Lutani apo pali nkhani

MAVESI GHA MU BAIBOLO GHALONGOSOREKA

Chivumbuzi 21:1—“Kucanya Kupya na Caru Cipya”

Chivumbuzi 21:1—“Kucanya Kupya na Caru Cipya”

 “Nkhawona kuchanya kuphya na charu chapasi chiphya, pakuti kuchanya kwakale na charu chapasi chakale vikafumapo, ndipo nyanja kulijeso.”—Chivumbuzi 21:1, Mang’anamuliro gha Charu Chiphya.

 “Ndipo nkawona kucanya kupya na caru cipya: cifukwa kucanya kwakudanga na caru cakudanga viri kuruta; ndipo nyanja kuti yirikoso cara.”—Chivumbuzi 21:1, Tumbuka Bible.

Ivyo Lemba la Chivumbuzi 21:1 Likung’anamura

 Mazgu gha pa vesi ili ghakulongora waka kuti Ufumu wa Chiuta uzamunjira m’malo mwa maboma ghose gha ŵanthu. Ufumu uwu uzamuwuskapo uheni wose na kwamba kuwusa ŵanthu awo ŵali na mtima wakukhumbisiska kujilambika ku mazaza ghake.

 Buku la Chivumbuzi muli kulembeka “vimanyikwiro” ivyo vikwimira vinthu vinyake. (Chivumbuzi 1:1) Ntheura mphake kuti kuchanya na charu chapasi ivyo vikuzunulika mu vesi ili viyimire chinthu chinyake. Nakutiso, mazgu ghakuti “machanya ghaphya” na “charu chapasi chiphya” ghakusangikaso mu mavesi ghanyake gha mu Baibolo. (Yesaya 65:17; 66:22; 2 Petrosi 3:13) Kusanda mavesi agha kweniso nkhani zinyake za mu Malemba kungatovwira kuti timanye makora ng’anamuro lake.

 “Kuchanya kuphya.” Nyengo zinyake Baibolo likugwiliskira ntchito lizgu lakuti “kuchanya” pakuyowoya vya muwuso panji maboma. (Yesaya 14:12-14; Daniyeli 4:25, 26) Lekani buku linyake likuti, mu mboniwoni, “kuchanya kukwimira muwuso panji boma.” a Pa Chivumbuzi 21:1, “kuchanya kuphya” kukwimira Ufumu wa Chiuta. Boma la kuchanya ili, ilo nyengo zinyake likumanyikwaso kuti “Ufumu wakuchanya,” likuzunulika mu buku la Chivumbuzi lose kweniso mu mabuku ghanyake gha mu Baibolo. (Mateyu 4:17; Milimo 19:8; 2 Timote 4:18; Chivumbuzi 1:9; 5:10; 11:15; 12:10) Ufumu wa Chiuta uwo Fumu yake ni Yesu, uzamunjira m’malo mwa “kuchanya kwakale,” kung’anamura maboma ghose gha ŵanthu.—Daniyeli 2:44; Luka 1:31-33; Chivumbuzi 19:11-18.

 “Charu chapasi chiphya.” Baibolo likuti charu icho tikukhalamo ichi chizamuparanyikapo yayi. (Salimo 104:5; Mupharazgi 1:4) Kasi ni charu wuli icho chizamuparanyika? Kanandi Baibolo likugwiliskira ntchito lizgu lakuti “charu” kung’anamura ŵanthu. (Genizesi 11:1; 1 Midauko 16:31; Salimo 66:4; 96:1) Ntheura “charu chapasi chiphya,” chikung’anamura ŵanthu awo ŵali na mtima wakukhumbisiska kujilambika ku boma lakuchanya la Chiuta. “Charu chapasi chakale,” panji kuti ŵanthu awo ŵakwimikana na Ufumu wa Chiuta ŵazamuparanyika.

 “Nyanja kulijeso.” Kuyana na ivyo vikuyowoyeka mu Chivumbuzi 21:1, “nyanja” nayoso yikwimira chinthu chinyake. Pakuti nyanja yikutemwa kuŵinduka kweniso kanandi pakuŵa mphepo, lekani yikwimira ŵanthu ŵanandi awo ŵakwambiska masuzgo na nthimbanizgo ndipo ŵali kutali na Chiuta. (Yesaya 17:12, 13; 57:20; Chivumbuzi 17:1, 15) Nawoso ŵazamuparanyika. Ndivyo likuyowoya lemba la Salimo 37:10: “Kwakhala kanyengo kachoko waka, ŵaheni ŵazamuŵakoso chara. Muzamupenja apo ŵakakhalanga, ndipo ŵazamuŵapo yayi.”

Fundo za pa Chivumbuzi 21:1

 Buku la Chivumbuzi likayowoyerathu ivyo vizamuchitika mu “zuŵa la Fumu.” (Chivumbuzi 1:10) Kuyana na uchimi wa mu Baibolo, zuŵa ili likamba mu 1914 apo Yesu wakamba kuwusa nga ni Fumu ya Ufumu wa Chiuta. b Kweni nyengo yeneyiyo wakaŵa na mazaza pa charu chose yayi. Nakuti mauchimi ghanyake ghakuti vyakuchitika vya mu charu vizamuhenipa chomene mu chigaŵa chakwamba cha “zuŵa la Fumu.” Chigaŵa chakwamba ichi chikuchemeka kuti “mazuŵa ghaumaliro.” (2 Timote 3:1-5, 13; Mateyu 24:3, 7; Chivumbuzi 6:1-8; 12:12) Para nyengo zinonono na zakusuzga izi zamara, Ufumu wa Chiuta uzamuwuskapo kuchanya kwakale na charu chapasi chakale ivyo ni vyakuyelezgera, na kwiziska mtende na umoza. Kufuma apo. “charu chapasi chiphya,” panji kuti awo ŵazamuwusika na Ufumu uwu ŵazamukondwa na umoyo uwemi wambura masuzgo.—Chivumbuzi 21:3, 4.

Wonelerani vidiyo yifupi waka iyi kuti mumanye ivyo vili mu buku la Chivumbuzi.

a McClintock and Strong’s Cyclopedia (1891), Volume IV, peji 122.