Xeen tiʼ baʼax ku taasik

TEKSTOʼOB KU MAAS TSOʼOLOL

Proverbios 17:17 | «Juntúul jach maʼalob amigoeʼ ku yeʼesik yaabilaj tiʼ tuláakal súutukil»

Proverbios 17:17 | «Juntúul jach maʼalob amigoeʼ ku yeʼesik yaabilaj tiʼ tuláakal súutukil»

«Juntúul jach maʼalob amigoeʼ ku yeʼesik yaabilaj tiʼ tuláakal súutukil, tu kʼiinil táan u muʼyaj máakeʼ letiʼeʼ bey juntúul sukuʼuneʼ» (Proverbios 17:17, Túumben Luʼum).

«Juntúul [amigo] uts u biskuba mantatsʼeʼ, tu kʼiiniloʼob yaj óoleʼ bey juntúul a sukuʼuneʼ» (Proverbios 17:17, Quiliʼich Biblia ich Maya).

Baʼax u kʼáat u yaʼal Proverbios 17:17

 Juntúul jach maʼalob amigoeʼ ku béeytal k-confiar tiʼ. U yaabiltmoʼon jeʼex juntúul k-sukuʼuneʼ, tsʼoʼoleʼ kéen k-máans junpʼéel nojoch problema maʼatech u pʼatkoʼon t-juunal.

 «Juntúul jach maʼalob amigoeʼ ku yeʼesik yaabilaj tiʼ tuláakal súutukil». Lelaʼ jeʼel xan u béeytal u traducirtaʼal beyaʼ, «le amigoʼoboʼ mantatsʼ ku yeʼeskoʼob yaabilaj». Le tʼaan ich hebreo meyajnaj utiaʼal u yúuchul tʼaan tiʼ le «yaabilajaʼ» maʼ táan u tʼaan tiʼ baʼax ku yuʼubik máak tu yoʼolal wa máaxiʼ, baʼaxeʼ junpʼéel clase yaabilajaʼ eʼesbil u beetaʼal (1 Corintios 13:4-7). Le máaxoʼob u yaabiltmubaʼob beyaʼ maʼatech u xuʼulul u biskubaʼob kex ka yanaktiʼob problemas, baʼaxeʼ ku paklan perdonarkubaʼob (Proverbios 10:12). Tsʼoʼoleʼ maʼ u pʼeek u yilik u bin maʼalobil tiʼ u amigoiʼ, baʼaxeʼ ku kiʼimaktal u yóol tu yoʼolal (Romanos 12:15).

 «Juntúul jach maʼalob amigoeʼ [...] tu kʼiinil táan u muʼyaj máakeʼ letiʼeʼ bey juntúul sukuʼuneʼ». Tiʼ junpʼéel familiaeʼ le sukuʼuntsiloʼoboʼ jach maʼalob u biskubaʼob. Le oʼolal le tekstoaʼ ku yaʼalikeʼ juntúul jach maʼalob amigoeʼ bey juntúul sukuʼuneʼ tumen kéen u máansoʼob junpʼéel problemaeʼ ku paklan áantkubaʼob. Tsʼoʼoleʼ mix junpʼéel problema jeʼel u beetik u xuʼulul u biskubaʼobeʼ, baʼaxeʼ ku maas kanik u yaabiltubaʼob yéetel u paklan respetartubaʼob.

U contekstoil Proverbios 17:17

 U libroil Proverbioseʼ jach ku beetik u tuukul máak yéetel u yantal u naʼat. Óoliʼ tuláakal le libroaʼ Salomón tsʼíibte, tu tsʼíibtaj jeʼex suukil u tsʼíibtaʼal junpʼéel poesía ich hebreoeʼ. Tu lugar u usartik rimase’ meyajnaj tiʼ tʼaanoʼob igualtak utiaʼal u kaʼansik wa baʼax, tsʼoʼoleʼ meyajnaj xan tiʼ uláakʼ tʼaanoʼob utiaʼal u tsolik u contrarioil junpʼéel baʼal. Junpʼéel ejemploeʼ letiʼe baʼax ku yaʼalik Proverbios 17:17, teʼelaʼ tu kaʼa jaatsileʼ igual baʼax u kʼáat u yaʼale. Tiʼ Proverbios 18:24, meyajnaj xan tiʼ tʼaanoʼob utiaʼal u yeʼesik u contrarioil junpʼéel baʼal, teʼeloʼ ku yaʼalik: «Yaan máaxoʼob jeʼel tak u beetkoʼob loob tiʼ u amigoʼobeʼ, pero yaan juntúul amigo maas nojoch u yaabilaj ke jach u sukuʼun máak».

 Maʼ xaaneʼ le ka tu tsʼíibtaj Proverbios 17:17, Salomóneʼ táan u tuukul tiʼ bix úuchik u biskuba David u papá yéetel Jonatán, u hijo rey Saúl (1 Samuel 13:16; 18:1; 19:1-3; 20:30-34, 41, 42; 23:16-18). David yéetel Jonatáneʼ maʼ sukuʼuntsiloʼobiʼ kex beyoʼ jach tu yaabiltubaʼob jeʼex sukuʼuntsiloʼobeʼ, hasta Jonatáneʼ tu tsʼáaj u kuxtal tu chiʼ kíimil tu yoʼolal David. a

Utiaʼal a wilik tiʼ uláakʼ baʼaxoʼob ku tʼaan u libroil Proverbioseʼ chaʼant le videoaʼ.