Pintor tu konten

Pintor tu daftar isi

TIRU MA HAPORSEAON NI NASIDA | SI SARAH

”Boruboru na Uli Rupa do Ho”

”Boruboru na Uli Rupa do Ho”

RIMANGI MA, si Sarah sahalak borua sian Timur Tengah na mansai uli simalolongna. Jongjong ma ibana di tongatonga ni ruangan di jabuna mangida humaliangna. Adong do arsak ni rohana diida hamu? Molo adong, boi do taantusi boasa songon i. Nunga martaontaon ibana dohot tungganedolina, si Abraham rap marlas ni roha disi. *

Tading di sada kota na maju do nasida, i ma kota Ur. Disi, godang do angka pande, partungkang, dohot partigatiga. Tontu, godang do arta ni si Abraham dohot si Sarah. Alai, ndang holan inganan ni angka arta jabu i di si Sarah. Alai inganan ni nasida tingki marlas ni roha, marlungun ni roha, dohot martangiang tu Debata ni nasida, i ma Jahowa. Tangkas ma, godang do na mambahen lomo roha ni si Sarah tading disi.

Alai, rade do si Sarah manadingkon sudena i. Hirahira marumur 60 taon do ibana tingki i. Ingkon dalananna ma inganan na so hea didalani ibana, godang parjahat manang hasusaan na asing, jala ra ndang boi be ibana mulak tu hutana. Boasa? Aha do parsiajaran na boi tadapot sian haporseaonna?

LAHO MA HO SIAN BANGSOMI

Ra, magodang di kota Ur do si Sarah. Di tingki ni si Sarah, godang do kapal ni partigatiga di Sunge Euprat mamboan angka barang na arga sian luat na dao tu kota i. Ribur jala marlengkuklengkuk do dalan di kota i, marroan do angka kapal tu pelabuhan jala mansai godang do tigatiga disi. Rimangi ma, magodang di kota na ribur i ma si Sarah. Godang do tondong dohot halak na tinandana disi. Jala godang do halak na mananda ibana alani uli ni rupana i. Alai saonari on, nunga tarulang be huta i jala ndang adong be agia aha.

Di Bibel, didok do si Sarah sahalak na marhaporseaon na togu tu Debata Jahowa, ndang tu debata ni halak Ur, i ma debata bulan. Nang pe mansai timbo inganan ni panombaon tu debata bulan disi, Debata Jahowa do na disomba si Sarah. Ndang disurat di Bibel songon dia ibana boi gabe marhaporseaon tu Debata. Alana di mulana, sisomba ganaganaan do amana. Muli ma si Sarah tu si Abraham, na marumur sampulu taon umtua sian ibana. * (1 Musa 17:17) Di pudian ni ari, didok ma si Abraham ”ama di saluhut angka na porsea”. (Rom 4:11) Togu do parsaripeon ni nasida, ala masipasangapan jala olo rap pasaehon parsoalan na maol. Tarlumobi, boi nasida songon i ala holong ni nasida tu Debata.

Dipajongjong nasida ma jabuna di jonok ni jabu ni tondong ni nasida. Mansai holong do roha ni si Sarah tu si Abraham. Alai adong do na mambahen nasida marsak. Bibel mandok, ndang boi si Sarah marianakhon. (1 Musa 11:30) Di tingki i, sada sitaonon na borat do on. Alai, tongtong do si Sarah marsihohot tu Debata dohot tu tungganedolina. Dibahen nasida ma si Lot, anak ni haha ni si Abraham gabe songon anak ni nasida ala ndang marama jala ndang marina be ibana. Songon i ma sahat tu na muba ngolu ni nasida.

Ro ma si Abraham laho paboahon na masa na niidana. Marhite surusuruan, Debata mangkatai tu ibana! Maol do ra ibana mangkaporseai i. Bayangkon ma tingki si Sarah mamparrohahon tungganedolina i jala disungkun ma, ”Aha do na nidokna tu ho? Paboa ma!” Ra parjolo, hundul ma si Abraham, dung i dipaboa ibana ma Hata ni Jahowa na mandok, ”Bungkas ma ho sian tanomi dohot sian donganmu sabutuha; topot ma tano sipatuduhononku tu ho!” (Ulaon ni Apostel 7:2, 3) Dungkon salpu i, sai tusi ma laho rohanasida. Ingkon tadingkonon ni nasida ma jabu dohot hamoraon ni nasida, jala ingkon marpindapinda! Songon dia do pangkilalaan ni si Sarah? Sai diida si Abraham ma ibana. Rade do si Sarah mangoloi ibana nang pe ingkon muba parngoluon ni nasida?

Ra, ndang sarupa na diadopi si Sarah tu hita saonari. Olo do ra tadok, ’Ndang hea disuru Debata tu ahu dohot tu dongan saripengku laho mangulahon sisongon i!’ Alai saonari, ingkon tapillit do songon na pinillit ni si Abraham dohot si Sarah. Mangolu di portibi na mangkaringkothon arta do hita saonari, adong do ra na manjujui hita asa patujolohon hasonangan dohot parhepengon. Alai, Bibel manjujui hita asa mangkaringkothon ulaon partondion jala mambahen las roha ni Debata. (Mateus 6:33) Huhut tapingkiri naung pinillit ni si Sarah, tarimangi ma, ’Aha do na hupillit di parngoluonku?’

LAHO MA NASIDA SIAN KOTA I

Dipapungu si Sarah ma angka barangna. Maol do ra ibana mamillit na dia siboanonna manang na dia sitadingkononna. Ndang boi boanonna angka barang na pabalgahu boanon ni halode dohot unto. Tontu, godang do arta ni nasida na ingkon digadis manang dilehon tu na asing. Ndang idaon ni si Sarah be onan, ingananna manuhor sipanganon, abit, dohot angka na porlu di nasida.

Haporseaon ni si Sarah mangonjar rohana asa rade manadingkon jabuna

Ra, ummaol do di si Sarah manadingkon jabuna. Hombar tu bukti arkeologi, mansai denggan do jabu ni halak Ur. Pigapiga jabu marisi lobi sian sampulu kamar, jala nunga adong aek pansur dohot ledeng disi. Gariada, angka jabu na gelleng pe nunga marbeton jala marpintu engsel. Boi do songon i aman ni nasida molo tading di kemah? Tarlinggom sian panangko, singa, babiat, gompul, dohot serigala na somal adong di tingki i?

Songon dia taringot tu angka tondong na ditadingkon si Sarah? Didok Debata tu nasida, ”Bungkas ma ho sian tanomi dohot sian donganmu sabutuha.” Maol do on di si Sarah ala sahalak parholong do ibana. Disi do angka sisolhotna, songon ibotona, anggina, paribanna, tubu ni ibotona, namboruna, dohot bapaudana. Alai olo do ibana manadingkon i sude. Ra, ndang boi be nasida pajumpang. Dapot ma tingkina, ingkon borhat do nasida.

Nang pe maol, rade do si Sarah borhat di tingki naung ditontuhon. Si Tara, na umtua di keluarga i na marumur hirahira 200 taon, dohot do mandongani si Abraham dohot si Sarah. (1 Musa 11:31) Tontu, tamba do tanggung jawab ni si Sarah ala ingkon urusonna do si Tara. Songon si Abraham dohot si Sarah, dioloi si Lot do parenta ni Jahowa asa ’laho sian tano Kasdim’.Ulaon ni Apostel 7:4.

Laho ma nasida tu Haran, hirahira 960 kilometer tu barat laut mangihuthon sunge Euprat. Di Haran, maradi ma nasida. Ra, tingki i nunga marsahitsahit si Tara. Disi ma nasida tading sahat tu na mate si Tara di umur 205 taon. Disuru Jahowa ma muse si Abraham manadingkon inganan i, jala laho tu inganan na naeng patuduhonon ni Jahowa tu nasida. Jala dijanjihon Jahowa tu ibana, ”Hubahen pe ho gabe bangso na bolon.” (1 Musa 12:2-4) Alai tingki borhat nasida sian Haran, nunga marumur 75 taon si Abraham jala si Sarah marumur 65 taon, jala ndang adong dope ianakhon ni nasida. Songon dia ma sada bangso na bolon boi ro sian si Abraham? Na laho buatonna do muse tungganeboru na asing? Di tingki i, somal do baoa marhasohotan tu lobi sian sada borua. Olo do ra dipingkiri si Sarah taringot i.

Nang pe songon i, ingkon tadingkonon ni nasida do Haran. Angka ise do na dohot tu nasida? Dipaboa do molo nasida borhat mamboan arta na didapot nasida disi, songon ”angka hatoban na binuatna di Haran”. (1 Musa 12:5, Bibel siganup ari) Tontu, dipaboa si Abraham dohot si Sarah do haporseaon ni nasida tu angka halak na olo manangihon. Pigapiga terjemahan ni halak Jahudi najolo mandok, angka halak sian bangso na asing do nasida, na mangihuthon si Abraham dohot si Sarah manomba Jahowa. On patuduhon, jotjot do dipaboa si Sarah haporseaonna taringot tu Debata dohot pangkirimonna. Ringkot do on tapingkiri ala saonari hita mangolu di tongatonga ni angka halak na so marhaporseaon jala ndang marpangkirimon. Tingki taparsiajari Bibel, olo do hita paboahon i tu na asing?

LAHO MA TU MISIR

Dung manaripari sunge Euprat, ra di tanggal 14 Nisan 1943 SM, laho ma nasida tu dompak selatan tu tano na dijanjihon Jahowa. (2 Musa 12:40, 41) Tabayangkon ma si Sarah na mangida uli ni luat i. Di jonok ni hau na balga di More jonok ni Sikem, dipaboa Jahowa ma muse tu si Abraham, ”Tu pinomparmu ma lehononku tano on.” Didok do disi ”pinompar”, godang do lapatan ni hata i di si Abraham! Gabe taringot ma ibana tu na hea masa di porlak Eden, dipaboa Jahowa do taringot tu pinompar na laho mangaropukhon Sibolis. Dipaboa Jahowa do tu si Abraham, na sian pinomparna ma ro pasupasu tu saluhut jolma di tano on.1 Musa 3:15; 12:2, 3, 6, 7.

Alai, godang dope angka parungkilon ni nasida. Masa ma haraparon di tano Kanaan. Alani i, diboan si Abraham ma keluargana tu Misir. Alai didok rohana, godang do paraloan di luat i. Alani i, didok ma tu si Sarah, ”Huboto do, boruboru na uli rupa do ho. Onpe, molo diida halak Misir ho, dohononnasida ma: Jolmana do on, gabe bunuonnasida ahu, ianggo ho pangoluonnasida do. Ua dok ma, ibotongku ho, asa sonang ahu ala ho, jala mangolu hosangku ala ho.” (1 Musa 12:10-13) Boasa didok si Abraham songon i?

Ndang na pargabus manang parbiar si Abraham, songon pandapot ni pigapiga halak. Tutu do si Sarah ibotona. Adong do alana umbahen didok si Abraham songon i. Diboto nasida, rumingkotan do sangkap ni Debata taringot tu pinompar dohot bangso na ro sian si Abraham. Alani i, ingkon tongtong do mangolu si Abraham. Bukti arkeologi patuduhon, ndang pola sala di parhuaso ni halak Misir mambuat tungganeboru ni sasahalak jala pamatehon tungganedolina. Jadi marbisuk do si Abraham disi, jala dioloi si Sarah do ibana.

Ndang sadia leleng, masa ma na nidok ni si Abraham i. Nang pe nunga matua si Sarah, longang do pigapiga pejabat ni si Firaun mangida haulionna. Dipaboa nasida ma i tu si Firaun jala diparentahon ma asa diboan si Sarah tu istana! Boi do dapot rohamu songon dia pangkilalaan ni si Abraham, jala songon dia biar ni si Sarah alani i? Alai burju do nasida tu si Sarah, ndang dibahen ibana songon hatoban. Ra, marsangkap do si Firaun mangelaela si Sarah marhite hamoraonna. Jala dohononna ma tu si Abraham laho buatonna ibotona i.1 Musa 12:14-16.

Boi do dapot rohamu tingki si Sarah mangida luat Misir sian jandela manang loteng ni istana i? Songon dia do pangkilalaanna tading di jabu na mardinding, maratap jala godang angka sipanganon na tabo? Alai, olo do ibana tarelaela alani hamoraon i, tarlumobi ala dumenggan parngoluonna di Misir sian di Ur, hutana hian? Mansai las do roha ni Sibolis molo olo si Sarah manadingkon si Abraham jala gabe tungganeboru ni si Firaun! Alai ndang songon i si Sarah. Tongtong do ibana marsihohot tu tungganedolina dohot tu Debata. Aut songon i ma nian sude halak naung marsaripe saonari on! Songon si Sarah, boi do hamu tongtong marsihohot tu na hinaholonganmuna?

Nang pe dielaela di istana ni si Firaun, tongtong do si Sarah marsihohot tu dongan saripena

Diondingi Jahowa do borua na burju i. Dibahen Ibana ma sahit na posi tu si Firaun dohot keluargana. Tingki diboto si Firaun na tungganeboru ni si Abraham do hape si Sarah, dipaulak ma ibana muse tu tungganedolina jala didok ma tu nasida asa laho sian Misir. (1 Musa 12:17-20) Mansai las ma roha ni si Abraham dung mulak tungganeboruna i! Taingot, hea do didok ibana tu si Sarah, ”Huboto do, boruboru na uli rupa do ho.” Alai, diargai ibana do parange ni si Sarah na asing na rumingkot sian haulionna, i ma uli ni rohana, sada parange na dihalomohon Jahowa. (1 Petrus 3:1-5) Sude do hita boi maniru i. Molo tajumolohon do partondion sian arta, tabaritahon taringot Debata tu na asing, jala tongtong mangihuthon uhum ni Debata tingki mangadopi elaela, boi ma tatiru haporseaon ni si Sarah.

^ par. 3 Di mulana, si Abram dohot si Sarai do goar ni nasida, alai diganti Debata ma goar ni nasida jala i do na ditanda angka halak.1 Musa 17:5, 15.

^ par. 8 Ianakhon ni si Tara do si Abraham dohot si Sarah, alai ndang saina nasida. Alani i, na mariboto do nasida. (1 Musa 20:12) Saonari, ndang boi sasahalak marhasohotan tu ibotona. Alai, asing do di tingki i. Jonok dope jolma tu hangoluan na sempurna, na hea dihilala si Adam dohot si Hawa. Molo marhasohotan na mariboto, ndang apala mangkorhon na roa i tu pinomparna ala mansai sehat dope halak najolo i. Hirahira 400 taon dungkon i, nunga dao be jolma sian hangoluan na sempurna. Diorai do sasahalak marhasohotan tu sisolhotna di Patik ni si Musa.3 Musa 18:6.