Lutani apo pali nkhani

YEZGANI CHIPULIKANO CHAWO | YOBU

“Nitayenge Chara Kunyoloka Kwane!”

“Nitayenge Chara Kunyoloka Kwane!”

Muŵe nga mukuwona munthu wakhala pasi ndipo wali na vilonda thupi lose, kufuma ku mutu mpaka kusi ku malundi. Wakukotama ndipo viŵeya vyake vyawa, wakhala yekha ndipo walije nkhongono zakuchimbizgira membe izo zikumuwungilira. Wakukhala waka mu vyoto ndipo wakutora dengere na kwamba kujikwantha. Ŵanthu ŵaleka kumuchindikaso! Ŵabwezi ŵake, ŵabali ŵake kweniso ŵazgengani ŵake wose ŵali kumuchimbira. Waliyose wakumuyuyura, na ŵana ŵachoko wuwo. Wakughanaghana kuti Yehova wakumutinkha. Kweni ndimo viliri yayi.—Yobu 2:8; 19:18, 22.

Munthu uyu ni Yobu. Pakuyowoya za Yobu, Chiuta wakati: “Palije munthu pa charu chapasi wakuŵa nga ndiyo.” (Yobu 1:8) Pakati pajumpha nyengo, Yehova wakayowoyaso kuti wakaŵa yumoza wa ŵanthu ŵarunji awo ŵakaŵa pa charu chapasi.—Ezekiyeli 14:14, 20.

Kasi namwe mukusuzgika panji vinthu vyambura urunji vikumuchitikirani? Mungakhozgeka chomene na nkhani ya Yobu. Yingamovwiraniso kuti muŵenge ŵakugomezgeka. Nakuti ntchakuzirwa chomene kuti muteŵeti waliyose wa Chiuta wakwenera kuŵa wakugomezgeka. Ŵanthu ŵakulongora kuti mbakugomezga para ŵakumutemwa chomene Chiuta na kulutilira kuchita khumbo lake nanga nipara ŵasangana na masuzgo. Tiyeni tisambireko vinandi ku nkhani ya Yobu.

Ivyo Yobu Wakamanyanga Yayi

Vikuwoneka kuti Mozesi ndiyo wakalemba nkhani ya Yobu. Kweni apo wakalembanga nkhani iyi Yobu wakaŵa kuti wafwa. Mzimu wa Yehova ndiwo ukawovwira Mozesi kuti walembe nkhani iyo yikawuka kuchanya pa nyengo iyo Yobu wakaŵa wamoyo.

Pakwamba Yobu wakakhalanga umoyo wakukondweska chomene. Wakaŵa munthu musambazi, wakumanyikwa ndipo ŵanthu ŵakamuchindikanga chomene mu charu cha Uzi. Charu ichi chikwenera kuti chikaŵa ku mpoto kwa Arabia. Yobu wakawovwiranga ŵakavu, vyokoro na ŵana ŵalanda. Yobu na muwoli wake ŵakaŵa na ŵana 10. Kweni chakukondweska ntchakuti Yobu wakawopanga chomene Chiuta. Iyo wakakondweskanga chomene Yehova, nga umo ŵakachitiranga asekuru ŵake ŵa Abrahamu, Yisake, Yakhobe, na Yosefe. Wakachitanga nga ŵasembe, ndipo kanandi waka wakapelekanga sembe m’malo mwa ŵana ŵake.—Yobu 1:1-5; 31:16-22.

Kweni mwamabuchi, vinthu vikasintha pa umoyo wa Yobu. Tiyeni tiyowoyepo dankha ivyo vikachitika kuchanya, timanye dankha vinthu ivyo Yobu wakavimanyanga yayi. Ŵangelo ŵakugomezga ŵakawungana panthazi pa Yehova, ndipo Satana uyo ni mungelo wakugaluka wakiza. Yehova wakamanya kuti Satana wakukondwa yayi para wakuwona Yobu uyo wakaŵa munthu murunji. Ntheura Yehova wakaphalira Satana za kugomezgeka kwa Yobu. Satana wakazgora Yehova kuti: “Kasi Yobu wakumopa Chiuta pawaka? Asi mwamuvikilira na m’panda zingilizge, nyumba yake na vyose ivyo wali navyo?” Satana wakukhumba yayi kuti ŵanthu ŵagomezgekenge kwa Yehova. Wakumanya kuti para ŵanthu ŵakulutilira kugomezgeka, ŵakulongora kuti iyo ni mutesi. Ntheura Satana wakalutilira kuyowoya kuti Yobu wakuteŵetera Chiuta chifukwa cha uryezi. Iyo wakati usange Yobu wangataya katundu yose uyo wakaŵa nayo, mbwenu wangamutuka Chiuta!—Yobu 1:6-11.

Yobu wakamanyanga kalikose yayi, kweni Yehova wakamugomezga, ndipo uwu ukaŵa mwaŵi wakuti wazgore Satana kuti ni mutesi. Yehova wakazomerezga kuti Satana wapoke vinthu vyose ivyo Yobu wakaŵa navyo, kusidako waka umoyo wake. Ntheura Satana wakambako kusuzga Yobu. Mu zuŵa limoza pera, Yobu wakataya katundu wake yose. Viŵeto vyake vyose, mberere, ng’ombe, mbunda, ngamila vikafwa. Chinyake ntchakuti ŵaliska awo ŵakaliskanga viŵeto ivi nawo ŵakakomeka. Munthu uyo wakaphaliranga Yobu uthenga uwu wakati “moto wakufuma kwa Chiuta” ndiwo ukakoma viŵeto na ŵantchito ŵake. Moto uwu ukwenera kuti ukaŵa leza. Na nyengo wuwo ha, Yobu wakapulikaso nkhani yinyake yachitima chomene. Ŵana ŵake 10 ŵakachezganga munyumba ya mwana wakwamba wa Yobu, ndipo kukiza chimphepo chikuru icho chikawiska nyumba na kukoma wose!—Yobu 1:12-19.

Tikukayika yayi kuti Yobu wakasweka mtima na nkhani iyi. Wakapalura vyakuvwara vyake, wakameta sisi lake, na kuwa pasi. Yobu wakayowoya kuti Chiuta wakamupa na kumupoka vyose ivyo wakaŵa navyo. Satana wakapangiska Yobu kughanaghana kuti Chiuta ndiyo wakapangiska masuzgo ghose agho wakakumana nagho. Kweni Yobu wakatuka yayi Chiuta nga umo wakayowoyera Satana. M’malo mwake, Yobu wakati: “Zina la Yehova lilutilire kulumbika.”—Yobu 1:20-22.

Yobu wakamanya yayi kuti Satana ndiyo wakamusuzganga, kweni wakalutilira kugomezgeka kwa Chiuta

“Wamutukaninge Nadi”

Satana wakakwiya chomene, ndipo wakalekera papa cha. Ulendo unyake apo ŵangelo ŵakawungana panthazi pa Chiuta, Satana wakizaso. Yehova wakamulumbaso Yobu chifukwa cha kugomezgeka kwake nangauli wakasangana na masuzgo. Satana wakati: “Chikumba kulipa chikumba. Munthu wapelekenge vyose ivyo wali navyo kuti wawombore umoyo wake. Kweni usange sono munganyoloska waka woko linu na kukhwaska chiwangwa na thupi lake, wamutukaninge nadi pamaso pinu.” Satana wakaghanaghananga kuti usange Yobu wangalwara vwitivwiti, mbwenu watukenge Chiuta. Yehova wakamugomezga chomene Yobu, ntheura wakazomerezga Satana kuchita chilichose na Yobu, kulekapo waka umoyo wake.—Yobu 2:1-6.

Na nyengo wuwo ha, Satana wakamuthyapura Yobu na nthenda, nga umo talongosolera kukwambilira kwa nkhani iyi. Panyengo iyi muwoli wake wakaŵa kale na chitima chifukwa cha kuluza ŵana ŵake 10 nyengo yimoza, mbwenu sono wawonengeso mfumu wake wakutambura! Chikamuŵinya chomene ndipo wakaphalira mfumu wake kuti: “Kasi uchali kukoleska nganganga kugomezgeka kwako? Tuka Chiuta, ufwe!” Yobu wakazizwa chomene na ivyo muwoli wake wakayowoya, mwakuti Yobu wakaghanaghana kuti muwoli wake wafuntha. Kweni Yobu wakakana kutuka Chiuta. Yobu wakayowoyapo yayi mazgu ghalighose ghaheni.—Yobu 2:7-10.

Kasi mukumanya kuti namwe nkhani iyi yikumukhwaskani? Manyani kuti Satana wakakayikira Yobu pera yayi, kweni wakukayikira ŵanthu wose. Iyo wakati: “Munthu wapelekenge vyose ivyo wali navyo kuti wawombore umoyo wake.” Apa Satana wakang’anamuranga kuti vingachitika yayi kuti munthu walutilire kugomezgeka kwa Yehova! Iyo wakuti imwe mungamutemwa zanadi yayi Yehova, para mwasangana na masuzgo mbwenu mumulekenge kuti muthaske umoyo winu. Apa Satana wakung’anamura kuti ŵanthu mbakujitemwa chomene nga umo iyo waliri! Kasi mungachita wuli kuti mulongore kuti Satana wakuteta? Waliyose wali na mwaŵi wakulongora kuti Satana ni mutesi. (Zintharika 27:11) Tiyeni tiwone masuzgo agho wakakumana nayo Yobu.

Ŵabwezi Ŵake Ŵakatondeka Kumusanguluska

Baibolo likuti Yobu wakaŵa na ŵanyake ŵatatu, ndipo ŵakati ŵapulika ivyo vikawira Yobu, ŵakenda mtunda utali kufuma kukwawo na kwiza kwa Yobu kuti ŵazakamusanguluske. Yobu wakasintha chomene mawonekero, mwakuti ŵabwezi ŵake ŵakati ŵamuwonera chapatali, ŵakasoŵa kuti ‘ka ninjani uyu?’ Wakasuzgikanga na ulwilwi ndipo thupi lose likaŵa vilonda vyekhavyekha, wakasinthirathu, mwakuti wakaŵa nga chikozgo waka. Ŵanyake ŵatatu ŵara, Elifazi, Bilidadi, na Zofara, chitima chikaŵakora chomene, ŵakalira mazgu pachanya ndipo ŵakajithiliranga fuvu pa mitu yawo. Kufuma apo ŵakakhala pafupi na Yobu ndipo ŵakayowoyapo kalikose yayi. Ŵakakhala mazuŵa ghatatu, muhanya na usiku kwambura kuyowoya kalikose. Kweni ŵakakhala chete chifukwa chakupembuzga Yobu yayi, iwo ŵakamanyanga yayi umo Yobu wakajipulikiranga.—Yobu 2:11-13; 30:30.

Paumaliro, Yobu ndiyo wakamba kuyowoyeska ŵabwezi ŵake. Ivyo wakayowoya vikalongora kuti wakasuzgikanga na ulwilwi, iyo wakatemba zuŵa ilo wakababikira. Iyo wakaghanaghananga kuti Chiuta ndiyo wakapangiska masuzgo ghose agha! (Yobu 3:1, 2, 23) Nangauli Yobu wakaŵa munthu wakugomezgeka, kweni nayo wakakhumbanga kusanguluskika. Kweni ŵanyake ŵara ŵakati ŵamba kuyowoya, Yobu wakawona kuti mphanyi ŵanyake aŵa ŵangukhala waka chete kwambura kuyowoya.—Yobu 13:5.

Elifazi uyo wakwenera kuti wakaŵa mulara pa wose, kusazgapo na Yobu wuwo, ndiyo wakamba kuyowoya. Ndipo paumaliro ŵaŵiri ŵara nawo ŵakambako. Tingati waka nawo ŵakamba kuyowoya vinthu viheni nga umo wakachitira Elifazi. Ivyo ŵanthu aŵa ŵakayowoyanga vikaŵa nga ni viwemi, chifukwa ŵakatenge Chiuta ngwalusungu, wakulanga ŵanthu ŵaheni na kutumbika ŵawemi. Kweni kuyowoya unenesko ŵanthu aŵa mazgu ghawo ghakaŵa ghakugongoweska. Elifazi wakayowoya kuti usange Chiuta wakulanga ŵanthu ŵaheni na kutumbika ŵawemi, mbwenu ndikuti Yobu nayo wakalangika chifukwa wakaŵa muheni.—Yobu 4:1, 7, 8; 5:3-6.

Yobu wakakolerana navyo yayi ivyo Elifazi na ŵanyake ŵakayowoyanga. Wakaŵasuska mwankhongono. (Yobu 6:25) Kweni iwo ŵakakosera fundo yakuti Yobu wakasangana na masuzgo ghose agha chifukwa chakuti wakachita chinthu chinyake chiheni ndipo wakabisanga waka. Elifazi wakati Yobu wakaŵa wakujiŵikamo, muheni kweniso kuti wakayuyuranga Chiuta. (Yobu 15:4, 7-9, 20-24; 22:6-11) Zofara wakaphalira Yobu kuti waleke kuchita kwananga panji kusekelera na vinthu viheni. (Yobu 11:2, 3, 14; 20:5, 12, 13) Ndipo Bilidadi wakayowoyaso mazgu ghakulasa chomene. Wakatenge ŵana ŵa Yobu ŵakwenera kuti ŵakachita zakwananga zinyake lekani ŵakafwa!—Yobu 8:4, 13.

Ŵabwezi ŵatatu ŵa Yobu ŵakamusazgirako waka vyakuŵinya, m’malo mwakumupembuzga

Wakagomezgeka Nangauli Wakasuzgikanga!

Ŵanalume ŵatatu ŵara ŵakanangirathu vinthu. Iwo ŵakati Yobu wakagomezgeka yayi kwa Chiuta, kweniso kuti vingachitika yayi kuti munthu walutilire kugomezgeka kwa Chiuta! Mazgu ghakwamba agho Elifazi wakayowoya, ghakaŵa ghakulasa chomene, kweniso ghakugongoweska. Mazgu ghake ghaumaliro nagho ghakaŵa ghambura kukhozga. Elifazi wakati Chiuta “ŵateŵeti ŵake wakuŵagomezga yayi, ndipo ŵangelo ŵake wakuŵasanga vifukwa.” Ivyo Elifazi wakayowoya apa vikulongora kuti vingachitika yayi kuti ŵanthu ŵakondweske Chiuta! Kufuma apo, Bilidadi wakati Yehova walije navyo ntchito vya kugomezgeka kwa Yobu, ndipo wakati iyo wakuyana waka na mpholozi!—Yobu 4:12-18; 15:15; 22:2, 3; 25:4-6.

Kasi muli kuyezgapo kupembuzga munthu uyo wali mu masuzgo ghazanimuwone? Ntchipusu yayi kupembuzga munthu wanthena. Kweni ivyo ŵanyake ŵa Yobu ŵakachita vikutisambizga ivyo kanandi tikwenera yayi kuyowoya para tikupembuzga ŵanyithu. Mazgu ghanyake agho ŵakayowoya ghakaŵa ghakukhozga kuti waka ŵakayowoya mwambura kwenelera, ŵakaleka kumuchema zina lake na kwamba kumuchema mazina ghambura kwenelera! Ŵakapwelerangako yayi vyakuti Yobu wakupulika vyakuŵinya, kweniso kuti wakukhumbikwira kupembuzgika. * Ntheura para munyinu wasangana na masuzgo, mukwenera kuzikira nayo, kumughanaghanira, kumulengera lusungu na kumovwira. Movwirani kuti wakhozge ubwezi wake na Yehova. Movwirani kumanya kuti Yehova ngwalusungu, chiwuravi kweniso wakuchita vinthu mwaurunji. Ivi ndivyo mphanyi Yobu wakachita viŵenge kuti ŵabwezi ŵake ŵara ndiwo ŵakasangana na masuzgo. (Yobu 16:4, 5) Kasi Yobu wakachita wuli apo ŵabwezi ŵake ŵakamunenanga kuti ngwambura kugomezgeka?

Yobu Wakasunkhunyika Yayi

Yobu wakaŵa kuti wali na chitima kale apo ŵanyake aŵa ŵakambanga kuyowoya, ntheura ŵakasazgirangako waka vyakuŵinya. Kufuma waka pakwamba, Yobu wakazomerezga kuti mazgu ghake ‘ngambura kwenelera’ kweniso “ghakuyowoyeka na munthu wakuzingiziwa.” (Yobu 6:3, 26) Yobu wakayowoyanga nthena chifukwa cha masuzgo agho wakakumana nagho. Kweniso wakamanyanga makora yayi icho chikapangiska masuzgo ghake. Yobu wakaghanaghananga kuti Chiuta ndiyo wakapangiska masuzgo ghose agho wakakumananga nagho, chifukwa masuzgo agha ghakiza mwamabuchi kweniso ghakawonekanga kuti ngachilengiwa. Yobu wakamanyanga yayi ivyo vikachitikanga kuchanya lekani wakaghanaghananga mwakubudika.

Ndipouli, Yobu wakaŵa na chipulikano chakukhora. Mazgu ghakukhozga agho Yobu wakayowoya apo wakadumbiskananga na ŵabwezi ŵake ŵara ndigho ghakulongora kuti wakaŵa nadi na chipulikano chakukhora. Yobu wakalumbanga Chiuta apo wakalongosora vinthu vyakuzizwiska ivyo Chiuta wali kulenga. Munthu wangalongosora nthena yayi kwambura kuti Yehova wamovwira. Mwachiyelezgero, Yobu wakati Chiuta wali “kuning’ina charu chapasi pambura kanthu.” Ŵasayansi ŵakatora vyaka vinandi chomene kuti ŵabowozge fundo iyi. * (Yobu 26:7) Yobu wakayowoyaso za chigomezgo icho wakulindilira kunthazi, chigomezgo icho ŵanalume ŵanandi ŵakugomezgeka nawo ŵakaŵa nacho. Yobu wakagomezganga kuti Chiuta walutilirenge kumukumbuka para wafwa, ndipo wazamumuwuska na kuŵaso wamoyo.—Yobu 14:13-15; Ŵahebere 11:17-19, 35.

Wuli pakuyowoya za nkhani ya kugomezgeka? Elifazi na ŵanyake ŵaŵiri ŵakakosera fundo yakuti Chiuta walije navyo ntchito kwali munthu wagomezgeke kwa iyo panji yayi. Kasi Yobu wakapulikira fundo yawakawaka iyi? Napachoko pose! Yobu wakalutilira kugomezga kuti Chiuta wakuyiwona mwakupepuka yayi nkhani ya kugomezgeka. Iyo wakati Yehova “wamanyenge kugomezgeka kwane.” (Yobu 31:6) Paumaliro Yobu wakawona kuti ivyo wakaghanaghana pakwamba kuti Chiuta ndiyo wakupangiska masuzgo ghake vikaŵa vyakubudika, ndipo vingamutondeska kulutilira kuŵa kugomezgeka kwa Chiuta. Ivi vikapangiska kuti Yobu wayowoye nyengo yitali ndipo paumaliro ŵanalume ŵatatu ŵara ŵakasoŵa chakumuzgora.

Yobu wakamanyanga kuti ivyo wakuchita zuŵa lililose ndivyo vingamovwira kuti walutilire kugomezgeka. Ntheura wakamba kulongosora ivyo wakachita kuti walutilire kugomezgeka kwa Chiuta. Mwachiyelezgero, wakakana kuchita kalikose ako kakukolerana na kusopa vikozgo; wakachindikanga na kulengera lusungu ŵanthu; wakalutilira kuŵa na makhaliro ghawemi, wakachindikanga nthengwa yake; ndipo kuluska vyose, wakalutilira kugomezgeka kwa Chiuta. Yobu wakayowoya na mtima wose kuti: “Nitayengepo chara kunyoloka kwane m’paka nifwe!”—Yobu 27:5; 31:1, 2, 9-11, 16-18, 26-28.

Yobu wakalutilira kugomezgeka kwa Chiuta

Yezgani Chipulikano cha Yobu

Kasi namwe mukuwona kuti kugomezgeka nkhwakuzirwa chomene nga umo Yobu wakawoneranga? Ntchipusu kuyowoya waka pa mulomo, kweni nkhani ya Yobu yikulongora kuti tikwenera kulongora mu vyakuchita. Tingalongora kuti ndise ŵakugomezgeka kwa Yehova na mtima wose para tikumupulikira ndipo nyengo zose tikuchita icho ntchiwemi nanga tingasangana na masuzgo. Para tichitenge nthena tikondweskenge Yehova na kukhozga soni mulwani wa Chiuta, Satana, nga umo wakachitira Yobu. Ivi ndivyo tingachita kuti tiyezge chipulikano cha Yobu!

Ndipouli, nkhani ya Yobu yikulutilira. Wakaluwa kuti Chiuta ndiyo wakwambiska masuzgo yayi, m’malo mwake wakaŵika mtima pakujibakira kuti ni murunji. Nayo wakeneranga kuchenyeka na kovwirika mwauzimu kuti wawonenge vinthu nga umo Chiuta wakuviwonera. Wakapulikanga vyakuŵinya ndipo wakakhumbikwiranga nadi kupembuzgika. Kasi Yehova wachitenge nayo wuli mwanalume wa chipulikano na wakugomezgeka uyu? Fumbo ili lizamuzgoreka mu nkhani yinyake mu chigaŵa chenechichi.

^ ndime 17 Elifazi na ŵanyake ŵara ŵakaghanaghananga kuti ŵakuyowoya nayo makora Yobu chifukwa chakuti ŵakakwezganga mazgu yayi pakuyowoya. (Yobu 15:11) Nanga tingayowoya pachokopachoko, kweni mazgu ghithu ghangalasa ŵanyithu.

^ ndime 19 Ŵasayansi ŵakamanya fundo yakuti charu chikuning’ina pambura kanthu pati pajumpha vyaka 3,000 kufuma apo Yobu wakayowoyera fundo iyi. Ŵasayansi ŵakachita kukwera kuchanya na kujambura yayi kuti ŵagomezge kuti fundo iyo Yobu wakayowoya yikaŵa yaunenesko.