Ir al contenido

Ir al índice

CREEYNIYOJKUNAMANTA YACHAKUNAPAJ | MARÍA

Llakiy uj espada jina tʼojserqa

Llakiy uj espada jina tʼojserqa

MARIAJ sinchʼi llakiyninpi tʼukuriy. Payqa waqaspa qonqorchakimanta kasharqa. Wawantaqa ashkha horasta ñakʼaricherqanku. Wañupunan rato nanaywan qhaparikusqanta, uyarishallanmanpunipis jina kasharqa. Cielotajrí pʼunchaypacha kashajtinpis, unaytaña laqhayaykorqa. Ajinallapi jallpʼaqa sinchʼita ikhakuyta qallarerqa (Mateo 27:45, 51). Chaytaj Mariaman ichá rikucherqa, Jesús wañupusqanrayku Jehová Dios ni pi jina may sinchʼi llakisqa kashasqanta.

Mariaqa Gólgota chayri “Tʼojlu pata” nisqa lugarpi, inti yaykupushajtin wawanta wañuchisqankumanta sonqo nanayta waqarikusharqa (Juan 19:17, 25). Ichá yuyarikusharqa imaynatachus Josewan khuska, Jesusta wawitallataraj Jerusalén temploman marqʼayninpi apasqankuta. Chaypitaj uj machuyasqa runa Simeón sutiyoj, Diospa yuyaychasqanman jina Jesusmanta tʼukunapaj jinapuni imachus kananta willarqa. Mana chayllachu, Mariatapis nillarqataj: “Llakiy qampa sonqoykita espada jina tʼojsenqa”, nispa (Lucas 2:25-35). Mariataj Jesús wañupojtinraj, Simeonpa nisqan juntʼakushasqanta repararqa.

Mariaj sonqonta, llakiy uj espada jina tʼojserqa

Tukuypis ninku, wawanku wañupojtenqa ni imawan chay nanay kikinchakusqanta. Wañoyqa uj millay enemigo jina, tukuytataj ñakʼarichiwanchej (Romanos 5:12; 1 Corintios 15:26). Chay sinchʼi nanayta, ¿atipayta atisunmanchu? Chaypajqa Jesús wasinmanta ripusqanmantapacha wañupusqan pasaykama, imachus Mariawan kasqanmanta parlarina. Yachakusuntaj imaynatachus creeynin yanapasqanta llakiywan mana atipachikunanpaj.

“PAYPA TUKUY NISQANTA RUWAYCHEJ”

Kinsa watas khuskanniyoj jinaraj Jesús wañupunanpaj kasharqa. Mariataj repararqa imapunichá kananta. Nazaret llajtitapipis, Juan Bautistamanta, juchasninkumanta pesachikunankuta nishasqanmantapis, runasqa mayta parlasharqanku. Chayta rikuspataj, Jesusqa repararqa runasman willayta qallarinanpaj hora chayamusqanta. Mariapis chayta reparallarqataj (Mateo 3:1, 13). Wawan Jesús wasinmanta ripojtintaj familian imapichus rikukunanmanta llakirikorqa, ¿imaraykú?

Imaraykuchus Mariaj qosanqa ichá wañuporqaña. Chayrayku Mariaqa yacharqañachá imaynatachus wañuy ñakʼarichikusqanta. * Chantapis Jesustaqa “carpintero” nej kanku. Ichapis sojta sullkʼa hermanosninpajwan tatanpa cuentanmanta llankʼasqanrayku (Mateo 13:55, 56; Marcos 6:3). Santiagota carpintero kananpaj yachachisharqa chaypis, wasinmanta ripojtin familianqa may llakisqallachá qhepakorqa. María ajinapi rikukuspa, ¿manchachikunmanchu karqa? Mana yachakunchu. Jesusqa suyasqa Mesiasman tukorqa, María chayta yachaytawankama, ¿imatá ruwanman karqa? Yachanapajqa Bibliaj nisqanta qhawarina (Juan 2:1-12).

Jesusqa, Juanman rerqa bautizachikunanpaj, ajinamanta Mesiasman chayri Diospa ajllasqanman tukorqa (Lucas 3:21, 22). Chaymantataj yachachisqasninta ajllayta qallarerqa. Runasman willanallanpuni kashajtinpis familianpaj, amigosninpajpis tiempota orqhokojpuni. Uj kutipis Caná llajtapi uj casamientoman rerqa, chaytaj uj orqopi Nazaretmanta 13 kilometrospi kasharqa. Chaymantaj mamanwan hermanosninwan khuska chayarqa. Fiesta sumaj kashajtintaj, casarakojkunaj familiaresninkoqa mancharisqas kasharqanku, chhichinakusharqankutaj. Mariataj chayta repararqa. ¿Imá kasqa? ¡Vino tukurpakusqa ari! Judiospajtaj, vinoqa mana faltananpunichu karqa. Faltanman karqa chayqa casarakojkuna, familiaresninkuwan khuska pʼenqaypi rikhurinkuman karqa. Chayrayku Mariaqa, Jesusman usqhayllata qayllaykorqa.

“Vinonku mana kanñachu”, nispa. Chaywan, ¿imatá ruwanantataj mañashanman karqa? Mana yachakunchu. Ajinapis Mariaqa yacharqa Jesús kʼacha runa kasqanta, jatuchaj kaj imastataj ruwananta. Ichá chay kutipi ruwayninta qallarinantapacha munarqa. Mariaqa, Jesusta ichá ajinata niyta munasharqa: “Wawáy, imallatapis ruway ari”, nispa. Jesustajrí jinata kuticherqa: “Warmi, ¿imaraykutaj chayta niwankiri?”, nispa. Mariaqa nichá jinata kutichinanta yuyarqachu. Wakin runasqa, Jesuspa kutichisqanta mana allinchu kasqanta ninku, chayta nispataj pantankupuni. Imaraykuchus chay tiempopi chay kuticheyqa, allinllamanta pitapis reparachinapaj jina oqharikoj. Jesusqa, mamanta yuyarichisharqa, Jehovalla niyta atisqanta imatachus ruwananta.

Mariataj, llampʼu sonqowan japʼikorqa imatachus Jesús yuyaricherqa chayta. Repararqataj, manaña wawitata jinallapunichu imatapis kamachinanta. Astawanpis, Jesusta tukuy kasunanku kasqanta yuyarqa. Chayrayku casarakojkunaj kamachisninman chʼinsitumanta rerqoytawan, kayta nerqa: “Paypa tukuy nisqanta ruwaychej”, nispa. Ajinallapi Jesusqa yakuta uj sumaj vinoman tukucherqa, chayta rikuspataj yachachisqasnin, Mariapis “paypi creerqanku”. Chaymanta jaqaymantaj, wawan Jesustaqa Señorninta jina chayri Salvadorninta jina qhawarqa, manataj wawitanta jinallapunichu.

Tatasqa, Mariaj ruwasqasninmanta mayta yachakunkuman. Imajtinchus María jinallataj, wawasninkuta wiñajta rikunku. Ashkha kutispitaj, wawanku wiñay tukusqaña kajtinpis, wawitata jinallapuni qhawanku, chaytaj mana walejchu (1 Corintios 13:11). ¿Imaynatataj tatas, wiñay tukusqa wawasninkuta yanapankuman? Paykunaman jinata nispa: “Wawáy, noqaqa yachani Diosta kasukuyta munasqaykita, chayraykutaj pay bendecisonqa”. Chay nisqankutaj wawasta maytapuni yanapanqa. Jesuspis maman yanapasqanta agradecekorqa.

HERMANOSNENQA “JESUSPI MANA CREERQANKUCHU”

Jesusqa kinsa wata khuskanniyojtaña runasman willarqa. Bibliataj chay willayninmanta parlaspa, Mariamanta pisillataña parlan, chaytaj ichá viuda qheparisqanrayku kanman karqa. Ichá wakin wawasninpis paywanraj tiyakusharqanku, sapantaj uywanan kasharqa. Chayrayku nichá atillarqachu Jesuswan khuska riyta may llajtaman rejtinpis (1 Timoteo 5:8). Ajinapis Mariaqa Cristoj yachachisqanpi sumajta tʼukurej, sinagogamanpis rejpuni, familianwan ñaupajta imaynatachus rej ajinata (Lucas 2:19, 51; 4:16).

Ichá Mariaqa, Nazaret sinagogapi Jesusta uyarispa kasharqa. Chayllapi Jesusqa suyasqa Mesiasmanta profecía, paypi juntʼakushasqanta nerqa. Chayta uyarispataj Mariaqa, ¡maytachá kusirikorqa! Chay runasta wawanta wasanchajta rikuspataj, sonqo nanasqachá qhepakorqa. Imajtinchus wakin runasqa, ¡wañuchiyta munarqanku! (Lucas 4:17-30.)

Chay llakiynin patapi, waj llakiy kallarqataj. Imajtinchus Juan 7:5 nin: “Wawqesnimpis Jesuspi mana creerqankuchu”, nispa. Arí, sullkʼasnenqa ni ujllapis maman jina Jesuspi creerqankuchu. Chantapis ichá Jesuspa sullkʼasninmanta iskayqa warmi wawas karqanku. Paykunarí, ¿Jesuspi creenkumanchu karqa? Bibliaqa chaymanta ni imatapis ninchu. * Rikunchej jina, Mariaj familianqa Jesuspi mana tukuyninkupunichu creej kanku. Mariaqa cheqa sonqollapuni Diosta yupaychayta yachakorqa, jinallataj mayta pacienciakorqa wawasnin Diosta sirvinankupaj.

Ujpacha Jesuspa familiaresnenqa, “mana yuyaynimpichu kashan”, nispa pusakapunankupaj maskʼaj rerqanku (Marcos 3:21, 31). Chay nisqankuta Mariaqa nipunichá creellarqapischu, jinapis riysikorqa. Ichá yuyarqa wawasnin Jesusta uyarispa paypi creenankuta. Wawasnintajrí, Jesuspa milagrosninta rikuspapis chayri sumaj yachachisqasninta uyarispapis, nipuni creerqankuchu. Ichá tapurikorqa: ¿Imanaytañataj atiymanrí?, nispa.

Qanpatarí, ¿familiayki Diosta sirvinchu? Mana chayqa, Mariaj creeynin mayta sonqocharisonqa. Payqa familiaresninta mana qonqarparerqachu, paykuna Jesuspi mana creejtinkupis. Aswanpis munarqa rikunankuta, creesqanrayku kusiyniyoj, sonqo tiyasqataj kausakusqanta. Chantapis Jesustaqa tukuy imapi yanaparqa. Ripojtintaj, ¿faltacharqachu? Ichá sapa yuyarikuspa waqayta munaj. Jinapis sonqonta ñitʼiykukuyta yacharqa. Tatas, wawasniykichej Diospa munayninta ñaupajman churanankupaj, ¿María jinachu paykunata yanaparishankichej?

“LLAKIYTAJ QAMPA SONQOYKITA ESPADA JINA TʼOJSENQA”

María, Jesuspi creesqanrayku, ¿bendecisqachu karqa? Arí, imaraykuchus Jehová kamachisninpa creeyninkuta bendecinpuni (Hebreos 11:6). Mariaqa Jesuspa yachachiykunasninta waj runasmantaña uyarispapis, may kusisqachá karqa.

Jesuspa rijchʼanachinasnenqa wawa kashajtin imatachus Josewan Mariawan yachachisqankuta rikuchin

Jesusqa rijchʼanachinasninpi, ichapis wawallaraj kashaspa rikusqanmanta yuyarispa parlaj. Mariataj, payta uyarispa chaytachá yuyarillajtaj. Imaraykuchus Jesusqa parlarqa uj warmimanta, pichus wasinta pichaspa qolqe chinkachisqanta maskʼarqa tarinankama. Parlallarqataj iskay warmis jakʼushasqankumanta. Chantapis parlarqa uj warmimanta, pichus kʼanchanata japʼichispa pataman churaporqa. Mariaqa ichá yuyarikorqa, Jesús wawitallaraj kashaspa, payllata chay tukuy imata ruwajta rikusqanta (Lucas 11:33; 15:8, 9; 17:35). Jesús nerqa: “Yugoyqa llampʼulla, qʼepiypis chhallalla”, nispa. Mariataj chayta uyarispa, ichá yuyarisharqa imaynatachus unayña José, Jesusman yugo ruwayta yachachisqanta, chay yugo ruwasqa yuntata mana llasananpaj jina (Mateo 11:30). Mariaqa sonqo juntʼasqachá sientekorqa Diospa wawanta uywashasqanpi tʼukurispa. Jesusqa uj sumaj yachachej karqa, Mariataj payta uyarispa maytachá kusirikorqa. Imajtinchus Jesusqa rikusqanman jina sumajta yachachej.

Ajinapis Mariaqa llampʼu sonqollapuni karqa. Jesustaj mamanta ni jaykʼaj creecherqachu jatunchasqa chayri yupaychasqa kananta. Uj kutipi uj warmi Jesusman qhaparispa nerqa: “Kusikuyniyojmin pi warmichus wijsampi apasorqa [...] chay”, nispa. Jesustajrí kuticherqa: “Diospa Palabranta uyarispa kasojkunamari kusikuyniyojqa kanku”, nispa (Lucas 11:27, 28). Chantá maman, hermanosninwan Jesusta maskʼaj jamusqankuta nerqanku. Jesustaj kuticherqa: ‘Pichus Diospa munayninta ruwan, chaymá hermanoypis, mamaypis’, nispa. Chayta uyarispa, ¿sonqo nanasqachu María qhepakunman karqa? Mana. Imaraykuchus Jesusqa, familiamanta nisqaqa Diospa munayninta ruwajkunata, aswan allinpaj qhawarqa. Chaytataj María repararqa (Marcos 3:32-35).

Wawanta rakhu kʼaspipi chayri kurkupi ñakʼarishajta rikuspa, imayna sonqo nanasqachus kasharqa. Apóstol Juanpis Mariata rikorqa Jesuspa ‘qayllanpi kashajta’, chaytataj Bibliapi qhelqasqata saqerqa. Arí, may munasqa wawanta wañupunan horaskama nipuni saqerparqachu. Jesustaj ñakʼarisqanpi, niña samayta aterqañachu chaypis, mamanmanta llakikusqanrayku Juanta qhawaripunanta nerqa. ¿Imaraykutaj Juantapuni chayta mañarqa? Hermanosnin mana creeyniyoj kasqankurayku. Chaytaj kayta rikuchiwanchej: Creeyniyoj runaqa familianman ni imata faltachinanchu kasqanta. Astawanpis Diosta yupaychanallanpajpuni familianta yanapanan tiyan (Juan 19:25-27).

Jesús wañupusqantawan, Mariaqa cuentata qokorqa Simeonpa nisqasnin juntʼakushasqanta, imajtinchus llakiy, uj espada jina tʼojsisharqa. Chaypacha nanaynenqa may jatunchá karqa. Jinapis kinsa pʼunchayninman, uj jatun milagrota rikorqa. Imajtinchus, ¡wawan kausarinporqa! Chayta rikuspataj, kusiynenqa may jinapunichus karqapis. Aswan kusiyninpajtaj Jesusqa pisi tiemponman Santiagoman rikhurerqa (1 Corintios 15:7). Ajinata rikhurispataj hermanosninta creeyniyoj kanankupaj yanaparqa. Chaytataj yachanchej imajtinchus Hechos 1:14 rikuchin, hermanosnin mamanwan khuska tantakusqankuta, Diosmantapis mañakushasqankuta. Arí, hermanosnenqa Jesús Mesías kasqanta creerqankuña. Chantapis Santiagojta, Judaspatapis qhelqasqanku cartas, Bibliapi rikhurin.

María kusisqa kasharqa, wawasnin pay jina creeyniyoj kasqankumanta

Mariaqa chay tantakuypi Diosmanta mañakusharqa. Chaymantataj Bibliapi paymanta mana parlakunñachu. Chayta ruwasqanmantaqa, ¡mayta yachakusunman! Llakiy uj espada jina tʼojsejtinpis, creeynenqa llakiywan mana atipachikunanpaj, janaj pachapi tʼinkata japʼinanpaj ima yanaparqa. Noqanchejpis ajina creeyniyoj kaspaqa, kay sajra tiempopi ima llakiywan tinkukuspapis atipayta atisun. Ni jaykʼaj yuyasqanchej bendicionestataj japʼisun.

^ párr. 8 Bibliaqa Josemanta parlan, Jesús 12 watasniyoj kanankamalla. Chaymantaqa maman Mariata chayri Jesuspa hermanosnillantaña oqharin. Uj kutipipis Jesusta, Josejpa churin ninankumantaqa “Mariajpa churin”, nispallaña nerqanku (Marcos 6:3).

^ párr. 16 Joseqa mana Jesuspa tatanpunichu karqa. Chayrayku Jesuspa tukuy sullkʼasnenqa mana hermanosninpunichu karqanku (Mateo 1:20).