Yachachikuypa kasqanman rinapaq

Ancha-ancha suyasqanchik libro

Qispirunmi quechua Ayacucho rimaypi Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq biblia

Ancha-ancha suyasqanchik libro

Kay 26 punchaw junio killapim Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq biblia quechua Ayacucho rimaypi qispirurqa.

Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliaqa Diospa ima nisqanman hinam allin ruwasqa kachkan (2 Timoteo 3:16). Manam kunan tiempopi ruwasqa bibliakuna hinachu ruwasqa kachkan. ¿Pitaq yanaparqa quechua rimayman biblia ruwaqkunata? ¿Imanasqataq nichwan Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliaqa allin ruwasqa kasqanmanta?

¿Imam kaqta willakuqchu bibliay?

Negocio ruwaqkunata yachachiq Declan Hayes sutiyuq profesormi nirqa: “Watan-watanmi bibliaqa llapan libromantapas aswan rantisqanku libro”, nispa. Runakunapaqa achka bibliakunata rantikuymi aswan allinqa imam kaqta willakuq kananmantaqa. Huk bibliapim wakin versiculokunata hurqurunku amirunapaq hina leena kasqanrayku. Huk bibliapiñataqmi wakin palabrakunata cambiarunku kunan tiempopi runakunapaq mana allin kasqanrayku. Hukpiñataqmi “Dios” niqta “tayta, mama” nispaña churarunku chayta munaq runakunarayku.

Llapanmanta aswan llakikunapaqmi Jehova niq Diospa sutinta bibliapi mana churasqanku, wakinqa “Yahve” nispam churanku. Ñawpaq bibliakunapiqa hebreo rimaypim tawa letrakunawan Diospa sutinqa rikurin, chayqa YHWH utaq JHVH niq letrakunam. Chay sutillam hebreo rimaypi a Diospa palabranpi rikurin yaqa 7.000 kutita (Exodo 3:15; Salmos 83:18). Diosqa munanpunim sutin yachananchikta hinaspa rimananchikta.

Ñawpaq tiempopi judiokunam creenciakunarayku Diospa sutinta manaña rimaqkuchu. Chaynam qipakunamanpas Jesusta qatikuq runakuna rikurirurqaku (Hechos 20:29, 30; 1 Timoteo 4:1). Chayraykum kunanqa huk rimaykunaman biblia ruwaqkunaqa Diospa sutin churanankumantaqa “señor” nispalla churanku. Wakin bibliakunapiqa Juan 17:6 versiculopipas “suti” niq palabratam chinkarachinku. Jesusqa nirqam: “Runakunamanmi sutikita yachachirqani”, nispa. Nueva Version Internacional bibliapim ichaqa “runakunamanmi pim kasqaykita nirqani” nispalla nichkan.

“Señor” nispalla qillqaq runakunaqa ninkum: “Chaynam costumbre”, nispa. Wakinñataqmi chaynata ruwanku achka bibliakunata rantikunankuraykulla. b Jesusmi ichaqa qaqcharqa costumbrekunata qatisqankurayku Diosta qipanchaq runakunataqa (Mateo 15:6). Bibliaman hinaqa manam allinchu sutikuna cambiayqa. Bibliam Jesusta sutichan “Diospa palabran” nispa hinaspa “kamachiqkunapapas kamachiqnin” nispa (Apocalipsis 19:11-16). Chayna kaptinpas, ¿allinchu kanman Jesusta chay sutiwanña cambiaruy? Manam.

Ichaqa manam chaykunaraykullachu Diospa sutintaqa churananchik. Bibliata huk rimaykunaman ruwaqkunamanta allinta yachaq runam Diospa sutinmanta nirqa: “Hindu religionniyuq runakunaqa ancha allinpaqmi hapinku Diospa sutintaqa, manachayqa manam atinmankuchu Diospa amistadnin kaytaqa”, nispa. Chaynapunim pi runapaqpas. Diosta riqsinapaqqa hinaspa amistadnin kanapaqqa sutintam yachana, chaynapi wayra hinalla ama kananpaq (Exodo 34:6, 7). Bibliaqa nintaqmi: “Pipas sutinmanta Jehova Diosta qayakuqqa salvasqam kanqa”, nispa (Romanos 10:13). Jehova Diosta yupaychaqkunaqa sutintam yachananku.

Diosta hatunchaq biblia

Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliaqa Jehova nispam Diospa sutinta churan.

Ancha kusikunapaqmi karqa griego rimaypi Diospa palabran 1950 watapi ingles rimaypi ruwasqankuqa. Chunka wata pasaytañataqmi hebreo rimaypi Diospa palabran ingles rimaypi qispirqa. Chaymi 1961 watapi huk librollapiña ruwasqa ingles rimaypi biblia qispirqa. Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliaqa Diospa sutintam Ñawpaq testamentopi yaqa 7.000 kutita llapanpi churan. Griego rimaypi c Diospa palabranpipas maymi rikurisqanpim 237 kutita Diospa sutintaqa churan.

Maymi kasqanpi Diospa sutinta churayqa paytam hatunchan, ñuqanchiktapas yanapawanchikmi Diosta riqsinapaq. Achka bibliakunapim Mateo 22:44 nin: “Señormi señorniyta nirqa”, nispa. ¿Yaqachu yachakunman pi rimasqanmanta hinaspa piman rimapayasqanta? Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliapim ichaqa Salmosmanta hurquspan Mateo 22:44 nin: “Jehova Diosmi señorniyta nirqa”, nispa. Chaynapim sutilla yachakun Jehova Dios churin Jesusman rimapayasqanmanta.

¿Pitaq kay biblia ruwaqkunata yanaparqa?

Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliaqa Jehova Diospa testigonkunapa leyman hina Watch Tower Bible and Tract Society niqpa ruwachisqan bibliam. 100 wata masninñam Jehova Diospa testigonkunaqa bibliata tukuy hinastinpi aypurqaku. Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq biblia ruwaqkunaqa Jehova Diospa testigonkunamanta wakinmi. Paykunaqa manam riqsisqa kaytachu munarqaku, chaymi mana munarqakuchu wañukuptinkupas sutinku willakunataqa (1 Corintios 10:31).

¿Imanasqataq chay bibliapa sutinqa Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq biblia nin? 1950 watapi ingles rimaypi lluqsimuq bibliapim nin kasukuq runakunaqa musuq allpa pachapi utaq sumaq huertapi kawsakunankupaq hichpallapiña kasqankuta, chayna kasqantam 2 Pedro 3:13 nin. Chay biblia ruwaqkunapa nisqanman hinam “kay tiempopi mana allinkuna tukuptin hamuq punchawpi allin kawsakuyña chayamunanpaqqa” bibliakuna sutillata “Diospa chiqap palabranta tukuy hinastinpi achkirichkaq hina riqsichinan”.

Imam kaqta Diosmanta willakuq biblia

Imam kaqta Diospa palabranta churayqa imamantapas puntapim karqa. Chaymi hebreo, arameo hinaspa griego rimaykunamanta ingles rimayman ruwarqaku. Chaypaqqa chay tiempopi kaq ñawpaq qillqakunawanmi yanapachikurqaku. Hinaspankum atikusqanman hina palabrakunata cambiaspalla ruwarqaku, ichaqa kunan tiempopi runakunapa rimasqanman hinam chaytaqa ruwarqaku.

Chaymi imam kaqta Diospa palabranta churasqanrayku Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliataqa yachaysapa runakunapas allinpaq hapirqaku. Hebreo rimayta allinta yachaq Benjamin Kedar-Kopfstein profesormi 1989 watapi nirqa: “Hebreo rimayta hinaspa bibliakuna imayna kasqanta tupachispaymi Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliaqa allin ruwasqa kasqanta nini. Sapa tupachispaymi cuentata qukuni chay bibliaqa ñawpaq qillqakunaman hina allin ruwasqa kasqanta”, nispa.

Bibliaqa huk rimaykunapipas kasqanmanta

Jehova Diospa testigonkunaqa manam ingles rimayllapichu bibliataqa ruwarqaku. Kunanqa llapanpas utaq partellanpas 228 rimaykunapim kachkan. Chaymi achka rimaykunapi biblia kananpaq computadorapi tukuy rikchaq yanapakuykuna kachkan. Bibliata huk rimayman qillqaqkunata yanapanapaqmi kachkan akllasqa yachaysapa runakuna. Paykunataqa Yachachikuykuna qillqaqkunamanta cuentallikuqkunapa yanapakuyninwanmi Jehova Diospa llaqtanpi punta apaqkuna yanapachkanku. ¿Imakunatataq ruwanku?

Puntatam huk rimayman bibliata qillqanankupaq Diosman sunqu runakunata akllanku. Unayña huk rimaykunaman qillqakunata ruwasqankuraykum yachanku qillqaqkunapa gruponpi llamkayninku aswan allin kasqanta (Proverbios 11:14). Yaqa llapankum qillqaqkunaqa Jehova Diospa testigonkunapa qillqankunata rimayninkuman ruwaqkunaña kanku. Chaymantam biblia imayna ruwakunanmanta qillqaqkunaman yachachinku, yachachinkutaqmi computadorapi yanapakuykunata imayna servichikuytapas.

Bibliata rimayninkuman qillqaqkunaqa allin yachachisqam kanku Diospa palabranta imam kaqta qillqanankupaq hinaspa chaylla entiendekuqta ruwanankupaq. Atikusqanman hinam palabrakunata cambiaspalla ruwanku, manam haykapipas palabrakunapa ima niy munasqanqa cambiananchu. Chayna ruwasqamá kachkan kunan lluqsimuq bibliaqa. Puntataqa ingles bibliapi aswan riqsisqa palabrakunatam rimayninkupi imayna kananpaq qillqarqaku. Computadorapi Watchtower Translation System niqwanmi palabrakunapa imayna entiendekusqanta hinaspa mayqin palabrakunawan tupasqanta qawarqaku. Chaymantapas hebreo hinaspa griego rimaypi palabrakunata huklaw partekunapi imayna ruwasqankutam qawarqaku. Tukuy chaykunata ruwayta tukuruspankum chayraq qallarirqaku bibliata rimayninkuman qillqayta. Sapa versiculota qallarinankupaqmi wakin palabrakunata quechua rimayninkupi imayna qillqasqanku rikuriqña.

Ichaqa chay llamkayqa manam palabrakunata huk rimayman churayllachu. Allintapunim tantiarqaku akllasqanku palabrakuna quechuapi imamanta rimasqanman hina allinta entiendekunanpaq, allintataqmi tantiarqaku palabrakunata tupasqanman hina churanankupaq, chaynapi qillqasqanku runakunapa rimasqanman hinalla kananpaq. Chayna ruwasqa kasqanmi sutilla kachkan kay bibliapiqa. Quechua rimaypi Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliapiqa Diospa imam nisqanmi mana sasachakuspalla entiendenapaq kachkan chaynataq chaylla leenapaq hinaspa punta qillqakunapa nisqanman hina kachkan. d

Munaymankum Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq bibliata astawan leenaykita. Kachkanmi internetpi hinaspa JW Library nisqanpi, mañakuykuwaqtaqmi Jehova Diospa testigonkunapa huñunakusqanku wasipipas. Kay bibliataqa Diospa palabranmanta imam kaqta runa simipi willakusqanraykum mana iskayrayaspa leewaq. Chayllam yachanki Diosman asuykunapaq ancha allin kasqanmanta.

 

Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq biblia imayna kasqanmanta

 

“¿Imakunamantam Diospa palabran yachachin?” niqpiqa 20 tapukuykunaman hinam bibliapa versiculonkuna rikurichkan.

Diospa nisqanman hina allin ruwasqa. Hebreopi, arameopi hinaspa griegopi Diospa palabranpa nisqanman hinam allinta ruwakurqa puntata ingles rimayman, chaymantañataqmi quechua rimayman.

Versiculokunapaq rikuriq taksa letrachakuna. Chayqa hina chaymanta rimaq versiculokunata huklaw partekunapi tarinapaqmi.

“A yachachikuy” niqpiqa rimachkan biblia imayna ruwasqa kasqanmantam, ima palabrakuna aswan allin ruwasqa kasqanmantam hinaspa Diospa sutinmanta rimaq yachachikuymantam.

“B yachachikuy” niqpiqa chunka pichqayuqman rakisqa mapakunam hinaspa dibujokunam rikurichkan.

a Hebreo rimaypi Diospa palabrantam Ñawpaq testamento ninku.

b Nueva Version Internacional biblia ruwaqkunata kamachiq runam nin: “Allinqa kanman karqa Jehova nispa Diospa sutin churaymi. Chaywanpas biblia ruwasqaykum 2.250.000 dolares qullqipa chanin karqa, chaymi Salmos 23 capitulota ‘michiqniyqa Yahvem’ nispa ruwayqa chaychika qullqita usuchiy hina kanman karqa, manam pipas chayna ruwasqa bibliataqa rantinmanchu karqa”, nispa.

c Griego rimaypi Diospa palabrantam Musuq testamento ninku.

d Imakunata yuyarispa bibliata ruwanamanta hinaspa quechua rimaypi biblia imayna ruwasqa kasqanmanta astawan yachayta munaspaykiqa qaway A1 hinaspa A2 yachachikuyta.