Inuit ilaat inuunermin­nik pitsan­ngorsaaniarlutik avit­tar­put, al­lal­li aap­pariigin­nar­nis­sar­tik sulis­sutigigaluarlugu aap­parmin­nit najorumaneqarun­naar­tar­put. Qanorluun­niit ik­kaluar­pat avis­simasut amerlanersaat misigisar­put avin­nerup kingor­na inuuniar­neq ilimagisamit saper­nar­nerusoq. Aveq­qam­meruit imaas­sin­naavoq aatsaat taama misigis­sutsik­kut tatineqar­tigisutut misigisutit. Avin­nermut tun­ngatil­lugu unam­miniar­nar­tunik aaq­qiiniar­nin­nut siun­nersuutit atoriaan­naasut Biibilimeersut iluaqutigisin­naavatit.

Aningaasaqar­nik­kut ajor­nar­torsiuteqar­neq, meeq­qanik perorsaaniar­neq kiserlior­nerlu pis­sutigalugit misigis­sutsik­kut tatineqar­neq ar­tor­nar­torujus­suusin­naal­lunilu misigis­sutsit nikal­lor­nar­tut imaalial­laan­naq qaangeruminaas­sin­naap­put. Maan­na toquk­kut qimagutereersoq tar­nip pis­susiinik ilisimasalik Judith Wal­lerstein naaper­torlugu inuit ilaasa avin­nermik kingor­na ukior­pas­suit qaangiutereeraluar­tut sumigin­nak­katut sus­sarineqan­ngitsutul­lu misigisarlutil­lu “inuuneq naaper­tuil­luan­ngitsutut, pakatsinar­tutut kiserlior­nar­tutul­lu” isigisar­paat.

ILIUUSERISIN­NAASATIT

• An­naasatit aliasuutigisak­kit. Imaas­sin­naavoq inooqatigisimasat sulilu asasat maqaasigit. Im­maqa pil­luaal­lusi aap­pariis­simagaluarlusi aap­pariin­nis­sin­ni pil­luar­nerup misigerusus­simasaraluavit misigin­ngitsoor­nera aliasuutigivat. (Us­satit 5:18) ‘Qiasar­nerit’ kan­ngusuutigis­san­ngilat. — Oqaluus­sisar­tup oqaasii 3:1, 4.

•   Im­minut mat­tuteqinak. Aliasun­nermi kisimiin­nis­saq pisariaqar­tin­neqar­tar­poq, pif­fis­samili sivisuumi al­lanit avis­saarsimaneq silatusaar­nerun­ngilaq. (Us­satit 18:1) Ikin­ngutitit peqatigigaangak­kit nuan­nersunik oqaluuserin­nit­tarit. Pis­sutis­saqarluaraluarlutit aap­parisimasat isor­nar­torsiorajuk­kuk­ku al­lat ilin­nit ajat­tor­tuulersin­naavatit. Aveq­qam­mersimaguit pingaarutilin­nil­lu aalajangigas­saqaruit inum­mut tatigisan­nut, kinaas­susersior­nani pis­sutsinik naliliisin­naasumut, siun­nersor­tik­kuit silatusaas­saatit.

• Peq­qis­suuniar­tuarit. Amerlaner­tigut avin­neq timimut, soorlu aap naqitsinerata qaf­fasip­pal­laaler­neratigut niaqorlorujus­suar­taler­nik­kul­luun­niit, sun­niuteqar­tar­poq. Peq­qin­nar­tunik nerisarlutil­lu timersor­tarlutil­lu naam­mat­tumik sinit­tarit. — Efesosimiut 5:29.

• Pigisatit aap­parisimasan­nut kamaam­mis­sutigisar­tak­katit, imaluun­niit pisariaqar­tik­kun­naak­katit, igik­kit al­lak­kial­li pingaarutil­lit pigiin­narlugit. Pigisatit, soorlu ul­lormi katif­fim­mi as­silisat, aliasuutigisaleruk­kit poor­toriarlugit qitor­nan­nut kingor­nutas­san­ngorlugit toq­qorsin­naavatit.

• Nikal­lor­nar­tumik eq­qarsar­naveersaar­tarit. Olga, uimi al­lasioreer­nerata kingor­na avit­toq, im­minut ima aperiuar­poq: “Aviliara uan­nit qanoq pitsaanerutigigami?” Olgal­li kingusin­nerusuk­kut nas­suer­neratut taamatut nikal­lor­nar­tumik eq­qarsar­tar­neq ‘nikal­lungasumik anersaaqaler­nermik’ kinguneqarsin­naavoq. — Us­satit 18:14, NW.

  Amerlasuut eq­qarsaatimin­nik al­lat­tuisar­ner­tik eq­qarsaq­qis­saar­nis­samin­nut eq­qarsaatimin­nil­lu aqutsinis­samin­nut iluaqutigisimavaat. Taamaalior­tareeruit eq­qarsaatitit nikal­lor­nar­tut nuan­naaler­nar­tumik eq­qarsaatinut nutaanut saatin­niak­kit. (Efesosimiut 4:23) As­sersuutit marluk uku eq­qarsaatigik­kit:

  Nikal­lor­nar­toq: Aap­parma al­lasior­neranut nam­mineq pisuuvunga.

  Nuan­naaler­nar­toq: Kuk­kus­sutik­ka pis­sutigiin­narlugit aap­para al­lasior­tus­saan­ngilaq.

  Nikal­lor­nar­toq: Ukiut piuk­kun­narserut­torfik­ka angum­mut uan­nut tul­luan­ngitsumut atulus­sin­nar­pak­ka.

  Nuan­naaler­nar­toq: Pereersut isiginiar­nagit siumut isiginiar­neruguma pil­luar­nerus­saanga.

• Oqaaserineqar­tut ajual­lan­nar­tut soqutigin­ngitsuusaar­tak­kit. Ikin­ngutivit ilaqut­tavil­luun­niit ajun­ngitsumik isumaqarlutik im­maqa ajual­lan­nar­tunik imaluun­niit eq­qun­ngitsunik soorlu imaat­tunik oqarfigis­savaatsit: ‘Ilin­num­mi piuk­kun­nan­ngereerami’ imaluun­niit ‘Guutip avin­nerit uumigai’. * Biibilimi ima siun­nersuuteqar­nera pis­sutis­saqarluar­poq: ‘Inuit oqaluuserisaat nalingin­naat uum­mam­miuginiar­pal­laas­san­ngilatit.’ (Oqaluus­sisar­tup oqaasii 7:21, 1900) Mar­tina, sior­naak avis­simasoq, ima oqar­poq: “Oqaaserineqar­tut ajual­lan­nar­tut eq­qarsaatiginagit Guutitut pis­sutsinut isigin­nit­taaseqar­niar­tar­punga. Taas­suma eq­qarsaatai uagut eq­qarsaatitsin­nit qutsin­nerup­put.” — Esaja 55:8, 9.

• Guutimut qinugit. Taas­suma kif­far­tor­tini, ingam­mik ajor­nar­torsiungaarfim­min­ni, ‘isumakuluutimik tamaasa nam­minerminut pisin­nis­saan­nut’ kajumis­saar­pai. — 1 Petrusi 5:7.

Juliana, ukiuni aq­qanilin­ni katisimasimasoq, ima oqar­poq: “Qimaq­qunanga uin­nut kimigiiser­punga. Qimam­mangali uiga ar­narlu nuuf­figisaa kamaatingaar­pak­ka.” Avis­simasut amerlasuut aap­parisimasar­tik  ukior­pas­suit qaangium­mata qimareersimagaluarlugu kamaat­tar­paat. At­taveqaqatigiikulasariaqar­pul­li, ingam­mik meeraqarunik.

ILIUUSERISIN­NAASATIT

• Aap­parisimasan­nut inus­siar­nersuuniarit. Pis­sutsit pisariaqar­tut isiginiar­nerusak­kit, oqaasialun­nguit atorlugit oqalut­tarit eq­qar­tor­niagarlu ingerlaan­naq eq­qaasarlugu. Taamaalior­nerup eq­qis­sinermut iluaqutaasar­nera amerlasuut misigisimavaat. — Romamiut 12:18.

• Kamas­saarer­palut­tumik oqalun­naveersaar­tarit. Ingam­mik mamiasaar­neqar­tutut misigigaangavit Biibilimi siun­nersuutitsialak una maleruar­taruk­ku pitsaas­saaq: “Oqalun­nerminik ingasaas­sinaveersaar­toq ilisimasaqar­tuuvoq.” (Us­satit 17:27) Oqaloqatigiin­neq ilorraap tungaanut saatsis­sin­naan­ngik­kuk­ku ima oqarsin­naavutit: “Oqaaserisatit eq­qarsaatigeq­qaar­tariaqarak­kit kingusin­nerusuk­kut oqaloqatigiis­sin­naavugut.”

• Ajor­nan­ngip­pat nam­mineq al­lak­kiaatisi im­mik­koor­tit­tarsigit. Al­lak­kiat inatsisinut, aningaasaqar­nermut peq­qis­sutsimul­luun­niit tun­ngasuusin­naap­put.

Mariap avin­nermik kingor­na qanoq pisoqarsimanera ima oqalut­tuaraa: “Paniga nukarleq qiaan­naavil­lunilu sinif­fim­mi quisooq­qit­taler­poq. Paniga angajul­leq misigis­sutsiminik iser­tuiniarsarivoq, pisumil­li nikal­lungas­sutigin­nit­toq malugaara.” Imaas­sin­naavoq meeq­qavit pisariaqar­titsiner­paaf­fian­ni ikior­nis­saan­nut pif­fis­saqan­ngin­nerit misigis­sutsik­kul­luun­niit nukis­saqan­ngin­nerit aliasuutigigit.

ILIUUSERISIN­NAASATIT

• Meeq­qatit misigis­sutsit pil­lugit ilin­nik oqaloqateqar­tar­nis­saan­nut kajumis­saak­kit, naak taman­na ‘isumaatsumik oqalun­nermik’ kinguneqarsin­naagaluar­toq. — Jobi 6:2, 3.

• Angajoq­qaatut meeq­qatul­lu at­taveqar­nersi at­tatiin­narsiuk. Misigis­sutsik­kut tapersersor­neqar­nis­san­nik pisariaqar­titsigaluarlutit meeq­qal­lu taamaalior­nis­saminut piumas­suseqaraluar­toq, meeq­qan­nut inersimasut ajor­nar­torsiutaat pil­lugit ikioq­qunerit naaper­tuil­luar­nerunanilu peq­qin­nan­ngilaq. (1 Korinthimiut 13:11) Meeq­qat iser­tuus­sas­saanik oqalut­tuut­tar­naguluun­niit ilin­nik aap­parisimasan­nil­lu isumaqatigiis­sitsiniar­tar­tutut oqariar­tor­titatul­luun­niit ator­tas­san­ngilat.

• Meeq­qat aaq­qis­suus­saasumik inuuneqar­tiguk. Pitsaas­saaq meeraq najuk­kamini najugaqaan­narsin­naap­pat meeq­qal­lu inuunera an­ner­tuumik al­lan­ngor­tin­neqan­ngip­pat, sulili pingaaruteqar­neruvoq anersaak­kut sam­misar­tagaqar­tuar­nis­saq, soorlu Biibilimik atuar­tuar­nis­saq ilaqutariit­tul­lu Guutimut kif­far­toqatigiit­tuar­nis­saq. — 5 Mosesi 6:6-9.

Avin­nerit qaangersin­naavat. Melis­sa ukiuni 16-ini katisimasimasoq ima oqar­poq: “Avik­kat­ta ima eq­qarsar­punga: ‘Inuunin­ni taama pisoqar­nis­saa ilimagisiman­ngik­kaluar­para.’” Maan­nali avis­simagaluarluni nalerisimaarluni inuuvoq. Ima nangip­poq: “Pereersunik al­lan­ngor­titsiniarun­naarama nuan­naar­nerujus­suan­ngor­punga.”