Pular para conteúdo

Pular para sumário

Isiyani inlamuliyeenyu upanka wakhalaka wiira awannyinyu anawoona ipornografia?

Isiyani inlamuliyeenyu upanka wakhalaka wiira awannyinyu anawoona ipornografia?
  • “Mi kaheecoona khampa awannyaka yaakeettenle uluva ikwaha cinci.”

  • “Mi keecoona uthanyiya, utakhala ni uhikhalana ifayita.”

  • “Mi akaalamuliya umuulumana ntthu nkiina uyo mwahooyo. Masi wankiwerya nrima.”

  • “Mi keecoona uhiwaceriya ni Yehova.”

Ala moolumwaala anoonihera wiira athiyana anaahuva venci cinene wakhalaka wiira awannyaya anaawoona ipornografia. Venci-venci wakhalaka wiira ampanka iyo itthwiiyo yavithavithaka, atthunaka ahoviriha myeeri awula myaakha cinci yoonaka ipornografia, athiyana pooti waarika waakhuluvela awannyaya, toko cihimilyaaya athiyana akiina, yinre co: “Mi kaaneekohaka tipani khweeliini ula nlopwana kithenlyoola? Kiireke wiira cihaavo citthu cikiina cinkivittelaawe?”

Ula mwahoola wantikhiye yoopuweliyaka athiyana asiwannyaya anoona ipornografia. a Ninaahala woona mattharelelo o mbiibliyani anhala waamaaliha athiyana. Ni ayo mattharelelwaayo anaathoonyera inanna athiyana ankhalanaaya ifayita wa miithoni wa Yehova ni anaahala waakavihera wiira ayo akhale ninnema ni yiicoone umwaattamela Yehova. b

ISIYANI ATHIYANA INLAMULIYAAYA UPANKA?

Khweeliini nyuuva khannohala ukhitiri uwehaweha citthu cotheene awannyinyu cimpankaaya. Masi cihaavo citthu nyuuva cinlamuliyeenyu upanka wiira nkhale ninnema. Moone matakihero.

Nhuupuwele wiira iyo itthwiiyo yiirannyeele nlattu wawinyu. Athiyana pooti wooniha toko awannyaya ampanka iyo itthwiiyo nlattu waawaya. Athiyana amoca aneehaniya Alice c khayeecoona ukhala athiyana ooreera ni khayoona wiira awannyaya yanciveliya naayo. Ayo yaaneekohaka co: “Kontha isiyani awannyaka anawaaweha athiyana akiina uhiya ukiweha miiva?” Athiyana akiina unawaariipa nrima nlattu wowuupuwela wiira urusiya waya phinonkumiha nanrokottole. Athiyana akiina aneehaniya Danielle aheera: “Mi kahokhala oorusiya cinene ni kahaana nruukwa. Mi keecoona wiira kaaneera utepihaca.”

Wakhala wiira nyuuva nneecoona commo, nhaana ncuwelaka wiira Yehova khanooweherani pusya nlattu wo citthu awannyinyu cimpankaaya. Tiyaku 1:14 ineera: “Khula ntthu nottehattehiya nuupheela wawe citthu cootakhala. Vano upheela wawe nnyo citthunnyo wantepelaka, unanhapusa.” (Aroo. 14:12; Afili. 2:12) Uhiya uwootheryani nyuuva, Yehova naavaha ifayita unvaresesa winyu.—2 Ikor. 16:9.

Ni ciicammo awannyinyu yoonaka ipornografia, khunaka wiira nyuuva khannakhala athiyana omaana. Anamasoma nnyo citthunnyo aheera wiira ntthu noona ipornografia neewaanela usece mwinci hataa nthiyana uhinhalawe ukhitiri umaliha.

Nhitepe ukhala niiwasiwaasi. Anuunu Catherine aheera wiira ayo yaawuupuwela awannyaya paahi wiira anoona ipornografia. Athiyana akiina aneehaniya Frances aneera: “Mi kinaakhala nimasukhuli menci kaahicuweleke nipuro awannyaka nirweelyaaya. Miiva kinaakhala niiwasiwaasi.” Athiyana akiina aneera wiira anawoona ihaya yakhalaka nimayamunna ni nimayanuunu akhwaawe ancuwela iyo itthwiiyo. Athiyana akiina aheera wiira aneecoona ukhala veekha ni anoona wiira khaavo nohala nkhitiri waakavihera itthu inwiira.

Iyo itthwiiyo inawiirannya. Masi ukhala muupuwelaka ukati wotheene iyo itthwiiyo pooti wuukhalihani nimasukhuli menci. Uhiya uviriha ukati mwinci muupuwelaka iyo itthwiiyo, muupuwele mananna upatthaniinyu ni Yehova ciryaaya. Mwapankaka commo, nuukatyaaya nnahala ukhala moopuwelelo omaana.—Isaa. 62:2; Efesu 6:10.

Itthu inhala wuukaviherani ukhanle usoma ni wuupuwela matakihero o mbiiblyani aathiyana akhwaawe yaakhanle nimasukhuli, masi nlattu wonlompa Yehova, ayo yahomaalihiya. Yehova khaamalihile itafaawuti caya ayo athiyanaayo, masi uyo ahaavaha nnema naapheelaaya. Wootakihera, Ana aari “nimasukhuli menci” nlattu wo itthu yaamwiirannyeela. Waahookhalaru commo, “Ana unlompa wawe Yehova” aheecoona ukhala ninnema, hataa ukhalaka wiira khaacuwela mananna caahalaaya ukhala itthu yankhumelela awula yankhaliha nimasukhuli.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Akor. 1:3, 4.

Alopwana ni athiyana atthunaka ahaana yaavyaka ukaviheriya nimahumu

Mwaalepele mahumu o wanlokoni wuukaviherani. Ayo pooti ukhala “khampa nikhuku nookhikicera nihuku nophyoo; khampa nipuro nowiipithiya nihuku ninwuka ipula.” (Isai. 32:2, niwehero.) Atthunaka mahumu pooti wuuvahani malakihero wiira mmuulumane ntthu nnohaleenyu wiicoona saana unhimerya citthu cotheene ni ukhala ninnema.—Miru. 17:17.

MANANNANI NYUUVA NNOLAMULIYEENYU UKAVIHERA?

Niirike wiira ihaavo itthu inlamuliyeenyu upanka wiira mwaakavihere awannyinyu uhiya woona ipornografia? Pooti. Ibiiblya ineera wiira wiira ukhitirye utthema ileema awula amwiinani “phataari ukhala atthu eeli uhiya ukhala ntthu mmoca,” kontha ayo pooti ukhitiri untthema nwanani muulupale.” (Ekles. 4:9-12) Ikwaha cinci, nlopwana naamwarawe yeekurumicaka nkhayi, ayo pooti ukhitiri utthema ileema yo woona ipornografia ni uturuwela ukhuluvelana.

Khweeliini, iyo itthwiiyo inhala ukhitirya wakhalaka wiira awannyinyu aholakela uhiya woona ipornografia. Niireke anonlompa Yehova yanlepelaka ikuru ni waavya ukaviheriya ni mahumu? (2 Akor. 4:7; Tiya. 5:14, 15) Awannyinyu anneekurumica unyema ukhala mapuro yaahalaaya woona ipornografia? Wootakihera, niireke ayo anneekurumica wiihelela mpika woovarela nteko ikaruma caahala uwiiriha upheela woona ipornografia? (Miru. 27:12) Ayova aholakela utthuna nyuuva waakavihera ni anawuuhimeryani citthu woohuvithavithani? Wakhalaka wiira anaapanka commo, nyuuva pooti waakavihera.

Manannani? Moone ntakihero. Anuunu Felicia atheliye ni munna Ethan, aarina ileema yo woona ipornografia ikhumelo inamwannyaawe. Anuunu Felicia anawaahiya awannyaya yawuulumanaka ukati wotheene inaaphanyaaya iviisiyu yowoona ipornografia. Amunna Ethan aneera: “Mi kinawaahimerya ikhweeli amwaaraka. Ninifento ayova anaakikavihera unyema itthu yaahala ukittehatteha ni anaakikohaka mananna cinkettelaaya wiikurumica waka. Ni ayo anaakikavihera wiihelela mpika woovarela nteko interneti.” Khweeliini khinakhala itthu yoohaarikela uwoona awannyaya yaananaka ileema yowoona ipornografia. Masi ayo aheera: “Urusiya ni ucukulaca khunhala waakavihera awannyaka utthema ileema yowoona ipornografia. Khula ikwaha unoopeleehu mwaha itthu inaananaaya, anaatepa ulakela upheela ukikavihera uvilela itthu inkiwerya.”

Woopaca mwaha commo pooti waakavihera alopwana unyema woona nnyo citthunnyo ni athiyanaayo uturuwela waakhuluvela awannyaya. Alopwana yalakelaka uwoopana mwaha amwaaraya woohaavithavitha itthu nhina citthu cinaananaaya, waahimerya amwaaraya nipuro ninrwaaya ni itthu inrwaaya upanka, khunhala waarikela athiyana waakhuluvela awannyaya kontha anaacuwela wiira awannyaya khiivo inaavithelaaya.

Nyuuva pooti waakavihera awannyinyi ayo manannaayo? Atthunaka nyuuva pooti wansomeenyu nkhayi ula mwahola ni woopela mwaha. Awannyinyu ahaana yalakelaka uhiya woona ipornografia ni wiikurumica wiira nyuuva mwaakhuluvele. Uhiya ukhala oorusiya nlattu nyuuva woopheela uwuulumana uyo mwahooyo, ayo ahaana wuupuwela mananna iyo itthwiiyo cinoowereehaayani nrima. Vano nyuuva itthu inlamuliyeenyu upanka ukhanle waakavihera awannyinyu utthema iyo ileemeeyo wiira nyuuva nturuwele waakhuluvela. Ikhanle itthu yofayita ooyeeli ucuwela isiyani immwiiriha ntthu upheela woona ipornografiya ni manannani iyo itafawutiiyo cinlamuliyaaya utthemiya. d

Nyuuva moonaka wiira ukati nnopeenyu mwaha nnaanyakulihana, atthunaka nyuuva pooti umwiihana humu mmoca o wanlokoni winyu ookhuluvelya wiira awiiweleleni ukati nyuuva unhaleenyu woopaca mwaha. Ni nhiliyale wiira hataa awannyinyu yahiyaka ileemaaya, pooti uvira ukati mwinci wiira nturuwele waakhuluvela. Masi nhihiyerere. Ukhala wiira uthelanaca winyu uneera uturuwelaka ukhala saana, nhihiye uweherera wiira nuukatyaaya, uthelanaca winyu pooti uturuwela ukhala saana.—Ekles. 7:8; 1 Akor. 13:4.

VANO WAKHALAKA WIIRA KHINAMALA?

Wakhalaka wiira awannyinyu anaaturuwela woona ipornografia? Niireke iyo inoonihera wiira khaattharuwile ni khanhala uhiya-tho? Mena. Venci-venci wakhalaka wiira awannyinyu aholemalela woona ipornografia, pooti ukhalaka wiira ahaana yaananaka iyo itthwiiyo muukumini waya motheene. Hataa yakhalaka myaakha cinci woohoona ipornografia. Wiira iyo itthwiiyo ihiirannye, ahaana uhihiyerera unyema wiira yiikhikicere. Atthunaka ahaana yapankaka commo hataa ukhalaka toko wiira ahokhitiri uhiya ileema yaarinaaya. (Miru. 28:14; Mat. 5:29; 1 Akor. 10:12) Ayo ahaana “uhihiyerera urehererya moopuwelelwaaya” ni wiitthuca ‘uthanya itthu yootakhala’ inhela nhina woona ipornografia ni ciicammo citthu coohiloka, toko wiikeha. (Efesu 4:23; Isaa. 97:10; Aroo. 12:9) Niireke wiira ayo aholakela wiikurumica ayo manannaayo? Wakhalaka wiira anaapanka commo, unaahala ukhitirya nuukatyaaya uhiya iyo ileemeeyo. e

Mwiikurumice uwacera upatthaniinyu ni Yehova

Vano wakhala wiira awannyinyu khantthuna uhiya woona ipornografia? Pooti ukhalaka wiira nyuuva nnahala uriipiya nrima ni wiicoona uhivahiya ifayita ni wiicoona weetteliya uluva. Nhiye citthu cotheene mmatatani wa Yehova ni nyuuva nnaahala ukhala ninnema. (1 Pet. 5:7) Nhihiyerere umphiyeera Yehova mwasomaka, nlompaka ni muupuwelaka itthu insomeenyu. Mweekurumicaka umphiyeera Yehova, uyo ciicammo naahala wuuphiyeerani. Khampa cinhimyaaya Isaiya 57:15, Yehova nokhala naale “anhuvihiya ni owiiyeviha”. Yehova nopheela wiira nyuuva nturuwele ukhala ootteeliya. Nhihiyerere unswalela uyova ni mananna ampheelaawe, mwaavye ukaviheriya nimahumu o wanlokoni ni nhihiyerere ukhalana nweherero wo wiira awannyinyu anaahala upheela uhiya itthu yootakhala impankaaya. —Aroo. 2:4; 2 Pet. 3:9.

a Nhina ula mwahoola, ninhala uwaaca alopwana oothela anoona ipornografia. Masi mattharelelo menci anhaleehu woopela mwaha anaahala waakavihera ciicammo alopwana arina amwaaraya anoona ipornografia.

b Toko cinhimyaaya Ibiiblya, woona ipornografia khinakhala itampi yoowiira anamathelana makristau umwalanaca. (Mat. 19:9)

c Macina makiina ahaakakhanihiya.

d Nyuuva pooti uphwanya myaha cikiina cinhala wuukaviherani nsayitini jw.org ni mmalivuruni cihu. Wootakihera, moone mwaha uneera O efeito da pornografia no casamento nsayitini jw.org; Você pode resistir à tentação nhina Sentinela 1 yo Abril yo 2014 ipaag. 10-12; Pornografia — Inofensiva ou mortífera? nhina Sentinela 1 yo Agosto yo 2013, ipaag. 3-7.

e Woona ipornografia pooti ukhala ileema yuulupale ni yoorika uhiya. Phimaana, anamathelana akhwaawe uhiya waavya paahi ukaviheriya nimahumu, anaalakela ciicammo waavya ukaviheriya naanamasoma anvara nteko usiripitaali.