Oruṋe Ouhona wa Mukuru tji mau honaparere po ouye?
Ovakongorere tjiva va Jesus ovaṱakame aave vanga okutjiwa kutja Ouhona wa Mukuru ma u ya ruṋe. Jesus we ve zira kutja owo kamaave tjiwa kutja mau utu ruṋe okuhonapara kombanda yehi. (Oviungura 1:6, 7) Posi yokutja, eye we ve raera kutja indu tji va utu okumuna oviṋa tjiva amavi tjitwa, moruveze otjingero otji mave “tjiwa kutja ouhona wa Ndjambi wa tumbuka.”—Lukas 21:31.
OVITJITWA VIṊE JESUS MBYA TJA MAVI TJITWA?
Jesus wa tja: “Otjiwaṋa tjimwe matji sekamene otjiwaṋa otjikwao, nouhona umwe mau rwisa ouhona oukwao. Mamu kara omanyinganyingiro wehi omatirise, nondjara nomitjise.” (Lukas 21:10, 11) Hapo ovitjitwa mbyo vya tjitirwa tjimwe mouye auhe? Tara koviṋa tjiva mbi.
1. OVITA
Mombura ndji 1914 mwa kara ovita mbi hina vyari ko mouye. Ovanamakuruhungi ve hungirira kombura ndji 1914 otjombura ndja etisa omarundukiro mouye mena rokutja ovita ovitengatenga vyouye otji vya uta. Movita mbyo mwa ungurisiwa oviumbe tjimuna, omatemba omanene wovita, ovipamuke mbi umbwa nozonḓera, ozondjembo nḓe nekwamo rouketanga, omiku ominawanga noviumbe vyarwe ovizepe kotjikando otjitenga. Nu kwa kongorera ovita vyouye ovitjavari, mu mwa ungurisiwa ovipamuke vyomiku ominawanga. Okuza kombura ndji 1914 ovandu verwa ovita, nu ovita mbyo vya zepa ovandu ovengi.
2. OMANYINGANYINGIRO WEHI
Embo ndi Britannica Academic ra pitisa kutja mombura aihe pe kara omanyinganyingiro omanene ape povikando 100 nge tjita “omanyoneno omanene.” Omukonḓonone womanyinganyingiro wehi moUnited States wa tjivisa kutja, “otja kozondjivisiro nḓa kara ko rukuru okuza mombura ndji ape 1900, eṱe tu undjira ko omanyinganyingiro wehi omanene povikando ape 16 mombura ngamwa aihe.” Tjiva ve kambura kutja omanyinganyingiro wehi ka ye tjitwa tjinene nai nu ovandu ve nomiano omisemba vyokuyemuna komurungu woruveze. Nandarire kutja pe ri nao omanyinganyingiro omanene nge tjitwa ongondoroka nouye ye eta omauzeu nonḓiro kovandu ovengi.
3. ONDJARA
Ondjara potwingi i yetwa i yovita, etiku, ouzeu wotjimariva, omananeno omavi wotutumbo novikunwa poo okuhina okurirongera nawa komaukiro womuinyo wombepo omanaumba. Orupa ndwi ndu vatera okuparura ovandu mouye novikurya rwombura ndji 2018 ndu i sanewa World Food Programme rwa tja: “Mouye auhe ovandu omangete 821 kave kara novikurya mbya yenene nu omangete 124 ve ṱondjara oparukaze.” Ombura aihe pe ṱa ovanatje ape omangete 3.1 mena rokuhina okurya ovikurya mbya yenene. Ihi tja etisa kutja ovanatje ape ozoperesende 45 ve ṱe mombura ndji 2011 mouye auhe.
4. OMITJISE MBI HANDJAUKA MORUKONDWA KAAṊI
Embo nda pitisiwa i yOtjira tjOuveruke tjOuye ra pitisa kutja: “Eserewondo oritja-21 ri tjiukirwa komitjise omingi mbi handjauka morukondwa kaaṋi. Omitjise omikuru tjimuna okolera, omutjise omunaumba mbwi o-plague mbu yetwa i yozonawa, omutjise mbwi yellow fever mbu ṱuna kehuri nokutjita omeho omangara, vi munika ngamba. Nu peya vyarwe omipe tjimuna otjindjumba otjizeu ihi o-SARS, nogripa onḓeu ndji handjauka mouye, otjindjupa tji tjiza mozongamero o-MERS, omutjise wopehuri imbwi o-Ebola nomutjise mbwi o-Zika mbu yetwa i yotumwe mbu ṱuna kouruvi womuatje ngunda ehiya kwatwa.” Omutjise mbwi o-Covid-19 ombwa handjauka oupe. Nandarire kutja ovanongonone nozonganga ve rihonga ovingi ohunga nomitjise, owo kave yenene okumuna omiti mbi verukisa omitjise avihe.
5. OTJIUNGURA TJOKUZUVARISA MOUYE AUHE
Jesus wa hungirira kotjiraisiro tjarwe, indu tja tja: “Ombuze Ombwa yOuhona mai zuvarisiwa mouye auhe i rire omahongononeno koviwaṋa avihe; nomaandero indino otji maye ya.” (Mateus 24:14) Ngunda ouye ama u munu omauzeu omengi, ovandu vokombanda yomangete hambondatu mba za moviwaṋa avihe ve zuvarisa ombuze ombwa yOuhona wa Mukuru momahi 240 namomaraka ape 1 000. Tjiri otjiṋa hi katji na indu tja tjitirwe mouye.
OTJIRAISIRO HO MATJI HEE TJIKE KWEṰE?
Oviṋa mbya tjama notjiraisiro Jesus tja yandja, ndino vi tjitwa. Ongwaye tji matu sokuyandja ombango koviṋa mbyo? Mena rokutja Jesus wa tja: “Tji mamu munu oviṋa mbi amavi tjitwa, otji mamu tjiwa kutja ouhona wa Ndjambi wa tumbuka.”—Lukas 21:31.
Moruveze rwa tjimanga Ouhona ma u tjiti kutja ombango ya Mukuru i tjitwe kombanda yehi
Otjiraisiro Jesus tja yandja, nongongorasaneno yovitjitwa mbyo okuza mOmbeibela vi tu vatera okutjiwa kutja Mukuru wa zika Ouhona we meyuru mombura ndji 1914. a Nu moruveze ndo wa zika Omuna we, Jesus Kristus Otjombara. (Epsalme 2:2, 4, 6-9) Moruveze rwa tjimanga, Ouhona wa Mukuru mau honaparere po ouye, nu owo mau isapo ozohoromende azehe nu mau tjiti kutja ehi ri rire oparadisa ovandu mu mave tura nga aruhe.
Nu okuzambo matu munu omayenenisiro womambo wongumbiro ya Jesus nga: “Ouhona woye ngau ye; ombango yoye ngai tjitwe na kombanda yehi otja meyuru.” (Mateus 6:10) Hapo Ouhona wa ungura ye okuza indu tji wa uta okuhonapara mombura ndji 1914? Nu tu nomaundjiro wa ye indu Ouhona tji wa utu okuhonaparera po ovandu?
a Tji mo vanga ondjivisiro ohunga nombura ndji 1914, lesa embo ndi Tji mo vanga ondjivisiro ohunga nombura ndji 1914, lesa ehongwa 32 membo ndi Yorokera ehupo nga aruhe, nda pitisiwa i yOvahongonone va Jehova.
Mo yenene okutara ku imbi wina
ORUHUNGU
Omaandero wouye maye ya ruṋe? Oviṋa Jesus mbya hungira
Hapo u muna oviraisiro Jesus mbya hunganeka?
