Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

 EDWƐKƐ TITILE

Ɔwɔ Kɛ Ɛyɛ Asɔne Ɔ?

Ɔwɔ Kɛ Ɛyɛ Asɔne Ɔ?

Bie a ɛbaha kɛ, ‘Saa Nyamenle ze debie biala, mɔɔ me nzuzulɛ nee me ngyianlɛ boka nwo a, ɛnee duzu ati a ɔwɔ kɛ meyɛ asɔne a?’ Kpuyia ɛhye fɛta. Asoo Gyisɛse anga kɛ Nyamenle “ze mɔɔ bɛhyia nwolɛ la amuala kolaa na bɛabiza ye”? (Mateyu 6:8) Belemgbunli Devidi mɔɔ ɛnee wɔ tete Yizilayɛ la nwunle ɛhye na ɔhɛlɛle kɛ: “O [Gyihova], mekabuke me nloa bɔbɔ la, ɛnee ɛze mɔɔ mebaha la amuala.” (Edwɛndolɛ 139:4) Ɛnee duzu ati a ɔwɔ kɛ yɛfa asɔneyɛlɛ yɛto Nyamenle anyunlu a? Amaa yɛabua la, bɛmaa yɛzuzu mɔɔ Baebolo ne ka wɔ Nyamenle azonvolɛ asɔneyɛlɛ nwo la anwo. *

‘Bɛbikye Nyamenle, na ɔbabikye bɛ.’Gyemise 4:8

 ASƆNEYƐLƐ MAA YƐBIKYE NYAMENLE

Baebolo ne ka kɛ Gyihova * Nyamenle ze debie biala ɛdeɛ, noko eza ɔkile kɛ ɔ nye ɛnlie nwo kɛ ɔbade ye azonvolɛ edwɛkɛ ala. (Edwɛndolɛ 139:6; Wulomuma 11:33) Ye ngakyelɛ kpole ne ɛnle kɛ kɔmputa mɔɔ fa menli nwo edwɛkɛ sie ala la. Nɔhalɛ nu, Nyamenle dwenle yɛ ahonle nu edwɛkɛ nwo kpalɛ ɔluakɛ ɔkulo kɛ yɛbikye ye. (Edwɛndolɛ 139:23, 24; Gyemise 4:8) Ɛhye ati a Gyisɛse hanle hilele ye ɛdoavolɛma kɛ bɛyɛ asɔne, ɔnva nwo kɛ ɔ Ze ne ze yɛ ngyianlɛ la. (Mateyu 6:6-8) Mekɛ dɔɔnwo mɔɔ yɛlɛka yɛ nzuzulɛ nwo edwɛkɛ yɛahile yɛ Bɔvolɛ ne la, ɛnee yɛlɛbikye ye.

Ɔdwu mekɛ ne bie a, ɔyɛ se kɛ yɛbanwu debie fɔɔnwo mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ nwolɛ asɔne la. Saa ɔba ye zɛhae a, Nyamenle kola nwu mɔɔ yɛanga bɔbɔ la na ɔdua yɛ tɛnlabelɛ ne mɔɔ ɔze ye kpalɛ la azo ɔdi yɛ ngyianlɛ nwo gyima. (Wulomuma 8:26, 27; Ɛfɛsɛsema 3:20) Saa yɛnwu kɛ Nyamenle ɛva ɔ nwo ɛlie yɛ edwɛkɛ bie anu wɔ adenle bɔbɔ mɔɔ yɛnnwu ye la azo a, yɛte nganeɛ kɛ yɛbikye ye.

NYAMENLE BUA ASƆNEYƐLƐ KƆSƆƆTI Ɔ?

Baebolo ne maa yɛnyia anwodozo kɛ Tumivolɛ Bedevinli Nyamenle bua ye nɔhalɛ azonvolɛ asɔneyɛlɛ, noko eza ɔmaa yɛnwu deɛmɔti ɔndie bie mɔ la. Kɛ neazo la, mekɛ mɔɔ ɛnee basabasayɛlɛ ɛbu zo wɔ Yizilayɛ la, Nyamenle manle ye ngapezonli Ayezaya hanle hilele menli ne kɛ: “Bɛyɛ nzɛlɛlɛ dɔɔnwo kɛyɛ nyɛ bɔbɔ a, menrɛdie. Bɛ sa anwo le mogya ngome.” (Ayezaya 1:15) Ɔda ali kɛ, menli mɔɔ ɛnli Nyamenle mɛla zo anzɛɛ bɛnva adwenle kpalɛ bɛnyɛ asɔne la Nyamenle ɛndie bɛ.Mrɛlɛbulɛ 28:9; Gyemise 4:3.

Noko akee, Baebolo ne ka kɛ: “Saa yɛdua ye ɛhulolɛ zo yɛbiza ye debie biala a ɔtie yɛ.” (1 Dwɔn 5:14) Noko, asoo Nyamenle bamaa ye azonvolɛ asa aha debie biala mɔɔ bɛkɛbiza la ɛkɛ ne ala? Ɔngile zɔ. Suzu ɛzoanvolɛ Pɔɔlo edwɛkɛ ne anwo nea, ɔzɛlɛle Nyamenle fane nsa kɛ ɔye ‘ewule bie wɔ ɔ nwo.’ (2 Kɔlentema 12:7, 8) Ɔbayɛ kɛ ɛnee ɛnyelɛ ewule gyegye Pɔɔlo. Nea kɛzi ɔbayɛ kɛ ɔmanle ye abɛ nu bule la! Ɛnee Pɔɔlo lɛ ayileyɛlɛ nwo ahyɛlɛdeɛ yɛɛ ɔdwazole awie ɔvile ewule nu bɔbɔ, noko ɛnee ɔwɔ kɛ ɔgyinla ye ewule ne anloa. (Gyima ne 19:11, 12; 20:9, 10) Yeannyia ye asɔneyɛlɛ ne anwo mualɛ kɛmɔ ɛnee ɔkpondɛ la ɛdeɛ, noko Pɔɔlo anye zɔle mɔɔ Nyamenle yɛle la.2 Kɔlentema 12:9, 10.

“Yɛsi pi wɔ Nyamenle anu, yɛɛ yɛdie yɛdi kɛ saa yɛdua ye ɛhulolɛ zo yɛbiza ye debie biala a ɔtie yɛ.”1 Dwɔn 5:14

Ɔle nɔhalɛ kɛ, bɛbuale Baebolo nu menli bie mɔ asɔneyɛlɛ wɔ nwanwane adenle zo. (2 Arelemgbunli 20:1-7) Noko wɔ Baebolo mekɛ zo bɔbɔ, ɛnee mualɛ zɛhae mɔ ɛnda ɛnzi. Ɔgyegyele diedima bie mɔ wɔ mekɛ mɔɔ ɔzɔho kɛ Nyamenle ambua bɛ asɔneyɛlɛ la. Belemgbunli Devidi bizale kɛ: “O [Gyihova], na kenlenzu? Ɛmaa ɛ rɛle avi me bɔkɔɔ ɔ?” (Edwɛndolɛ 13:1) Noko mekɛ mɔɔ nrenya zɔhane mɔɔ di nɔhalɛ la nwunle kɛzi Gyihova ɛlie ye fane dɔɔnwo la, Devidi ziale nyianle anwodozo wɔ Nyamenle anu. Wɔ asɔneyɛlɛ ko ne ala anu, Devidi doale zolɛ kɛ: ‘Noko me rɛle wɔ wɔ nɔhalɛ ɛlɔlɛ ne anu.’ (Edwɛndolɛ 13:5) Kɛmɔ Devidi yɛle la, Nyamenle azonvolɛ mɔɔ wɔ ɛkɛ ɛnɛ la kɔ zo yɛ asɔne kɔkpula kɛ bɛbanwu kɛ Nyamenle ɛbua bɛ asɔneyɛlɛ ne la.Wulomuma 12:12.

 KƐZI NYAMENLE BUA ASƆNEYƐLƐ LA

Nyamenle di yɛ ngyianlɛ kpalɛ nwo gyima.

Ndelebɛbo kpalɛ bie ati, tɛ dahuu a awovolɛ mɔɔ dwenle bɛ mra nwo la fa mɔɔ bɛ mra kɛbiza la maa bɛ wɔ mekɛ mɔɔ bɛkɛbiza la a. Zɔhane ala a, bie a Nyamenle ɛnrɛbua mɔɔ yɛkɛbiza la wɔ adenle mɔɔ yɛsuzu kɛ ɔwɔ kɛ ɔdua zo ɔyɛ zɔ anzɛɛ wɔ mekɛ mɔɔ yɛ nye la anu a. Noko yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ, yɛ Bɔvolɛ ne mɔɔ le kɛ selɛ mɔɔ lɛ ɛlɔlɛ la, balua adenle kpalɛ zo ali yɛ ngyianlɛ nwo gyima wɔ mekɛ kpalɛ nu.Luku 11:11-13.

Nyamenle kola bua mɔɔ yɛnnwu ye a.

Nyamenle bahola alua Baebolo ne azo abua asɔne mɔɔ yɛyɛ yɛkpondɛ moalɛ la

Na saa yɛyɛ asɔne kɛ yɛkpondɛ kɛ yɛ nwo tɔ yɛ wɔ ngyegyelɛ bie mɔɔ ɛlɛkɔ zo la anwo ɛ? Asoo ɔwɔ kɛ yɛka kɛ kɛmɔ yɛtɛnyianle nwolɛ mualɛ wɔ nwanwane adenle zo la ati, Gyihova ɛtɛbuale yɛ fee ɔ? Emomu, ɔle kpalɛ kɛ yɛnea kɛ Nyamenle ɛboa yɛ wɔ ndenle dɔɔnwo mɔɔ yɛnnwu ye la azo a. Kɛ neazo la, bie a agɔnwolɛ mɔɔ dwenle yɛ nwo la yɛle mɔɔ ɔbahola la boale yɛ wɔ mekɛ kpalɛ nu. (Mrɛlɛbulɛ 17:17) Asoo ɔbayɛ kɛ Gyihova a hanle agɔnwolɛ zɔhane manle ɔboale yɛ ɔ? Bieko, Nyamenle bahola alua Baebolo ne azo abua asɔne mɔɔ yɛyɛ yɛsɛlɛ moalɛ la. Bie a yɛbanyia nwunu mɔɔ yɛbava yɛagyinla ngyegyelɛ ne anloa la wɔ nu.2 Temɔte 3:16, 17.

Nyamenle bahola alua agɔnwolɛma mɔɔ dwenle yɛ nwo la azo aboa yɛ wɔ mekɛ kpalɛ nu

Kɛ anrɛɛ Nyamenle baye ngyegyelɛ bie avi ɛkɛ la, ɔta ɔmaa ye menli anwosesebɛ ɔmaa bɛgyinla ɔ nloa. (2 Kɔlentema 4:7) Kɛ neazo la, mekɛ mɔɔ Gyisɛse zele ɔ Ze kɛ ɔye ngyegyelɛ bie ɔvi ɛkɛ, mɔɔ ɛnee ɔsulo kɛ ɔbagua Nyamenle duma ne anwo evinli la, Gyihova zoanle anwumabɔvolɛ manle ɔrale na ɔmanle ɔ Ra ne anwosesebɛ. (Luku 22:42, 43) Zɔhane ala a, Nyamenle bahola amaa yɛ gɔnwo kpalɛ bie aha arɛlekyekyelɛ edwɛkɛ ahile yɛ wɔ mekɛ mɔɔ yɛhyia nwolɛ kpalɛ la. (Mrɛlɛbulɛ 12:25) Kɛmɔ yɛnnwu mualɛ zɛhae la ati, yɛbahola yɛamaa yɛ nye ala kɛ yɛbanwu kɛzi Nyamenle bua yɛ asɔneyɛlɛ la.

Ɔwɔ kɛ mualɛ bie mɔ kendɛ Nyamenle mekɛ.

Baebolo ne ka kɛ Tumivolɛ Bedevinli Nyamenle ne yila menli mɔɔ bɛlɛ bɛ nwo aze la wɔ “ye mekɛ” nu. (1 Pita 5:6) Yemɔti saa ɔzɔho kɛ ɔlɛkyɛ kɛ ɔbabua debie mɔɔ yɛbiza ye la a, ɔnle kɛ yɛbu ye kɛ Gyihova ɛndwenle nwolɛ. Emomu, kɛmɔ ɔze debie biala la ati, ɔda ali kɛ, yɛ Bɔvolɛ ne mɔɔ dwenle yɛ nwo la suzu yɛ modolɛ ne anwo na ɔnwu mɔɔ le kpalɛ maa yɛ la.

“Yemɔti, bɛbɛlɛ bɛ nwo aze wɔ Nyamenle asa ne mɔɔ tumi wɔ nu la abo, na yeamaa bɛ zo wɔ mekɛ mɔɔ fɛta la anu.”1 Pita 5:6

Neazo ɛne: Fa ye kɛ ɛ ra nrenya kakula ɛha ɛhile wɔ kɛ ɛdɔ basekɛ ɛmaa ye. Ɛbadɔ wɔamaa ye ɛkɛ ne ala ɔ? Saa ɛte nganeɛ kɛ ɔtɛdwule mɔɔ ɔka basekɛ a, ɛbahola wɔazi kpɔkɛ kɛ ɛnrɛdɔ ye ɛkɛ ne ala. Noko, mekɛ ɛlɛkɔ la ɛnwu kɛ ɛtɔ ɛmaa ye a ɔbaboa ye a, ɛbahola wɔadɔ wɔamaa ye. Zɔhane ala a, saa yɛkɔ zo yɛyɛ asɔne a Nyamenle ‘bamaa yɛanyia mɔɔ yɛkpondɛ la wɔ mekɛ kpalɛ nu a.’Edwɛndolɛ 37:4.

NYIA ANWODOZO KƐ GYIHOVA TIE

Baebolo ne tu nɔhalɛ Keleseɛnema folɛ kɛ ɔnle kɛ bɛbu asɔneyɛlɛ kɛ nvasoɛ ɛnle zo. Bie mɔ baha kɛ, ‘Ɛhye ɛhanlɛ ɛnyɛ se kɛ ye ɛyɛlɛ la.’ Nɔhalɛ nu, saa yɛgyi ngyegyelɛ anzɛɛ nzisi bie anloa a, ɔbayɛ se kɛ yɛbahendɛ Nyamenle mualɛ. Noko, ɔle kpalɛ kɛ yɛkakye mɔɔ Gyisɛse hanle wɔ kɛzi ɔhyia kɛ yɛkɔ zo yɛyɛ asɔne la.

Gyisɛse hanle kunlavolɛ raalɛ ehyianli bie mɔɔ ɛnee dahuu kɔ ndɛnebuavolɛ bie mɔɔ ɛnli nɔhalɛ  la ɛkɛ ne kɛ ɔli ye edwɛkɛ ɔmaa ye la anwo edwɛkɛ. (Luku 18:1-3) Alumua ne, ndɛnebuavolɛ ne kpole kɛ ɔbaboa ye ɛdeɛ, noko awieleɛ ne ɔhanle ɔhilele ɔ nwo kɛ: “Mebanlea ye edwɛkɛ ne meamaa ye, anrɛɛ ɔnrɛmaa me nwo ɛnrɛdɔ me.” (Luku 18:4, 5) Aneɛ mɔɔ bɛlumuale bɛvale bɛhɛlɛle la kile kɛ ndɛnebuavolɛ ne diele raalɛ kunlavolɛ ne amaa “yeampɛ [ɔ] nye zo,” anzɛɛ sɛkɛlɛneɛ adenle zo, “yeanzɛkye [ye] duma.” * Saa ndɛnebuavolɛ mɔɔ ɛnli nɔhalɛ bɔbɔ la sulo kɛ ye duma bazɛkye la ati, ɔbaboa kunlavolɛ raalɛ ehyianli ne a, ɛnee fane nyɛ a yɛ Nyamenle ne mɔɔ dwenle yɛ nwo la ɛnrɛli “menli mɔɔ bɛtea bɛfɛlɛ ye nɔɔzo nee ewiazo la ati edwɛkɛ” ɛnrɛmaa bɛ a! Kɛmɔ Gyisɛse hanle la, Nyamenle ‘bali bɛ edwɛkɛ amaa bɛ ndɛndɛ zo somaa.’Luku 18:6-8.

“Bɛbiza, na bɛ sa kɛha ye.”Luku 11:9

Ɔdwu mekɛ ne bie a, ɔbayɛ se yeamaa yɛ kɛ yɛbazɛlɛ moalɛ anzɛɛ ɛlolɛ ɛdeɛ, noko ɔnle kɛ yɛ abɛ nu bu. Saa yɛkɔ zo yɛyɛ asɔne a, ɔkile kɛ yɛkulo kɛ Nyamenle yɛ debie maa yɛ wɔ yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu. Eza ɔmaa yɛnwu kɛ Nyamenle bua yɛ modolɛ, na yɛdua zo yɛbikye ye. Nɔhalɛ nu, yɛlɛ anwodozo kɛ saa yɛkɔ zo yɛfa diedi yɛbiza debie a Gyihova babua asɔne kpalɛ mɔɔ yɛyɛ la.Luku 11:9.

^ ɛden. 3 Saa yɛkulo kɛ Nyamenle tie yɛ asɔneyɛlɛ a, ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle yɛyɛ mɔɔ ɔkpondɛ la. Saa yɛyɛ zɔ a, yɛbahola yɛanwu tumi mɔɔ wɔ asɔneyɛlɛ nu la kɛmɔ bɛhile wɔ edwɛkɛ ɛhye anu la. Saa ɛkpondɛ nwolɛ edwɛkɛ dɔɔnwo a, nea Duzu A Baebolo ne Kilehile Amgba A? buluku ne mɔɔ Gyihova Alasevolɛ ɛyɛ la tile 17, anzɛɛ kɔ www.pr418.com.

^ ɛden. 5 Baebolo ne kile kɛ Nyamenle duma a le Gyihova.

^ ɛden. 22 Wɔ Baebolo mekɛ zo, ɛnee Nyamenle anye la kɛ Yizilayɛ ndɛnebuavolɛma badwenle ahunlanvolɛ nee nrisa nwo titile.Mɛla ne 1:16, 17; 24:17; Edwɛndolɛ 68:5.