• E pefea ou lagonaga māfai e lagona ne koe a nisi tino e pati ma‵sei?

  • E se pokotia au i ei​—se mea masani ki a au.

  • E tai pokotia au i ei​—kae ‵lei loa.

  • E se fiafia au ki ei​—se mea faigata ke talia ne au.

• E pefea te uke o taimi e pati masei sāle ei koe?

  • Seai

  • Nisi taimi

  • Taimi e uke

• I tau kilokiloga, e pefea te tāua o te mataupu e uiga ki te pati masei?

  • Se tāua malosi

  • Tāua ‵ki

E mata, e kilo atu koe ki te pati masei e pelā me se mea matagā? ‘Ailoga,’ kāti ka fai mai koe. ‘E isi aka foki ne fakalavelave tai ‵lasi atu i te lalolagi e ‵tau o manava‵se tatou ki ei. I tafa i ei, e pati ma‵sei a tino katoa!’ E mata, e tonu eiloa te mea tenā?

Faitalia me e tonu io me ikai, e tokouke a tino e ‵kalo keatea mai te pati masei. Kae e iloa ne latou a nai mea kolā e se iloa ne nisi tino. E pelā mo mea konei:

• A te pati masei e se aofia fua i ei a pati. E fakaasi mai i au pati a mea i tou loto. Mai te fakaaogaga o pati ma‵sei, e fakaasi mai i ei me e se manavase koe ki lagonaga o nisi tino. E mata, a koe se vaegā tino eiloa penā?

  E fai mai te Tusi Tapu: “So se mea telā e vau ki tua mai te gutu e vau ‵tonu eiloa mai te loto.”​—Mataio 15:18.

• E fai ne te pati masei ke maua ne nisi tino se kilokiloga sē ‵lei e uiga ki a koe. E fai mai te tusi ko te Cuss Control, penei: “A te auala e fai‵pati atu ei tatou e mafai o iloa atu i ei ou vaegā taugasoa, te lasi o te āva ka maua ne tatou mai i ‵tou kāiga mo tino e ga‵lue tasi tatou, te ‵lei o ‵tou fesokotakiga mo nisi tino, te lasi o te fakamalosi atu o tatou ki nisi tino, te mauaga o se galuega ‵togi io me ko te fakamasikiakaga o ‵tou tulaga, mo te auala e ‵saga atu ei a tino ‵fou ki a koe.” E fai mai foki i ei penei: “Fesili ifo me e mata e mafai o tai ‵lei atu ou fesokotakiga mo nisi tino māfai e se gutu pati masei koe.”

  E fai mai te Tusi Tapu: “Ke ave kea‵tea . . . pati faka‵mae loto.”​—Efeso 4:31.

• E se fai ne te gutu pati masei a koe ke se atafaia eiloa pelā mo te mea e mafaufau koe ki ei. I tena tusi ko te How Rude! e fai mai te tokita ko Alex Packer, penei: “Se mea fakafi‵ta ke fakalogologo atu ki tino gutu pati ma‵sei i taimi katoa.” E toe fai mai a ia me kafai ko pati masei faeloa i taimi katoa “e se fakaasi atu i ei a te atamai, te fai fa‵kata, poto, io me ko te loto malamalama. Kafai e faipati paie, fakavalevale, kae e se gali, ka penā foki tou mafaufau fakamauli.”

  E fai mai te Tusi Tapu: “Ke seai ne pati ma‵sei e ‵to mai i otou gutu.”​—Efeso 4:​29.

• Mea ke taumafai ki ei. Kaia e se taumafai ei koe mō se masina io me mu‵tana ifo ke se toe pati masei? E mafai o fakamau ne koe tou gasolo atu ki mua i se tiati io me se kalena. Kae ke ‵piki ‵mau koe ki tau fakaikuga tenā, kāti e isi aka foki ne mea kolā e ‵tau o fai ne koe. E pelā mo mea konei:

• ‵Kalo keatea mai fakafiafiaga kolā e faka‵fonu ne ia tou mafaufau ki pati ma‵sei. E fai mai Tusi Tapu: “A taugasoa ma‵sei e fakama‵sei ne latou a amioga ‵lei.” (1 Kolinito 15:33) E se aofia fua i “taugasoa” a tino kae penā foki a fakafiafiaga​—ko ata vitio, tafaoga i vitio, mo pese e fakalogologo koe ki ei. A Kenneth, ko 17 ana tausaga, ne fai mai: “E faigofie faeloa ke usu fakatasi atu i pese e fiafia koe ki ei kae fakaseaoga atu a te manatu tonu me e isi ne pati ma‵sei i ei​—ona fua ko te ‵tagi gali o te pese.”

• Fakaasi atu me ko matua ‵lei koe. E fakaaoga ne nisi tino a pati ma‵sei ona ko te mafau‵fau me e fai ei ke foliga atu i a latou ko ma‵tua ‵lei. A te ‵tonuga loa, e se tonu te mea tenā. E fakaaoga ne tino ma‵tua a “te malosi o olotou mafaufau ke fakavasega aka ei a te mea tonu mai te mea ‵se,” ko muna i te Tusi Tapu. (Epelu 5:​14) E se fakamalalo ifo olotou tulaga ko te mea ke fai fua i ei ke “ofo” a nisi tino.

E tonu, a te pati masei e fakalailai ne ia te mafaufau (mo te ea) ki mafaufauga sē ‵lei. E tokouke ‵ki a tino penā i te lalolagi! “Sa fai ke aofia koe i ei,” ko te fakamalosiga mai te Cuss Control. “Fai tou tusaga ke faka‵ma a te enivalomene e auala i au pati. Ka ‵lei i ei ou lagonaga e uiga ki a koe, kae ka maua foki ne nisi tino se kilokiloga tai ‵lei atu e uiga ki a koe.”