Para sa manunulat sang Biblia sadto, ang malip-ot nga kabuhi sang tawo kabaliskaran gid sa duta nga nagapabilin sing dayon. Sa sulod sang linibo ka tuig, madamo na nga kaliwatan ang nagtaliwan, pero ang planeta nga Duta malig-on gihapon kag padayon nga nagasakdag sang kabuhi.

Ang mga tuig sugod sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II ginatawag sang iban nga Great Acceleration. Sa sulod lang sang mga 70 ka tuig, gulpi nga nag-uswag ang transportasyon, komunikasyon, kag iban pa nga teknolohiya, nga nagresulta sa indi gid matupungan nga pagbag-o sa ekonomiya. Ang pagkabuhi sang madamo subong daw imposible sadto, kag ang populasyon sang tawo nagdamo sing tatlo ka pilo.

Pero ini tanan may indi maayo nga resulta. Ang mga ginahimo sang tawo nagasumpakil sa natural nga pagpanghikot sang duta. Ang pila gani ka sientipiko nagasiling nga yara na kita sa ginatawag nga Anthropocene—ang tion nga may daku gid nga epekto sa duta ang ginahimo sang mga tawo.

Abanse nga ginsiling sang Biblia nga maabot ang tion nga ang tawo ‘magalaglag sang duta.’ (Bugna 11:18) Ang iban nagapalibog kon ara na kita sa sina nga tion. Daw ano pa nga halit ang mahimo? Makay-o pa bala ini?

Magaabot bala ang tion nga indi na makay-o ang duta? Para sa iban nga sientipiko mabudlay hibaluon ang epekto sang mga pagbag-o. Gani, nabalaka sila nga basi malapit na lang kita sa hinali nga mga pagbag-o sang klima nga makahalalit gid.

Halimbawa, binagbinaga ang West Antarctic Ice Sheet. Nagapati ang iban nga kon ang temperatura sang duta kag dagat mag-init pa gid, maabot ang tion nga matunaw na ini. Ang nagatabon nga yelo nagapabalik sang silak sang adlaw. Pero samtang naganipis kag nagakatunaw ini, madiretso na dayon ang silak sang adlaw sa idalom sang dagat. Magainit dayon ang tubig amo nga madasig na matunaw ang mga yelo. Ining makahalalit nga kahimtangan mahimo nga indi na gid mapunggan. Ang pagtaas sang nibel sang dagat mahimo maghalit sa minilyon ka tawo.

Nagkalainlain nga paagi ang ginpanugda para malubad ang mga problema sa duta subong. Ang isa sa madugay na nga paagi amo ang pagpauswag sang ekonomiya kag kaangtanan sang tawo sa isa kag isa suno sa ginapahanugot sang kinaugali. Ano ang resulta sini?

Makapasubo nga nagalala pa gid ang kahimtangan sa duta. Ginaabusuhan sang tawo ang duna nga manggad sini. May solusyon pa bala ini? Ang isa ka eksperto sa ekolohiya prangka nga nagsiling: “Ang matuod, wala kita kahibalo kon paano atipanon sing madinalag-on ang planeta.” Sibu gid ini sa ginsiling sang Biblia: “Wala sa tawo nga nagalakat sa pagmando sang iya mga tikang.”—Jeremias 10:23.

Pero ang Biblia nagapasalig sa aton nga ang Dios nga Manunuga, indi magtugot nga gub-on sang tawo ang planeta. Mabasa naton sa Salmo 115:16: “Ang duta nahatag [sang Dios] sa mga anak sang mga tawo.” Huo, ang aton planeta isa ka “maayong dulot” halin sa aton Amay sa langit. (Santiago 1:17) Mapaabot bala naton nga ang regalo sang Dios umalagi lang kag sa ulihi maguba? Siempre indi! Ginpamatud-an ini sang pagkahuman sang aton planeta.

Ang tulun-an sang Genesis sa Biblia detalyado nga nagasugid sa aton kon paano gintuga sang Dios ang duta. Sang primero, ang duta “wala sing kahusayan kag wala sing sulud, kag ang kadudulman yara sa nawung sang kadadalman.” Espesipiko nga ginsambit ang “mga tubig” nga importante sa kabuhi nga ara sa planeta. (Genesis 1:2) Dayon nagsiling ang Dios: “Magmay kapawa.” (Genesis 1:3) Nagsilak ang adlaw sa duta, kag may kasanag na. Sunod, ginsambit ang pagporma sang mamala nga duta kag sang kadagatan. (Genesis 1:9, 10) Dayon, nagtubo ang ‘mga hilamon, mga gamhon nga nagadala sing binhi, kag mga kahoy nga nagadala sing bunga nga may binhi.’ (Genesis 1:12) Gani handa na ang mga elemento nga kinahanglan sa mga proseso kag siklo nga importante sa kabuhi pareho sang photosynthesis. Ano ang katuyuan sining tuman kaid-id nga proseso?

Ginlaragway sang propeta sang una nga si Isaias ang Dios nga ang Isa “nga naghuman sang duta kag naghimo sini (nga nagpalig-on sini; wala sia magtuga sini nga walay pulus, nga naghuman sini nga pagpuy-an!)” (Isaias 45:18) Maathag nga katuyuan sang Dios nga puy-an sang tawo ang duta sing wala katapusan.

Makapasubo nga ginguba sang tawo ang matahom nga regalo sang Dios. Pero, ang katuyuan sang Manunuga wala nagbag-o. Ang isa ka tawo sang una nagsiling: “Ang Dios indi tawo, nga magbutig sia, ukon anak sang tawo, nga maghinulsul sia. Nasiling bala niya, kag indi niya paghimoon?” (Numeros 23:19) Ang matuod, sa baylo nga pabay-an nga maguba ang duta, malapit na lang ‘laglagon sang Dios ang mga nagalaglag sang duta.’—Bugna 11:18.

Si Jesucristo nagsiling sa iya bantog nga Sermon sa Bukid: “Malipayon ang mga malulo, kay magapanubli sila sang duta.” (Mateo 5:5) Sang ulihi sa sina man nga sermon, ginpahibalo niya kon paano maluwas sa kalaglagan ang duta. Gintudluan niya ang iya mga sumulunod nga mangamuyo: “Magkari ang imo ginharian. Matuman ang imo  kabubut-on sa duta, subong sang sa langit.” Huo, ang Ginharian sang Dios, ukon gobierno, ang magatuman sang katuyuan sang Dios sa duta.—Mateo 6:10.

Parte sa talalupangdon nga mga pagbag-o nga himuon sang Ginharian, ang Dios nagasiling: “Yari karon! Ginahimo ko nga bag-o ang tanan nga butang.” (Bugna 21:5) Nagapahangop bala ini nga matuga ang Dios sang bag-o nga duta? Indi, kay wala man sing depekto ang aton planeta. Sa baylo, dulaon sang Dios ang mga nagahalit sa duta, nga amo ang gobierno sang tawo nga nagagahom subong. Buslan ini sang ‘bag-o nga langit kag bag-o nga duta’—ang bag-o nga gobierno sa langit, ang Ginharian sang Dios, nga magagahom sa bag-o nga katilingban sang tawo sa duta.—Bugna 21:1.

Kay-uhon sang Dios ang nagalala nga kahimtangan subong. Parte sa himuon sang Dios, ang salmista gingiyahan sa pagsulat: “Ginaduaw mo ang duta kag ginabunyagan ini, ginapamanggad mo ini sing daku.” Bangod sang maayo nga klima kag, labaw sa tanan, sang pagpakamaayo sang Dios, mangin paraiso na ang duta nga may madamo nga pagkaon.—Salmo 65:9-13.

Suno sa iya sekretaryo nga si Pyarelal, si Mohandas Gandhi, ang espirituwal nga lider anay sa India, nagsiling: “Ang duta bastante nga makaaman sang kinahanglanon sang tawo pero indi sa kasakon sang tawo.” Dulaon sang Ginharian sang Dios ang ginhalinan sang problema sa duta paagi sa pagbag-o sang tagipusuon sang mga tawo. Ginsugid sing abanse ni propeta Isaias nga sa paggahom sang Ginharian, ang mga tawo ‘indi maghalit sa isa kag isa ukon maglaglag sang duta.’ (Isaias 11:9) Ang matuod, minilyon subong nga may nanuhaytuhay nga ginhalinan ang nagatuon sa mataas nga mga talaksan sang Dios. Ginatudluan sila nga higugmaon ang Dios kag ang ila isigkatawo, mangin mapinasalamaton, mag-atipan sa palibot, amligan ang duna nga manggad, kag magkabuhi nahisuno sa katuyuan sang Manunuga. Ginahanda sila para sa kabuhi sa paraiso nga duta.—Manugwali 12:13; Mateo 22:37-39; Colosas 3:15.

Ang sugilanon parte sa pagpanuga sa Genesis nagatakop sa sini nga pinamulong: “Nakita sang Dios ang tagsa ka butang nga nahimo niya, kag yari karon, tama gid kaayo.” (Genesis 1:31) Indi gid pagtugutan sang Dios nga ang matahom nga duta maguba sing bug-os. Nalipay kita nga mahibaluan nga nagaulikid ang aton mahigugmaon nga Manunuga nga si Jehova nga Dios sa aton planeta. Nagapromisa sia: “Ang mga matarung magapanubli sang duta, kag magapuyo dira sa gihapon.” (Salmo 37:29) Kabay nga malakip ka sa “mga matarung” nga magatawag sa duta nga ila puluy-an sing wala katapusan.