A yén isi, bipoo bi nhô nye nyuu yôsôna ibôdôl mabal ipam libabat li ño, a nogok njiiha i nya i nlôôha. Hégda i mut nu, a yé nyetama, a nyodop, to ngui a gwé ha bé inyu buñga ba djem-djee ba nkéña nye. A yiine ikété libu kikii mut malep, a kombbaga ni pes yengee a léba. A nimis gwom gwé gwobisô; Kôba, ba bé ti nye lipém, ndi nano, ba nyan nye! Bôt bobasôna ba ke nye ngwé, yak boñge ba nôlhak nye. A nhoñol le yak Nyambe wé le Yéhôva a kôm nye mbus. Ndi a nyi bé le a nyoba.​—Hiôb 2:8; 19:18, 22.

I mut nu, jôl jé le Hiôb. Djob a bi kal inyu yé le: “Mut numpe a ta bé hana ’isi kiki nye.” (Hiôb 1:8) Iloo mbôgôl nwii i mbus, Yéhôva a bé kônde bii Hiôb ikété nsoñgi u bôt ba téé sép nkoñ isi a mah bé bana.​—Ezékiel 14:14, 20.

Baa yak we u nhônba ndiiha? Ibale ñ, ñañ u Hiôb y’a ti we makénd. I nla ki hôla we i tibil nok ini lem i tôbôtôbô bagwélél ba Djob bobasô ba kôli bana: libak li mut ngi nsohi ni li maliga. I bana libak li i nkobla le di tiñi ni Yéhôva ni ñem ngim, kayéle to i bisu bi ndééñga, di nke ni bisu i boñ sômbôl yé. Di wan le ndémbél ilam i Hiôb inyu yés.

I nene le Môsé, mut telepsép, nyen a bi tila ñañ u Hiôb, ndék ngéda i mbus nyemb Hiôb. Ni mahôla ma mbuu mpubi u Djob, Môsé a bi pam i yelel mam ma bi tihba Hiôb hana isi, ni mahogi ma ma bi tagbe i ngii.

I bibôdle bi ñañ unu, di ntehe le Hiôb a bé niñ ikété nwee ni nsañ kiyaga. A bé gwañ, a yibga ngandak, a ban-ga lipém ikété loñ Uz, i i yé i libôga li Arabia. Hiôb a yé mut likap ngandak, a nhôla diyeyeba, a sôñôk ki bôt ba ntomb. Hiôb bo nwaa wé, ba bi kôhna bisai i bana jôm li bon. Ndi iloo hala, Hiôb a ngwés Yéhôva. Ni ñem wonsô, a nyéñ manjel i lémél Yéhôva, nlélém kiki Abraham, Isak, Yakôb ni Yôsep, basôgôsôgôl bé. Kiki bo, Hiôb a ngwelnson u prisi inyu lihaa jé; hiki kel a nti bisesema bi ntul i hié, inyu hiki man wé.​—Hiôb 1:1-5; 31:16-22.

Ndi kunda yada, mam ma mbep. Mam ma bé tagbe i ngii ma kahal yéli, ma Hiôb a bé la bé yi. Biañgel bi téé sép bi kôdi bisu bi Yéhôva, ha nyen béba añgel yada le Satan, nyek a nlo ha. Yéhôva a nyi le Satan a ñoo Hiôb, jon a ñôt nye mahoñol i ngii ndéñbe i mut nu. Ni humbulnyuu, Satan a ntimbhe le: “Baa Hiôb a nkon Nyambe woñi yañga? Baa u bi kéña bé nye bipes gwobisôna, yak ni ndap yé, ni mam momasôna a gwé?” Satan a ñoo yaga i bôt bobasôna ba ntiñi ni Djob, inyule a nyi le ndéñbe yap ni libak jap li ngi nsohi li yelel le nye Satan a yé toi mut nliba nu a gwés bé mut nye ki nye. Inyu hala nyen a ñôm Hiôb nsohi le a ngwélél bé Djob ni njômbi ilam. Ibale Hiôb a nimis bigwel gwé bi moo, a’ tiihe Yéhôva mbom ni mbom!​—Hiôb 1:6-11.

Hiôb a nla bé yi, ndi Yéhôva a gwé ngôñ i ti nye nsima ikeñi: i unda Satan le a nyoba béba ngandak. Satan a gwé kunde i héya gwom gwobisôna Hiôb a gwé. Ndi ba sôñga nye i tihba Hiôb nyemede. Satan a nhoo pam inyu yônôs mahoñol mé mabe. Ikété ngim kel ndigi, bikuu bi nkwo i ño Hiôb. Ba nkal nye le bémba yé i mal tjiba​—balôm ba nyaga ndugi, mbus miñin mi makas, mbus mintômba nwé ni kamél​—. Iloo ki hala, ba nol yak bagwélél bé bobasôna. Nlegel nwin wada a kal Hiôb le “ hié hi Nyambe”, bebek mbambat yon i nlona tjiba i. Hiôb a bé ngi to nôgda le a ntip nimis bôt ni gwom, ni le a yila liyep, nwin u nlôôha béba i njôp nye maôô: mu kii bon bé bobasôna ba bé i ndap manyañ wap nu nu mañ, mbuk mbebi a nlôô, i mbôk ndap, ndap i kwél boñge, bobasô ba wo!​—Hiôb 1:12-19.

I ta bé bun i nok yom Hiôb a nôgda ha ngeñ i. A ntelep, a nwas mbot yé, a homb ño wé a mbeha ’isi. A yé nkwoog nkaa le Yéhôva nyen a ti nye, Yéhôva ki nyen a yoñ. Di ntehe le, Satan a ntibil bok mam inyu tinde Hiôb i hoñol le bikuu a mboma bi lôl nye ni Djob. Ndi maselna ni bipôdôl bi Nsohop, Hiôb a ntiihe bé Djob. Hiôb a nkal le : “Jôl li Yéhôva li ba nsaibak.”​—Hiôb 1:20-22.

Satan a unup, ndi a lehel bé ñem. Jon, likoda lipe ni biañgel i ngii, a ntémb a telep bisu bi Yéhôva. Ni Yéhôva a tiimba bégés libak li Hiôb li mut maliga ni ngi nsohi, tolakii a yé son njonok ni njiiha. Satan a timbhe nye le : « Koo inyu koo. Ngo mut a’ ti gwom gwobisôna a gwé le a la péyés niñ yé. Ndi sambal le woo woñ, u tis bihés gwé ni minsôn nwé, u ntehe too a’ tiihe bé we mbom ni mbom”. Satan a yé nkwoog nkaa le ibale Hiôb a nkôs béba kon, a’ tiihe Yéhôva. Ndi Yéhôva a bééna bôtñem le Hiôb a ga wéha bé nye nyuu; jon a bi ti Satan kunde i kônôs Hiôb, ndi a nol bañ nye.​— Hiôb 2:1-6.

Ibabé tiñha, Hiôb a yila mut nu di nsima i bibôdle. Hégda lelaa nwaa a yé le a ba. A mélhak bé ee nyemb bon bé, nano a lama béñge kiki nlô wé a nok ndutu ikéñi ibabé i héñha yom yo ki yo. Ni njoghe yosôna, a mbégél le “Baa u ngi tiñi yaga ni ñem woñ maliga? Tiihe Nyambe, u wo!” Hiôb a nhel ni mahoñol mabe ma nwaa wé nu gwéha. Ma yé mahoñol ma muda nu a nkôn jék. Ndi Hiôb a’ tiihe bé Djob. A mboñ bé béba ni bibép gwé.​—Hiôb 2:7-10.

Baa u nyi le i ñañ unu u kôhna ngoo u bak ki maliga, u mbéñge we i tôbôtôbô? Yi le nsohi Satan a ôm Hiôb i bé ndik bé inyu yé nyetama, ndi yak bôt ba binam bobasôna. Nsohop a bi kal le: “Mut a’ ti gwom gwobisôna a gwé le a la péyés niñ yé.” Hala a nkobla le mut nye ki nye a mbégés bé Djob ni ñem u yôni! Inyu Satan, yak wemede u nsélél bé Djob ni ñem wonsô. Le u yé bebee i tjôô Yéhôva ibale u lama péyés niñ yoñ! A yé wengoñle nsohop a yé kal le di ntôñ ndiki bésmomede! Baa u nsômbôl éba le Satan a yé mut bitembee? Hala a yé nsima le hiki mut a gwé i len ini. (Bingéngén 27:11) Nano, di béñge manoodana mape Hiôb a bi boma.

Ba nok bañ bikuu gwobisôna bi bi kwél nye, bôt baa ba bé yi Hiôb​—Bibel i nsébél bo le “mawanda” tole “basolôn”​—ba nyodi inyu lo hôgbaha nye. Mu kiki ba bé ba yii haa, ba leñ mis i tehe nye, ba yi ha bé nye. Hiôb a yé son njonok kiyaga, koo yé i nhénd inyu makon; nyuu yé i ta ha bé kiki i bé. Bôt bana bo baa, hala wee Elifaz, Bildad ni Zôfar, ba nsôô bihéñba gwap, ba boñok wengonle mandutu ma Hiôb ma yé tééñga bo ngandak. Ba mbédés kiñ ngii, ba pihlak biték ngii, le bi kwél ngii yap miño. Mbus, ba nyén isi ipañ Hiôb, ndi ba nyén nwee. Ba yén hala ngim sondi, njamuha ni juu, ibabé i pémés buk to yada. Liboñok jap li ta bé inyu ti Hiôb hogbe, inyule ba nun ndik nye a nok ndutu, ibabé to bat nye kii i mbôña.​—Hiôb 2:11-13; 30:30.

Sôk bi sôk, Hiôb nyen a yé nyégsaga i bôdôl nkwel. A nsôô bé le a nok njôghe, yon i ntinde nye i tiihe ligwéé jé. Mbus, a nyelel njom bisu i mandutu mé: a nhoñol le njiiha yé i lôl nye ni Djob! (Hiôb 3:1, 2, 23) Hiôb a ngi yii mut hémle, nu a gwé ngôñ ni hogbe. Ndi ngéda basolôñ bé bana bo baa ba bôdôl pot, ngoo ngandak! Nseñ le ba yén nwee ikepam lisuk.​—Hiôb 13:5.

Elifaz, bebek le nyen a yé bana bape mañ (a la yak ba Hiôb mañ), jon a mbôk i yoñ hop. Mbus, yak bana bape bo iba, ba ga yoñ hop. Libim li ngéda bipôdôl gwap bi ga ba ndik bi ñodop mu mabal ma bi Elifaz kiki ditégéé di bôt. Bipôdôl bihogi bi nla nene loñge, inyule bi mpôdôl mam ma Djob le hiki mut a nla kal, ma ma ta bé mabe, kii bo le Djob a nkogse bibéba bi bôt, a sayap bôt ba téé sép. Ndi i pôt maliga, bipôdôl gwap, ibôdôl bibôdle, bi ñéba béba yap ñem. Ni bibuk bi nlôôha tomb, Elifaz a ntoñol le ibale Djob a téé sep loñge, ni le a kogse baboñbéba, ni le Hiôb nyemede a yé kôhna nôgôs, baa kii di nla kal? Baa di kôli bé kal le Hiôb a mboñ toi yom i siidaha Djob ñem?​—Hiôb 4:1, 7, 8; 5:3-6.

Bipôdôl bi Elifaz bi lémél bé Hiôb. A pééna nye ni ñem wé wensô. (Hiôb 6:25) Ndi hala a konde nkwés mawanda mé nkaa le Hiôb a yé son njônok i mam mabe a bi boñ bisôsôli; jon a kôli kôhna bikuu bi yé pémél nye. Elifaz a ñôm Hiôb nsohi, a nkal le a yé béba mut, mut ngôk ni le a nkon bé Djob woñi. (Hiôb 15:4, 7-9, 20-24; 22:6-11) Zôfar a béhe Hiôb le a waa boñ béba ni le a ba bañ maséé ikété béba. (Hiôb 11:2, 3, 14; 20:5, 12, 13) Bildad nye a nol nye nolok. A kal le bon ba Hiôb ba bé lama boñ bibéba bi mam ngandak, jon ba bi kôhna ndik nsaa wap!​—Hiôb 8:4, 13.

Minkoda mi bôt mini mi bi telbene bé ha. Nano, pééna yap i ta ndik bé libak li Hiôb li maliga ni li telepsép, ndi ba nkal ki le i ta bé nseñ i téñbe ni Djob! Ngéda a mbôdôl yoñ hop, Élifaz a añle ndugi Hiôb ñañ u ngim mbuu, bebek añgel yada. Mu ñañ u, a ka pémés bikwéha bi biniigana bini le: Djob “a mbôdôl bé minkol nwé ñem, yak biañgel gwé ki, a ñôm bo nsohi le bi yé bijôñ”. Inoñnaga ni mahoñol ma, mut binam nye ki nye a nla bé pam i lémél Djob! Mbus, Bildad a nkal le libak li Hiôb li ngi nsohi ni li maliga li gwé bé mahee i mis ma Djob, kii to libak li ndjemjee, li gwé bé mahee i mis mé!​—Hiôb 4:12-18; 15:15; 22:2, 3; 25:4-6.

Baa ni ma noode lédés mut a yé son njonok? Ibabé pééna, hala a ntomb bé. Ndi, di la ôt ngandak biniigana mu mahôha ma bôt bana bo baa, téntén i yom di kôli bé kal. Ikété bipopoda gwap ni mahoñol mabe, to mut a séblak bé Hiôb ni jôl jé! To mut a bi éba bé le a ntôñ ni mandutu Hiôb a bé nôgda, to ba minyaô inyu yé. * Jon ibale u mboma mut a gwé ñem u nyodop, unda nye le u ntôñ ni nye, ba minyaô, podok ki ni nye ni ñem lima. Yéñ manjel i lédés hémle yé ni makénd mé i bôdôl Yéhôva ñem, ni i ba nkwoog nkaa le konangoo ni telepsép i Djob bi mbuma ñañ. Hala nyen Hiôb a bé le a boñ ibale nyen a bééna hop kikii bôt bana bo baa. (Hiôb 16:4, 5) Ndi lelaa a bi timbhe ngolba yap inyu libak jé li ngi nsohi ni li maliga?

Mut ngoo nunu le Hiôb a bé yodop ni nduña ikeñi ngéda nkwel wap u bi bôdôl. I bibôdle, nyemede a bi kémhe le ‘bipôdôl gwé bi bé ke ndigi tjap-tjap’, ni bi “mut a mal lehel ñem”. (Hiôb 6:3, 26) Ndi di nla nok inyuki. Inyule a bééna bé ñem nwee. Nduña ikeñi yon i bé tinde nye i pémés bibuk ibabé hek pék. Bikuu bi bi kwél nye ni lihaa jé kunda yada, bipe bi lôlak i ngii, bi bi tinde nye i ôm Yéhôva nsohi. Kiki a bé yi bé kii yé bôña toi, ni njee a yé mbus njiiha yé, bipôdôl gwé bi bé umne i ngii bikwéha bi mahoñol.

Ndi, Hiôb a bé mut hémle ngandak. Hémle yé i bi nene ikété libim li bibuk a bi gwélél inyu timbhe mawanda mé​—a gwélél bibuk bi maliga, bi bé sép, ni bi ntina makénd i len ini. Ngéda a bi pôdôl bihélha bi mam Djob a bi heg, Hiôb a bi ti Djob lipém, a toñol mam mut binam nye ki nye a bé yi bé, ibale Djob a solol bé nye mo. Kiki hihéga, a bi kal le Yéhôva “a nkéi ki hisi i ngii to yom,” ki le mbus ngandak tjai, nyen bôt ba njoñ yi ba bi léba le bipôdôl bi, bi yé maliga. * (Hiôb 26:7) Yak ngéda a bi pôdôl botñem yé inyu bilôl, a bi unda nlélém botñem bôt ba hémle bape ba kôba ba bééna. Hiôb a bé nkwoog nkaa le to ibale a nwo, Djob a ga bigda nye, a ga nyamnda ni ngôñ i témbna nye i niñ.​—Hiôb 14:13-15; Lôk Héber 11:17-19, 35.

Ndi kii di nla kal inyu libak li Hiôb li ngi nsohi ni li maliga? Élifaz ni mawanda mé mo ima, ma bi yigye le libak li mut a téé sép ni maliga li ntihba bé Djob. Baa Hiôb a bi kémhe bikwéha bi biniigana bi? Heni! Hiôb a bi éba le Djob a ndiihe ba ba gwé libak li ngi nsohi ni li maliga. Ni ñem wé woñsô, a bi kal le: “A nyi ñem wem le u yé maliga”. (Hiôb 31:6) Ni le Hiôb a bi tehe le mahoñol mabe ma bahôgbaha nye, ma bé inyu yahal ndéñbe yé i ba maliga. I yi hala i bi ti Hiôb makénd i ti bo dimbhe nlôôha mbôñgô, kayéle i lisuk, i bôt bana bo baa ba bi léba bé yom i timbhe nye.

Hiôb a bi tibil nok le mut a ñunda libak li telepsép ni li maliga ikété maboñok mé ma hiki kel. Hala nyen a toñol lelaa a bi tééda ndéñbe yé ikété hiki yom a bé boñ. Kiki hihéga, a bé mbégés bé bisat; a bé undga bôt bape loñgeñem, a tinak bo lipém; a bé tééda libak jé li nyôgi, a tinak libii jé lipém; ndi iloo i mam mana momasô, a bi waa bé téñbe ni bañga Djob le Yéhôva. Inyu hala nyen a kôli kal ni ñem wonsô le: “Letee ni kel me nwahba me ta bé me le me pamba ni ñem wem maliga!”​—Hiôb 27:5; 31:1, 2, 9-11, 16-18, 26-28.

Baa yak we u gwé libak li Hiôb li telepsép ni li maliga? I pahal yo ni nyo i yé jam li tomb, ndi Hiôb a unda le hémle yé i nlama nene ikété minson nwés. Nlélém i len ini, di ñéba Yéhôva le di tiñi ni nye ni ñem wés wonsôna ngéda di nôgôl nye hiki kel, di boñok ki hiki yom i nôgôl nye maséé​—to ibale di lama nihbe bikuu. Ibale di niñ hala, ibabé pééna, d’a kôhna Yéhôva maséé, ndi di ga boñ le Satan ñoo wé a nok liyot, nlélém kiki Hiôb a bi boñ hala a yé ntandaa ngéda. Ni i njel i nyen di ñunda toi le di nkôna hémle i Hiôb!

Ndi ñañ u Hiôb i ntelbene bé ha. Mu kii a ba péghana ngéda yé i unda bôt le a yé telepsép, a bi hôya yom i nlôôha nseñ, hala wee i pubus Jôl li Djob. I bé mbéda nye mahôla ma mbuu ni bikodlene inyu bana litehge li mam li Yéhôva. Ni ki le ngim yom ikété yé i bé tééñga nye ngandak, kayéle a bééna ngôñ ni hogbe. Lelaa Yéhôva a bi hoo hôla nkol wé nu hémle ni nu maliga? Liboñ lipe li yigil ini li ga hôla bé i bana mandimbhe.