Lynnong 03

Hato Phi Lah ban Shaniah ïa ka Baibl?

TEM

Ka Baibl ka kular ïa ngi shibun kiei kiei, bad ka ai jingmut ruh shaphang ka jingim kaba man la ka sngi. Lehse phi sngewtynnad ban tip shaphang ki jinghikai jong ka, hynrei lehse ha kajuh ka por ruh phim kwah ban shu ngeit kulmar. Hato phi lah ban shaniah ïa ki jingkular bad ki jingai jingmut jong kane ka kot kaba la rim bha? Hato phi lah shisha ban ngeit ïa kaei ba ka Baibl ka ong ba ngi lah ban ïoh ka jingim kaba kmen mynta bad ha ka lawei ruh? Bun bha ki briew ki ngeit ïa kaei ba ka ong. Ngi pynshlur ïa phi ban peit bniah hi da lade.

1. Hato ki jingthoh kiba don ha ka Baibl ki dei kiba shisha ne kiba shu mutdur?

Ka Baibl ka ong ba ki jingthoh jong ka ki long “ki ktien ka jingshisha.” (Eklesiastis 12:10) Ka ïathuh shaphang ki briew kiba shisha bad ki jingjia kiba la jia shisha. (Pule Loukas 1:3; 3:1, 2.) Bun na ki nongthoh histori bad ki nongwad bniah ki la pynshisha ïa ka jingdon jong ki briew, ki jaka, ki tarik, bad ki jingjia kiba kongsan, thik kumba la thoh ha ka Baibl.

2. Balei ngi lah ban shaniah ïa ka Baibl wat la ka la rim bha?

Ka Baibl ka la kren lypa shaphang bun kiei kiei shuwa ba ki briew kin tip. Kum ka nuksa, ka kren ruh shaphang ka saïan. Hynrei bun ki briew ki khlem pdiang ïa kaei kaba la thoh ha ka. Mynta pat, ka saïan ka shem ba kaei ba ka Baibl ka ong ka dei shisha. Ka long kaba lah ban shaniah mynta bad “junom junom.”—Salm 111:8.

3. Balei ngi lah ban shaniah ïa kaei ba ka Baibl ka ong shaphang ka lawei?

Ka Baibl ka ïathuhlypa * ïa ‘kiei kiei kibym pat jia.’ (Isaïah 46:10) Ka la ïathuhlypa shibun kiei kiei shuwa ba kin jia. Ka la batai bniah ruh ïa ka rukom long jong ka pyrthei mynta. Ha kane ka lynnong ngin ïa peit bniah shaphang katto katne ki jingïathuhlypa jong ka Baibl. Phin sngew lyngngoh ban tip kumno kine ki jingïathuhlypa ki urlong thik pa thik!

WAD SHUH SHUH

Peit kumno ka saïan ka ïahap bad ka Baibl, bad pule bniah ïa ki katto katne ki jingïathuhlypa jong ka Baibl.

4. Ka saïan ka ïahap bad ka Baibl

Mynshuwa, bun ki briew ki ngeit ba ïa ka pyrthei la kyrshan daei re daei. Peit ïa ka VIDEO.

VIDEO: La Sdien ïa ka Pyrthei Halor eiei ruh Em (1:13)

Peit ïa kaei kaba la thoh ha ka kitab u Job kumba 3,500 snem mynshuwa. Pule Job 26:7, bad nangta sa ïa peit lang ïa kane ka jingkylli harum:

Balei ka jingthoh ba ïa ka pyrthei la sdien “halor ei ei ruh em” ka long kaba pynlyngngoh?

Ym pat da slem, dang kumba 200 snem mynshuwa, ki briew ki sa sdang ban sngewthuh ïa ka jingïaid tawiar jong ka um. Hynrei peit ïa kaei ba ka Baibl ka la ong lypa da ki hajar snem mynshuwa. Pule Job 36:27, 28, bad nangta sa ïa peit lang ïa kine ki jingkylli harum:

Balei ka jingbatai shaphang ka jingïaid tawiar jong ka um ka long kaba phylla?
Hato kine ki dkhot Baibl kiba phi pule myntan ki pynskhem ne em ïa ka jingshaniah jong phi ha ka Baibl?

5. Ka Baibl ka la ïathuhlypa ïa ki jingjia kiba kongsan

Pule Isaïah 44:27–45:2, bad nangta sa ïa peit lang ïa kane ka jingkylli harum:

Kiei ki jingbatai ba ka Baibl ka la ïathuhlypa 200 snem shuwa ba ka Babilon kan khyllem?

Peit ïa ka Video.

VIDEO: Ka Baibl ka la Ïathuhlypa ïa ka Jingkhyllem jong ka Babilon (0:58)

Ka histori ka pynshisha ba u Syiem Seiros jong ka Persia lem bad ki shipai jong u ki la pynkhyllem ïa ka nongbah Babilon ha u snem 539 B.C.E. * Ki la pyntuid noh shawei ïa ka wah kaba ïada bad kaba ker sawdong ïa ka nongbah. Hadien ba ki la ïoh ban rung lyngba ki khyrdop ba la plie rynghang, ki la jop khlem kano kano ka jingïaleh. Mynta, ka Babilon ka dang don sah ha ka jingjot wat hadien 2,500 snem ruh. Peit ïa kaei ba ka Baibl ka la ïathuhlypa.

Pule Isaïah 13:19, 20, bad nangta sa ïa peit lang ïa kane ka jingkylli harum:

Kumno ka rukom long jong ka Babilon mynta ka pynshisha ïa ka jingurlong jong kane ka jingïathuhlypa?

Ka Babilon kaba don ha ri Iraq mynta, ka don sah ha ka jingjot naduh mynshuwa

6. Ka Baibl ka la ïathuhlypa ïa kiei kiei kiba ngi ïohi mynta

Ka Baibl ka batai ba mynta ngi im ha “ki sngi kiba khatduh.” (2 Timothi 3:1) Peit kumno ka Baibl ka la ïathuhlypa shaphang kine ki sngi kiba khatduh.

Pule Mathaïos 24:6, 7, bad nangta sa ïa peit lang ïa kane ka jingkylli harum:

Kiei ki jingjia kiba ka Baibl ka la batai shaphang ki sngi ba khatduh?

Pule 2 Timothi 3:1-5, bad nangta sa ïa peit lang ïa kine ki jingkylli harum:

Katkum ka Baibl, batai ïa ka jinglong jong ki briew ha ki sngi kiba khatduh?
Kum kino na kine ki jinglong phi ïohi mynta?

DON KIBA ONG: “Ka Baibl ka dei ka kot jong ki jingïathuhkhana bad ki puriskam.”

Ha ka jingsngew jong phi, kaei kaba pynlong ïa phi ban ngeit ba ka Baibl ka long kaba lah ban shaniah?

KI MAT BA KONGSAN

Ka histori, ka saïan bad ki jingïathuhlypa ki pyni ba ngi lah ban shaniah ïa ka Baibl.

Peit Biang

Hato ki jingthoh kiba don ha ka Baibl ki dei kiba shisha ne kiba shu mutdur?
Ha kino ki bynta ka saïan ka ïahap bad ka Baibl?
Kumno phi tharai, hato ka Baibl ka ïathuhlypa shaphang ka lawei? Hooid, ne em? Balei?

Ka tarik ba la pyndep ïa kane ka lynnong:

Ka Thong

Khnang ba phin don ka jingshaniah kaba skhem ha ka Baibl, pule ne peit ïa kawei na kine kiba don ha ka bynta “Pule Shuh Shuh”.

Kiwei de ki thong:

Your other goal