Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

FALAMAKATA PIPUL DƐN WE BIN GƐT FET | JOSƐF

Duya ‘Una Lisin to di Drim we A Drim’

Duya ‘Una Lisin to di Drim we A Drim’

JOSƐF bin de luk fa. I bin want fɔ go bak usay i kɔmɔt, i bin jɔs de wish se i go ebul fɔ rɔnawe pan di man dɛn we bin de go fɔ go sɛl am. Josɛf in os bin de na Ɛbrɔn, biɛn di il dɛn we nɔ bin de tu fa frɔm usay dɛn sɛl am. In papa we na Jekɔb, bin sidɔm na in os da ivintɛm de, i nɔ bin ivin no wetin dɔn apin to in pikin we i lɛk. Bɔt Josɛf nɔ go ebul fɔ go to in papa naw. Sɔntɛm Josɛf bin de tink se i nɔ go ɛva si in papa we bin dɔn ol. Di man dɛn we bay Josɛf bin de wach am as dɛn bin de fos dɛn kamɛl dɛn fɔ waka kwik kwik wan we dɛn de go. Na dɛn man ya gɛt Josɛf naw, ɛn dɛn nɔ go alaw am fɔ rɔnawe. Josɛf bin valyu to dɛn lɛk di gɔm ɛn ɔyl we dɛn bin de go sɛl na Ijipt fɔ gɛt bɔku prɔfit.

I go bi se Josɛf nɔ bin dɔn pas sɛvintin ia yet. Tink bɔt aw Josɛf go de wach we di san de go dɔŋ nia di Gret Si, as i de tray fɔ no di rizin we mek ɔl dɛn bad tin ya de mit am. I bin at fɔ lɛ Josɛf biliv se in yon brɔda dɛn go plan fɔ kil am ɛn sɛl am as slev. Ɔl dis bin mek i nɔ izi fɔ lɛ Josɛf nɔ kray. I nɔ bin ebul fɔ gɛs aw in layf go tan lɛk.

Dɛn bin tek Josɛf in fridɔm na in an bɔt dɛn nɔ bin ebul fɔ tek in fet

Aw ɔl dɛn bad bad tin ya mit Josɛf? Wetin wi go lan frɔm di fet we Josɛf bin gɛt pan ɔl we in famili bin mek i sɔfa ɛn sɛl am as slev?

PRƆBLƐM BIN DE NA DI FAMILI

Josɛf kɔmɔt na big famili, bɔt dɛn nɔ bin gɛt gladi at ɛn wanwɔd. Di we aw di Baybul tɔk bɔt Jekɔb in famili ɛp wi fɔ no di trɔbul dɛn we kin apin we pɔsin mared pas wan uman. Dis na tin we Gɔd bin alaw in pipul dɛn fɔ du, te to di tɛm we in Pikin, Jizɔs, kam ɛn sho di rayt we aw Gɔd bin want am, dat na fɔ lɛ wan man mared wan uman. (Matyu 19:4-6) Na lɛk 14 pikin dɛn so Jekɔb bin bɔn wit 4 uman dɛn. I bɔn wit Lia ɛn Rechɛl we na in tu wɛf dɛn, ɛn wit dɛn savant dɛn we na Zilpa ɛn Bila. Frɔm di biginin, Jekɔb bin lɛk Rechɛl bad. Bɔt i nɔ bin ɛva lɛk Lia da we de. Lia na bin Rechɛl in big sista, we dɛn fos Jekɔb fɔ mared. Bita bita plaba bin de bitwin dɛn tu uman ya, ɛn dat bin de afɛkt dɛn pikin dɛn ɛn dis bin mek dɛn bigin jɛlɔs dɛnsɛf.—Jɛnɛsis 29:16-35; 30:1, 8, 19, 20; 37:35.

Fɔ lɔng lɔng tɛm, Rechɛl nɔ bin ebul fɔ bɔn, to di tɛm we i bɔn Josɛf, Jekɔb bin dɔn ol, so Jekɔb bin de trit Josɛf spɛshal. Fɔ ɛgzampul, we Jekɔb bin de go wit in famili fɔ go mit in brɔda, Isɔ, we bin want fɔ kil am trade trade, Jekɔb bin mek shɔ se Rechɛl ɛn Josɛf bin de biɛn biɛn so dat natin nɔ go du dɛn. Di we aw Jekɔb bin trit dɛn da de de go dɔn mek Josɛf no se in papa rili lɛk dɛn. Tink bɔt aw Josɛf bin fil da mɔnintɛm de as i de wɔnda wetin mek in papa we gɛt trɛnk, fɔ bɛn we i de waka. I go dɔn sɔprayz fɔ no se na bikɔs in papa bin dɔn fɛt wit wan pawaful enjɛl da nɛt de! Wetin du in papa bin fɛt wit dis enjɛl? Na bikɔs Jekɔb bin want mek Jiova Gɔd blɛs am. Ɛn Gɔd bin blɛs Jekɔb we i chenj in nem to Izrɛl. Wan ol neshɔn bin kam gɛt dis nem! (Jɛnɛsis 32:22-31) As tɛm de go, Josɛf kam fɔ lan se na in papa in pikin dɛn go bɔn di pipul dɛn we go mekɔp dis neshɔn.

Leta, Josɛf in at bin pwɛl bad we di pɔsin we i bin lɛk pas ɔl bin gɛt fɔ lɛf am. In mama bin day we i de bɔn in smɔl brɔda, Bɛnjamin. In papa bin kray bita bita wan. Tink bɔt aw Jekɔb bin de tek in tɛm fɔ wep di kray wata we bin de kɔmɔt na Josɛf in yay, fɔ kɔrej am. I bin de kɔrej Josɛf wit di sem op we bin dɔn kɔrej in gret granpa Ebraam. Josɛf go dɔn rili gladi fɔ no se wande wande Jiova go gi in mama layf bak! Sɔntɛm dis go dɔn mek Josɛf kam fɔ lɛk Gɔd mɔ ɛn mɔ bikɔs ‘Gɔd na Gɔd fɔ di wan dɛn we gɛt layf.’ (Lyuk 20:38; Di Ibru Pipul Dɛn 11:17-19) Afta Rechɛl day, Jekɔb bin kɔntinyu fɔ lɛk di tu pikin dɛn we Rechɛl bin bɔn fɔ am.—Jɛnɛsis 35:18-20; 37:3; 44:27-29.

Bɔku pikin dɛn kin pwɛl ɔ kɔmɔt bad we dɛn mama ɔ papa kin trit dɛn spɛshal; bɔt Josɛf in bin lan frɔm di gud abit dɛn we in mama ɛn papa bin gɛt. I bin gɛt mɔ fet ɛn i bin ebul fɔ no wetin gud ɛn wetin bad. We i bin ol 17 ia, i bin de ɛp in big brɔda dɛn fɔ mɛn animal dɛn, bɔt i kam fɔ notis se dɛn de du sɔm bad tin dɛn. Yu tink se i bin de ayd di bad tin we in brɔda dɛn bin de du so dat dɛn go lɛk am? Nɔ, i bin du di rayt tin. I bin de tɛl in papa bɔt di bad tin dɛn we in brɔda dɛn bin de du. (Jɛnɛsis 37:2) Sɔntɛm dis bin mek Jekɔb kam fɔ lɛk ɛn biliv dis in pikin mɔ. Dis na fayn ɛgzampul fɔ yɔŋ pipul dɛn we na Kristian! We wi no se wi padi ɔ wi brɔda ɔ sista dɔn sin siriɔs wan, wi nɔ fɔ ayd am, bifo dat, i go fayn lɛ wi falamakata Josɛf ɛn mek shɔ se di wan dɛn we go ebul fɔ ɛp dis pɔsin, no bɔt wetin i dɔn du.—Lɛvitikɔs 5:1.

Wi kin lan lɛsin bak frɔm di tin dɛn we bin apin na Josɛf in famili. Na tru se, Kristian dɛn tide nɔ de mared pas wan man ɔ uman, bɔt bɔku Kristian dɛn de insay famili we gɛt stɛp mama ɔ stɛp papa, ɛn stɛp pikin dɛn. Di tin dɛn we bin apin na Jekɔb in famili dɔn sho wi ɔl klia wan se i nɔ fayn fɔ lɛk wan pɔsin pas ɔda pɔsin ɔ trit wan pɔsin fayn pas di ɔda pɔsin bikɔs dɛn tin ya de mek wanwɔd nɔ de na di famili. Mama ɛn papa dɛn we gɛt sɛns, fɔ du ɔl wetin dɛn ebul fɔ du so dat dɛn pikin dɛn ɛn dɛn stɛp pikin dɛn go no se dɛn lɛk dɛn ɔl. Ɛn dɛn fɔ ɛp dɛn pikin dɛn bak fɔ no se dɛn ɔl gɛt spɛshal tin dɛn we dɛn ebul fɔ du fɔ mek di famili gɛt gladi at.—Lɛta Fɔ Rom 2:11.

DƐN BIGIN JƐLƆS AM BAD BAD WAN

Sɔntɛm na bikɔs Josɛf nɔ bin de fred fɔ du wetin rayt ɔltɛm mek Jekɔb bin gi am sɔntin we sho se i spɛshal to am. Wetin i bin gi am? I bin gi am wan spɛshal klos. (Jɛnɛsis 37:3) Pipul dɛn kin se dis klos bin gɛt difrɛn difrɛn kɔlɔ dɛn, bɔt dɛn nɔ gɛt gud rizin fɔ se so. I go bi se na bin lɔng klos we gɛt fayn stayl pan am. Ɛn sɔntɛm na bin lɔng sliv, ɛn i bin de rich dɔŋ in fut. I go mɔs bi se na dis kayn klos dɛn bigman ɛn prins dɛn bin de wɛr.

Jekɔb nɔ bin min bad fɔ in pikin, ɛn Josɛf go mɔs dɔn gladi fɔ dis kayn tin we in papa du fɔ sho se i lɛk am. Bɔt dis klos go briŋ kam big trɔbul fɔ Josɛf. Lɛ wi mɛmba se di wok we Josɛf bin de du, na fɔ mɛn ship. Dis min se nɔto bin izi wok i bin de du. Tink bɔt aw Josɛf bin de waka wit di fayn fayn klos midul dɛn lɔng lɔng gras dɛn, ɛn we i bin de klem dɛn big big ston dɛn, ɔ we i bin de tray fɔ pul dɛn smɔl pikin ship we dɔn fasin pan chukchuk. Bɔt aw Josɛf in brɔda dɛn bin fil we dɛn papa gi am dis klos?

Di Baybul se: “We di brɔda dɛn si se dɛn papa lɛk Josɛf pas dɛn, dɛn et am ɛn dɛn nɔ bin de tɔk fayn to am.” * (Jɛnɛsis 37:4) Wi ebul fɔ ɔndastand wetin mek Josɛf in brɔda dɛn bin de jɛlɔs am, bɔt i nɔ mek sɛns fɔ lɛ dɛn et am. (Prɔvabs 14:30; 27:4) Yu dɔn ɛva jɛlɔs pɔsin bikɔs dɛn gi am sɔntin we yu want? Mɛmba Josɛf in brɔda dɛn. Di jɛlɔs we dɛn bin de jɛlɔs dɛn brɔda mek dɛn du sɔntin we dɛn bin rigrɛt leta. Dɛn ɛgzampul de mɛmba Kristian dɛn se i rili fayn fɔ “gladi wit pipul wɛn dɛn gladi.”—Lɛta Fɔ Rom 12:15.

Josɛf go mɔs dɔn no se in brɔda dɛn et am. So yu tink se i bin de ayd in fayn klos we i si in brɔda dɛn? Sɔntɛm i bin want fɔ du so. Bɔt mɛmba se, Jekɔb bin gi Josɛf dis klos fɔ sho se i lɛk am ɛn gladi fɔ am. So Josɛf bin want fɔ mek in papa gladi, so i bin de wɛr di klos. Josɛf in ɛgzampul rili impɔtant fɔ wi tide. Na tru se Jiova nɔ de trit wan pɔsin fayn pas di ɔda pɔsin, bɔt sɔm tɛm dɛn de, i kin pik wan pan in savant dɛn fɔ sho ɔlman se i lɛk am. Apat frɔm dat, Jiova de tɛl in savant dɛn se di we aw dɛn fɔ liv dɛn layf fɔ difrɛn frɔm di we aw di pipul dɛn na di wɔl de liv dɛn layf. Jɔs lɛk aw Josɛf in spɛshal klos bin mek i difrɛn, na so di we aw tru Kristian dɛn de liv dɛn layf de mek dɛn difrɛn frɔm ɔda pipul dɛn. Sɔntɛnde, di we aw Kristian dɛn de liv dɛn layf kin mek pipul dɛn jɛlɔs ɛn et dɛn. (Pita In Fɔs Lɛta 4:4) Yu tink se Kristian dɛn fɔ ayd udat dɛn bi fɔ lɛ pipul dɛn nɔ no se dɛn de wɔship Gɔd? Nɔ, Josɛf nɔ bin ayd in klos, so Kristian dɛnsɛf nɔ fɔ ayd udat dɛn bi.—Lyuk 11:33.

JOSƐF IN DRIM DƐN

I nɔ bin tu te, Josɛf bin drim tu spɛshal drim dɛn. Insay di fɔs drim, Josɛf si in ɛn in brɔda dɛn de bɔndul di tin dɛn we dɛn dɔn avɛst. Bɔt in brɔda dɛn yon bɔndul bin kam gɛda rawnd in yon bɔndul ɛn in yon tinap stret as in brɔda dɛn yon butu to am. Insay di sɛkɔn drim, Josɛf si di san, di mun, ɛn 11 sta dɛn butu bifo am. (Jɛnɛsis 37:6, 7, 9) Wetin Josɛf go du bɔt dɛn spɛshal drim ya?

Na Jiova Gɔd mek i drim dɛn drim ya. Dɛn drim ya bin de sho wetin gɛt fɔ apin leta, ɛn Gɔd bin want lɛ Josɛf tɛl in famili bɔt dɛn drim ya. Dis min se, Josɛf bin fɔ du di sem tin we ɔl di prɔfɛt dɛn bin de du trade. Dɛn bin de tɛl pipul dɛn Gɔd in mɛsej ɛn tɛl dɛn wetin Gɔd gɛt fɔ du to di wan dɛn we nɔ de du wetin i want.

Josɛf tek in tɛm fɔ tɛl in brɔda dɛn “fɔ lisin to di drim we i drim.” In brɔda dɛn bin ɔndastand wetin di drim min, ɛn dɛn nɔ bin lɛk dis drim atɔl. “In brɔda dɛn aks am se if i tink se i go bi kiŋ ɛn rul dɛn.” Di Baybul tɔk bak se dis drim we Josɛf drim bin “mek dɛn et am mɔ ɛn mɔ.” We Josɛf bin tɛl in papa ɛn in brɔda dɛn di sɛkɔn drim we i drim, dɛn vɛks pan am. Di Baybul se: “In papa tɔk pan am ɛn aks am se uskayn drim dat. I se if Josɛf tink se in, in mami, ɛn in brɔda dɛn go kam baw to am.” Bɔt pan ɔl dis, Jekɔb bin kɔntinyu fɔ tink bɔt dis drim. I go dɔn de wɔnda se, ‘Fɔ se na Jiova de tɔk to dis bɔbɔ?’—Jɛnɛsis 37:6, 8, 10, 11.

Nɔto Josɛf na di fɔs ɔ las pɔsin we Jiova dɔn yuz fɔ gi mɛsej we pipul dɛn nɔ go lɛk. Ɛn nɔto in na di fɔs pɔsin we pipul dɛn dɔn du bad tin to, bikɔs i tɔk Gɔd in mɛsej. Jizɔs na di pɔsin we dɔn tɔk Gɔd in mɛsej pas ɔlman. Na dat mek i bin tɛl in disaypul dɛn se: “If pipul dɔn mek a sɔfa, dɛn go mek unasɛf sɔfa.” (Jɔn 15:20) Ɔlman we na Kristian, ilɛksɛf i big ɔ smɔl, kin lan bɔku tin frɔm di kayn fet ɛn kɔrej we Josɛf bin gɛt.

DƐN ET AM TE DƐN DU AM BAD

I nɔ tu te, Jekɔb sɛn Josɛf to in big brɔda dɛn. In big brɔda dɛn bin de mɛn ship nia wan ples we dɛn kɔl Shɛkɛm, usay dɛn bin dɔn kil sɔm pipul dɛn we mek dɛn et dɛn. Jekɔb go mɔs dɔn wɔri bɔt in pikin dɛn, so i sɛn Josɛf fɔ go si aw dɛn de du. Tink bɔt aw Josɛf go dɔn fil we in papa sɛn am to in brɔda dɛn. I bin no se in brɔda dɛn et am bad bad wan! Aw dɛn go fil we dɛn si se na Josɛf dɛn papa sɛn fɔ go luk aw dɛn de du? Bɔt stil, Josɛf bin du wetin in papa tɛl am ɛn i go luk fɔ in brɔda dɛn.—Jɛnɛsis 34:25-30; 37:12-14.

Nɔto bin izi waka, sɔntɛm, i bin tek 4 ɔ 5 dez bifo i rich Shɛkɛm usay in brɔda dɛn de. Shɛkɛm bin de lɛk 50 mayl so frɔm Ɛbrɔn. Bɔt we Josɛf rich de, dɛn tɛl am se in brɔda dɛn dɔn go na Dotan, we de lɛk 14 mayl so frɔm Shɛkɛm. We Josɛf rich nia Dotan, in brɔda dɛn si am fa de kam. As dɛn si am so, dɛn at wam mɔ ɛn mɔ. Di Baybul se Josɛf in brɔda dɛn bin de tɔk se: “Luk Josɛf di drima. Una lɛ wi kil am ɛn trowe in bɔdi insay wan pan dɛn dray wɛl ya so. Wi go se na wan wayl bush animal kil am. Dɔn wi go si wetin go apin to in drim dɛn.” Bɔt Rubɛn nɔ bin want mek dɛn kil Josɛf, so i beg in brɔda dɛn mek dɛn ib Josɛf insay wan watawɛl. I bin tɔk dis bikɔs i bin want fɔ sev Josɛf leta.—Jɛnɛsis 37:19-22.

Josɛf nɔ bin no se in brɔda dɛn de plan fɔ kil am, so i nɔ bin de tink se dɛn go du am ɛnitin. Bɔt we i kam to in brɔda dɛn, dɛn ol am ɛn bigin rɔf rɔf am. Dɔn dɛn pul in spɛshal klos pan am, drɛg am go nia wan watawɛl we dɔn dray, ɛn push am go insay de! We Josɛf kam to, i tinap ɛn tray fɔ klem bɔt i nɔ ebul fɔ klem fɔ insɛf. We i es in ed ɔp, na di klawd nɔmɔ i bin de si as i de yɛri we in brɔda dɛn bin de tɔk. Josɛf bin de kray ɛn beg in brɔda dɛn fɔ lɛ dɛn pul am kɔmɔt insay di watawɛl, bɔt dɛn nɔ du am. Dɛn nɔ bin gɛt wan sɔri-at, dɛn sidɔm nia di watawɛl de it. We Rubɛn nɔ bin de, dɛn plan bak fɔ kil Josɛf, bɔt Juda tɛl dɛn se mek dɛn sɛl am to dɛn biznɛsman dɛn we de pas. I nɔ tu te, sɔm Ishmɛlayt ɛn Midianayt biznɛsman dɛn kam pas na Dotan. Dotan bin de nia di say we pipul dɛn de pas fɔ go sɛl tin dɛn na Ijipt. Bifo Rubɛn de kam bak, dɛn dɔn sɛl Josɛf. Dɛn sɛl dɛn brɔda as slev fɔ 20 silva mɔni. *Jɛnɛsis 37:23-28; 42:21.

Naw wi dɔn kam bak usay wi bin bigin fɔ tɔk bɔt Josɛf in stori. As dɛn de kɛr Josɛf go na Ijipt, i tan lɛk se i dɔn lɔs ɔltin we i bin gɛt. Dɛn bin pul Josɛf kɔmɔt nia in famili bay fos! I go tek lɔng tɛm bifo Josɛf no ɛnitin bɔt in famili. Josɛf nɔ bin no aw Rubɛn bin fil we i kam bak, ɛn mit dɛn dɔn kɛr am go; ɛn i nɔ bin no aw in papa bin de fil we in brɔda dɛn lay to am se i dɔn day; i nɔ bin no natin bɔt in granpa Ayzak, we bin stil de dɛn tɛm dɛn de; ɛn i nɔ bin no natin bɔt in smɔl brɔda Bɛnjamin, we i bin lɛk bad bad wan ɛn we i bin de mis. Bɔt fɔ se Josɛf nɔ bin gɛt natin igen?—Jɛnɛsis 37:29-35.

Josɛf bin stil gɛt sɔntin we in brɔda dɛn nɔ go ɛva ebul fɔ tek na in an, dat na in fet. I bin no plɛnti tin bɔt in Gɔd, Jiova, ɛn natin nɔ go stɔp am fɔ gɛt fet pan Jiova. Di pul we dɛn pul am kɔmɔt nia in famili nɔ go stɔp am, di sɔfa we i bin sɔfa we dɛn bin de kɛr am go na Ijipt nɔ go stɔp am, di shem ɛn disgres we i bin gɛt we dɛn sɛl am as slev to wan jɛntriman na Ijipt we nem Pɔtifa, nɔ go ebul fɔ stɔp am fɔ gɛt fet pan Jiova. (Jɛnɛsis 37:36) Pan ɔl we Josɛf bin de sɔfa, i bin mekɔp in maynd fɔ de nia Gɔd mɔ ɛn mɔ ɛn in fet bin de strɔng mɔ ɛn mɔ. Insay di ɔda atikul dɛn we gɛt fɔ kam, wi go lan aw di fet we Josɛf bin gɛt bin mek Jiova yuz am, ɛn wi go lan bak bɔt aw in fet bin bɛnifit in famili. I go fayn mek wi falamakata di kayn fet we Josɛf bin gɛt!

^ par. 15 Sɔm pipul dɛn we de stɔdi di Baybul dɔn tɔk se Josɛf in brɔda dɛn bin fil se di klos we dɛn papa gi Josɛf de sho se na in naw i want fɔ gi di rayt we di fɔs pikin fɔ gɛt. Dɛn bin no se Josɛf na di fɔs bɔy pikin we Jekɔb bɔn wit di uman we i bin lɛk pas ɔl in ɔda uman dɛn. Ɛn dɛn bin no bak se na dis uman fɔs i bin want fɔ mared. Apat frɔm dat, Jekɔb in fɔs bɔy pikin, we na Rubɛn, bin dɔn ledɔm wit wan pan in papa in galfrɛn dɛn. Dis tin we Rubɛn bin du, bin briŋ disgres pan Jekɔb ɛn dis bin mek i lɔs di rayt we fɔs bɔy pikin fɔ gɛt.—Jɛnɛsis 35:22; 49:3, 4.

^ par. 25 Ivin we i kam pan dis smɔl tin, di Baybul sho di kɔrɛkt mɔni we dɛn sɛl Josɛf fɔ. Sɔm tin dɛn we dɛn rayt insay Josɛf in tɛm, dɛnsɛf sho se na 20 silva mɔni dɛn bin de pe fɔ slev dɛn na Ijipt.