Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

Vannitthuneya ovaanela vahinatthi

Moota Woomukhapelela Mmusi Ohanle Okhwa

Moota Woomukhapelela Mmusi Ohanle Okhwa

DOMINGA aahiriipiwa murima vanceene vaavo iyawe, Adriano, a iyaakha 54 paahi aaphwanyaniwe awe oretta oniitthaniwa tumor cerebral. * Mameediko yaahimuleela wira aarowa okhwa nuuvira myeeri vakhaani paahi. Owo onihimya so: “Kaakhala ntoko kaamuloha. Saahivira isumana sinceene kiriipiwe ene murima ni okhulumuwa. Vaakhala ntoko etthu ele khiyaaniiraneela hiyo, yaamwiiraneela mutthu mukina. Yaakiphwannye mootutuxerya”.

Atthu anceene olelo-va annixanka ntoko Dominga. Eretta ehinivoniwa pooti omphwanya mutthu mootutuxerya. Moohakalaliha anamunceene anniivahererya omukhaliherya mmusi orina oretta ohinivoniwa. Nnaamwi omukhaliherya muretta siiso oxankihaka, exeeni mutthu ekhanle awe oopaka wira omukhaliherye ni omukhapelela mmusi ohanle okhwa? Namakhapelela onirowa ovilela sai miyuupuwelo soohiloka sikhanle oomukhumelela? Vaavo mutthu owo onihala awe okhwa, exeeni ekhanle ookhumelela? Wanipacerya nrowe nisuwele nthowa naya vari aya vooxankiha omukhapelela mutthu orina oretta ohinivoniwa.

MUXANKIHO WA OLELO-VA

Siensia ooturuka itthu sinceene voohimya sa okhwa. Khalai hata ilapo soothaaciri vanceene atthu khiyaakhala iyaakha sinceene. Atthu yaanikhwa moohipisa mwaha wa iretta saamukhaani ni ihasara. Ixipitaali saari vakhaani, anamunceene yaakhapeleliwa owaani ni amusi aya mpakha okhwa.

Olelo-va orowa, vahoolo wa siensia onnaakhaliherya mameetiko oloola iretta wira mutthu opiseke okhwa. Iretta seiye saakhanle oomwiiva mutthu mowaakuveya khalai, vano mutthu pooti oloola ni ovira iyaakha sinceene ohikhwiiye. Masi okathi owo onivira khonitaphulela wira mutthu owo oopenuwa. Ikwaha sinceene mutthu onimakela owereiwa mpakha ikuru ommalela ni ohinawerya-tho wiikhapelela. Olelo-va vannitepa ovila waakhapelela atthu awo.

Mooriipiha murima olelo-va atthu anceene anikhwa oxipitali. Anamunceene khansuwela moota muretta onikhala awe vaavo onihala awe vakhaani okhwa, maana khatonko onweha mutthu okhwaaka. Mwaha wa woova itthu iyo pooti omwiiriha mutthu ohimukhapelela mmusi awe vaavo oniwereiwa awe. Nto exeeni ekhanle ookhaliherya?

MUMPAKE PALANO VAHINATTHI

Moolikanasa ni Dominga, atthu anceene annixanka vaavo mmusi aya oniphwanyaniwa awe oretta oniiva. Okathi owo mutthu onitepa awe oxanka, woova, ni wooriipiha murima, exeeni ekhanle oowookhaliheryani wiilokiherya mwaha wa itthu sootepa oxankiha sikhanle ookhumelela muhoolo? Murumeyi mmosa oororomeleya a Muluku aavekenle so: “Munixuttihe wupuwela wakuva wa mahiku ahu, wira niphwanyé murima wa miruku”. (Esalimo 90:12) Munvekeleke Yehova wira ookhaliheryeni ‘wupuwelela wakuva wa mahiku anyu’ wira murumeele saana mahiku ahanle muri ene ni mmusi anyu oniwereiwa.

Onitthuneya wiilokiherya saana. Akhala wira mmusi anyu nlelo onniwerya olavula wala ovara itthu sikina, vaamureerela omukoha ti pani onrowa opakaka soothanla vaavo owo ohinrowa awe oweryaka olavula wala opaka etthu. Namakhapelela ohaana ovaanela saana ni muretta vahinatthi wira osuwele akhala wira owo onneemererya wira akhapeleliweke oxipitaali, wala onneemererya okhaliheriwa omumula ni maakina aahiiso inamuna sikina sa olooliwa. Eyo enookhaliherya osyaka mixankiho ni enoowiiriha amusi ohiivaha nthowa, maana ahaana opaka soothanla akhala wira muretta ole khoniwerya. Ovaanela vahinatthi onnaakhaliherya amusi wuupuwelela inamuna sa omukhapelela muretta owo. Biibiliya onihimya so: “Mwahikoheru miruku, munimojela miteko sanyu”.​—Miruku 15:22.

MOOTA WOOKHALIHERYA

Okhala wene muritti muulupale wa namakhapelela ti omulipiha muretta. Mutthu oniwereiwa oretta ohirina murette onitthuneya oleeliwa wira onniphentiwa ni wira onookhaliheriwaka. Munrowa opaka sai eyo? Musomeke wala mwiipeke ohoolo wawe, muthanleke iliivuru wala isipo sinrowa omulipiha ni omusivela. Atthu anceene annilipiheya vaavo mmusi onaavarela awe ntata ni onaalavuliha mooreera murima.

Ikwaha sinceene onnireerela ohimya nsina na khula mutthu onirwa oxukurya. Erelatoorio emosa enihimya so: “Hata erutthu yotheene ya mutthu owo ehiweryaka ovara etthu, maaru awe annivikaniha wiiwa. Muretta owo onniiwa saana nnaamwi orupaka. Nto muhilavuleke etthu mwahaarowa anyu olavula owo ohirumpe”.

Vaweryaneya nvekeleke hoothe. Biibiliya onihimya wira okathi omosa murummwa Paulo ni apatthani awe waahaaphwanya muxankiho muulupale ni yaahikhulumuwa vanceene, nto yuupuwela wira yaarowa okhwa. Exeeni yaapanke aya? Paulo aahaavekela axinnawe ohimyaka so: ‘Nyuwo munonikhaliherya, mwanilompelaka’. (2 aKorinto 1:8-11) Opaka nivekelo okathi wa oretta muulupale onnikhaliherya.

MUHITEPE OXANKIHEYA

Ikwaha sinceene mmusi oniwereiwa oretta ohinivoniwa onkhala ooriipiwa murima maana okhwa khahiyo etthu ya ephattu. Okhala wene hiyo khanipattuxiwe wira nooneleke okhwa ntoko etthu eniirela mpantta okumi. (aRoma 5:12) Biibiliya onnimuhimya naakhwa okhala “nwanani”. (1 aKorinto 15:26) Tthiri khahiyo vootthekeya ohiphavela wuupuwelela voohimya sa okhwa wa mmusi.

Osuwela vahinatthi etthu ekhanle ookhumelela pooti waakhaliherya amusi ovukula woova, nave awo anoovikaniha wiimananiha opaka itthu mwa enamuna yooloka. Itthu sikina sikhanle ookhumelela siri ekaaxa enihimya so: “ Isumana Sookiserya sa Muretta”. Nto khahiyo wira itthu iyo sotheene sinnimukhumelela khuta muretta. Masi aretta anceene annaaphwanya marukunuxo ala.

Nuumala muretta owo okhwa ti vamiruku omwiitthana mpatthani wala mmusi onikhala vakhiviru yoowo aivaherenrye okhaliherya. Namakhapelela ni amusi ahaana olipihiwa wira mixankiho sawe namukhwa ole soomala ni khonrowa-tho ohaawa. Mpattuxa a apinaatamu yoowo ori oophenta vanceene, onninlipiherya wira “alipa-òkhwa khansuwela-tho etthu”.​—Musuweli 9:5.

MULUKU TORI NAMAKHAPELELA MUULUPALEXA

Hiyo pooti wiixutta ohikhootta okhaliheriwa

Ti vootthuneya omuroromela Muluku ohiya paahi okathi mmusi onimphwanya awe oretta ohinipenuuwa, masi-tho okathi wa oniriipiwa ahu murima mwaha wookhweliwa. Muluku onimwaarumeela atthu akina wira yoolipiheni ni moolumo oolipiha. Dominga onihimya so: “Kaahiixutta ohikhootta nikhaliheryo. Tthiri atthu anceene yaahinikhaliheriwa. Nto miyo ni iyaka naahisuwela wira Yehova aaninleela so: ‘Kiri ni nyuwo, kinimookhaliheryani’. Nkinikhala-khala kiliyalaka”.

Tthiri Yehova Muluku ti Namakhaliherya muulupale. Okhala wira owo Mpattuxa ahu, onnisuwela ohaawa wahu. Owo ori oolikaneene wira onikhaliherye, onilipihe wira niwerye ovilela. Ooleiherya wira moohipisa onoomaliha okhwa ni onimwaahihimuxa atthu anceene akhwiiye moororomeleya. (Yohani 5:28, 29; Wisupulula 21:3, 4) Atthu otheene anookhuwela ehimyaka moolumo a murummwa Paulo ani: “Wé okhwa, owerya wawo ori vai?”​—1 aKorinto 15:55.

^ etti. 2 Masina aaturukiwa.