Españapim Galicia sutiyoq llaqtachapi nacerqani. Pusaq turi-ñañaykunamantam tawa kaq kani. Familiaywanmi kusisqa kawsakurqaniku. Chay tiempopi familiakunaqa anchatam munarqaku wawa-churinku seminarioman otaq conventoman rinankuta, chaymanmi familiaymanta kimsa rirqaniku.

13 wataypim Madrid llaqtapi conventoman rirqani, huknin ñañaymi chaypiña karqa. Chaypiqa manam kuyanakuy karqachu. Manam piwanpas amistadchu karqaniku; chaypiqa karqa kamachikuyllam, rezakuyllam chaymantapas tukuymantam prohibisqa karqaniku. Tempranon lawmi capillapi huñunakuq kaniku yuyaymananaykupaq ichaqa chayllam ñoqaqa huk ruwaykunapi piensaq kani. Chaymantam takikunata takiq kaniku hinaspam misaman riq kaniku. Tukuy chaykunatam ruwaq kaniku latín idiomapi ichaqa manam imatapas entiendeqchu kani, chaymi piensaq kani Diosqa ñoqamanta llumpa-llumpay karupi kasqanta. Manam piwanpas rimaqchu kani. Ñañaywan tupaspaypas “Ave María purísima” nispam pasanakuq kaniku. Sapa mikuy tukuytam 30 minutollata rimaq kaniku. Wasiypiqa ancha kusisqam karqani. Conventopiqa sapallay sientekuspaymi sapa kutilla waqaq kani.

Diosqa ñoqamanta karupi kasqanta piensaspaypas 17 wataypim monjakunapa churakunan habitowan churakurqani. Chay habitowan churakuspaypas, tiempo pasayllatam monja kay munasqaymanta iskayrayayta qallaykurqani. Monjakunam niwaqku iskayrayaqkunaqa infiernomanmi rinqaku nispa. Chaynata rimaptinkupas hinallam iskayrayarqani. Ñoqaqa yacharqanim Jesusqa tukuy lawman rispan tukuy tiemponwan runakunaman yachachispan yanapasqanmanta (Mateo 4:23-25). 20 wataypi kachkaspaymi manaña munarqaniñachu monja kayta. Chaymi madre superiora niwarqa iskayrayaspayqa chaylla pasakunaypaq, chayqa anchatam admirachiwarqa hinaptinmi chay conventomanta chaylla pasakurqani. Yaqachusmi chaynataqa niwarqa iskayrayasqaywan wakin monjakunapas mana iskayrayanankurayku.

 Wasiyman kutiptiymi tayta-mamayqa allinllata chaskiykuwarqa ichaqa chay llaqtapi llamkapakuy mana kaptinmi Alemania nacionman pasakurqani chaypiñam karqa huknin turiy. Payqa Españamanta qarqosqa comunistakunawanmi otaq gobiernopa contranpi kaqkunawanmi karqa. Chay runakunawanqa allinmi sientekurqani, paykunaqa munarqakum llamkapakuqkuna respetasqa kanankuta chaynataq warmikunapas igual derechoyoq kanankuta. Chaymi ñoqapas comunistaña karqani, chaymantapas chaypi kaq hukkaqnin runawanmi casarakururqani. Comunistakunamantam propagandakunata aypurqaniku chaymantapas callekunamanmi lloqsirqaniku gobiernopa contranpi chaqwata ruwaq. Chaykunata ruwaspaymi allin sientekurqani.

Ichaqa tiempo pasasqanman hinam hukmanyayta qallaykurqani rimasqankuman hina comunistakuna mana ruwaptinku. Astawanraqmi hukmanyarqani 1971 kaq watapi Fráncfort nisqanku llaqtapi España nacionpa oficinanta comunistakuna kañaruptinku. Chaynataqa ruwarqaku Españapi kaq gobiernopa contranpi kaspankum, chayna ruwasqankuqa manam allinpaqchu rikchakuwarqa.

Punta kaq waway naceruptinmi qosayman nirqani chay runakunawan manaña huñunakunaypaq. Sapallaymi sientekurqani mana pipas watukamuwaptin. Chaymi piensaq kani imapaq kawsasqaymanta. Hinaspapas nikuqmi kani, ¿atinmanchu runakunaqa hukkunapa sasachakuynin allichayta?, nispa.

1976 kaq watapim Españamanta kaq iskay Testigokuna punkuyta takamuspanku Bibliamanta qellqakunata saqewarqaku. Yapamanta watukamuwaptinmi tapurqani imanasqa ñakariy chaynataq tukuy mana allin kasqanmanta. Paykunaqa chay tapukuyniykunatam Bibliawan contestawarqaku, chaymi Biblia estudiayta qallaykurqani.

Qallariypiqa yachayllatam munarqani, ichaqa qosaywanmi Jehova Diospa testigonkunapa huñunakunanku Salonman riyta qallaykurqani. Chay tiempopiqa iskayñam wawaykuna karqa. Testigokunam Salonman pusawaqku chaymantapas huñunakuy horaqa wawaykuna cuidaypim yanapawaqku. Kuyakuq kasqankuraykum paykunawan kayta munarqani.

Chaywanpas iskayrayarqaniraqmi. Españapi kaq aylluyman watukuptiymi Bibliata amaña estudianaypaq cura kaq tioy sapa kuti niwarqa, ichaqa chaypi kaq Testigokunam anchata yanapawarqaku. Alemaniapi kaq Testigokuna hinam paykunapas ima tapukuyniytapas Bibliawan contestawarqaku. Chaymi Alemaniaman kutiruspayqa kaqmanta Biblia estudiayta qallaykurqani. Qosay manaña munaptinpas ñoqaqa hinallam kallpanchakurqani. Chaymi Jehova Diospa testigon kanaypaq bautizakurqani 1978 kaq watapi.

Diospa cheqap yachachikuyninmanta yacharuspaymi imapaq kawsasqaymanta yacharurqani. 1 Pedro 3:1-4 nisqanmi casado vidaypi yanapawarqa, chaypim consejan warmikunaqa qosanta kasukunanpaq, respetananpaq, hawkalla kawsakuyta yachananpaq, chayna kawsakuyqa Diospa agradonpaqmi. Chaymanta wakin textokunapas allintam yanapawarqa allin warmi chaynataq allin mama kanaypaq.

35 watañam Jehova Diospa testigon kani. Diosta servisqaywanmi kusisqa tarikuni, kusikunitaqmi Diosta serviqmasiykuna Allpantinpi familiay hina kasqankumantapas, chaynataq pichqa wawaykunamanta tawa wawaykunam ñoqa hina Jehova Diosta servisqankumantapas.