1, 2. Ano ang kahimtangan sang nakighambal si Samuel sa katawhan sang Israel, kag ngaa dapat niya sila buligan nga maghinulsol?

GINATAN-AW ni Samuel ang iya katawhan. Nagtipon ang pungsod sa lugar sang Gilgal bangod ginpatawag sila sining matutom nga manalagna kag hukom nga dinekada na nga nag-alagad. Kon ibase sa aton kalendaryo, mga Mayo ukon Hunyo sadto kag nagsugod na ang tingadlaw. Ang mga trigo sa palibot maputi na kag puede na anihon. Nangibabaw ang kalinong. Paano malab-ot ni Samuel ang ila tagipusuon?

² Wala maintiendihan sang katawhan kon daw ano ka serioso ang ila ginhimo. Namilit sila nga hatagan sila sang isa ka tawo nga magahari sa ila. Daku ini nga pagpakanubo sa ila Dios nga si Jehova, kag sa iya manalagna. Pareho lang nga ginasikway nila si Jehova subong ila Hari! Paano sila mabuligan ni Samuel nga maghinulsol?

3, 4. (a) Ngaa naghambal si Samuel parte sa iya pagkapamatan-on? (b) Ngaa makabenepisyo kita sa halimbawa sang pagtuo ni Samuel?

³ Naghambal si Samuel. “Ako tigulang na kag ubanon,” siling niya sa mga tawo. Mas may awtoridad sia sa paghambal kay ubanon na sia. Dayon nagsiling sia: “Ako naglakat sa atubangan ninyo kutub sang akon pagkapamatan-on tubtub sini nga adlaw.” (1 Sam. 11:14, 15; 12:2) Bisan tigulang na sia, maathag pa sa iya ang nagligad. Ang iya mga desisyon samtang nagadaku sia amo ang nagpabakod sang iya pagtuo kag debosyon sa iya Dios nga si Jehova.

⁴ Ginpabakod kag ginproteksionan pirme ni Samuel ang iya  pagtuo, bisan pa kaupod niya ang mga wala sing pagtuo kag indi matutom. Subong, mabudlay ini himuon kay ari kita sa sining wala sing pagtuo kag korap nga kalibutan. (Basaha ang Lucas 18:8.) Tan-awon naton kon ano ang aton matun-an kay Samuel halin sang bata pa sia.

5, 6. Ngaa lain sa iban ang kabuhi ni Samuel, pero ngaa sigurado gid ang iya mga ginikanan nga atipanon sia?

⁵ Lain gid sa iban ang kabuhi ni Samuel. Paglutas sa iya sang mga tatlo ukon apat sia ka tuig, nag-alagad na sia sa tabernakulo ni Jehova sa Shilo, nga mga 30 kilometros halin sa ila balay sa Rama. Ginhatag sia sang iya mga ginikanan nga sanday Elcana kag Ana para sa pinasahi nga pag-alagad kay Jehova subong Nazareo sa bilog niya nga kabuhi. * Ginpanghataghatag lang bala nila si Samuel kay indi nila sia palangga?

⁶ Indi. Nakahibalo sila nga atipanon ang ila bata sa Shilo. Sigurado gid ini kay ang Mataas nga Saserdote nga si Eli amo ang upod pirme ni Samuel. May mga babayi man nga nakaiskedyul nga mag-alagad sa tabernakulo.—Ex. 38:8; Huk. 11:34-40.

7, 8. (a) Kada tuig, paano ginapakita sang mga ginikanan ni Samuel ang ila pagpalangga kag pagpabakod sa iya? (b) Ano ang matun-an sang mga ginikanan subong sa halimbawa sang mga ginikanan ni Samuel?

⁷ Nangayo sang anak si Ana sa Dios, kag ginsaad niya nga ihatag ini sa Dios para sa sagrado nga pag-alagad. Gani, indi gid malipatan nanday Ana kag Elcana ang ila pinalangga nga panganay, kay sia ang sabat sa pangamuyo. Kon magbisita sila kada tuig, ginadala ni Ana kay Samuel ang iya ginhimo nga bag-o nga bayo nga wala sing pako para sa iya pag-alagad sa tabernakulo. Sigurado nga nalipay gid ang bata kon mag-abot sila. Daku gid ang nabulig sang pagpalangga kag pagpabakod sang iya mga ginikanan. Ginatudluan nila sia nga pribilehiyo gid ang pag-alagad kay Jehova sa sinang pinasahi nga lugar.

⁸ Ang mga ginikanan subong madamo man sing matun-an kanday Ana kag Elcana. Napabay-an sang kalabanan sa ila ang espirituwal nga kinahanglanon sang ila kabataan bangod mas gusto nila ihatag ang materyal nga mga butang. Pero gin-una sang mga ginikanan ni Samuel ang espirituwal nga mga butang, kag daku ang impluwensia sini sa pagdaku sang ila bata.—Basaha ang Hulubaton 22:6.

9, 10. (a) Ilaragway ang tabernakulo kag ang ginabatyag ni Samuel sa sinang sagrado nga lugar. (Tan-awa man ang footnote.) (b) Ano ang mahimo nga nalakip sa mga responsibilidad ni Samuel, kag sa banta mo, paano mailog sang mga pamatan-on subong ang iya halimbawa?

 ⁹ Mahanduraw naton nga nagadaku na ang bata kag nagalagawlagaw sa mga pukatod sa palibot sang Shilo. Samtang ginatan-aw niya ang siudad sa ubos kag ang patag nga mga lugar, mahimo nga nalipay gid sia sang makita niya ang tabernakulo ni Jehova. Ang tabernakulo sagrado gid nga lugar. * Ginpatindog ini mga 400 ka tuig antes sang panahon ni Samuel sa pagpanguna mismo ni Moises, kag amo ini sadto ang sentro sang pagsimba kay Jehova sa bilog nga kalibutan.

¹⁰ Samtang nagadaku si Samuel, ginhigugma pa gid niya ang tabernakulo. Sa rekord nga iya ginsulat sang ulihi, nagsiling sia: “Si Samuel nag-alagad sa atubangan sang GINOO nga bata pa, nga natakdan sang efod nga lino.” (1 Sam. 2:18) Ginapakita sining simple nga bayo nga wala sing pako ang pamatuod nga nagabulig si Samuel sa mga saserdote sa tabernakulo. Bisan pa indi sia halin sa pamilya sang mga saserdote, nalakip sa asaynment ni Samuel ang pagbukas kada aga sang mga puertahan pasulod sa ugsaran sang tabernakulo kag ang pag-atipan sa tigulang na nga si Eli. Nanamian sia sa iya pribilehiyo. Pero samtang nagadugay, ining inosente nga bata nagakatublag sang malain nga nagakatabo sa balay ni Jehova.

11, 12. (a) Ano ang gamot sang tanan nga sala nanday Hofni kag Finehas? (b) Ano nga kalautan ang ginhimo nanday Hofni kag Finehas sa tabernakulo? (Tan-awa man ang footnote.)

¹¹ Bisan bata pa si Samuel, nakita niya ang grabe nga kalautan sang duha ka anak ni Eli nga sanday Hofni kag Finehas. Aton mabasa: “Ang mga anak ni Eli mga lalaki nga huroshuros; wala sila makakilala sa GINOO.” (1 Sam. 2:12) Ang duha ka punto sa sini nga bersikulo nagaugyunay. Sanday Hofni kag Finehas mga “huroshuros,” ukon “wala sing pulos nga mga anak,” kay wala nila ginatahod si Jehova. Ginabalewala nila ang iya matarong nga mga prinsipio kag kasuguan. Amo ini ang gamot sang tanan nila nga sala.

¹² Sa Kasuguan sang Dios, ginsambit gid ang obligasyon sang  mga saserdote kag kon paano nila himuon ang paghalad sa tabernakulo. Ngaa? Kay ang mga halad nagarepresentar sa pagpatawad sang Dios sa mga sala para mangin matinlo ang mga tawo sa iya atubangan, kag mabaton ang iya pagpakamaayo kag paggiya. Pero wala gintahod nanday Hofni kag Finehas ang mga halad, kag gin-ilog man ini sang iban nga saserdote. *

13, 14. (a) Paano naapektuhan ang sinsero nga mga tawo sang kalautan sa tabernakulo? (b) Paano napaslawan si Eli sa iya obligasyon bilang amay kag mataas nga saserdote?

¹³ Handurawa ang katingala ni Samuel sang makita niya nga ginapabay-an lang ini nga mga kalautan. Pila ayhan ka imol, ordinaryo, kag ginapigos ang nakita niya nga nagakadto sa sagrado nga tabernakulo para malugpayan kag mapabakod, pero nagpuli sila nga napaslawan, naglain ang buot, ukon nahuy-an? Kag ano ayhan ang iya nabatyagan sang ginsupak nanday Hofni kag Finehas ang kasuguan ni Jehova parte sa moral sang nakigrelasyon sila sa pila ka babayi sa tabernakulo? (1 Sam. 2:22) Siguro nagalaum gid sia nga aksionan ini ni Eli.

¹⁴ May awtoridad si Eli nga tadlungon ining nagalala nga problema. Bilang mataas nga saserdote, responsibilidad niya ang mga nagakatabo sa tabernakulo. Bilang amay, obligasyon man niya nga disiplinahon ang iya kabataan. Kay man, ginahalitan nila ang ila kaugalingon kag ang madamo nga tawo. Pero wala nahimo ni Eli ang iya obligasyon bilang amay kag mataas nga saserdote. Wala sing puersa ang iya pagsaway sa iya mga anak. (Basaha ang 1 Samuel 2:23-25.) Kinahanglan sang iya mga anak ang mabug-at nga disiplina, kay ang ila ginahimo bagay silutan sang kamatayon!

15. Ano nga mabaskog nga mensahe ang ginpadala ni Jehova kay Eli, kag ano ang reaksion sang pamilya ni Eli sa paandam?

¹⁵ Malala na gid ang kahimtangan amo nga nagpadala si Jehova sing manalagna nga wala makilal-an. Ining “tawo sang Dios” may mabaskog nga mensahe sang paghukom para kay Eli. Si Jehova nagsiling kay Eli: “Ginpadunggan mo ang imo mga anak nga lalaki labaw pa sa akon.” Siling sang Dios, ang malaut nga mga anak ni Eli mapatay sa isa lang ka adlaw kag ang iya pamilya magaantos. Madula man sa ila pamilya ang pribilehiyo sang pagkasaserdote. May epekto bala ini nga paandam sa ila pamilya? Suno sa rekord, wala.—1 Sam. 2:27–3:1.

16. (a) Ano nga mga rekord ang mabasa naton parte sa pag-uswag ni Samuel? (b) Napalig-on ka bala sina nga mga rekord? Ipaathag.

 ¹⁶ Ano ang epekto sining tanan nga kagarukan sa bata nga si Samuel? Mabasa naton nga may maayo gihapon nga nagakatabo. Parte ini sa pagdaku kag pag-uswag ni Samuel. Sa 1 Samuel 2:18, mabasa naton nga si Samuel “nag-alagad sa atubangan sang GINOO nga bata pa.” Gani, bisan bata pa sia, importante gid sa iya ang pag-alagad sa Dios. Ang bersikulo 21 nagsiling pa: “Ang bata nga si Samuel nagtubo sa atubangan sang GINOO.” Samtang nagadaku sia, nagasuod pa gid sia sa iya Amay sa langit. Ining suod nga relasyon kay Jehova amo ang pinakamabakod nga proteksion sa bisan ano nga kagarukan.

17, 18. (a) Paano mailog sang mga pamatan-on nga Cristiano ang halimbawa ni Samuel kon nagaatubang sila sang kagarukan? (b) Ano ang nagapakita nga ginpili ni Samuel ang husto nga dalanon?

¹⁷ Puede niya marason nga makapagusto man sia kay ang mataas nga saserdote gani kag ang mga anak sini nagahimo man sing sala. Pero ang kagarukan sang iban pati sang mga ara sa posisyon indi balibad para magpakasala. Madamo man nga pamatan-on nga Cristiano ang nag-ilog kay Samuel kag padayon sila nga “nagtubo sa atubangan sang GINOO” bisan pa indi maayo ang ila makita sa palibot.

¹⁸ Ano ang kaayuhan sini para kay Samuel? Mabasa naton: “Karon ang bata nga si Samuel nagdayon sa pagtubo kag nagdugang sa kahamuut sa GINOO kag sa mga tawo.” (1 Sam. 2:26) Madamo ang nanamian kay Samuel labi na ang mga tawo nga matutom man. Palangga man ni Jehova ining matutom nga bata. Kag kabalo si Samuel nga tapuson sang Dios ang tanan nga kalainan sa  Shilo, pero mahimo ginapaligban niya kon san-o ini matabo. Sang ulihi, nasabat ang iya ginapaligban.

19, 20. (a) Ilaragway ang natabo kay Samuel sang isa ka kaagahon sa tabernakulo. (b) Paano nahibaluan ni Samuel ang ginhalinan sang mensahe, kag paano niya ginpakig-angutan si Eli?

¹⁹ Kaagahon na sadto pero madulom pa kag nagasiga gihapon ang suga sang tolda. Tama kalinong kag gulpi lang may nabatian si Samuel nga tingog nga nagatawag sa iya. Abi niya si Eli yadto nga tigulang na kag haluson makakita. Nagbangon si Samuel kag “nagdalagan” pakadto sa tigulang. Mahanduraw mo bala ang hitsura sang bata nga nagatiniil kag nagadalagan para tan-awon kon ano ang kinahanglan ni Eli? Ginatahod kag palangga gid ni Samuel si Eli. Bisan pa may mga sala si Eli, sia gihapon ang mataas nga saserdote ni Jehova.—1 Sam. 3:2-5.

²⁰ Ginpukaw ni Samuel si Eli, nga nagasiling: “Yari ako, kay gintawag mo ako.” Nagsiling si Eli nga wala sia nagtawag kag ginpatulog niya liwat ang bata. Pero, nasulit pa ini sing pila ka beses. Sang ulihi, narealisar ni Eli ang nagakatabo. Kis-a na lang sadto nagapadala si Jehova sa iya katawhan sing palanan-awon ukon mensahe paagi sa mga manalagna, kag nahibaluan na naton kon ngaa. Pero nahibaluan ni Eli nga nagapakig-angot liwat si Jehova, kag sa sini nga tion sa isa ka bata! Ginpabalik ni Eli si Samuel sa iya hiligdaan kag gintudluan sang iya himuon. Nagpati si Samuel. Dayon nabatian niya liwat ang tingog: “Samuel! Samuel!” Kag ang bata nagsabat: “Hambal ka, kay ang imo alagad nagapamati.”—1 Sam. 3:1, 5-10.

21. Paano kita makapamati kay Jehova subong, kag ngaa importante nga himuon ini?

²¹ May alagad na gid man si Jehova sa Shilo nga nagapamati sa iya. Kag amo sini ang ginhimo ni Samuel sa bilog niya nga kabuhi. Ikaw man bala? Indi kinahanglan nga mahulat pa kita sing tingog kon gab-i nga magatawag sa aton. Subong, daw pareho lang nga mabatian naton ang tingog sang Dios paagi sa iya Pulong, ang Biblia. Kon pirme kita nagapamati kag nagatuman sa Dios, magabakod man ang aton pagtuo. Amo gid sini ang ginhimo ni Samuel.

22, 23. (a) Paano natuman ang mensahe nga sang primero nahadlok si Samuel nga isugid? (b) Paano pa gid nakilal-an si Samuel?

²² Yadto nga hitabo sa Shilo importante gid sa kabuhi ni Samuel, kay didto niya nakilala si Jehova sa pinasahi nga paagi. Nangin manalagna sia kag humalambal sang Dios. Sang primero, nahadlok ang bata nga isugid kay Eli ang mensahe ni Jehova. Amo na yadto ang katapusan nga pagpahayag nga ang tagna batok sa pamilya ni Eli madali na lang matuman. Pero nagpakaisog si Samuel kag mapainubuson nga ginbaton ni Eli ang paghukom sang Dios. Wala madugay, natuman ang tanan nga ginsiling ni Jehova: Ang Israel nakig-away sa  mga Filistinhon, napatay sanday Hofni kag Finehas sa isa lang ka adlaw, kag napatay man si Eli sang nabal-an niya nga ang sagrado nga Kaban ni Jehova naagaw.—1 Sam. 3:10-18; 4:1-18.

²³ Nakilala pa gid si Samuel subong matutom nga manalagna. “Ang GINOO kaupud niya,” siling sang rekord, kag gintuman ni Jehova ang tanan nga tagna ni Samuel.—Basaha ang 1 Samuel 3:19.

24. Ano nga desisyon ang ginhimo sang mga Israelinhon sang ulihi, kag ngaa mabug-at ina nga sala?

²⁴ Gintuman bala sang mga Israelinhon si Samuel kag nangin matutom sa Dios? Wala. Sang ulihi, gusto nila nga indi lang manalagna ang magahukom sa ila. Gusto nila nga ilugon ang iban nga pungsod nga ginagamhan sang isa ka hari. Sa sugo ni Jehova, ginhatag ni Samuel ang ila gusto. Pero dapat niya ipakita sa mga Israelinhon kon daw ano ka bug-at ang ila sala. Indi lang tawo ang ila ginasikway kundi si Jehova mismo! Gani ginpatipon niya ang mga tawo sa Gilgal.

25, 26. Sa Gilgal, paano ginpahanumdom sang tigulang na nga si Samuel ang iya katawhan kon daw ano kabug-at ang ila sala kay Jehova?

²⁵ Kululbaan gid ang natabo sang nag-atubang si Samuel sa mga Israelinhon sa Gilgal. Ginpahanumdom sa ila sang tigulang na nga si Samuel ang iya katutom sa sulod sang malawig nga panahon. Mabasa naton: “Si Samuel nagtawag sa GINOO.” Nagpangabay sia kay Jehova nga magpadala sing daguob.—1 Sam. 12:17, 18.

²⁶ Daw imposible nga madaguob sa tingadlaw! Kon nagduhaduha man ukon nagkadlaw ang mga tawo, wala ini magdugay. Gulpi lang naggal-um, kag naghuyop ang hangin amo nga nahapay ang mga trigo. Nagsigabong ang makabulungol nga daguob kag nagtupa ang ulan. Ano ang reaksion sang mga tawo? “Ang bug-os nga katawohan nahadluk sing daku sa GINOO kag kay Samuel.” Narealisar gid man nila kon daw ano kabug-at ang ila sala.—1 Sam. 12:18, 19.

27. Ano ang himuon ni Jehova sa mga nagailog sa pagtuo ni Samuel?

²⁷ Pero indi si Samuel, kundi ang iya Dios nga si Jehova ang nagtandog sa tagipusuon sining mga rebelde. Halin sang bata pa asta magtigulang si Samuel, may pagtuo sia kay Jehova nga Dios kag ginpakamaayo sia. Amo man subong. Ginapakamaayo gihapon ni Jehova ang mga nagailog sa pagtuo ni Samuel.