დემი ექვსი წლის იყო, როცა მამამისი ანევრიზმით დაიღუპა; ცხრა წლის დერიკს მამა გულის დაავადებით მოუკვდა; ხოლო ჯენის დედა ერთი წელი ებრძოდა საკვერცხის კიბოს, მაგრამ ამ ვერაგმა დაავადებამ მაინც მოუსწრაფა სიცოცხლე. მაშინ ჯენი, სულ რაღაც, შვიდი წლის იყო. *

ისინი ძალიან პატარები იყვნენ საიმისოდ, რომ ამხელა ტკივილი განეცადათ. თქვენც ხომ არ გამოგეცალათ უდროოდ მშობელი ხელიდან? თუ ასეა, ეს სტატია დაგეხმარებათ, ცოტათი მაინც შეიმსუბუქოთ მშობლის დაკარგვით გამოწვეული ტკივილი. * სანამ ამაზე ვისაუბრებთ, თავდაპირველად შევეხოთ რამდენიმე საყურადღებო მხარეს.

ყველა თავისებურად გლოვობს. თითოეული ჩვენგანი განსხვავებულად გამოვხატავთ განცდებს. ერთ წიგნში ნათქვამია: „არ არსებობს ერთი, უნივერსალური მეთოდი, რაც ყველას ერთნაირად დაეხმარება საყვარელი ადამიანის სიკვდილით გამოწვეული ტკივილის გაყუჩებაში“ (Helping Teens Cope With Death). თუმცა ამ დროს უაღრესად მნიშვნელოვანია, გულში არ ჩაიკლათ დარდი.

გულში დარდის ჩაკვლა საზიანოა. ზემოთ მოხსენიებული ჯენი გვიყვება: „ვფიქრობდი, რომ ჩემი პატარა დის გულისთვის თავი ხელში უნდა ამეყვანა. ამიტომ საკუთარ თავში ვიხშობდი გრძნობებს. დღემდე მიჭირს ჩემს გრძნობებზე სხვასთან საუბარი, თუმცა ვიცი, რომ ეს ძალიან ვნებს ჯანმრთელობას“.

ამას ექსპერტებიც ეთანხმებიან. ერთ წიგნში, რომელიც მოზარდებს ეხება, აღნიშნულია: „ყოველთვის ვერ ჩაიკლავთ გულში დარდს. ადრე თუ გვიან ეს აუცილებლად აისახება თქვენს როგორც ემოციურ, ისე ფიზიკურ ჯანმრთელობაზე თანაც მაშინ, როცა ამას ყველაზე ნაკლებად ელით“ (The Grieving Teen). ტკივილის დასაამებლად ადამიანი შეიძლება ალკოჰოლს ან ნარკოტიკებსაც კი მიეძალოს.

მგლოვიარეს შეიძლება არაადეკვატური ემოციები დაეუფლოს. მაგალითად, ზოგი ბრაზდება იმ ადამიანზე, რომელიც ხელიდან გამოეცალა, რადგან ფიქრობს, რომ მიატოვა; ზოგი ღმერთს ადანაშაულებს, რომ არაფერი იღონა მის გადასარჩენად; ზოგიც თავს იდანაშაულებს თავისი სიტყვებისა და საქციელის გამო, რომელსაც ვერასდროს გამოისყიდის გარდაცვლილის წინაშე.

როგორც ვხედავთ, ადვილი არ არის ამ გაუსაძლისი ტკივილის გაყუჩება; ეს საკმაოდ რთული და ხანგრძლივი პროცესია. რა დაგეხმარებათ, ცოტაოდენი შვება იგრძნოთ და ცხოვრების ჩვეულ რიტმს დაუბრუნდეთ?

გული გადაუშალეთ ვინმეს. ამ მეტად მძიმე პერიოდში შეიძლება განმარტოება მოგინდეთ, მაგრამ თავს ბევრად უკეთ იგრძნობთ, თუ გულს გადაუშლით ოჯახის წევრს ან მეგობარს. ეს დაგეხმარებათ, დარდმა არ გშთანთქათ (ბიბლიური პრინციპი: იგავები 18:24).

ფურცელზე გადაიტანეთ თქვენი გრძნობები. ჩამოწერეთ თვისებები, რაც თქვენს მშობელში გხიბლავდათ და რაშიც გინდათ, რომ მიჰბაძოთ. აგრეთვე შეგიძლიათ ფურცელზე გადაიტანოთ ყველაზე ლამაზი მოგონებები, რაც მასთან გაკავშირებთ.

თუ უარყოფითი გრძნობები გეძალებათ და სულ გონებაში გიტრიალებთ ის მწარე სიტყვები, რომლებიც ერთ დროს მშობლისთვის გითქვამთ, დაწერეთ, რას გრძნობთ და რამ გამოიწვია თქვენში ეს გრძნობები. მაგალითად, თუ მამა დაგეღუპათ და სიკვდილამდე ერთი დღით ადრე მას რაღაცაზე ეკამათეთ, შეგიძლიათ დაწეროთ, რომ ამის გამო თავს დამნაშავედ გრძნობთ.

იმაზეც დაფიქრდით, მეტისმეტად ხომ არ იდანაშაულებთ თავს. ზემოხსენებულ წიგნში ნათქვამია: „თქვენ ხომ არ იცოდით, რომ მეტად აღარ მოგეცემოდათ ბოდიშის მოხდის შესაძლებლობა, ამიტომ ამის გამო თავს ნუ დაიდანაშაულებთ! არარეალურია, მოელოდე, რომ არასდროს იტყვი ან გააკეთებ ისეთ რამეს, რისთვისაც ბოდიშის მოხდა მოგიწევს“ (ბიბლიური პრინციპი: იობი 10:1).

გაუფრთხილდით ჯანმრთელობას. საკმარისად დაისვენეთ, ივარჯიშეთ და ჯანსაღად იკვებეთ. თუ ჭამის მადა არა გაქვთ, დღის მანძილზე რამდენჯერმე მაინც წაიხემსეთ, დროთა განმავლობაში კი მადაც დაგიბრუნდებათ. ტკივილის გასაქარწყლებლად ნუ მიეძალებით ალკოჰოლს და არაჯანსაღ საკვებს, რადგან ეს მხოლოდ და მხოლოდ გააუარესებს თქვენს მდგომარეობას.

ლოცვაში გაანდეთ ღმერთს თქვენი საწუხარი. ბიბლიაში ვკითხულობთ: „იეჰოვას მიანდე შენი ტვირთი და ის ამოგიდგება მხარში“ (ფსალმუნი 55:22). ლოცვა უბრალოდ ემოციური ტკივილის დასაამებელი საშუალება კი არა, პირადი ურთიერთობაა ღმერთთან, რომელიც „ყოველგვარ გასაჭირში გვანუგეშებს“ (2 კორინთელები 1:3, 4).

ერთი-ერთი საშუალება, რითაც ღმერთი მგლოვიარეთ ანუგეშებს, მისი სიტყვა ბიბლიაა. კარგი იქნება, თუ გაეცნობით, რას ამბობს ბიბლია გარდაცვლილთა მდგომარეობისა და აღდგომის იმედის შესახებ * (ბიბლიური პრინციპი: ფსალმუნი 94:19).