Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Nzambi utu mushindu kayi?

Nzambi utu mushindu kayi?

Patudi tuenda tumanya ngikadilu ya muntu, tudi tufika ku dimumanya bimpe, ne bulunda buetu nende budi mua kukola. Bia muomumue, patudi tuenda tumanya ngikadilu ya Yehowa netufike ku dimanya mudiye, ne bulunda buetu nende budi mua kukola. Nzambi udi ne ngikadilu mimpe ya bungi, kadi udi ne inayi minene eyi: bukole, meji, buakane, ne dinanga.

NZAMBI UDI NE BUKOLE

“Wewe Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa! Tangila! Wewe wakenza diulu ne buloba ku bukole buebe bunene.”​YELEMIYA 32:17.

Bukole bua Nzambi budi bumuenekela mu bufuki. Tshilejilu, wewe muimane pa munya mukole, utu umvua tshinyi pa dikoba? Munya udi wosha. Mu bulelela diosha adi didi dileja bukole bua Yehowa bua kufuka nabu bintu. Bukole bua kapia ka dîba budi mushindu kayi? Munkatshinkatshi muadi mudi kapia kadi ne bukole bua degre mitue ku miliyo 15 bilondeshile tshipimu tshia Celsius. Ku sekonde yonso, dîba didi dipatula kapia ka muomumue ne ka miliyo nkama ne nkama ya bombe padiyi itayika.

Pabi dîba dietu edi ndikese menemene kupita mitoto ya bungi idi mu tshibuashibuashi tshidi ne mitoto bungi kabuyi kubala. Bena malu a sianse badi batshinka ne: umue wa ku mitoto mitambe bunene udibu babikila ne: UY Scuti udi ne bule bua munkatshinkatshi muawu bupite bua munkatshinkatshi mua dîba misangu mitue ku 1700. Bobu bateke mutoto wa UY Scuti pa muaba wa dîba, newubuikidije buloba uya too ne muaba udi dibulunge dia Jupiter dinyungulukila. Pamuapa bualu ebu budi butuambuluisha bua kumvua bimpe mêyi a Yelemiya a ne: Yehowa Nzambi wakenza diulu ne buloba ku bukole buende bunene.

Mmunyi mudi bukole bua Nzambi butuambuluisha? Muoyo wetu mmusuikila ku bintu bidi Nzambi mufuke, bu mudi dîba ne bintu bimpe bionso bidi buloba butupetesha. Bualu bukuabu, Nzambi udi wambuluisha muntu ne muntu ne bukole buende. Mmushindu kayi? Mu tshikondo tshia Yezu, Nzambi wakapesha Yezu bukole bua kuenza bishima bia dikema. Bible udi wamba ne: “Bampofu badi mpindieu bamona, balema badi benda, bena nsudi badi balengejibua, bampudi matshi badi bumvua, bafue badi bajudibua.” (Matayi 11:5) Netuambe tshinyi bua lelu? Bible udi wamba ne: “Udi upesha muntu udi mutshioke bukole.” Udi wamba kabidi ne: “Badi batekemena kudi Yehowa nebapetulule bukole.” (Yeshaya 40:29, 31) Nzambi udi mua kutupesha “bukole budi bupite bua pa tshibidilu” bua tumone mua kupita bimpe ne ntatu anyi bua tuyitantamene. (2 Kolinto 4:7) Kabienaku bikusankisha bua kudia bulunda ne Nzambi udi utuambuluisha ne bukole buende budi kabuyi ne mikalu ne dinanga dionso anyi?

NZAMBI UDI NE MEJI

“Yehowa, ke mudi midimu yebe ya bungi nunku! Udi muyenze buonso buayi ne meji.”​MISAMBU 104:24.

Meji a Nzambi adi enda anu atukemesha patudi tuenda tumanya bintu bidiye muenze. Kudi too ne bena malu a sianse badi balonga bufuki bua Yehowa bua kutentula bimue bintu bua kulengeja bintu bidibu benza. Bidi bibambuluisha bua kuenza tuntu tukese bu mudi tulamakajilu too ne bintu binene bu mudi ndeke.

Dîsu dia muntu ndienza mu mushindu wa dikema

Meji a Nzambi adi atamba kumuenekela mu mushindu wa dikema udiye mufuke mubidi wa muntu. Tuangate tshilejilu tshia mudi muana ukola munda mua mamuende. Muoyo wende udi ubanga ne katupa kakese menemene (kaselile) kadi ne malu onso adi akengedibua adi aleja tshikalaye. Kaselile aku kadi kadiabanya mu tuselile tua bungi tufuanangane. Kadi padi dîba dikumbana, tuselile atu tudi tubanga kushilangana, tupatula selile nkama ne nkama ya mishindu mishilashilangane, bu mudi selile ya mashi, ya tujilujilu, ne ya mifuba. Matuku makese pashishe, bitupa bia mubidi bidi bimueneka ne bituadija mudimu wabi. Mu ngondo tshitema tshianana, kaselile ka ntuadijilu aku kadi kakola kalua muana mukumbane muenza ne selile miliyo binunu ne binunu. Meji adi amuenekela mu mushindu udi mubidi wa muntu muenza adi asaka bantu ba bungi ku ditaba mêyi avua mufundi kampanda wa Bible mufunde a ne: “Ndi nkutumbisha bualu mu mushindu udi ukemesha ndi muenjibue mu mushindu wa dikema.”—Misambu 139:14.

Mmunyi mudi meji a Nzambi atuambuluisha? Mufuki mmumanye tshitudi natshi dijinga bua kuikala ne disanka. Bu mudiye ne dimanya dia bungi ne umvuila bantu, mmufile mibelu ya meji mu Bible, Dîyi diende. Tshilejilu, Bible udi utulomba ne: “Nutungunuke . . . ne kufuilangana luse ne muoyo mujima.” (Kolosayi 3:13) Mubelu eu ngua meji anyi? Eyowa. Baminganga mbamone ne: kufuilangana luse kudi mua kuambuluisha muntu bua kulala bimpe ne kukepesha lubilu luende lua mashi. Kudi kabidi mua kukepesha tunyinganyinga ne masama makuabu. Nzambi udi anu bu mulunda wa meji udi uditatshisha bua bualu buetu udi kayi utshioka bua kutupesha mibelu mimpe idi mua kutuambuluisha. (2 Timote 3:16, 17) Kabienaku mua kukusankisha bua kuikala ne mulunda wa buena eu anyi?

NZAMBI UDI NE BUAKANE

“Yehowa mmunange kulumbuluisha kuakane.”​MISAMBU 37:28.

Nzambi utu wenza anu malu makane. Bushuwa, “kabiena mua kuenzeka bua Nzambi mulelela kuenza malu mabi to, bua Wa Bukole Buonso kuenza bibi nansha!” (Yobo 34:10) Malumbuluisha ende mmakane anu muvua mufundi wa misambu muambe pavuaye wambila Yehowa ne: “Neulumbuluishe bukua bantu biakane.” (Misambu 67:4) Bu mudi ‘Yehowa umona mu muoyo,’ lubombo luetu kaluena mua kumudinga to, kadi yeye utu anu umona bulelela ne utuenzela malu bilondeshile tshitudi. (1 Samuele 16:7) Bualu bukuabu, Nzambi udi umona kansungansunga kuonso ne malu mabi onso adi enzeka pa buloba, ne mmulaye ne: mu katupa kîpi emu ‘bantu babi nebumbushibue pa buloba.’—Nsumuinu 2:22.

Kadi Nzambi ki mmulumbuluishi wa malu makole udi ujinga anu bua kunyoka bantu to. Utu ufuilangana luse padibi bikumbane. Bible udi wamba ne: “Yehowa udi ne luse ne udi uditeka pa muaba wa bakuabu,” nansha bua bantu babi badi banyingalala ne muoyo umue. Ebu ki mbuakane bulelela anyi?—Misambu 103:8; 2 Petelo 3:9.

Mmunyi mudi buakane bua Nzambi butuambuluisha? Mupostolo Petelo wakamba ne: “Nzambi kena ne kansungansunga to, kadi udi witaba muntu wa mu tshisamba tshionso udi umutshina ne udi wenza malu makane.” (Bienzedi 10:34, 35) Buakane bua Nzambi budi butuambuluisha bualu katu ne kansungansunga to. Udi mua kutuanyisha ne tudi mua kulua batendeledi bende nansha tuetu bikale bena dikoba kayi, tshisamba kayi, balonge tulasa kayi, anyi bikale babanji peshi bapele.

Nzambi kena ne kansungansunga to; udi mua kutunanga nansha tuetu bikale ne dikoba kayi anyi bapele peshi babanji

Nzambi mmutupeshe kondo ka muoyo bualu mmusue bua tumanye buakane buende ne bua butuambuluishe. Bible udi uleja ne: kondo ka muoyo kadi bu mikenji ‘mifunda mu mioyo yetu’ idi ‘ijadikilangana netu’ bua kumanya bikala bikadilu bietu bimpe anyi bibi. (Lomo 2:15) Bidi bituambuluisha ku tshinyi? Kondo ketu ka muoyo koku kalongesha bimpe kadi mua kutusaka ku dilekela bienzedi bibi anyi dienzelangana bibi. Tuetu benze tshilema, kadi mua kutusaka ku dinyingalala ne kuakaja tshilema tshietu. Bushuwa, kumanya mudi Nzambi wenza malu ne buakane kudi kutuambuluisha ne kutusemeja pabuipi nende!

NZAMBI UDI DINANGA

“Nzambi udi dinanga.”​1 YONE 4:8.

Nzambi utu wenza malu ne bukole, ne meji, ne buakane, kadi Bible kena wamba ne: Nzambi udi bukole, udi meji, anyi udi buakane to. Kadi udi wamba ne: Nzambi udi dinanga. Bua tshinyi? Bualu tudi mua kuamba ne bujalame buonso ne: bukole bua Nzambi budi bumuambuluisha bua kuenza malu; buakane buende ne meji ende bidi bilombola mushindu udiye wenza malu. Kadi dinanga dia Yehowa diodi didi dimusaka ku dienza malu. Dinanga ke didi dimusaka ku dienza malu onso adiye wenza.

Nansha muvua Yehowa kayi mupangile tshintu nansha tshimue, dinanga diende diakamusaka bua kufuka bifukibua bidi ne meji, mmumue ne: banjelu mu diulu ne bantu pa buloba. Yehowa mmunange bifukibua ebi ne udi ubitabalela. Wakalongolola buloba ne dinanga dionso bua bantu basombelapu. Utshidi uleja mudiye munange bantu bonso bualu “utu ubandishila bantu babi ne bantu bimpe dîba diende ne ulokeshila bantu bakane ne badi kabayi bakane mvula.”—Matayi 5:45 5:45.

Bualu bukuabu, ‘Yehowa udi ne dinanga dikole menemene ne luse.’ (Yakobo 5:11) Udi uleja dinanga diende dikole edi kudi bantu badi badienzeja ne muoyo mujima bua kumumanya ne kusemena kudiye. Nzambi udi umona bantu aba bonso muntu ku muntu. Mu bulelela, ‘udi ukutabalela.’1 Petelo 5:7.

Mmunyi mudi dinanga dia Nzambi dituambuluisha? Bitu bitusankisha patutu tubandila dîba dibuela. Bitu bitusankisha kabidi patutu tumvua muana mutekete useka. Tutu tuanyisha dinanga dia muena mu dîku dietu utudi banange. Malu aa adi mua kumueneka bu adi kaayi ne mushinga, kadi adi enza bua muoyo wetu wikale muimpe bikole.

Disambila mmushindu mukuabu udi Nzambi utuleja dinanga udi utuambuluisha. Bible udi utuambila ne: “Kanusamishi mutu bua tshintu nansha tshimue, kadi mu malu onso, ku diambuluisha dia disambila ne disengelela pamue ne disakidila, numanyishe Nzambi milombu yenu.” Anu bu tatu udi munange bana bende, Yehowa mmusue bua tumulombe diambuluisha patudi tumukuatshila yetu yonso ya munda. Dîba adi, mu dinanga diende, udi utulaya bua kutupesha “ditalala dia Nzambi didi dipite dijingulula dionso dia malu.”—Filipoyi 4:6, 7.

Dikonkonona mu mêyi makese edi dia ngikadilu minene ya Nzambi (bu mudi bukole, meji, buakane, ne dinanga) ndikuambuluishaku bua kumanya bimpe mushindu utu Nzambi anyi? Bua wewe kukolesha dinanga diebe dia Nzambi, tudi tukulomba bua kulonga malu akadiye muenze ne ikalaye ne bua kuenza bua kukuambuluisha.

NZAMBI UTU MUSHINDU KAYI? Yehowa udi ne bukole bua bungi, meji a bungi, ne buakane kupita muntu kayi yonso. Kadi dinanga ke ngikadilu udi utamba kutusankisha