Ũhoro Mwega Ũrĩa Waandĩkirũo nĩ Mathayo 5:1-48

  • MAHUNJIO MA KĨRĨMA-INĨ (1-48)

    • Jesu kwambĩrĩria kũrutana arĩ kĩrĩma-inĩ (1, 2)

    • Mĩthemba kenda ya gĩkeno (3-12)

    • Cumbĩ na ũtheri (13-16)

    • Jesu kũhingia Watho (17-20)

    • Ũtaaro wĩgiĩ marakara (21-26), ũtharia (27-30), ndigano (31, 32), mĩĩhĩtwa (33-37), kwĩrĩhĩria (38-42), kwenda thũ (43-48)

5  Rĩrĩa oonire kĩrĩndĩ kĩa andũ, akĩambata kĩrĩma-inĩ; na thutha wa gũikara thĩ, arutwo ake magĩũka kũrĩ we.  Nake agĩtumũra kanua akĩambĩrĩria kũmaruta, akiuga:  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa marũmbũyagia mabataro mao ma kĩĩroho,+ nĩ gũkorũo Ũthamaki wa igũrũ nĩ wao.  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa macakayaga, nĩ gũkorũo nĩ makoomĩrĩrio.+  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa ahooreri,+ nĩ gũkorũo nĩ makaagaya thĩ.+  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa mahũtagĩra na makanyotera+ maũndũ ma ũthingu, nĩ gũkorũo nĩ makaahũnio.+  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa marĩ tha,+ nĩ gũkorũo nĩ makaaiguĩrũo tha.  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa atheru ngoro,+ nĩ gũkorũo nĩ makoona Ngai.  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa macaragia thayũ,*+ nĩ gũkorũo nĩ mageetwo ariũ a Ngai. 10  “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa manyarirĩtwo nĩ ũndũ wa ũthingu,+ nĩ gũkorũo Ũthamaki wa igũrũ nĩ wao. 11  “Gũkena nĩ inyuĩ rĩrĩa andũ mekũmũnyũrũria+ na kũmũnyarira+ na kũmũigĩrĩra igenyo cia mĩthemba yothe mĩũru nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩakwa.+ 12  Kenai na mũcanjamũke mũno,+ nĩ gũkorũo kĩheo kĩanyu+ nĩ kĩnene kũrĩa igũrũ, tondũ ũguo noguo maanyaririre anabii arĩa maarĩ mbere yanyu.+ 13  “Nĩ inyuĩ cumbĩ+ wa thĩ, no cumbĩ ũngĩthira hinya waguo-rĩ, ũngĩcokio mũcamo atĩa? Ndũngĩhũthĩka rĩngĩ o tiga ũteirũo nja+ ũkinyangĩrĩrio thĩ nĩ andũ. 14  “Nĩ inyuĩ ũtheri wa thĩ.+ Itũũra rĩngĩkorũo kĩrĩma igũrũ rĩtingĩhithĩka. 15  Andũ matiakagia tawa makaũkunĩkĩria na gĩkabu,* no maũigagĩrĩra mũtĩ-inĩ wa kũigĩrĩrũo matawa, naguo ũkamũrĩkĩra arĩa othe marĩ thĩinĩ wa nyũmba.+ 16  O ũndũ ũmwe na ũguo, rekei ũtheri wanyu waragĩre andũ,+ nĩguo monage ciĩko cianyu njega+ na makagooca Ithe wanyu wa igũrũ.+ 17  “Mũtigecirie ndokire kũniina Watho kana ũhoro wa Anabii. Ndiokire kũũniina, ĩndĩ ndokire kũũhingia.+ 18  Ngũmwĩra atĩrĩ o ma, nĩ ũndũ mũhũthũ harĩ igũrũ na thĩ gũthira gũkĩra ndemwa ĩmwe ĩrĩa nini biũ kana gakururo ka ndemwa ĩmwe kweherio Watho-inĩ, o nginya maũndũ mothe mahinge.+ 19  Nĩ ũndũ ũcio, mũndũ o wothe uunaga rĩathani rĩmwe rĩa macio manyinyi mũno na akaruta andũ arĩa angĩ gwĩka ũguo, nĩ ageetwo mũnyinyi ũhoro-inĩ wĩgiĩ Ũthamaki wa igũrũ. No mũndũ o wothe ũmarũmagĩrĩra na akamarutana, nĩ ageetwo mũnene ũhoro-inĩ wĩgiĩ Ũthamaki wa igũrũ. 20  Tondũ ngũmwĩra atĩrĩ, angĩkorũo ũthingu wanyu ndũkĩrĩte wa andĩki-watho na Afarisai,+ hatarĩ nganja mũtikaingĩra Ũthamaki-inĩ wa igũrũ.+ 21  “Nĩ mwaiguire atĩ andũ a tene nĩ meerirũo ũũ: ‘Ndũkanoragane,+ ĩndĩ ũrĩa wothe ũkooragana nĩ agaaciirithio igooti-inĩ.’+ 22  No niĩ ngũmwĩra atĩ mũndũ wothe ũikaraga arakarĩire+ mũrũ wa Ithe nĩ agaaciirithio igooti-inĩ; na ũrĩa wothe ũrumaga mũrũ wa Ithe nĩ agaaciirithio nĩ Igooti Rĩrĩa Inene; nake ũrĩa wothe wĩranaga atĩrĩ, ‘Wee kĩrimũ gĩkĩ!’ agaakorũo ũgwati-inĩ wa gũikio mwaki-inĩ wa Jehanamu.*+ 23  “Ningĩ, ũngĩkorũo ũgĩtwara kĩheo gĩaku kĩgongona-inĩ+ na ũrĩ hau ũririkane atĩ mũrũ wa Ithe wanyu arĩ na ũndũ nawe, 24  tiga kĩheo gĩaku hau mbere ya kĩgongona, na ũthiĩ. Amba ũthondeke thayũ na mũrũ wa Ithe wanyu, thutha ũcio ũcoke ũkarute kĩheo gĩaku.+ 25  “Wĩhĩke kũiguana na ũrĩa ũrenda gũgũthitanga hĩndĩ ĩyo mũrĩ nake njĩra-inĩ mũgĩthiĩ igooti-inĩ, nĩguo ndagagũtware kũrĩ mũtuanĩri ciira, nake mũtuanĩri ciira akũneane kũrĩ mũthigari wa igooti na ũikio njera.+ 26  Ngũkwĩra atĩrĩ na ma, ndũrĩ hĩndĩ ũkooima kuo o nginya ũkaarĩha gathendi gaku ka mũthia.* 27  “Nĩ mwaiguire atĩ nĩ kwerirũo ũũ: ‘Ndũkanatharie.’+ 28  No niĩ ngũmwĩra atĩ mũndũ o wothe ũthiaga na mbere kwĩrorera mũtumia+ nĩgetha agĩe na merirĩria moru kũmwerekera, nĩ arĩkĩtie gũtharia nake ngoro-inĩ yake.+ 29  Kwoguo, angĩkorũo riitho rĩaku rĩa ũrĩo nĩ rĩrakũhĩngithia, rĩkũũre ũrĩte rĩkweherere.+ Tondũ nĩ kaba ũũrũo nĩ kĩĩga gĩaku kĩmwe gũkĩra mwĩrĩ waku wothe ũikio Jehanamu.*+ 30  Ningĩ, angĩkorũo guoko gwaku kwa ũrĩo nĩ kũrakũhĩngithia, gũtinie ũgũte gũkweherere.+ Tondũ nĩ kaba ũũrũo nĩ kĩĩga kĩmwe gĩaku gũkĩra mwĩrĩ waku wothe ũikio Jehanamu.*+ 31  “Ningĩ, nĩ kwerirũo ũũ: ‘Ũrĩa wothe ũgaatigana na mũtumia wake, nĩ amũhe marũa ma ndigano.’+ 32  No niĩ ngũmwĩra atĩ mũndũ o wothe ũngĩtigana na mũtumia wake tiga no ũndũ wa ngomanio itagĩrĩire,* amũingĩragia ũgwati-inĩ wa gũtharia, nake mũndũ ũrĩa wothe ũngĩhikia mũtumia ũtiganĩte na mũthuri wake nĩ atharĩtie.+ 33  “Ningĩ nĩ mwaiguire atĩ andũ a tene nĩ meerirũo ũũ: ‘Ndũkanehĩte na wage kũhingia,+ ĩndĩ no mũhaka ũhingagĩrie Jehova* mĩĩhĩtwa yaku.’+ 34  No niĩ ngũmwĩra atĩrĩ: Mũtikanehĩte o na atĩa,+ mũtikanehĩte na igũrũ, tondũ nĩkuo gĩtĩ kĩa ũnene kĩa Ngai; 35  kana na thĩ tondũ nĩyo gaturũa ka magũrũ make;+ o na kana na Jerusalemu, tondũ nĩrĩo itũũra rĩa Mũthamaki ũrĩa mũnene.+ 36  Ndũkanehĩte na mũtwe waku, tondũ ndũngĩhota kũgarũra rũcuĩrĩ rũmwe rwerũhe kana rũire. 37  No rekei ‘Ĩĩ’ yanyu ĩtuĩke ĩĩ, nayo ‘Aca’ yanyu ĩtuĩke aca,+ tondũ ũndũ ũrĩa ũkĩrĩte macio uumĩte kũrĩ ũrĩa mũũru.+ 38  “Nĩ mwaiguire atĩ nĩ kwerirũo ũũ: ‘Riitho rĩkarĩhwo na riitho na igego rĩkarĩhwo na igego.’+ 39  No niĩ ngũmwĩra atĩrĩ: Ndũkanagiane na mũndũ ũrĩa mũũru, no mũndũ o wothe angĩkũgũtha rũhĩ ikai rĩa ũrĩo, mũhũgũrĩre rĩu rĩngĩ o narĩo.+ 40  Na mũndũ angĩenda gũgũtwara igooti-inĩ na oe nguo yaku ya thĩinĩ, reke oe nguo yaku ya igũrũ o nayo;+ 41  na mũndũ ũrĩ na ũnene angĩgũtindĩkĩrĩria ũtungate mairo* ĩmwe, thiĩ nake mairo igĩrĩ. 42  Ũrĩa ũrakũhoya kĩndũ mũhe, nake ũrĩa ũrenda gũgũkomba* ndũkamũhutatĩre wage kũmũkombera.+ 43  “Nĩ mwaiguire atĩ nĩ kwerirũo ũũ: ‘No mũhaka wende mũndũ ũrĩa mũriganĩtie nake+ na ũthũũre thũ yaku.’ 44  No niĩ ngũmwĩra atĩrĩ: Endagai thũ cianyu+ na mũhoyagĩre arĩa mamũnyariraga,+ 45  nĩgetha muonanie atĩ mũrĩ ariũ a Ithe wanyu wa igũrũ,+ tondũ atũmaga riũa rĩake rĩarĩre andũ arĩa oru na arĩa ega na agatũma mbura yurĩre andũ arĩa athingu na arĩa matarĩ athingu.+ 46  Tondũ mũngĩenda o arĩa mamwendete-rĩ, mũrĩ na kĩrathimo kĩrĩkũ?+ Githĩ etia a mbeca cia igooti matiĩkaga ũguo o nao? 47  Ningĩ mũngĩgeithia o ariũ a Ithe wanyu-rĩ, nĩ ũndũ ũrĩkũ wa mwanya mweka? Githĩ andũ a ndũrĩrĩ matiĩkaga ũguo o nao? 48  Nĩ ũndũ ũcio no mũhaka mũkoragwo mũrĩ akinyanĩru,* ta ũrĩa Ithe wanyu wa igũrũ arĩ mũkinyanĩru.+

Tũũhoro twa magũrũ-inĩ

Kana “mendete thayũ.”
Kana “gĩkabu gĩa gũthima.”
Nĩ handũ harĩa gĩko gĩacinagĩrũo nja ya Jerusalemu. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.
Ũkk., “Kuodirani ya mũthia.” Rora Ũhoro Muongerere B14.
Kĩngiriki, por·neiʹa. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.
Gũkomba hatarĩ maciaro.
Kana “agĩrĩru.”