باقىتقا باستار جول
ٶمىردىڭ ٴمانىن تابۋ
ادام بالاسىن باسقا جاراتىلىستاردان ايرىقشا ەتەتىن جايتتار كوپ. مىسالى، كىتاپ جازۋ، ونەرمەن اينالىسۋ، جاڭا نارسەلەر ويلاپ شىعارۋ. ٴبىزدى ٶمىر تۋرالى تەرەڭ سۇراقتار دا قىزىقتىرادى. ولاردىڭ كەيبىرى مىنانداي: عالام نە ماقساتپەن پايدا بولعان؟ ادامدار قالاي پايدا بولدى؟ ٶمىردىڭ ٴمانى نەدە؟ بولاشاعىمىز قانداي بولماق؟
بۇل سۇراقتاردىڭ تۇبىنە جەتۋ مۇمكىن ەمەس دەپ، كەيبىر ادامدار جاۋابىن تابۋعا تىرىسپايدى دا. وزگەلەرى تىرشىلىك ەۆوليۋسيانىڭ، سوقىر پروسەستىڭ، ارقاسىندا پايدا بولعاندىقتان، مۇنداي سۇراقتار كوتەرۋدىڭ ەش ٴمانى جوق دەيدى. تاريح پەن بيولوگيا پروفەسسورى ۋيليام پروۆايننىڭ ايتۋىنشا، ەشقانداي قۇداي جوق، ادامگەرشىلىك نورمالارىنىڭ باستاماسى دا، ٶمىردىڭ ماعىناسى دا جوق.
الايدا كەيبىرەۋلەر مۇنداي كوزقاراستى دۇرىس دەپ سانامايدى. ولار عالامنىڭ ناقتى ماتەماتيكالىق زاڭدىلىقتارعا باعىناتىنىن تۇسىنەدى. سونىمەن قاتار تابيعاتتاعى جاراتىلىستاردىڭ كۇردەلىلىگى مەن عاجايىپتىعىنا تامسانادى. ٴتىپتى تابيعاتقا قاراپ جاڭا تۋىندىلاردى ويلاپ شىعارۋعا تىرىسادى. ولار تابيعاتتىڭ كۇردەلىلىگىنە ۇڭىلگەن سايىن، ونىڭ ارتىندا كەزدەيسوق پروسەسس ەمەس، اقىل-سانا يەسى تۇرعانىنا كوز جەتكىزەدى.
وسىلاي تۇجىرىم جاساعاننىڭ ارقاسىندا كەيبىر ەۆوليۋسيونيستەر ويلارىن وزگەرتتى. قازىر سولاردىڭ ەكەۋىن قاراستىرايىق.
نەيروحيرۋرگ الەكسەي مارنوۆ. «مەكتەپ مەنى اتەيزم مەن ەۆوليۋسياعا ۇيرەتتى. قۇدايعا سەنگەن ادام قاراڭعى، ساۋاتسىز سانالاتىن»،— دەيدى ول. بىراق 1990-جىلى ونىڭ كوزقاراسى وزگەرە باستادى.
«مەن كەز كەلگەن نارسەنىڭ قيسىنىن تۇسىنۋگە تىرىساتىنمىن. مەنى، اسىرەسە، ادام ميى قىزىقتىراتىن. ادامنىڭ بۇل مۇشەسىنىڭ ٴبىز تانىعان عالامداعى ەڭ كۇردەلى قۇرىلىم دەپ اتالۋى بەكەر ەمەس. بىراق وسىنداي كۇردەلى مي ٶمىر بويى ٴبىلىم مەن تاجىريبە جيناپ، ال اقىرىندا ٶلۋ ٷشىن پايدا بولعان با؟ بۇلاي بولۋى اقىلعا سيمايتىن. سودان: — ٴبىز نە ٷشىن دۇنيەگە كەلدىك؟ ٶمىردىڭ ٴمانى نەدە؟— دەپ ويلانا باستادىم. كوپ وي جۇگىرتە كەلە، جاراتۋشى بار دەگەن تۇجىرىمعا كەلدىم».
ٶمىردىڭ ٴمانىن ىزدەگەن الەكسەي كيەلى كىتاپتى زەرتتەي باستايدى. ونىڭ اداسىپ جۇرگەنىن دالەلدەۋ ٷشىن ايەلى دە (ول دا اتەيست ٵرى دارىگەر بولعان) كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋگە كىرىسەدى. قازىر ەكەۋى دە قۇدايدىڭ بارىنا نىق سەنەدى جانە جازبالاردا تۇسىندىرىلگەندەي، ونىڭ ادامزاتتى نە ماقساتپەن جاراتقانىن بىلەدى.
پلازمانى زەرتتەۋشى عالىم حۋابي ين. حۋابي ين فيزيكا سالاسىن مەڭگەرگەن جانە كوپ جىل بويى پلازمانى زەرتتەگەن. زاتتىڭ ٴتورتىنشى كۇيى بولىپ تابىلاتىن پلازما، مىسالى كۇندەگى پلازما، سانسىز كوپ ەلەكتروندار مەن وڭ يونداردان تۇرادى.
حۋابي ين بىلاي دەيدى: «تابيعاتتاعى قۇبىلىستاردى زەرتتەگەن سايىن عالىمدار ولاردىڭ بارىندە زور ٴتارتىپ بار ەكەنىن كورەدى. مۇنداي ٴتارتىپ ناقتى زاڭدىلىقتاردىڭ ارقاسىندا عانا بولا الادى. مەن: — بۇل زاڭدار قايدان پايدا بولدى؟ وشاقتاعى كىشكەنتاي وتتىڭ ٶزىن قاداعالاپ وتىرۋ قاجەت بولسا، عالامات كۇننىڭ قۋاتىن قاداعالايتىن زاڭداردى كىم ويلاپ تاپتى؟— دەپ ويلاناتىنمىن. كۇندەردىڭ كۇنىندە مەن بۇل سۇراقتىڭ قيسىندى جاۋابىن كيەلى كىتاپتىڭ العاشقى سوزدەرىنەن تاپتىم. وندا: — اۋەل باستا قۇداي اسپان مەن جەردى جاراتتى،— دەلىنگەن» (مۇسانىڭ 1-جازباسى 1:1).
شىنى كەرەك، عىلىم «قالاي؟» دەگەن سۇراقتاردىڭ كوبىسىنە جاۋاپ بەرىپ كەلەدى. مىسالى: مي جاسۋشالارى قالاي جۇمىس ىستەيدى؟ كۇن جىلۋ مەن جارىقتى قالاي بولەدى؟ بىراق الەكسەي مەن حۋابي كيەلى كىتاپتىڭ ٴبىزدى مازالايتىن «نە ٷشىن؟» دەگەن الدەقايدا ماڭىزدى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەتىنىن بايقادى. مىسالعا: جەر نە ٷشىن پايدا بولدى؟ نە ٷشىن زاڭدىلىقتارعا باعىنادى؟ ٴبىز نە ٷشىن دۇنيەگە كەلدىك؟
جەر پلانەتاسىنا قاتىستى كيەلى كىتاپتا: «[قۇداي] ونى بەكەردەن-بەكەر ەمەس، مەكەندەۋ ٷشىن جاراتقان،— دەلىنگەن (يشايا 45:18). ٴيا، قۇداي جەردى ماقسات كوزدەپ جاراتقان. كەلەسى ماقالادان ٴبىز جەر بەتىندەگى بولاشاعىمىزعا قاتىستى ٷمىت تۋرالى بىلەمىز.
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
كيەلى كىتاپ. سۇراقتار مەن جاۋاپتار
ٶمىردىڭ ٴمانى نەدە؟
ٴسىز ٶمىردىڭ ٴمانى جايلى ويلانعانسىز با؟ ٶمىردىڭ ٴمانى نەدە ەكەنىن كيەلى كىتاپ قالاي تۇسىندىرەتىنىن وقىپ كورىڭىز.
ESSENTIAL BIBLE TEACHINGS
اللا تاعالا جەردى نە ٷشىن جاراتتى؟
جەر بەتى سۇلۋلىققا تۇنىپ تۇر. ول كۇننەن ەڭ قولايلى قاشىقتىقتا، ەڭ ىڭعايلى كولبەۋ بۇرىشپەن ورنالاسقان، ٵرى ٶز وسىنەن ەڭ وڭتايلى جىلدامدىقپەن اينالادى. اللا تاعالانىڭ جەر بەسىگىمىزدى وسىلاي ەتىپ جاراتۋىنا نە سەبەپ بولدى؟
كوپ سەريالى فيلمدەر
تىرشىلىكتىڭ پايدا بولۋىنا قاتىستى كوزقاراستار
ٴتۇرلى جەردە تۇراتىن ادامدار جاراتۋشىنىڭ بار ەكەنىنە نە سەبەپتى سەنە باستاعانى تۋرالى اڭگىمەلەيدى.
