Kuziba buntu mbwalaabo muntu kutugwasya kuti tumuzibe kabotu akuti bweenzuma mbutulaabo amuntu ooyo busime. Kuti twaziba buntu bwaJehova, tulakonzya kuziba mbabede alubo tulaba abweenzuma busimide anguwe. Leza ulaabuntu bwiingi loko pesi bwiinda boonse mboobu: manguzu, busongo, kubeteka chabululami aluyando.

“Akaka Mwami Jehova! Nduwe iwakalenga ijulu anyika yoonse kunguzu zyako ziyoosya.”​—JEREMIYA 32:17.

Manguzu aaLeza aboneka muzintu nzyaakalenga. Muchikozyano, chiindi chachilimu, zuba nilibala tulakasaalilwa. Kukasaala nkutumvwa kutondeezya manguzu aaJehova aajanika muzintu nzyaakalenga. Zuba lilaamanguzu aalibiyeni? Kuyeeyelwa kuti mukati kalyo zuba lipya kwamadigili aasika ku15 000 000. Nzila njilipyaayo zuba musekkoondi iimwi kukozyanisigwa akudubuka kwamamiliyoni amabbomba aanyukkiliya.

Nikuba boobo, zuba ndiniini kuti twalyeezyanisya aamamiliyoni aanyenyeezi zili mumulenga-lenga. Basayensi bayeeyela kuti zuba linjila kwaziindi zisika ku1 700 kunyenyeezi mpati iitegwa UY Scuti. Kuti nyenyeezi eeyi yabikkwa mpulikkede zuba, ilakonzya kuvumba nyika kuswaanizya anzila yapulaneti iitegwa Jupiter. Eezi zitugwasya kumvwisisisya majwi akalembwa aJeremiya aakuti, Jehova wakabelesya  manguzu aakwe aagambya naakali kulenga julu anyika.

Manguzu aaLeza atugwasya biyeni? Tatukonzyi kuzumanana kupona kuti zintu zyakalengwa aaLeza ziswaanizya zuba azimwi zijanika aanyika kazitawo. Leza ubelesya manguzu aakwe kuti agwasye umwi awumwi wesu. Uzichita biyeni? Mumwaanda wamunyaka wakusaanguna, Leza wakapa Jesu manguzu aakuti achite zigambyo. Bbayibbele lyaamba kuti: “Boofu balabonununa, zilema zileenda, basicinsenda balasalazigwa, basinkematwi balamvwa, bafu balabusigwa.” (Matayo 11:5) Kutegwani mazubaano? Bbayibbele lyaamba kuti: “Ulakatalusya bakateede, abaabo batakwe inguzu ulabayumya.” Alubo liyungizya kuti: “Abo babikide myoyo yabo kuli-Jehova balabukulusya inguzu zyabo.” (Isaya 40:29, 31) Leza utupa “inguzu zigambya” kuti tuzunde naakuti tulisimye chiindi nituli mumapenzi. (2 BaKorinto 4:7) Kuziba kuti Leza ulaaluyando akuti utupa manguzu aakuti tuzunde naakuti tulisimye chiindi nituli mumapenzi, takupi kuti uyande kuswena afwiifwi anguwe na?

“O Jehova, milimo yako yavula! Zyoonse wakazicita mubusongo bwako!”—INTEMBAUZYO 104:24.

Kwiiya zyiingi atala azintu zyakalengwa aaLeza kutugwasya kubona kuti ulaabusongo. Kuli zyiiyo zitegwa biomimetics naakuti biomimicry zyakukkopa zintu mbuzyakalengwa. Muzyiiyo eezi, basayensi ngabalikulanga-langa mbuzibede zintu zyakalengwa aaLeza alubo ngabapanga zintu zyeendelana azilenge eezi. Luzibo oolu lubagwasya kuti bakonzye kupanga zintu ziniini azintu zipati mbuuli ndeke.

Busongo bwaLeza bugambya bulaboneka munzila njitulengedwaayo. Atuyeeye mbabumbwa mwana mwida. Kuti ji lyamwanakazi lyaswaanana abwaalumi zipanga seelo lilaamalayilile aayandikana kuti kupangwe mwana. Seelo eelyo lilaanzana akupanga amwi maseelo akozyenie. Muchiindi cheelede maseelo aaya nga asiyana akuba maseelo aaganzi, maseelo ansinga amaseelo aamafuwa. Mpawo maseelo aayo ngaaba zizo zyamubili alubo nga asaanguna kubeleka. Mumyeezi iili 9, seelo lyakapambukana akuba mabbiliyoni aamaseelo nga lyaba mwana. Nzila muntu njalengedwaayo itondeezya busongo bwaLeza alubo ipa kuti bantu biingi bazuminane amajwi aasintembawuzyo aakuti: “Njookulumba nkaambo kakugambya kwakulengwa kwangu.”—Intembauzyo 139:14.

Busongo bwaLeza butugwasya biyeni? Mulengi wesu ulizi zintu nzituyanda kuti tubotelwe. Akaambo kakuti utuzi kabotu, wakatupa njiisyo zigwasya zilembedwe muJwi lyakwe, Bbayibbele. Muchikozyano, litubuzya kuti: ‘Amulekelelane.’ (BaKolose 3:13) Njiisyo eezi zilagwasya na? Iiyi zilagwasya. Madokotela bakabona kuti kulekelela kugwasya kuti muntu awone ng’onzi mbotu akuselusya BP. Alubo kulakonzya kuchesya depression aamwi malwazi. Leza uli mbuuli mweenzuma ulaaluyando uutupa malayilile aatugwasya mubuumi. (2 Timoteo 3:16, 17) Tuyandi na kuba amweenzinyokwe uliboobu?

“Jehova ulayandisya bululami.”—INTEMBAUZYO 37:28.

Leza uchita zintu zibotu chiindi choonse. Bbayibbele litii: “Kacili kule a-Leza kuti acite bubi, akuli-Singuzuzyoonse kuti alubizye.” (Jobu 34:10) Leza ubeteka chabululami, sintembawuzyo wakaamba kuti Jehova “ulabeteka bantu cakululama.” (Intembauzyo 67:4) Mbukunga “Jehova ulabona moyo” tatukonzyi kumweena nkaambo ulakonzya kuziba kasimpe akubeteka munzila iiluleme. (1 Samuele 16:7) Kuyungizya waawo, Leza ulakubona kutajatwa kabotu abusosi buchitwa munyika alubo utusyomezya kuti lino-lino “basizibi bayoonyonyoonwa munyika.”—Tusimpi 2:22.

Leza teemubetesi ulaalunya ulangisisya zintu zibi nzibachita bantu kuchitila kuti abapaniche. Kuti kakweelede ulatondeezya luzyalo. Bbayibbele lyaamba kuti: “Jehova ngusibuuya, ngusiluse” alubo ulabafwida luzyalo bantu baleka michito mibi. Ooku nkubeteka chabululami.—Intembauzyo 103:8; 2 Petro 3:9.

Kubeteka kwaLeza munzila yabululami kutugwasya biyeni? Mwaapostolo Petro wakaamba kuti: “Leza talangi ciimo camuntu, pele mumasi oonse uumuyoowa akucita bululami ulatambulwa kulinguwe.” (Incito 10:34, 35) Kubeteka kwaJehova munzila yabululami kulatugwasya nkaambo tasaluuli pe. Tulakonzya kumukomba katwaangunukide nkaambo talangi chikanda, nkutuzwa, lwiiyo lwamuntu naakuti zintu nzyalaazyo muntu.

Leza wakatupa moyo wakuziba chibotu achibi nkaambo uyanda kuti tugwasigwe akubeteka kwakwe munzila yabululami. Bbayibbele lipandulula moyo wakuziba chibotu achibi kuti mulawu ‘uulembedwe mumyoyo yesu’ alubo moyo ooyu nguwo ‘uuzumina’ kuti nchituyanda kuchita nchibotu naakuti nchibi. (BaRoma 2:15) Moyo ooyu utugwasya biyeni? Kuti moyo wesu wayiisigwa kabotu, ulakonzya kutugwasya kuti tutantamuke michito iitali kabotu. Alubo kuti twachita chibi, ulatugwasya kuti tuchinche akuti tubambulule mputwabisya. Kuziba  kuti Leza ubeteka chabululami kulatugwasya alubo kupa kuti tuswene afwiifwi anguwe.

“Leza nduluyando.”—1 JOHANE 4:8.

Leza ulaamanguzu, ulaabusongo alubo ubeteka chabululami pesi Bbayibbele talyaambi kuti Leza manguzu, mbusongo naakuti mbululami. Lyaamba kuti Leza nduyando. Nkamboonzi? Nkaambo manguzu aakwe apa kuti akonzye kuchita chimwi chintu alubo kubeteka chabululami abusongo nzizyo zimuzulwida muzintu nzyachita. Pesi luyando ndwalaalo Jehova lupa kuti achite chimwi chintu. Luyando ndulo lupa kuti achite zintu zyoonse nzyasala kuchita.

Nikuba kuti Jehova taakwe nchabulide, luyando lwakamupa kuti alenge bangelo abantu kuchitila kuti babotelwe aluyando ndwabatondeezya. Leza wakatondeezya luyando kwiinda mukulenga nyika kuti ibe muunzi wabantu weebeka. Jehova ulabayanda bantu boonse nkaambo “ulapasuzya izuba lyakwe kubabi akubabotu, ulawisizya boonse imvula yakwe, baluleme abataluleme.”—Matayo 5:45.

Kuyungizya waawo, “Jehova ngusibuuya, ngusiluzyalo.” (Jakobo 5:11) Ulabayanda boonse bayiya atala anguwe kuti babe beenzinyina. Leza ulaandaba kuli umwi awumwi wabo. Bbayibbele litii, Jehova “nguumucebuka lyoonse.”—1 Petro 5:7.

Luyando lwaLeza lutugwasya biyeni? Tulabotelwa chiindi nitubona zuba kalili kubbila. Kulabotezya kubona kana kakali kuseka-seka. Tulabotelwa chiindi bamumpuli nibatutondeezya luyando. Nikuba kuti tulakonzya kupona katutakwe zintu eezi pesi zipa kuti tubotelwe.

Kukomba nchiimwi chintu chitondeezya kuti Jehova ulatuyanda. Bbayibbele litusungwaazya kuti: “Mutalibiliki cintu niciba comwe, pele muzintu zyoonse amupangike myoyo yanu kukukomba akukukombelezya cakulumba, kuti inkumbizyo zyanu zizibisigwe kuli-Leza.” Mbuuli ndeende ulaaluyando, Jehova uyanda kuziba zintu zyoonse zitukataazya alubo utusyomezya kutupa “luumuno lwa-Leza lwiinda miyeeyo yoonse.”—BaFilipi 4:6, 7.

Kumvwisisisya buntu bwaLeza buswaanizya manguzu, busongo, kubeteka chabululami aluyando, teekwakugwasya kuti umuzibe kabotu na Jehova? Kuti uyungizye kumuziba Leza, tukumbila kuti ubale chiiyo chitobela kuti uzibe nzyaakachita anzyayoochita kuti ugwasigwe.