Xeen tiʼ baʼax ku taasik

KʼEʼEX U KUXTALOʼOB TUMEN LE BIBLIAOʼ

«Táan kaʼach in kíimskinba tin juunal»

«Táan kaʼach in kíimskinba tin juunal»
  • Síij tu jaʼabil: 1978

  • Tuʼux síiji: El Salvador

  • Kaʼacheʼ: Tiaʼan ichil junpʼéel pandillaeʼ

BIX KUXLIKEN KAʼACHI

 «Wa jach tu jaajil a kʼáat kaanbal tiʼ Dioseʼ, pʼáaten yiknal u testigoʼob Jéeoba». Le tʼaanoʼobaʼ tu beetoʼob u jaʼakʼal in wóol. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ táan kaʼach in xook yéetel u testigoʼob Jéeoba. Utiaʼal a naʼatkeʼex baʼaxten jaʼakʼ in wóoleʼ paʼatik in tsikbaltikteʼex bix in kuxtal kaʼachi.

 Síijen Quezaltepeque, junpʼéel kaaj yaan tu luʼumil El Salvador. Teen u seisil tiʼ 15 sukuʼuntsiloʼob. In taataʼobeʼ tu kaʼansenoʼob in beet baʼax uts yéetel ka in wuʼuy u tʼaan le autoridadoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ Leonardo, juntúul u testigo Jéeoba, yéetel uláakʼ kaʼatúul koʼoleloʼob testigoʼob xaneʼ ku binoʼob kaʼach u tsoloʼobtoʼon baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ maʼ tin beetaj u cuentail le baʼax tu kaʼansoʼobtenoʼ, le oʼolal binten kʼaasil. Le yaanten 14 añosoʼ káaj in drogarkinba bey xan in káaltal yéetel in wéet xookoʼob. Jujuntúulil úuchik u pʼatkoʼob le escuelaoʼ utiaʼal ka ookkoʼob tiʼ junpʼéel pandilla, teen xaneʼ bey tin beetiloʼ. Chéen bey k-máan teʼ calleʼoboʼ yéetel k-sajakkúuntik le máakoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼobtoʼon taakʼinoʼ, tsʼoʼoleʼ káaj xan k-ookol utiaʼal k-manik drogaʼob.

 Le pandillaoʼ kʼuch u beetuba bey in familiaeʼ. Le oʼolal kin tuklik kaʼacheʼ unaj in kanáantkoʼob. Junpʼéel kʼiineʼ, juntúul in wéet pandilleroil u drogarmubaʼeʼ joʼopʼ u jaʼajatsʼik in vecino. Mientras táan u baʼateloʼobeʼ in vecinoeʼ tu machaj in amigoeʼ ka tu tʼanaj le policíaoʼ. Teneʼ jach pʼuʼujen ka tin wilaj, le oʼolal káaj in xixikjatsʼtik u coche utiaʼal ka u jáalkʼabt in amigo. In vecinoeʼ tu sen kʼáat óoltaj ten ka xuʼuluk in kʼaskúuntik u coche, baʼaleʼ maʼ tin beetaj u cuentailiʼ.

 Juntéenjeakeʼ in pandillaeʼ baʼatelnaj yéetel le policíaʼoboʼ. Teneʼ tin wóotaj in pul tiʼob junpʼéel bomba chéen toʼon beetmil. Maʼ in wojel bix úuchikiʼ, pero wáakʼ tin kʼab. Chéen kʼajaʼanten in wilik xeʼexeʼetʼ in x-noʼoj kʼab, ka tsʼoʼokeʼ desmayarnajen. Ka aajeneʼ hospital yanen, aʼalaʼabteneʼ xoʼotʼ in kʼab, pʼáat mix baʼal kin wuʼuyik tin x-noʼoj xikin, tsʼoʼoleʼ pʼáat casi minaʼan u sáasil in x-noʼoj ich. 18 años yaanten ka úuchten lelaʼ.

 Kex jach yaj le baʼax úuchtenoʼ suunajen yéetel in pandilla le ka jóokʼen teʼ hospitaloʼ. Baʼaleʼ maʼ sen úuch tiʼ leloʼ bisaʼaben cárcel, teʼeloʼ maas tin bisinba yéetel le pandilleroʼoboʼ. Bul kʼiin tiaʼanen tu yéeteloʼobeʼ, tu yorail k-ukʼul k-káajsik k-tsʼuʼutsʼik marihuana yéetel k-pʼatik tak kéen xiʼikoʼon wenel.

BIX TU KʼEXIL IN KUXTAL LE BIBLIAOʼ

 Le tiaʼanen carceloʼ Leonardoeʼ bin u yilen. Le táan k-tsikbaloʼ tu tuchʼubtaj junpʼéel in tatuaje yaan tu muukʼ in kʼab, ka tu kʼáatajten: «¿A wojel wa baʼax u kʼáat u yaʼal le óoxpʼéel puntoʼob yaan ta kʼaboʼ?». Tin núukajtiʼ: «Jaaj in wojel, u kʼáat u yaʼal sexo, drogaʼob yéetel rock and roll». Baʼaleʼ Leonardoeʼ tu yaʼalajten: «Maʼ, baʼaxeʼ u kʼáat u yaʼal hospital, cárcel yéetel kíimil, tsʼoʼok a wantal hospital, beoraaʼ way yanech teʼ carcelaʼ. Techeʼ a wojel baʼax ku seguer».

 Le baʼax tu yaʼalajten Leonardooʼ tu beetaj in tuukul. Jaaj baʼax ku yaʼalik tumen le bix kuxlikenoʼ ku yeʼesik táan in kíimskinba tin juunal. Leonardoeʼ tu invitarten in xok le Biblia tu yéeteloʼ. Le baʼax tin kanoʼ tu yáanten in kʼex in kuxtal. Tin tsʼáaj cuentaeʼ jaaj le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «U biskuba máak yéetel máaxoʼob kʼasaʼanoʼobeʼ ku kʼaskúuntik u maʼalob modos máak» (1 Corintoiloʼob 15:33). Le oʼolal tin kʼexaj yéetel máaxoʼob kin biskinba. Utiaʼal leloʼ xuʼul in muchʼkinba yéetel le pandillaoʼ, tsʼoʼoleʼ káaj in bin teʼ muchʼtáambaloʼob ku beetik u testigoʼob Jéeoba teʼ carceloʼ. Teʼeloʼ tin kʼaj óoltaj juntúul máak kʼalaʼan ku kʼaabaʼtik Andrés, letiʼeʼ okjaʼanaj teʼ carceloʼ. Letiʼeʼ tu invitarten ukʼul, desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ xuʼul in tsʼuʼutsʼik marihuana. Tu lugar in beetik lelaʼ káaj k-tsikbaltik yéetel Andrés junpʼéel teksto tiʼ le Biblia sáamsamaloʼ.

 Maʼ xáanchaj ka tu tsʼáaj cuenta le pandilla táan u kʼexpajal in kuxtaloʼ. Le ka tu yojéeltaj u nojchil le pandillaoʼ tu yaʼalaj taak u tʼaan tin wéetel. Jaʼakʼ in wóol tumen maʼ in wojel baʼax ken u yaʼalten kéen u yojéelt le baʼax kin tuklik in beetkoʼ. U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u jóokʼol máak ichil junpʼéel pandillaiʼ, le oʼolal tu yaʼalajten: «Tsʼoʼok k-ilkeʼ techeʼ maʼatech a taal kéen k-muchʼba yéetel le pandillaoʼ, baʼaxeʼ ka bin yéetel u testigoʼob Jéeoba. ¿Baʼax ka tuklik a beetik?». Teneʼ tin waʼalajtiʼ in kʼáat in seguert in xokik le Bibliaoʼ yéetel in kʼáat in kʼex in kuxtal. Jaʼakʼ in wóol úuchik u yaʼalikten le pandillaoʼ mix baʼal ken u beetten wa jach tu jaajil in kʼáat antal ichil u testigoʼob Jéeoba. Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalajten: «wa jach tu jaajil a kʼáat kaanbal tiʼ Dioseʼ, pʼáaten yéetel u testigoʼob Jéeoba. Kexiʼ ka xuʼuluk a beetik baʼaloʼob kʼaastakeʼ. Kin felicitarkech. Jach maʼalob le baʼax táan a beetkoʼ. Le Testigoʼoboʼ jach jeʼel u yáantkechoʼobeʼ. Teneʼ xooknajen tu yéeteloʼob le tiaʼanen Estados Unidosoʼ, yéetel jujuntúul tiʼ in láakʼtsiloʼobeʼ Testigoʼob xan. Maʼ a chʼaʼik saajkil, seguert le baʼax táan a beetkoʼ». Kex jakʼaʼan in wóoleʼ teʼ súutukoʼ kiʼimakchaj in wóol yoʼolal le baʼax úuchoʼ. Tin tsʼáaj u graciasil tiʼ Jéeoba yéetel tin wuʼuyinba jeʼex juntúul chʼíichʼ tsʼoʼok u jáalkʼabtaʼaleʼ, teʼ kʼiin jeʼeloʼ tin naʼataj le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Yaan a kʼaj óoltikeʼex le jaajoʼ, le jaaj túunoʼ yaan u jáalkʼabtikeʼex» (Juan 8:32).

 Baʼaleʼ jujuntúul tiʼ in úuchben amigoʼobeʼ ku túuntkoʼob in wóol tumen ku yaʼalikoʼob u tsʼáaikoʼob ten drogaʼob. U jaajileʼ yaan kʼiineʼ tin kʼamaj tiʼob. Baʼaleʼ ka máan kʼiineʼ béeychaj in pʼatik le vicio úuchik in sen orar tiʼ Jéeobaoʼ (Salmo 51:10, 11).

 Ka jóokʼen teʼ carceloʼ yaʼab máaxoʼob tukleʼ yaan u seguer in beetik baʼaloʼob kʼaastak jeʼex kaʼacheʼ, baʼaleʼ maʼ bey tin beetiliʼ. Baʼaxeʼ yaʼab u téenel binen teʼ cárcel utiaʼal in tsikbaltik tiʼ le máaxoʼob kʼalaʼanoʼob le baʼaxoʼob tsʼoʼok in kanik teʼ Bibliaoʼ. Bey túunoʼ in úuchben amigoʼobeʼ tu tsʼáajoʼob cuenta jach tu jaajil tsʼoʼok in kʼexik in kuxtal. Baʼaleʼ le máaxoʼob pʼekmilenoʼ maʼ tu kʼexaj baʼax ku tuklikoʼob tin woʼolaliʼ.

 Juntéenjeak le táan in kʼaʼaytaj yéetel juntúul Testigoeʼ, chéen ka jáan baʼpachtaʼaboʼon tumen le pandilla pʼekmilen kaʼachoʼ. U chʼaʼamaj u tsʼoonoʼob utiaʼal u kíimskenoʼob. Le Testigo láakʼintkenoʼ maʼ sajakchaj u tsoltiʼob yéetel tsiikil de ke beoraaʼ maʼ táakpajaʼanen tiʼ mix junpʼéel pandillaiʼ. Teen túuneʼ táan kaʼach in wilik maʼ in pʼuʼujul. Le ka tsʼoʼok u sen jatsʼkenoʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ maʼ u kʼáat u kaʼa ilenoʼob teʼeloʼ, ka túun tu chaʼajoʼob k-bin. Le Bibliaoʼ tsʼokaʼaniliʼ u kʼexik in kuxtaleʼ, le oʼolal maʼ tin sutaj u jeel tiʼob jeʼex in beetik kaʼachoʼ. Beoraaʼ kin wilik in beetik le baʼax ku yaʼalik Yáax tiʼ Tesalonicailoʼob 5:15: «Ilawileʼex mix máak ka u sut u jeel le kʼaas ku beetaʼaltiʼoʼ; baʼaxeʼ mantatsʼ ka a kaxteʼex baʼax uts ta baatsileʼex bey xan utiaʼal tuláakal máak».

 Desde ka tin beetinba Testigoeʼ kin tsʼáaik in wóol in beet baʼax uts. Lelaʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ. Chéen ku béeytal in beetik yoʼolal le áantaj ku tsʼáaikten Jéeobaoʼ, in amigoʼob yéetel le tsolnuʼukoʼob yanoʼob teʼ Bibliaoʼ. Junpuliʼ maʼ in kʼáat kaʼa kuxtal jeʼex kaʼacheʼ (2 Pedro 2:22).

UTSILOʼOB TSʼOʼOK U TAASIKTEN

 Kaʼacheʼ séeb in pʼuʼujul yéetel séeb in baʼateʼel. Baʼaleʼ jach in wojleʼ wa maʼ in pʼatik le kuxtal kin bisik kaʼachoʼ bejlaʼa úuch kíimkeneʼ. Le baʼax tin kanaj teʼ Bibliaoʼ tu yáanten in kʼex in kuxtal. Xuʼul in drogarkimba yéetel xuʼul in pʼektik in enemigoʼob (Lucas 6:27). Bejlaʼeʼ yaanten amigoʼob ku yáantkenoʼob in weʼes jatsʼuts modos (Proverbios 13:20). Tsʼoʼoleʼ yaan u biilal in kuxtal yéetel kiʼimak in wóol tumen táan in meyajtik juntúul Dios jach u tsʼaamaj u yóol u perdonart le baʼaxoʼob kʼaastak in beetmoʼ (Isaías 1:18).

 Tu añoil 2006, binen tiʼ junpʼéel curso utiaʼal máaxoʼob maʼ tsʼokaʼan u beeloʼobiʼ. Chéen wa jaypʼéel jaʼaboʼob máaneʼ tsʼoʼok in beel yéetel juntúul x-chʼúupal jatsʼuts u modos, ka tsʼoʼokeʼ anchaj juntúul chan k-hija. Bejlaʼeʼ maas yaʼab tiempo kin máansik táan in kaʼansik tiʼ uláakʼ máakoʼob le kaʼansajoʼob yaan teʼ Biblia tu yáanten in kʼex in kuxtaloʼ. Tsʼoʼoleʼ táan in beetik in ancianoil tiʼ in múuchʼulil yéetel kin wilik in wáantik le táankelmoʼob utiaʼal maʼ u yúuchultiʼob le baʼaxoʼob úuchtenoʼ. Bejlaʼeʼ maʼ táan in kíimskinba tin juunaliʼ, baʼaxeʼ táan in meyaj utiaʼal u yantalten le jatsʼuts kuxtal ku yaʼalik Dios teʼ Bibliaoʼ.