Guatemala nacionpi Acul llaqtapin nacerqani. Familiayqa Maya runakunamanta hamuq Ixil ayllumantan kanku. Español simitan rimani llaqtaypi rimakusqan simitawan. Llaqtaypi yaqa 36 watakuna guerra kasqan tiempopin wiñarqani. Chay guerrapin askha Ixil runakuna wañurqanku.

Tawa wataypi kashaqtiymi qanchis watanpi kashaq wawqey bombawan pukllasharqan. Chayllamanmi chay bomba phatarqan, hinan wawqey wañukapurqan ñoqataq ñawsa qhepakapurqani. Chaymi Guatemala nacionpi kaq ñawsakunapaq escuelapi wiñarqani, chaypin braille nisqata leeyta yacharqani. Chay escuelapi llank’aqkunan hark’awaqku compañeroykunawan parlanayta, paykunapas ayqekuqkun ñoqamanta. Sapallaymi kaq kani, chaymi ima hinaraq suyaq kani vacacionniyta, chay iskay killapin mamitaywan karqani, payqa anchatan munakuwaq. Ichaqa chunka wataypi kashaqtiymi mamitay wañukapurqan. Chaymi sinchita llakikurqani.

11 wataypi kashaqtiymi llaqtayman kutipurqani hinan wawqeypa familianwan tiyarqani. Paykunaqa ima necesitasqaytan qowaqku, ichaqa manan pipas sonqoypi llakikuyniyta thasnuyta atirqanchu. Chaymi waqaspa Diosta niq kani: “¿Imaraykun mamitay wañukapurqan? ¿Imaraykun ñawsa kani?”, nispa. Runakunan niwaqku: “Diospa munayninpin chhaynata ñak’arinchis”, nispa. Chaymi niq kani: “Diosqa millaymi mana khuyapayakuqtaqmi kanpas”, nispa. Atispayqa wañuchikuymanmi karqan.

Ñawsa kasqayraykun hukkunaq pisichasqan karqani. Wawallaraq kashaqtiymi askha kutita violawarqanku, ñoqaqa niqmi kani: “Manan pipas ñoqapi interesakunchu, imapaqñan pimanpas willakuyman”, nispa. Runakunaqa maynillanpin rimaykuwaqku. Llakisqallan kaq kani, manan runakunapi confiaqchu kani chaymi paykunamanta karunchakuq kani.

13 wataypi kashaqtiymi Jehová Diospa testigonkuna escuelayman hamurqanku  recreopi kashaqtiy. Profesoraymi khuyapawaspa paykunata nisqa visitawanankupaq. Chay casarasqa iñiqmasikunan niwarqanku: “Diosmi prometen ñawsakuna qhawaripunanta wañusqakuna kawsarimpunantapas”, nispa (Isaías 35:5; Juan 5:28, 29). Kusikuqmi kani paykunata uyarispa, ichaqa manchakuq kasqayraykun willawasqankuta ch’inlla uyarikuq kani. Chaywanpas paykunaqa pacienciawan munakuywan iman hamuwaqku Bibliamanta yachachiwanankupaq. Chunka kilometrota hinan montañanta purimuqku llaqtayman chayamunankupaq.

Wawqeymi willawaq: “Chay Testigokunaqa wakchallan kanku ichaqa sumaqtan p’achakunku”, nispa. Paykunaqa munakuwaqkun chaymi regalokunata apamuwaqku. Chay sacrificiokuna ruwasqankupin repararqani cheqaq cristianokuna kasqankuta.

Bibliataqa braille nisqapi qelqakunaq yanapayninwanmi estudiaq kani. Allintan entiendeq kani yachachiwasqankuta, ichaqa wakin yachachikuykunan manapuni sonqoyman chayaqchu. Niqmi kani: “Manan Diospas runakunapas ñoqapiqa interesakunkumanchu”, nispa. Entienderqanin imarayku runakuna ñak’arisqanta, ichaqa manan munakuq taytata hinachu Diosta qhawarirqani. *

Bibliata estudiasqayman hinan pisi-pisimanta chay piensasqayta cambiapurqani. Yacharurqanin ñak’ariypi tarikuqtinchis Diospa llakikusqanta. Diosmi nin: ‘Allintan rikuni llaqtaypa muchushasqanta, yachanitaqmi ñak’arishasqankutapas’, nispa (Éxodo 3:7). Jehová Dios munakuq kasqanta yachaspan munayninta ruwanaypaq prometekurqani. Chaymi 1998 watapi bautizakurqani Jehová Diospa testigon kanaypaq.

Bautizakusqaymanta huk wata hina pasasqan qhepamanmi Escuintla llaqtapi ñawsakunapaq cursoman rirqani. Huñunakuna wasiqa Acul llaqtapin karqan, chaymi Bibliamanta yachachiwaqniy Testigokuna hina, montañanta purispa huñunakuyman riq kani. Sasa kasqanta yacharuspan huk iñiqmasi huk familiata valekurqan alojawananpaq. Paykunan kunankama familianpas kayman hinata cuidawashanku.

Askha kutipin iñiqmasikuna rikuchiwarqanku munakuwasqankuta. Chay experienciakunan rikuchiwan Jehová Diospa testigonkunaqa cheqaq cristianokuna kasqankuta (Juan 13:34, 35).

Kunanqa manañan pisipaqchu qhawarikuni, aswanpas kusisqan kashani. Imayna tarikusqaypi yuyaykunaymantaqa tukuy tiempoywan Bibliamanta hukkunata yachachini. Hinaspapas iñiq t’aqapi huknin encargadon kani, discursokunatapas qoni. Anchatan kusikuni hatun asambleakunapipas discurso qonaypaq niwasqankumanta.

2010 watapin El Salvador nacionpi soltero qharikunapaq escuelapi graduakurqani (kunanqa Diospa gobiernonmanta willaqkunapaq escuela). Chay escuelan yanapawarqan iñiqmasiykunata aswan allinta yanapanaypaq. Chay escuelapi yachasqaymi rikuchiwarqan Jehová Dios munakuwasqanta valorniyoq kasqaytapas, paypa yanapayninwanqa pipas ruwallanmanmi munayninta.

Jesusmi nirqan: “Aswan kusisamiyoqqa qoqmi chaskiqmantaqa”, nispa (Hechos 20:35). Manan hayk’aqpas piensarqanichu hukkuna yanapayta atinaypaq, kunanqa ancha kusisqan kani.