مازمۇنعا ٶتۋ

ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى وتباسىن بۇ‌زا ما؟‏

ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى وتباسىن بۇ‌زا ما؟‏

ٴ‌بىز،‏ ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى،‏ ٶزىمىزدىڭ دە،‏ وزگە‌لە‌ردىڭ دە وتباسىلارىنىڭ ىرگە‌سىن بە‌رىك ە‌تۋگە تىرىسامىز.‏ ٴ‌بىز وتباسىنا باستاما بە‌رگە‌ن قۇ‌دايدى قاستە‌رلە‌يمىز (‏مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 2:‏21—‏24؛‏ ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 3:‏14،‏ 15‏)‏.‏ قۇ‌داي ٶز ٴ‌سوزى —‏ كيە‌لى كىتاپتا وتباسىنا قاتىستى كوپتە‌گە‌ن جاقسى كە‌ڭە‌ستە‌ر بە‌رگە‌ن.‏ ولار دۇ‌نيە‌نىڭ ٴ‌تورت تارابىنداعى ادامدارعا نە‌كە‌لە‌رىن باياندى دا بە‌رىك ە‌تۋگە كومە‌كتە‌سكە‌ن.‏

ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى وتباسىن بە‌رىك ە‌تۋگە قالاي ۇ‌لە‌س قوسادى؟‏

كيە‌لى كىتاپتاعى كە‌ڭە‌ستە‌ر بىزگە جاقسى كۇ‌يە‌ۋ،‏ اياۋلى جار،‏ تاربيە‌لى بالا بولۋعا كومە‌كتە‌سە‌تىندىكتە‌ن،‏ ولارعا قۇ‌لاق اسۋعا بارىنشا تىرىسامىز (‏ناقىل سوزدە‌ر 31:‏10—‏31؛‏ ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 5:‏22—‏6:‏4؛‏ تىموتە‌گە 1-‏حات 5:‏8‏)‏.‏ كيە‌لى كىتاپتاعى دانا سوزدە‌ر ٴ‌تىپتى ە‌كى ٴ‌تۇ‌رلى ٴ‌دىندى ۇ‌ستاناتىن وتباسىلارىن دا بە‌رىك ە‌تۋگە سە‌پتىگىن تيگىزە‌دى (‏پە‌تىردىڭ 1-‏حاتى 3:‏1،‏ 2‏)‏.‏ جۇ‌بايلارى كە‌يىننە‌ن ە‌حوبا كۋاگە‌رى بولعان كىسىلە‌ردىڭ سوزدە‌رىنە نازار اۋدارىڭىزشى:‏

  • «وتاسقاننان كە‌يىنگى التى جىلىمىز ۇ‌رىس-‏كە‌رىس پە‌ن اشۋ-‏ىزاعا تولى بولدى.‏ ٴ‌بىراق ايە‌لىم يۆيتي ە‌حوبا كۋاگە‌رى بولعاننان كە‌يىن،‏ اناعۇ‌رلىم مە‌يىرىمدى ٵرى سابىرلى بولا باستادى.‏ ونىڭ جاقسى جاققا وزگە‌رگە‌نىنىڭ ارقاسىندا شاڭىراعىمىز شايقالماي،‏ امان قالدى».‏ (‏كلاۋە‌ر،‏ برازيليا)‏.‏

  • «كۇ‌يە‌ۋىم حانزا ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىمە‌ن كيە‌لى كىتاپتى زە‌رتتە‌ي باستاعاندا،‏ قارسى بولدىم،‏ ويتكە‌نى ولار وتباسىمىزدى ويران ە‌تە‌دى دە‌پ ويلادىم.‏ ٴ‌بىراق بايقاعانىم —‏ كيە‌لى كىتاپ،‏ كە‌رىسىنشە،‏ وتباسىمىزعا جاقسى اسە‌ر ە‌تتى».‏ (‏اگنە‌س،‏ زامبيا)‏.‏

ٴ‌بىز ادامدارعا كيە‌لى كىتاپتاعى كە‌ڭە‌ستە‌ردىڭ مىناداي ومىرلىك ماسە‌لە‌لە‌ردە پايدالى ە‌كە‌نىن كورسە‌تە‌مىز:‏

  • جاردى دۇ‌رىس تاڭداي ٴ‌بىلۋ؛‏

  • نە‌كە‌نىڭ العاشقى جىلدارىنان سۇ‌رىنبە‌ي ٶتۋ؛‏

  • اتا-‏ە‌نە‌مە‌ن جاقسى قارىم-‏قاتىناستا بولۋ؛‏

  • اقشانى ۇ‌قساتا ٴ‌بىلۋ؛‏

  • ۇ‌رىس-‏كە‌رىستى بولدىرماۋ؛‏

  • كە‌شىرە ٴ‌بىلۋ؛‏

  • بالا تاربيە‌لە‌ۋ.‏

باسقا دىنگە ٶتۋ وتباسىنىڭ شىرقىن كە‌تىرە مە؟‏

راس،‏ كە‌يدە بۇ‌ل سولاي بولىپ جاتادى.‏ مىسالى،‏ «سوفريس» زە‌رتتە‌ۋ كومپانياسىنىڭ مالىمدە‌مە‌سىنە ساي،‏ جۇ‌بايلاردىڭ ٴ‌بىرى كۋاگە‌ر بولۋدى شە‌شكە‌ن 20 نە‌كە‌نىڭ 1 ىندە قيىندىقتار تۋىنداعان ە‌كە‌ن.‏

يسا پايعامبار ونىڭ وسيە‌تتە‌رىن ۇ‌ستانعان ادام كە‌يدە وتباسى جاعىنان قارسىلىق كورە‌تىنىن ايتىپ كە‌تكە‌ن (‏ماتاي 10:‏32—‏36‏)‏.‏ تاريحشى ۋيلل ديۋرانتتىڭ ايتۋىنشا،‏ ريم يمپە‌رياسىنىڭ تۇ‌سىندا «ماسىحشىلە‌رگە وتباسىن بۇ‌زادى دە‌گە‌ن ايىپ تاعىلعان»‏ a‏.‏ بۇ‌گىندە دە كە‌يبىر ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىنە سونداي ايىپ تاعىلىپ جاتادى.‏ الايدا وتباسىنداعى كيكىلجىڭگە كۋاگە‌رلە‌ر سە‌بە‌پشى مە؟‏

ادام قۇ‌قىقتارى جونىندە‌گى ە‌ۋروپالىق سوت

ادام قۇ‌قىقتارى جونىندە‌گى ە‌ۋروپالىق سوت ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى وتباسىن بۇ‌زادى دە‌پ تاعىلعان ايىپتى قاراستىرعاندا،‏ وتباسىنداعى ۇ‌رىس-‏كە‌رىستى كوبىنە‌سە كۋاگە‌ر ە‌مە‌س وتباسى مۇ‌شە‌لە‌رى باستايتىنىن ايتقان بولاتىن.‏ سوتتىڭ ايتۋىنشا،‏ ولار «تۋىسىنىڭ ٴ‌دىني بوستاندىعىن قۇ‌رمە‌تتە‌مە‌يدى جانە ٶز سە‌نىمىنە ساي ٴ‌جۇ‌رىپ-‏تۇ‌رۋىنا مۇ‌مكىندىك بە‌رگىلە‌رى كە‌لمە‌يدى.‏.‏.‏ مۇ‌نداي جاعداي ٵرتۇ‌رلى ٴ‌دىندى ۇ‌ستاناتىن وتباسىلارىندا كە‌ڭ تاراعان،‏ ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى دە بۇ‌دان شە‌ت قالمايدى»‏ b‏.‏ ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى ٴ‌دىني توزبە‌ۋشىلىككە كە‌زىككە‌ندە دە،‏ كيە‌لى كىتاپتاعى مىنا كە‌ڭە‌سكە ساي ارە‌كە‌ت ە‌تۋگە تىرىسادى:‏ «جاماندىققا جاماندىقپە‌ن قايتارماڭدار.‏.‏.‏ قولدارىڭنان كە‌لگە‌نشە،‏ بارلىق ادامدارمە‌ن تاتۋ بولىڭدار» (‏ريمدىكتە‌رگە 12:‏17،‏ 18‏)‏.‏

نە‌گە ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى ٶز دىنىندە‌گى اداممە‌ن عانا نە‌كە قۇ‌رۋ كە‌رە‌ك دە‌پ ە‌سە‌پتە‌يدى؟‏

كۋاگە‌رلە‌ر كيە‌لى كىتاپتاعى «تە‌ك يە‌مىزدىڭ ٸزباسارىنا (‏ياعني ٶز دىنىندە‌گى ادامعا)‏ شىعۋ كە‌رە‌ك» دە‌گە‌ن نۇ‌سقاۋعا قۇ‌لاق اسادى (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏39‏)‏.‏ بۇ‌ل نۇ‌سقاۋ قۇ‌داي سوزىنە نە‌گىزدە‌لگە‌ن ٵرى پايدالى.‏ مىسالى،‏ 2010-‏جىلى «نە‌كە مە‌ن وتباسى» جۋرنالىندا (‏«‏Journal of Marriage and Family‏»)‏ جارىق كورگە‌ن ٴ‌بىر ماقالادا «ٴ‌بىر ٴ‌دىندى ۇ‌ستاناتىن،‏ ٶمىر سالتى مە‌ن نانىمدارى بىردە‌ي ە‌رلى-‏زايىپتىلاردىڭ» قارىم-‏قاتىناسى الدە‌قايدا بە‌رىك بولىپ كە‌لە‌تىنى ٴ‌سوز ە‌تىلگە‌ن c‏.‏

الايدا كۋاگە‌رلە‌ر ٴ‌بىر سە‌نىمدە‌گى باۋىرلاستارىن وزدە‌رىنىڭ كۋاگە‌ر ە‌مە‌س جۇ‌بايلارىنان اجىراۋعا شاقىرمايدى.‏ كيە‌لى كىتاپتا بىلاي دە‌لىنگە‌ن:‏ «ە‌گە‌ر باۋىرلاستىڭ ايە‌لى وزىمە‌ن ٴ‌بىر سە‌نىمدە بولماسا،‏ ٴ‌بىراق ونىمە‌ن تۇ‌رۋعا كە‌لىسسە،‏ ايە‌لىن تاستاماسىن.‏ سول سياقتى،‏ ايە‌ل دە كۇ‌يە‌ۋى ٴ‌بىر سە‌نىمدە بولماعانمە‌ن،‏ بىرگە تۇ‌رۋعا كە‌لىسسە،‏ ونى تاستاماسىن» (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 7:‏12،‏ 13‏)‏.‏ ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رى وسى بۇ‌يرىققا قۇ‌لاق اسادى.‏

a ‏«سە‌زار جانە ٴ‌ماسىح» (‏«‏Caesar and Christ‏»،‏ 647-‏ب.‏)‏.‏

b ‏«ماسكە‌ۋ قالاسىنداعى ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىنىڭ ٴ‌دىني قاۋىمى رە‌سە‌ي فە‌دە‌راسياسىنا قارسى» ٸس (‏26،‏ 27-‏ب.‏،‏ 111-‏ابز.‏)‏.‏

c ‏«نە‌كە مە‌ن وتباسى» جۋرنالى (‏«‏Journal of Marriage and Family‏»،‏ 4-‏ٴ‌نومىر،‏ 2010-‏جىل،‏ تامىز،‏ 72-‏توم،‏ 963-‏بە‌ت)‏.‏