuti Leza “wakalenga zintu zyoonse.” (Ciyubunuzyo 4:11) Kunyina ‘naakalyookezya’ kusikila mulimo wakulenga nowakamana. (Matalikilo 2:2) Caambwa aawa cilisalede: Leza tanaakapanga cintu cuumi mpoonya akulyookezya naa kukkala buyo, ciindi cintu eeco nocakali kusanduka mumyaka minji akuba nswi zyamisyobo-misyobo, bapombo alimwi abantu. * Muzeezo ooyu, iwiitwa kuti macroevolution, utondezya kuti kwakanyina Mulengi, walo Bbaibbele ngolyaamba kuti “wakalenga julu anyika, lwizi azyoonse zili mumo.”—Kulonga 20:11; Ciyubunuzyo 10:6.

“Uleelela, Jehova, O Leza wesu, ikutambula bulemu alulemeko alimwi anguzu, nkaambo nduwe wakalenga zintu zyoonse.”Ciyubunuzyo 4:11.

Kutegwa mwiiye zinji: Bbaibbele lyaamba kuti “bube bwakwe [Leza] butalibonyi bulalibonya caantangalala kuzwa ciindi naakalenga nyika kuyakumbele, nkaambo bulabonwa muzintu nzyalengede.” (Baroma 1:20) Kwiiya kujatikizya Leza kulakonzya kupa kuti mupone buumi bulaampindu, akaambo kakuti ujisi makanze mabotu kuli boonse kubikkilizya abaabo bamuyandaula kuzwa ansi aamoyo. (Mukambausi 12:13; Bahebrayo 11:6) Kutegwa muzyibe zinji, amuunke aa www.pr418.com naa mubandike a Bakamboni ba Jehova. Amubone aalembedwe kuti NJIISYO ZYAMU BBAIBBELE > MIBUZYO YAMU BBAIBBELE YAINGULWA..

^ par. 12 Mukwiimpana ambobaamba bantu baamba kuti nyika, yakalengwa mumazuba aali cisambomwe aajisi mawoola aali 24, Bbaibbele taliyiisyi boobu. Kutegwa muzyibe zinji, amubone broshuwa yakuti Was Life Created? apeeji 24-27. Broshuwa eeyi ilamwaigwa a Bakamboni ba Jehova alimwi mulakonzya kwiikkopa aa www.pr418.com

kakunyina kubbadela.