Skip to content

Skip to table of contents

Swivutiso Swa Vadondzri

Swivutiso Swa Vadondzri

I mani ‘wansati’ lweyi a hlayiwaka ka Ezaya 60:1, nakone a ‘sekeleka’ a va a ‘phatima’ hi ndlela yini?

Ezaya 60:1 yi li: ‘Sekeleka u yima, u va u phatima; hikusa ku vonekisa kwaku ku tlhasile, ni wumenyemenye bya Yehovha byi humelele ku wene.’ A mongo wu kombisa leswaku ‘wansati’ a ku li Siyoni, kumbe Yerusalema, lani a ku li ntsindzra wa Yuda hi nkama lowo. a (Eza. 60:14; 62:1, 2) A doropa dzri yimela tiko hinkwadzru. A mazritu ya Ezaya ma sekelisa swivutiso swibidzri: Xa ku sungula, xana Yerusalema a ‘sekeleke’ dzrini nakone a phatime hi tlhelo dzra moya hi ndlela yini? Xa wubidzri, xana mazritu ya Ezaya ma hetiseka hi ndlela leyikulu a masikwini yezru hi ndlela yini?

Xana Yerusalema a ‘sekeleke’ dzrini nakone a phatime hi tlhelo dzra moya hi ndlela yini? Loko Vayuda va yisiwe a wukazraweni a Babilona ku dzringana 70 wa malembe, a Yerusalema ni tempele swi sale na swi li mazrumbi. Kambe loko Vameda Ni Vaperisiya va hlule Babilona, Vaisrayele a va ntsrhunxekile akuva va tlhelela a tikweni dzravu ni ku pfuxeta wugandzreli bya ntiyiso. (Ezr. 1:1-4) Ku sukela hi 537 N.N.Y., vhanu hinkwavu lava ku dumbeka lava a va salile va tinxaka ta 12 va yentxe hi la ku fanaka. (Eza. 60:4) Va sungule ku nyikela magandzrelo ka Yehovha, ku tlangela minkhuvu ni ku pfuxeta tempele. (Ezr. 3:1-4, 7-11; 6:16-22) A ku phatima ka Yehovha ku tlhele ku va kone ka vhanu vake a Yerusalema, lava tlheliki va va livaningo ka matiko lawa a ma li munyameni hi tlhelo dzra moya.

Nambitanu, a wuprofeta lebyi Ezaya a vulavuliki ha byone a byi hetisekanga hinkwabyu a Yerusalema wa khale. A Vaisrayele hinkwavu va tame va nga mu yingiseti Xikwembu Nkulukumba. (Nehem. 13:27; Mal. 1:6-8; 2:13, 14; Mat. 15:7-9) Hi ku famba ka nkama, va ve va yala Yesu kriste swanga Mesiya. (Mat. 27:1, 2) Hi 70 N.Y., Yerusalema ni tempele swi hohlotiwile hi khambi dzra wubidzri.

Yehovha a a profetile hi wugamu lebyo bya ku vavisa. (Dan. 9:24-27) Swi le livaleni leswaku a ku nga li nkongometo wake akuva Yerusalema wa la misaveni a hetisisa swiyenge hinkwaswu swa wuprofeta bya ku pfuxeta lebyi nga ka buku dzra Ezaya ndzrima 60.

Xana mazritu ya Ezaya ma hetiseka hi ndlela leyikulu a masikwini yezru? Ina, kambe ka wansati mun’wana wa ku fanekisela, ku nga “Yerusalema wa le henhla.” Mayelanu ni wansati lweyo mupostola Pawulo a tsrale leswi: “I mamana wezru.” (Gal. 4:26) Yerusalema wa le henhla i xiyenge xa nhlengeletanu ya le matilweni ya Xikwembu Nkulukumba leyi vumbiwaka hi swivumbiwa swa moya swa ku dumbeka. A “vana” vake hi Yesu kun’we ni vakriste lava totiwiki va 144.000, lava ku fana na Pawulo va nga ni dumbo dzra ku ya hanya matilweni. Vakriste lava totiwiki va hamba xiyenge xa “tiko ledzri xwengiki” ku nga “Israyele wa Xikwembu Nkulukumba”.—1 Pet. 2:9; Gal. 6:16.

Xana Yerusalema wa le henhla a ‘sekeleke’ ni ku tlhela a “phatima” hi ndlela yini? A yentxe leswo hi kola ka vanake va lani misaveni lava totiwiki. Vona ndlela leyi mfambu wavu wu fanaka ha yone ni leswi profetiwiki ka Ezaya ndzrima 60.

Vakriste lava totiwiki va ‘sekelekile’ hikusa a va li munyameni wa ku fanekisela loko wudukwa byi hangalaka ntsrhaku ka loko vapostola va file a dzaneni dzra wubidzri N.Y. (Mat. 13:37-43) Kutani hi nkama wolowo, va ve wukazraweni a Babilona Lwenkulu, nhlengeletanu ya misava hinkwayu ya wukhongoti bya madzrimi. Vatotiwa lava, va tame va va wukazraweni ku ya tlhasa “a ku heleni ka xiyimu lexi xa misava”, ku nga nkama lowu sunguliki hi lembe dzra 1914. (Mat. 13:39, 40) Ntsrhakunyana ka leswo, hi 1919, va ntsrhunxiwile nakone hi ku kahlula va sungule ku phatima kumbe ku hangalasa livaningo hi ndlela ya ku fanekisela, hi ku va va zrezra madzrungula lamanene ya Mfumu. b Hi ku famba ka malembe, vhanu va matiko manyingi va nghenile ka livaningo ledzro, ku patsra ni van’wana lava saliki va Israyele wa Xikwembu Nkulukumba, ku nga “tihosi” leti kombisiwiki ka Ezaya 60:3.—Mpful. 5:9, 10.

A nkameni lowu taka, a vakriste lava totiwiki va ta hangalasa livaningo dzra Yehovha hi ndlela leyikulu. Hi ndlela yini? Loko va ta heta ntizro wavu lani misaveni, va ta hamba xiyenge xa “Yerusalema Lwemumpshwa,” kumbe mutekiwa wa Kriste wa 144,000 wa tihosi ni vaprista.—Mpful. 14:1; 21:1, 2, 24; 22:3-5.

Yerusalema lwemumpshwa a ta va ni xiyenge xa lisima a ku hetisiseni ka Ezaya 60:1. (Dzringanisa Eza. 60:1, 3, 5, 11, 19, 20 ni Mpful. 21:2, 9-11, 22-26.) Swanga hi leswi Yerusalema wa lani misaveni a a li ntsindzra wa mfumu wa Israyele wa khale, Yerusalema Lwemumpshwa na Kriste va ta va mfumu ka xiyimu leximpshwa xa misava. Xana Yerusalema Lwemumpshwa a “xika hi le tilweni lani Xikwembu Nkulukumba a nga kone” hi ndlela yini? Hi ku zron’wekela swivumbiwa hinkwaswu swa la misaveni. Vhanu va matiko hinkwawu lava txhavaka Xikwembu Nkulukumba, va ta vaningeliwa ndlela akuva va kota ku famba nakone va ta tlhela va ntsrhunxiwa ka xidoho ni lifu. (Mpful. 21:3, 4, 24) Swanga mabindzru ku ta “pfuxetiwa mintxhumu hinkwayu” hi lani Ezaya ni vaprofeta van’wana va profetiki ha kone. (Mint. 3:21) A ku pfuxetiwa loku lokukulu ku sungule loko Kriste a va Hosi, nakone ku ta hela a wugan’wini bya ku fuma kwake ka 1.000 wa malembe.

a A Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa, ka Ezaya 60:1, byi tizrisa zritu ‘wansati’ amatsrhan’wini ya zritu ledzri liki ‘Siyoni’ kumbe ‘Yerusalema’, hikusa hi xiheberu a zritu ledzri liki ‘sekeleka’ ni ledzri liki ‘phatima’ ma va na ma kombetela ka vaxisati, ku nga leswi swi yentxaka ku tizrisiwa zritu “u”.

b A ku pfuxetiwa hi tlhelo dzra moya loku viki kone hi 1919 ku tlhele ku tlhamuxeliwa ka Ezekiel 37:1-14 ni ka Mpfuletelo 11:7-12. Ezekiel a profete hi ku pfuxetiwa loku hi tlhelo dzra moya ka vakriste hinkwavu lava totiwiki na ka ha sale nkama wa ku leha. A wuprofeta bya Mpfuletelo byi kombetela leswaku a ku ta tlhela ku pswaliwa ntlawa wutsrongo wa vamakwezru lava totiwiki lava zrangeliki ntizro hi nkama wutsrongo loko va tsimbisiwe ku tizrela Yehovha hi nkhinkhi hi ku va va pfaleliwe djele handle ka nandzru. Hi 1919, va bekiwe swanga “nandzra wa ku dumbeka ni ku tlhazriha”.—Mat. 24:45; vona buku ledzri liki Eku Heteleleni Yehovha—U Pfuxete Vugandzeri Lebyi Tengeke!, p. 118.