Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Pahn sapwellimen Koht kaunda, kepikipik koaros kin miniminpene oh popohl

Dahme Kahrehda Kitail Anahnehki Wehin Koht?

Dahme Kahrehda Kitail Anahnehki Wehin Koht?

Ni ahnsou me tepin aramas kepikipikda, Sounkapikpatail me mwarenki Siohwa, ihte kelehpw me Kaun. E kin ketin kaunda ni elen limpoak. E ketin wiahda wasahn kousoan kaselel ehu​—mwetuwel en Ihden​—pwe aramas akan en kousoan loale. E pil ketikihda soangsoangen mwenge tohto ong irail. Patehng mepwukat, e ketikihong aramas akan doadoahk katapan ren kin wia. (Senesis 1:28, 29; 2:8, 15) Aramas akan pahn ahneki popohl ma re pahn pousehlahte mweidohng Koht en ketin kaunirailda ni limpoak.

Tepin aramas soikala Koht nin duwen ara Kaun

Paipel kasalehda me tohnleng sapeik men me mwuhr adanekihla Sehdan me Tepil, nda me Koht sohte sapwellimaniki pwuhng en kaunda aramas. E nda me dene aramas akan pahn nsenamwahu ma re sohte mi pahn kaweidpen Koht oh sapwellime kaunda. E kansensuwed pwe tepin atail pahpa nohno, Adam oh Ihp, kahlemengih Sehdan oh uhwongada Koht.​—Senesis 3:1-6; Kaudiahl 12:9.

Pwehki Adam oh Ihp soikala Koht nin duwen ara Kaun, ira luhssang ara wasahn kousoano Paradais oh pil ara koapworopwor en mour soutuk nin duwen aramas unsek kei. (Senesis 3:17-19) Ara pilipil pil kahrehiong kahpwal ong seri kan me ira nainekihda mwuhr. Paipel mahsanih me pwehki Adam dipada, “dihp leledohng sampah oh mehla sang ni dihp.” (Rom 5:12) Dihp kahrehda pil ehu kahpwal laud: “Ekei aramas ahneki manaman, a ekei kin wie lokolok pahn ar manaman.” (Eklesiasdes 8:9) Met kin wehwehki me ni aramas ar kin kaunda pein irail, e pahn ahnsou koaros mie kahpwal.

KAUNDAHN ARAMAS TEPIDA

Nimrod uhwongada Siohwa

Tepin kaundahn aramas me Paipel mahsanih duwe iei Nimrod. Oh e uhwongada sapwellimen Siohwa kaunda oh kasalehda me e sohte men Siohwa en ketin kaunda aramas. Sangete ni mwehin Nimrodo, aramas me ahneki manaman kin doadoahngki arail pwuhng ni ahl sapwung. Mpen sounpar 3,000 samwalahro, Nanmwarki Solomon ntingihedi: “Me milahr nan apwal akan kin wie sengiseng, oh sohte me kin sewese irail. . . . Me kahpwalihirailla kan me ahneki manaman pohrail.”—Eklesiasdes 4:1.

Kaundahn aramas kin duduwehte rahnwet. Nan pahr 2009, ehu pwuhken United Nations koasoia me kaunda suwed kan kin wie sansalla nin duwen “ehu kahrepe me suwed kin wiewiawi nin sampah.”

AHNSOUN MWEKID!

Sampah wet anahne kaun mwahu kan oh koperment ehu me mwahusang en aramas. Oh ih met me Sounkapikpatail ketin inoukidahr!

Koperment en aramas me keieu mwahu pil sohte kak kamwahwihala kahpwal laud kan

Koht ketin kauwadahr Wehi ehu, de koperment ehu, me pahn wiliandi kaundahn aramas koaros, oh e “pahn mihmi kohkohlahte.” (Daniel 2:44) Ih wehi wet me aramas rar kei kin wie kapakapki. (Madiu 6:9, 10) Ahpw pein Koht sohte pahn ketin kaunda koperment wet. E ketin idihadahr emen me mahs wia aramasala pwehn wia Kaun. Ihs me Koht ketin piladahr?