Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

FRAN PES STORI | BAIBEL​—I ABRUSIM BAGARAP

Baibel i Abrusim Bagarap Maski Ol Man i Birua

Baibel i Abrusim Bagarap Maski Ol Man i Birua

HAU BAIBEL INAP BAGARAP: Planti bikman bilong politik na lotu i kamapim kain kain tingting i no stret wantaim tok bilong Baibel. Planti taim ol i yusim wok bos bilong ol long pasim ol man long i gat Baibel, na trensletim na prinim Baibel. Skelim tupela eksampel:

  • Yia 167 B.C.E. samting. King Antiokus (Epifanes) bilong lain Selukus i strong long lain Juda i bihainim pasin bilong ol Grik long lotu, na em i tok ol i mas bagarapim olgeta rait bilong Ol Skripsa Hibru. Saveman Heinrich Graetz i tok, taim ol wokman bilong King Antiokus i “painim ol skrol i gat Lo bilong ol Juda, ol i save brukim na kukim long paia, na tu, ol i kilim i dai ol man husat i ritim ol dispela tok.”

  • Yia 500 i go 1500 samting: Sampela bikman bilong lotu Katolik i bel hevi olsem lain i insait long ol wok bilong misin i skulim ol man long Baibel, na i no ol bilip bilong lotu Katolik. Ol i tok sapos ol man i gat ol narapela buk bilong Baibel na i no Buk Song long tok Latin, orait ol i lusim pinis bilip. Olsem na wanpela kaunsil bilong lotu i bihainim dispela tok, na i makim ol man i save bung wantaim ol long “oltaim ol i mas painim ol man i lusim pinis bilip . . . long rot bilong sekim gut ol haus we ol i ting ol man i gat ol buk bilong Baibel. . . . Long haus we ol i painim man i lusim bilip, ol i mas bagarapim dispela haus.”

Sapos ol man i birua long Baibel i bin bagarapim olgeta buk bilong Baibel, orait olgeta tok bilong en bai i no stap long nau.

Baibel em William Tyndale i bin trensletim long tok Inglis i stap yet maski ol man i bin kukim na pasim wok bilong trensletim, na long 1536 ol i kilim Tyndale

HAU BAIBEL I STAP GUT: Maski King Antiokus i strong long mekim nogut long ol man i gat Baibel long Israel, dispela i no pasim ol Juda i stap long ol narapela ples. Ol saveman i ting olsem kirap long taim bilong ol aposel, winim 60 pesen bilong ol Juda i stap long ol narapela ples na i no long Israel. Ol Juda i save putim ol kopi bilong Baibel long ol sinagog bilong ol. Ol tumbuna pikinini bilong ol na ol Kristen tu i bin yusim ol wankain kopi bilong Baibel.—Aposel 15:21.

Long yia 500 i go 1500 samting, ol man husat i laikim tok bilong Baibel i strongim bel na ol i wok yet long trensletim na raitim ol kopi bilong Baibel, maski ol man i birua long ol. Olsem na paslain long ol i wokim ol masin bilong prinim ol buk, long yia 1550 i gat ol hap bilong Baibel long 33 tokples samting! Bihain, ol i trensletim Baibel i go long planti narapela tokples na prinim planti moa Baibel winim long bipo.

SAMTING I KAMAP: Maski ol king na ol bikman bilong lotu i birua na pretim ol man, Baibel em wanpela buk ol i trensletim long planti tokples na tilim long olgeta hap bilong graun. Dispela buk i helpim sampela kantri long kamapim ol lo na tokples bilong ol, na tu, i helpim i stap bilong planti milion man.