Lutani apo pali nkhani

Kasi Nkhani ya Nowa na Chiwowota Ntchidokoni Waka?

Kasi Nkhani ya Nowa na Chiwowota Ntchidokoni Waka?

Ivyo Baibolo likuyowoya

 Chigumula chikachitika nadi, ntchidokoni waka yayi. Chiuta wakiziska Chigumula kuti waparanye ŵanthu ŵaheni, kweni wakaphalira Nowa kuti wapange chingalaŵa kuti wapomoskeremo ŵanthu ŵawemi na vinyama. (Genizesi 6:11-20) Tikugomezga kuti nkhani iyi yili kuchitika nadi chifukwa yili kulembeka mu Baibolo, agho ni ‘Malemba ghakupelekeka na Chiuta.’—2 Timote 3:16.

 Kasi nkhani iyi yikachitika nadi panji ntchidokoni waka?

 Baibolo likulongora kuti Nowa wakaŵako nadi ndipo Chigumula nacho chikachitika nadi, nkhani izi ni vidokoni waka yayi.

  •   Ŵalembi ŵa Baibolo ŵakagomezganga kuti Nowa wakaŵako nadi. Mwachiyelezgero, ŵalembi ŵanyake ŵa Baibolo nga ni Ezira na Luka zikaŵa nkhwantha za mdauko, ndipo apo ŵakalembanga Nowa pa mzere wakubabikiramo wa Israyeli, ŵakaŵa kuti ŵafufuza mwakukwana kuti Nowa wakaŵako nadi. (1 Midauko 1:4; Luka 3:36) Ŵalembi ŵanyake ŵa Uthenga Uwemi nga ni Mateyu na Luka, ŵakalemba ivyo Yesu wakayowoya vyakukhwaskana na Nowa na Chigumula.—Mateyu 24:37-39; Luka 17:26, 27.

     Kweniso ntchimi Ezekiyeli na mpositole Paulosi ŵakalemba kuti Nowa wakaŵa chiyelezgero chiwemi pa nkhani ya chipulikano na urunji. (Ezekiyeli 14:14, 20; Ŵahebere 11:7) Kasi imwe mukuwona kuti chingaŵa chakupulikikwa kuti Baibolo litiphalire kuti tichitenge vinthu nga umo Nowa wakachitiranga, peneapo kukaŵavya munthu wakumanyikwa na zina lakuti Nowa? Yayi, chingaŵa chakupulikikwa yayi. Baibolo likuti Nowa na ŵanalume na ŵanakazi ŵanyake vikaŵa viyelezgero viwemi chifukwa chakuti ŵakaŵako nadi.—Ŵahebere 12:1; Yakobe 5:17.

  •   Baibolo likulongosora mwakupulikikwa makora vyakukhwaskana na Chigumula. Para Baibolo likuyowoya vyakukhwaskana na Chigumula, likwamba na mazgu agho ŵanthu ŵakugwiliskira ntchito pa vidokoni yayi, mazgu nga ghakuti “kale kukaŵa munthu munyake zina lake....” Kweni likuyowoya chaka, mwezi, zuŵa nanga ni ivyo vikachitika pa zuŵa la Chigumula. (Genizesi 7:11; 8:4, 13, 14) Baibolo likuyowoyaso ukuru wa chingalaŵa icho Nowa wakapanga. (Genizesi 6:15) Ivyo Baibolo likulongosora, vikulongora kuti Chigumula chikachitika nadi, ntchidokoni waka yayi.

 Chifukwa wuli Chiuta wakiziska Chigumula?

 Baibolo likuyowoya kuti pambere Chigumula chindachitike, “uheni wa ŵanthu ukaŵa ukuru chomene.” (Genizesi 6:5) Likuyowoyaso kuti “charu chapasi chikanangika pamaso pa Chiuta waunenesko” chifukwa chikazura na nkhaza na uzaghali.—Genizesi 6:11; Yuda 6, 7.

 Baibolo likuyowoya kuti masuzgo agha ghakamba chifukwa ŵangelo ŵaheni ŵakiza pa charu chapasi na kuzakatora ŵana ŵanakazi ŵa ŵanthu. Ŵangelo aŵa ŵakababa ŵana ŵakumanyikwa kuti Ŵanefili, ndipo vikaŵa viŵana vyankhongono chomene na vyankhaza. (Genizesi 6:1, 2, 4) Ntheura Chiuta wakawona kuti ntchiwemi kuti waparanye ŵaheni pa charu chose kuti ŵawemi awo ŵakhalengepo ŵambe kukondwa na umoyo.—Genizesi 6:6, 7, 17.

 Kasi ŵanthu ŵakamanyanga kuti kwizenge Chigumula?

 Enya. Chiuta wakaphalira Nowa ivyo vichitikenge kweniso wakamuphalira kuti wapange chingalaŵa kuti waponoskeremo banja lake na vinyama. (Genizesi 6:13, 14; 7:1-4) Nowa wakachenjezga ŵanthu wose kuti Chiuta wakukhumba kuparanya ŵanthu ŵaheni, kweni ŵanthu ŵakapulikira yayi. (2 Petrosi 2:5) Baibolo likuti: “Ŵakaŵikako mahara chara m’paka Chigumula chikiza na kuŵayora wose.”—Mateyu 24:37-39.

 Kasi chingalaŵa cha Nowa chikawonekanga wuli?

 Chingalaŵa chikaŵa chikuru, chikawonekanga nga ntchibokosi. Utali chikaŵa mamita 133, usani chikaŵa mamita 22, ndipo kufuma pasi kuya muchanya chikaŵa mamita 13. Chikapangika na makuni gha gofa, ndipo kuwaro na mukati wuwo ŵakachimata na phura. Chikaŵa na vigaŵa vyakudikanya vitatu na vipinda vinandi. Chikaŵa na chijaro mumphepete ndipo chikwenera kuti chikaŵa na mawindo muchanya chomene. Vikulongoraso kuti chingalaŵa ichi chikaŵaso na mtenje utaliko pakati pake kuti maji ghawirenge pasi.—Genizesi 6:14-16.

 Kasi vikatora nyengo yitali wuli kuti Nowa wamalizge kupanga chingalaŵa?

 Baibolo likulongosora yayi kuti pakatora nyengo yitali wuli kuti Nowa wamalizge kupanga chingalaŵa, kweni vikuwoneka kuti tuvyaka tukajumphapo. Nowa wakaŵa na vyaka 500 apo mwana wake wakwamba wakababikanga, kweni apo Chigumula chikachitikanga wakaŵa na vyaka 600. aGenizesi 5:32; 7:6.

 Apo Chiuta wakaphaliranga Nowa kuti wapange chingalaŵa, ŵana ŵake ŵatatu ŵakaŵa kuti ŵatora kale ndipo ŵakwenera kuti ŵakatora apo ŵakaŵa na vyaka vya m’ma 50 panji 60. (Genizesi 6:14, 18) Para ndimo vikaŵira nadi, ndikuti pakatora vyaka 40 panji 50 kuti Nowa wamalizge kupanga chingalaŵa.

a Pa nkhani ya unandi wa vyaka ivyo ŵanthu nga ni Nowa ŵakaŵira na umoyo, ŵazgani nkhani yakuti “Kasi Ŵanthu ŵa mu Nyengo Yakale Ŵakakhalanga Nadi Vilimika Vinandi?” mu Gongwe la Mulinda la Janyuwale-Malichi 2011.