ITHOMO RĨA 32
Ũthamaki wa Ngai nĩ Ũrathana!
Ũthamaki wa Ngai waambĩrĩirie gwathana igũrũ mwaka-inĩ wa 1914. Hĩndĩ ĩyo no rĩo matukũ ma kũrigĩrĩria ma wathani wa andũ maambĩrĩirie. Nĩ kĩĩ gĩtũteithagia kũmenya ũguo? Reke tũthuthurie ũrathi wa Bibilia, maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ, na mĩtugo ĩrĩa andũ makoretwo nayo kuuma mwaka wa 1914.
1. Bibilia yarathĩte atĩa?
Ibuku rĩa Danieli rĩarathĩte atĩ Ũthamaki wa Ngai ũngĩkambĩrĩria gwathana mũthia-inĩ wa ihinda rĩĩtĩtwo “mahinda mũgwanja.” (Danieli 4:16, 17) Mĩaka mĩingĩ thutha ũcio, Jesu eetire ihinda rĩu “mahinda marĩa matuĩtwo ma ndũrĩrĩ,” na akĩonania atĩ matiathirĩte hĩndĩ ĩyo. (Luka 21:24) O ta ũrĩa tũkwĩruta, mahinda macio mũgwanja maathirire mwaka-inĩ wa 1914.
2. Thĩ ĩkoretwo ĩhaana atĩa kuuma mwaka wa 1914?
Arutwo a Jesu maamũũririe ũũ: “Nĩ kĩĩ gĩgaakorũo kĩrĩ kĩmenyithia kĩa ihinda rĩaku rĩa gũkorũo kuo na kĩa ithirĩro rĩa mũtabarĩre wa maũndũ?” (Mathayo 24:3) Jesu akĩmacokeria nĩ aarathire maũndũ maingĩ marĩa mangĩgeekĩka thutha wake kwambĩrĩria gwathana kũrĩa igũrũ arĩ Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai. Maũndũ mamwe aagwetire nĩ ta mbaara, ngʼaragu, na ithingithia. (Thoma Mathayo 24:7.) Ningĩ Bibilia nĩ yagwetete atĩ mĩtugo ya andũ “matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria” nĩ ĩngĩgatũma ũtũũro ũkorũo ũrĩ ‘mũritũ kũhiũrania naguo.’ (2 Timotheo 3:1-5) Maũndũ macio mothe nĩ makoretwo makĩoneka wega kuuma mwaka wa 1914.
3. Thĩ ĩthũkĩte ũguo nĩkĩ kuuma rĩrĩa Ũthamaki wa Ngai waambĩrĩirie gwathana?
Ihinda inini thutha wa Jesu gũtuĩka Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai, nĩ aarũire na Shaitani na ndaimono ciake kũrĩa igũrũ, na Shaitani akĩhootwo. Bibilia yugaga atĩ Shaitani “[aaharũrũkirio] thĩ, o na araika ake makĩharũrũkio hamwe nake.” (Kũguũrĩrio 12:9, 10, 12) Shaitani nĩ mũrakaru mũno tondũ nĩ oĩ atĩ nĩ akaaniinwo. Nĩ ũndũ ũcio, nĩ arehaga ruo na mathĩna thĩinĩ wa thĩ yothe, na nĩkĩo thĩ ĩthũkĩte ũguo. No Ũthamaki wa Ngai nĩ ũkaaniina mathĩna macio mothe.
THUTHURIA MAKĨRIA
Reke tũthuthurie tuone kĩrĩa gĩtũteithagia kũmenya atĩ Ũthamaki wa Ngai waambĩrĩirie gwathana mwaka-inĩ wa 1914, na tuone ũrĩa ũndũ ũcio ũratũhutia.
4. Morathi ma Bibilia nĩ matũteithagia gũkinyĩrĩra mwaka wa 1914
Ngai nĩ aatũmire Mũthamaki Nebukadineza wa Babuloni ya tene arote kĩroto kĩarĩ na ũrathi. Kuumana na kĩroto kĩu na ũrĩa Danieli aagĩtaarĩirie, nĩ tuonaga atĩ kĩahutĩtie wathani wa Nebukadineza na Ũthamaki wa Ngai.—Thoma Danieli 4:17. a
Thomai Danieli 4:20-26, mũcoke mũhũthĩre mũcoro ũrĩa wonanĩtio gũcokia ciũria ici irũmĩrĩire:
-
(A) Nebukadineza oonire kĩĩ kĩroto-inĩ gĩake?—Rora mũhari wa 20 na 21.
-
(B) Kũngĩathiire atĩa harĩ mũtĩ ũcio?—Rora mũhari wa 23.
-
(C) Kũngĩathiire atĩa mũthia-inĩ wa “mahinda mũgwanja”?—Rora mũhari wa 26.
Ũrĩa Kĩroto kĩu Kĩgiĩ Mũtĩ Kĩhutanĩtie na Ũthamaki wa Ngai
ŨRATHI (Danieli 4:20-36)
Wathani
(A) Mũtĩ mũnene
Wathani kwamba kũrũgamio
(B) “Temai mũtĩ ũcio” na mũreke “mahinda mũgwanja mahĩtũke”
Wathani gũcokio
(C) “Nĩ ũgaacokerio ũthamaki waku”
Harĩ kũhinga kwa mbere kwa ũrathi ũcio-rĩ . . .
-
(D) Mũtĩ ũcio warũgamĩrĩire ũ?—Rora mũhari wa 22.
-
(E) Wathani wake waambire kũrũgamio atĩa?—Thomai Danieli 4:29-33.
-
(F) Gwathiire atĩa harĩ Nebukadineza mũthia-inĩ wa ‘mahinda marĩa mũgwanja’?—Thomai Danieli 4:34-36.
KŨHINGA KWA MBERE
Wathani
(D) Nebukadineza, Mũthamaki wa Babuloni
Wathani kwamba kũrũgamio
(E) Nebukadineza kũũrũo nĩ meciria make thutha wa mwaka wa 606 M.M.M., na kũremwo nĩ gwathana kwa ihinda rĩa mĩaka mũgwanja
Wathani gũcokio
(F) Nebukadineza gũcokererũo nĩ meciria make na kwambĩrĩria gwathana rĩngĩ
Harĩ kũhinga gwa kerĩ kwa ũrathi ũcio-rĩ . . .
-
(G) Mũtĩ ũcio warũgamĩrĩire a?—Thomai 1 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 29:23.
-
(H) Wathani wao waambire kũrũgamio atĩa? Tũmenyaga atĩa atĩ wathani ũcio no warũgamĩtio rĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ?—Thomai Luka 21:24.
-
(I) Wathani ũcio wacokirio rĩ na wacokeirio kũ?
KŨHINGA GWA KERĨ
Wathani
(G) Athamaki a Isiraeli arĩa maarũgamĩrĩire wathani wa Ngai
Wathani kwamba kũrũgamio
(H) Jerusalemu kwanangwo, na wathani wa athamaki a Isiraeli kũrũgamio kwa ihinda rĩa mĩaka 2,520
Wathani gũcokio
(I) Jesu kwambĩrĩria gwathana kũrĩa igũrũ arĩ Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai
Mahinda mũgwanja maigana atĩa?
Icunjĩ imwe cia Bibilia nĩ itũteithagia gũtaũkĩrũo nĩ icunjĩ ingĩ cia Bibilia. Kwa ngerekano, ibuku rĩa Kũguũrĩrio riugaga atĩ mahinda matatũ na nuthu maiganaine na thikũ 1,260. (Kũguũrĩrio 12:6, 14) Mahinda mũgwanja nĩ mahinda matatũ na nuthu maita merĩ, kana thikũ 2,520. Rĩmwe Bibilia nĩ ĩhũthagĩra mũthenya ũmwe kũrũgamĩrĩra mwaka ũmwe. (Ezekieli 4:6) Ũguo nĩguo gũtariĩ harĩ mahinda mũgwanja marĩa magwetetwo ibuku-inĩ rĩa Danieli. Marũgamĩrĩire mĩaka 2,520.
5. Thĩ nĩ ĩcenjetie kuuma mwaka wa 1914
Jesu nĩ aarathĩte maũndũ marĩa mangĩgekĩka thĩinĩ wa thĩ thutha wake gũtuĩka Mũthamaki. Thomai Luka 21:9-11, mũcoke mwarĩrĩrie kĩũria gĩkĩ:
-
Nĩ maũndũ marĩkũ harĩ macio wonete magĩkĩka kana ũkaigua ũhoro wamo?
Mũtũmwo Paulo nĩ aataarĩirie ũrĩa andũ mangĩgakorũo mahaana matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria ma wathani wa andũ. Thomai 2 Timotheo 3:1-5, mũcoke mwarĩrĩrie kĩũria gĩkĩ:
-
Nĩ mĩtugo ĩrĩkũ harĩ ĩyo wonete andũ marĩ nayo ũmũthĩ?
6. Gũkorũo atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ ũrathana nĩ kwagĩrĩirũo gũtũtindĩka kuoya ikinya
Thomai Mathayo 24:3, 14, mũcoke mwarĩrĩrie ciũria ici:
-
Nĩ wĩra ũrĩkũ wa bata ũrarutwo thĩinĩ wa thĩ ũronania atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ ũrathana?
-
Ũngĩka atĩa nĩguo ũhote kũnyitanĩra wĩra-inĩ ũcio?
Ũthamaki wa Ngai rĩu nĩ ũrathana, na mũthenya waguo wa gwathana thĩinĩ wa thĩ yothe ũrĩ hakuhĩ. Thomai Ahibirania 10:24, 25, mũcoke mwarĩrĩrie kĩũria gĩkĩ:
-
Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa “o ũrĩa [tũrona] mũthenya ũcio ũgĩkuhĩrĩria”?
Ũngĩmenya atĩ ũndũ mũna no ũteithie andũ na ũhonokie mĩoyo yao-rĩ, ũngĩka atĩa?
MŨNDŨ NO ORIE: “Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Aira a Jehova moige atĩ mwaka wa 1914 warĩ mwaka wa bata?”
-
Wee ũngĩcokia atĩa?
ŨRĨA TWERUTA
Kũrora morathi ma Bibilia na ũrĩa thĩ ĩthũkĩte nĩ gũtuonagia atĩ Ũthamaki wa Ngai rĩu nĩ ũrathana. Tuonanagia atĩ nĩ twĩtĩkĩtie ũguo kũgerera kũhunjia ũhoro wa Ũthamaki wa Ngai na gũthiĩ mĩcemanio ya kĩũngano.
Ciũria cia gũcokera
-
Gwathiire atĩa mũthia-inĩ wa mahinda mũgwanja marĩa maarathĩtwo ibuku-inĩ rĩa Danieli?
-
Nĩ kĩĩ kĩragũteithia gũkorũo na ma atĩ Ũthamaki wa Ngai waambĩrĩirie gwathana mwaka-inĩ wa 1914?
-
Ũngĩonania atĩa atĩ nĩ wĩtĩkĩtie Ũthamaki ũcio nĩ ũrathana?
RIKĨRA
Thoma wone ũrĩa andĩki a historĩ o hamwe na andũ angĩ moigĩte ũhoro wĩgiĩ ũrĩa thĩ ĩcenjetie kuuma mwaka-inĩ wa 1914.
Thoma wone ũrĩa ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Mathayo 24:14 wahutirie ũtũũro wa mũthuri ũmwe.
“Ndendete Gũthaka Baseball Gũkĩra Ũndũ Ũngĩ o Wothe!” (Mũrangĩri Na. 3 2017)
Nĩ kĩĩ gĩtũteithagia kũmenya atĩ ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa ibuku rĩa Danieli mũrango wa 4 nĩ ũhutanĩtie na Ũthamaki wa Ngai?
“Ũthamaki wa Ngai Waambĩrĩirie Gwathana-rĩ? (Gĩcunjĩ kĩa 1)” (Mũrangĩri, Oktomba 1, 2014)
Nĩ kĩĩ kĩronania atĩ “mahinda mũgwanja” marĩa magwetetwo ibuku-inĩ rĩa Danieli mũrango wa 4 maathirire mwaka-inĩ wa 1914?
“Ũthamaki wa Ngai Waambĩrĩirie Gwathana Rĩ? (Gĩcunjĩ gĩa 2)” (Mũrangĩri, Novemba 1, 2014)
a Rora icunjĩ igĩrĩ cia mũico iria cionanĩtio gacunjĩ-inĩ ka Rikĩra thĩinĩ wa ithomo rĩrĩ.
Icunjĩ Ingĩ Hihi Ũngĩenda Gũthoma
CIŨRIA IRIA CIŨRAGIO KAINGĨ
Mũbango wa Aira a Jehova wa Kwĩruta Bibilia na Andũ Ũkoragwo Ũhaana Atĩa?
Rĩrĩa ũreruta Bibilia na Aira a Jehova, no ũhũthĩre Bibilia ĩrĩa ũkwenda. No ũnyite ũgeni andũ anyu othe a famĩlĩ kana arata aku rĩrĩa ũreruta.
