Baba ŵangu ŵasamile ku Germany mu 1949 ni kwawula ku Australia. Ŵayice ku Australia kukusosasosa masengo ku makampani ga migodi ni ŵatamilicice ku Victoria. Ali kweleko, babawo ŵalombele mwati une napagwile mu 1953.

Piyagambile kupita yaka yamnono, mama ŵangu ŵatandite kulijiganya Baibulo ni Ŵamboni sya Yehofa. M’yoyo, pinaliji mwanace namanyililaga yine ni yine yakwayana ni yajikusajiganya Baibulo. Nambope, baba ngananonyelaga dini jilijose. Ŵalakwewo ŵaliji ŵangalwe soni ŵawukali mwati mama ŵajogopaga. Atamose yaliji m’yoyo, mamawo ŵalijiganyaga Baibulo mwakusisa soni ŵatandite kuyinonyela mnope yaŵalijiganyagayo. Baba patyosile, mamawo ŵasalilaga une ni acalumbu ŵangu yaŵalijiganyagayo. Ŵatusalilaga yakwamba cilambo capasi ca paladaiso soni kuti mpaka tuŵe ŵakusangalala naga tukuya malamusi ga m’Baibulo.—Salimo 37:10, 29; Yesaya 48:17.

Pinaliji ni yaka 18, natyosile pamlango pa acinangolo ŵangu ligongo lyakusawusya kwa baba. Atamose kuti nayikulupililaga yaŵanjiganyaga mama, nambope nganinayiwonaga kuŵa yakusosekwa mnope mwati nganinayikuyaga. Natandite masengo ga yamagesi pa mgodi wine wakwe. Nalombele ndili ngwete yaka 20. Pali papitile yaka yitatu twakwete mwanace jwandanda. Kaneko natandite ganicisya yampaka yikamucisye liŵasa lyetu. Ni nayiweni kuti Baibulo mpaka jitukamucisye mwati natandite kulijiganya ni Ŵamboni sya Yehofa. Nambo ŵamkwangu ŵasisyaga mnope yanalijiganyagayo. Lisiku line ndili mbice kutyocela ku misongano, ŵalakwe ŵasalile mwamacili kuti ndece kulijiganya Baibulo, naga ngandeka camasye ulombela. Ligongo lya woga, napikanile soni nalesile kunguluka ni Ŵamboni. Mkupita kwandaŵi, natandite kuligamba ligongo nalepele kutenda yindu yakuŵajilwa.

Lisiku line, acimjangu ŵa kumasengo ŵandosisye yakuŵagula. Nayiweni kuŵa yakusangalasya, nambo kaneko yanyaleye mnope mwati natandite kulijimbaga magambo. Ndili ngumbucile yanalijiganyisye m’Baibulo, nakulupilile kuti Mlungu cacimba cilango. Nambope pinatandite kulolela yakuŵagula mwakuwilisyawilisya, natandite kuyinonyela mnope.

Kwa yaka 20 kutyocela pinatandite kulolela yakuŵagula, mwapanandipanandi natandite kutenda yindu yakusakala mnope, yakutindana ni yaŵanjiganyaga mama. Yanalolelagayo yakwayiye mnope  yitendo yangu. Nanonyelaga kuŵeceta yindu yakusakala. Natandite kuyiwona yamsese mpela yakusangalasya. Atamose kuti nalijipe ciŵela paulombela ni ŵamkwangu, nambope natendaga uganja ni acakongwe ŵane. Ligongo lya yeleyi lisiku line ndili nalilolele paligalasi natandite kuliŵenga jika.

Mkupita kwandaŵi ulombela wangu wamasile soni umi wangu ŵaŵele pangosi. Napopesile kwa Yehofa kutyocela pasi pamtima. Kaneko natandilesoni kulijiganya Baibulo. Pandaŵiji, baba ŵaliji ali ajasice, nambo mama ŵaliji ali abatiswe ni kuŵa Jwamboni sya Yehofa.

Yitendo yangu yaliji yakutindana mnope ni yajikusajiganya Baibulo. Nambo nasakaga kola mtendele wamumtima wajalagucisye Baibulo. Nasakaga kongolela kaŵecete kangu soni ndamo jangu jakwanguya kupya mtima. Nasakagasoni kuleka yamsese, kucesa juga, kolelwa soni kwajiŵila abwana ŵangu.

Acimjangu ŵakumasengo nganapikanicisyaga ligongo lyakwe nasakaga kucenga yitendo yangu. Kwa yaka yitatu, jemanjaji ŵaŵele ali mkunganganicisya kuti ndandilesoni yitendo yanguyo. Pindesile yindu yanatendaga kala, mpela kupya mtima kapena kuŵeceta yakusakala, jemanjaji ŵagumilaga mwakusangalala kuti, “Jweleju ni Joe jwatukummanyilila!” Maloŵe gelega gambwetekaga mnope. Naliwonaga mpela mundu jwakulepela.

Yakuŵagula yaliji posepose kumasengo kwetu. Acimjangu ŵa kumasengo ŵanonyelaga kutumicisyana yiwulili yakuŵagula kupitila m’makompyuta mpela munatendelaga kala. Natendaga yosope yakomboleka kuti ngalolela yakuŵagulayo, nambo acimjanguwo ŵasacililagape kuti ndoleleje. Kaneko, namsalile nganiji juŵanjiganyaga Baibulo kuti angamucisye. Jwalakwe ŵambikanilaga mwalung’wanu pinamsalilaga. Pakamulicisya masengo Baibulo, jwalakwe ŵangamucisye kulola yampaka ndende kuti malane ni cisyoŵeci. Ŵanimbikasisyesoni kuti mbopeleje ndaŵi ni katema kwa Yehofa kuti angamucisye.—Salimo 119:37.

Lisiku line nasongangenye acimjagu ŵala. Kaneko, nasalile kuti ŵape ukana acalume ŵaŵili ŵaŵalingagalingaga kuti alece kumwa ukana. Ndili ndesile yeleyo ŵandu wosopewo ŵagumisile kuti, “Yeleyo ngaŵa mkomboleka! Acalumeŵa akulingalinga kuti alece ukana, ni twapesoni ukana?” Ni najanjile kuti, “Unesoni ngulingalinga kuti ndece kulolela yakuŵagula.” Kutandila palisikuli, acimjanguwo ŵamanyilile kuti ngusaka kuleka kulolela yakuŵagula mwati ŵalesile kunganganicisya kuti ndendeje yindu yakusakala yinatendaga kala.

Mkupita kwandaŵi soni ni cikamucisyo ca Yehofa, nakombwele kuleka kulolela yakuŵagula. Nabatiswe mu 1999 ni kuŵa Jwamboni sya Yehofa. Ngusam’yamicila mnope Yehofa ligongo lyakungamucisya kola umi wambone soni wakusangalala.

Sambano ngupikanicisya ligongo lyakwe Yehofa akusaŵengana ni yindu yinayinonyelaga kwandaŵi jelewu. Mpela Mtati jwacinonyelo, jwalakwe ŵasakaga kunjenjela ku yakogoya yayikusayika ligongo lyakulolela yakuŵagula. Simicisye kuti maloŵe ga pa Miyambo 3:5, 6 gali gasyene. Maloŵego gakusati, “Mumkulupilile Yehofa ni mtima wenu wosope, soni mkajegamila pa lunda lwenu. Mumcimbicisyeje m’matala genu gosope, soni jwalakwe cacijongola kajende kenu.” Kusala yisyene, Baibulo jinjenjele soni jingamucisye kuti ngombole kumalana ni cisyoŵe cakusakala.—Salimo 1:1-3.

Kala, naliŵengaga jika, nambo apano nalesile soni ngwete mtendele wamumtima. Ngwete cikumbumtima cambone soni ngusalipikana kuti Yehofa ŵangululucile soni kuti akusangamucisya. Mu 2000, nalombele jwamkongwe jwakusalala lina lyakwe Karolin. Jwalakweju akusamnonyela Yehofa mpela mwangusatendela une. Tukusasangalala mnope ni mtendele wawuli mwiŵasa mwetu. Tukusasangalalasoni ni upile watukwete wakuŵa m’likuga lya Aklistu ŵandamo syambone soni ŵakunonyelana mnope ŵapacilambo cosope.