Гәло Пʹехәмбәртийед Дәрһәԛа Мәсиһ ль сәр Иса Һатьнә Сери?
Щаба Кʹьтеба Пироз
Бәле. Чахе Иса ль сәр әʹрде бу, гәләк пʹехәмбәртийед дәрһәԛа Мәсиһ кӧ гәрәке бьбуйа Рʹебәр у «Хьлазкьре дьнйайе», сәр ԝи һатьнә сери (Данийел 9:25; 1 Йуһʹәнна 4:14). Һәла һе паши мьрьна Иса жи, гәләк пʹехәмбәртийед дәрһәԛа Мәсиһ сәр ԝи дьһатьнә сери (Зәбур 110:1; Кʹаред Шандийа 2:34-36).
Чь те һʹәсабе хәбәра «Мәсиһ»?
Хәбәра Ибрани «Мәшийах» (Мәсиһ) у хәбәра Йунани «Кʹристос» тенә һʹәсабе «Рʹункьри». Ләма жи «Иса Мәсиһ» те һʹәсабе «Исайе Рʹункьри».
Ԝәʹде бәре, чахе мәрьвәк бона шьхӧләки мәхсус дьһатә кʹьфшкьрьне, рʹун дьрʹетьн сәр сәре ԝи (Ԛануна Кʹаһинтийе 8:12; 1 Самуйел 16:13). Хԝәде, Иса кʹьфш кьр бона шьхӧләки мәхсус у һʹӧкӧмәтийа мәзьн да дәсте ԝи (Кʹаред Шандийа 2:36). Ле дәԝса рʹун, Хԝәде бь рʹӧһʹе пироз әԝ кʹьфш кьр (Мәтта 3:16).
Гәло пʹехәмбәртийед дәрһәԛа Мәсиһ дькарьбун сәр чәнд мәрийа бьһатана сери?
На. Чаԝа хәзед тʹьлийа, тʹәне мәрьвәки әʹйан дькьн, ӧса жи пʹехәмбәртийед Кʹьтеба Пироз әʹйан дькьн кӧ Мәсиһ тʹәне йәк ә. Ле Кʹьтеба Пироз дьбежә, ԝәки «мәсиһ у пʹехәмбәред дәрәԝ ԝе дәрен, нишан у кʹәрәмәтед мәзьн бькьн, кӧ бькарьбьн бьжартийед Хԝәде жи бьхальфиньн» (Мәтта 24:24).
Гәло рʹаст ә кӧ Мәсиһ ԝе паше әʹйан бә?
На. Кʹьтеба Пирозда һатьбу пʹехәмбәртикьрьне, ԝәки Мәсиһ ԝе жь рʹькʹьнийата Даԝьд Пʹадша бә (Зәбур 89:3, 4). Ле дьԛәԝьмә сала 70-да Д.М. чахе Рʹомайа Оршәлим зәфт кьрьн, навньвисаред Щьһуди, кʹижан кӧ дькарьбун рʹькʹьнийата Даԝьд әʹйан кьрана, һатьбун кʹӧтакьрьне. a Жь ԝи чахи тʹӧ кәс нькарә избат кә, ԝәки әԝ жь рʹькʹьнийата Даԝьд Пʹадша йә. Чахе Иса ль сәр әʹрде бу әв навньвисаред рʹькʹьнийата һе һәбун. Бь ԝан ньвисара һәла һе дьжмьнед Иса жи фәʹм дькьрьн, ԝәки әԝ жь рʹькʹьнийата Даԝьд ә (Мәтта 22:41-46).
Кʹьтеба Пирозда чьԛас пʹехәмбәртийед дәрһәԛа Мәсиһ һатьнә ньвисаре?
Чәтьн ә бежьн, ԝәки чьԛас пʹехәмбәртийед Мәсиһва гьредайи, Кʹьтеба Пирозда ньвисар ьн. Гава зәлал ә кӧ ньвисарәкә Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа Мәсиһ пʹехәмбәртийе дькә, диса жи ньһерʹандьна мәрийа дәрһәԛа ве йәке, кӧ чьԛас пʹехәмбәрти дькʹәвьнә нава ве ньвисаре жь һәв щӧдә дьбә. Мәсәлә Ишайа 53:2-7-да чәнд тьшт тенә готьне дәрһәԛа Мәсиһ. Һьнәк дьфькьрьн, ԝәки әԝ ньвисар пʹехәмбәртик ә, ле һьнәк жи һʹәсаб дькьн кӧ ньвисаред ван рʹеза чәнд пʹехәмбәрти нә.
Һьнә пʹехәмбәртийед дәрһәԛа Мәсиһ, кӧ сәр Иса һатьнә сери
Пʹехәмбәрти |
Кʹидәре ньвисар ә |
Ча һатә сери |
---|---|---|
Жь рʹькʹьнийата Бьраһим бә |
Дәстпебун 22:17, 18 |
|
Жь рʹькʹьнийата Исһаԛе кӧрʹе Бьраһим бә |
Дәстпебун 17:19 |
|
Жь бәрәка Щьһуда бе буйине |
Дәстпебун 49:10 |
|
Жь рʹькʹьнийата Даԝьд Пʹадша бә |
Ишайа 9:7 |
|
Жь ԛизәкә бькʹьр бе буйине |
Ишайа 7:14 |
|
Бәйтләһʹмеда бе буйине |
Миха 5:2 |
|
Сәр ԝи бе готьн Иммануйел b |
Ишайа 7:14 |
|
Дәстпебуна ԝи мәхсус нибә |
Ишайа 53:2 |
|
Паши буйина ԝи зарʹ ԝе бенә ԛьрʹкьрьне |
Йерәмйа 31:15 |
|
Ԝе жь Мьсьре бе газикьрьне |
Һосәйа 11:1 |
|
Сәр ԝи ԝе бе готьне Ньсрәти c |
Ишайа 11:1 |
|
Пешийа ԝи ԝе ԛасьд бе шандьне |
Малахи 3:1 |
|
Сала 29 Д.М.-да һатә кʹьфшкьрьне ча Мәсиһ d |
Данийел 9:25 |
|
Хԝәде ԝе ԝи ча кӧрʹе хԝә ԛәбул кә |
Зәбур 2:7 |
Кʹаред Шандийа 13:33, 34 |
Һьндава мала Хԝәдеда хирәт бә |
Зәбур 69:9 |
|
Ԝе мьзгинийа хере әʹлам кә |
Ишайа 61:1 |
|
Хьзмәта ԝи Щәлиледа ча рʹонайикә мәзьн бә |
Ишайа 9:1, 2 |
|
Мина Муса ԝе кʹәрәмәта бькә |
Ԛануна Дӧщари 18:15 |
Кʹаред Шандийа 2:22 |
Мина Муса ԝе дәрһәԛа Хәбәра Хԝәде хәбәр дә |
Ԛануна Дӧщари 18:18, 19 |
|
Ԝе гәләка ԛәнщ кә |
Ишайа 53:4 |
|
Ԝе дина мәрийа нәкʹьшинә сәр хԝә |
Ишайа 42:2 |
|
Ԝе һьндава бәләнгазада рʹәʹм бә |
Ишайа 42:3 |
|
Һәԛийа Хԝәде ԝе әʹйан кә |
Ишайа 42:1, 4 |
|
Ԝе Ширәткʹаре Пʹьрʹ Баш бә |
Ишайа 9:6, 7 |
|
Ԝе наве Йаһоԝа әʹлам кә |
Зәбур 22:22 |
|
Ԝе бь мәсәла хәбәр дә |
Зәбур 78:2 |
|
Рʹебәр |
Данийел 9:25 |
|
Гәләк ԝе баԝәрийа хԝә ԝи нәйньн |
Ишайа 53:1 |
|
Ԝе бьбә кәвьре лькʹӧмандьне |
Ишайа 8:14, 15 |
|
Мәрьв ԝе ԝи инкʹар кьн |
Зәбур 118:22, 23 |
Кʹаред Шандийа 4:10, 11 |
Бе мәʹни ԝе бе нәфрʹәткьрьне |
Зәбур 69:4 |
|
Ԝе ль сәр щәʹшьке бькʹәвә Оршәлиме |
Зәкәрйа 9:9 |
|
Зарʹ ԝе пәсьна бьдьнә ԝи |
Зәбур 8:2 |
|
Ԝе бь наве Йаһоԝа бе |
Зәбур 118:26 |
|
Һәвале ԝийи незик ԝе нәмамийа ԝи бькә |
Зәбур 41:9 |
|
Бь 30 зиви ԝе бе фьротане e |
Зәкәрйа 11:12, 13 |
|
Һәвал ԝе ԝи бьһельн |
Зәкәрйа 13:7 |
|
Шәʹдед дәрәԝ ԝе мьԛабьли ԝи дәрен |
Зәбур 35:11 |
|
Ԝе хԝә кәр кә бәр мәрьвед кӧ ԝи нәһәԛ бькьн |
Ишайа 53:7 |
|
Ԝе тʹуйи ԝи бькьн |
Ишайа 50:6 |
|
Ԝе ль сәре ԝи хьн |
Миха 5:1 |
|
Ԝе ԝи бьдьнә бәр ԛамчийа |
Ишайа 50:6 |
|
Ԝе щаба ԝан нәдә, йед кӧ һʹьщуми сәр ԝи кьн |
Ишайа 50:6 |
|
Сәрԝеред дәԝләте ԝе тʹәвайи мьԛабьли ԝи дәрен |
Зәбур 2:2 |
|
Ԝе дәст-ньгед ԝи стунева мьх кьн |
Зәбур 22:16 |
|
Сәр кʹьнще ԝи ԝе пʹәшк бавежьн |
Зәбур 22:18 |
|
Ԝе ԝи ча гӧнәкʹар һʹәсаб кьн |
Ишайа 53:12 |
|
Ԝе ԛәрфа ԝи бькьн |
Зәбур 22:7, 8 |
|
Бона гӧнәкʹара ԝе бьчәрчьрә |
Ишайа 53:5, 6 |
1 Пәтрус 2:23-25 |
Ӧса ԝе бе кʹьфше, кӧ те бежи Хԝәде әԝ һиштийә |
Зәбур 22:1 |
|
Ԝе сьркә у шәрава зьрав тʹәвкьри бьдьнә ԝи |
Зәбур 69:21 |
|
Пешийа мьрьне ԝе тʹи бә |
Зәбур 22:15 |
|
Рʹӧһʹе хԝә ԝе бьдә дәсте Хԝәде |
Зәбур 31:5 |
|
Жийина хԝә ԝе бәрва бьдә |
Ишайа 53:12 |
|
Жийина хԝә ԝе ча кʹьрин бьдә, сәва кӧ гӧнә бьдә һьлдане |
Ишайа 53:12 |
|
Тʹӧ һʹәстуйед ԝи ԝе нәйенә шкенандьне |
Зәбур 34:20 |
|
Кʹеләка ԝи ԝе ԛӧл кьн |
Зәкәрйа 12:10 |
|
Бал мәрьвәки дәԝләти ԝе бе дәфьнкьрьне |
Ишайа 53:9 |
|
Жь мьрьне ԝе рʹабә |
Зәбур 16:10 |
Кʹаред Шандийа 2:29-31 |
Дәԝса йе нәмам, кәсәки дьн ԝе бе бьжартьне |
Зәбур 109:8 |
Кʹаред Шандийа 1:15-20 |
Ль мьле Хԝәдейи рʹасте ԝе рʹуне |
Зәбур 110:1 |
Кʹаред Шандийа 2:34-36 |
a Әнсиклопедийа «McClintock and Strong’s Cyclopedia» ӧса дьбежә: «Бешьк, навньвисаред рʹькʹьнийатайә бәрәкед Ибранийа у малбәтед ԝан, ԝәʹде зәфткьрьна Оршәлиме һатьбун кʹӧтакьрьне, нә кӧ пешийа ве йәке».
b Наве Ибранийә Иммануйел, кʹижан кӧ те һʹәсабе «Хԝәде тʹәви мә йә», дьдә кʹьфше ԝәки рола Иса ча Мәсиһ чьда бу. Жийина ԝийә сәр әʹрде у кьред ԝийи ԛәнщ, избат дькьн, ԝәки Хԝәде тʹәви хьзмәткʹаред хԝә бу (Луԛа 2:27-32; 7:12-16).
c Ча те кʹьфше, хәбәра «Ньсрәти» жь хәбәра Ибранийә «нетсер» пешда һатийә, чь кӧ те һʹәсабе «чʹил».
d Сәва кӧ һе зедә пебьһʹәсьн дәрһәԛа хроноложийа Кʹьтеба Пироз, йа сала 29 Д.М., чахе Мәсиһ һат, бьньһерʹьн готар «Пʹехәмбәртийа Данийел Дәрһәԛа Һатьна Иса Мәсиһ».
e Әв пʹехәмбәрти кʹьтеба Зәкәрийада ньвисар ә, ле Мәтта дьбежә кӧ әԝ пʹехәмбәрти «бь заре Йерәмийа пʹехәмбәр» һатийә готьне (Мәтта 27:9). Дьԛәԝьмә Кʹьтеба Йерәмийа кʹьтеба пешьн бу пʹаред Ньвисаред Пирозда, йед кӧ дьһатьнә навкьрьне «Пʹехәмбәр» (Луԛа 24:44). Ләма жи чахе Мәтта дьда хәбате хәбәра «Йерәмийа», бь ве йәке әԝи дәрһәԛа һʹәму кʹьтеба дьгот, нава кʹижанада бу ӧса жи кʹьтеба Зәкәрийа.